محمدرضا حاجی‌عبدالرزاق، روزنامه‌نگار: تیم ملی فوتبال ایران در خردادماه سال جاری در دیدارهایی که در تاریخ فوتبال کشورمان باید از آن بدون شک به‌عنوان حساس‌ترین رقابت‌های فوتبال ملی اشاره کرد در ادامه رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی در خاک بحرین به مصاف رقبای خود برود و این درحالی است که نتایج دور رفت و شکست تیم مارک ویلموتس از تیم‌های ملی بحرین و عراق کار را به مراتب سخت کرده است. از سوی دیگر این روزها فوتبال ایران از بعد بین‌المللی به واسطه درخشش نمایندگان کشورمان در مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا و البته عملکرد لژیونرها نشان داده یک بار دیگر به روزهای اوج برگشته و می‌تواند این افتخارآفرینی‌ها را در عرصه ملی نیز تکرار کند. درخصوص این دو اتفاق و اینکه آیا اصولا نتایج و عملکرد نمایندگان ایران در مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا تا چه اندازه می‌تواند روی عملکرد تیم ملی در رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی و جام ملت‌های آسیا تاثیرگذار باشد و البته سایر مسائل مرتبط با تیم ملی و آماده‌سازی این تیم تا رقابت‌های مقدماتی با کارشناس فوتبال کشورمان به صحبت پرداختیم. گفت‌وگوی «فرهیختگان» با هومن افاضلی را در ادامه می‌خوانید.
تیم ملی فوتبال ایران به‌زودی باید در مصاف‌هایی حساس و حیاتی مقابل حریفانش در بحرین صف‌آرایی کند. اولین سوال اینکه شرایط تیم ملی را چطور می‌بینید؟
من نمی‌توانم به صورت واضح و دقیق این سوال را پاسخ دهم و شما باید این سوال را از مربی تیم ملی و نزدیکان این تیم بپرسید که آیا خواسته‌های کادرفنی و سرمربی محقق می‌شود یا خیر. الان چون من یک مقدار از فضای فدراسیون فوتبال و تیم ملی دور هستم اطلاعات کافی از این امر ندارم اما به نظر می‌رسد فدراسیون فوتبال هر مساله‌ای که دارد باید در این مدت کنار گذاشته و فقط به تیم ملی برای رقابت‌های پیش رو سرویس بدهد. درواقع این مهم‌ترین کاری است که فدراسیون فوتبال می‌تواند در برهه زمانی فعلی انجام بدهد.
حتما بازی با سوریه را تماشا کردید. این دیدار از لحاظ فنی چطور بود؟
به نظر من خیلی مهم نیست که در این دیدار چه اتفاقاتی افتاد بلکه مهم این است که تیم ملی باز هم در ادامه دورهم جمع شده و بازیکنان این تیم یک فضای رقابتی دیگر را در قالب بازی‌های تدارکاتی و رسمی تجربه کردند تا بازیکنان بیش از پیش با ایده‌ها و تفکرات سرمربیان آشنا شوند و از سوی دیگر سرمربی تیم ملی نیز با روحیات بازیکنان و عکس‌العمل‌های آنها در شرایط مختلف بیشتر آشنا شود، بنابراین بازی با سوریه از این حیث بد نبود و ای کاش می‌شد به جای یک بازی در آن اردو تیم ملی، دو بازی انجام می‌داد.
خبر بد اینکه تیم ملی قرار است بدون بازی دوستانه دیگری راهی بحرین شده و مسابقات مقدماتی جام‌جهانی را آغاز کند.
من واقعا نمی‌دانم برنامه تیم ملی به چه صورت است چون الان برنامه ادامه رقابت‌های لیگ نیز تا زمان آغاز رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی هنوز اعلام نشده است. البته این مسائل بین سرمربی تیم ملی و سازمان لیگ قرار داشته و من نمی‌دانم جزئیات آن به چه شکلی است و چه توافقی شده است. به همین دلیل چون برنامه‌های تیم ملی تا قبل از سفر به بحرین را نمی‌دانم یک مقدار سخت است که ارزیابی خاصی در این مورد داشته باشم. سرمربی تیم ملی نشان داده که تا اینجا کارش را خوب بلد است و مدیریت مطلوبی را از خود به نمایش گذاشته است و این موضوع دیگر به اسکوچیچ مربوط می‌شود که از فرصتی که برای آماده‌سازی تیم ملی دارد چه استفاده‌ای را برده و چه برنامه‌ای در این مدت زمان داشته باشد و درواقع چگونه می‌خواهد تیم ملی را در این زمان سازماندهی کرده و مهیای حضور در مسابقات کند. اگر ایشان درخواست بازی تدارکاتی برای تیم ملی کرده و برایش فراهم نشده که این یک داستان دیگر است اما اگر اسکوچیچ خودش بازی دوستانه‌ای نخواسته یا زمانش را نداشتیم به هر حال او بهتر می‌داند که دارد چه کاری انجام می‌دهد و تا اینجا هم پلان‌هایی که داشته برای تیم ملی موفق بوده است.
چقدر امیدوارید که با این تیم و با این نفرات و کادر فنی بتوانیم در بحرین نتیجه بگیریم؟
آن چیزی که وجود دارد این است که اگر این اتفاقات در زمان ویلموتس افتاده بود مطمئن باشید کار به اینجا‌ها نمی‌کشید. من معتقدم اسکوچیچ دارد کارش را خوب انجام می‌دهد اما از طرف دیگر یادتان نرود که شرایط‌مان در بحرین بسیار سخت است یعنی واقعا همه چیز باید عالی پیش برود تا ما بتوانیم از گروه‌مان صعود بکنیم و این موضوع در فوتبال شرایط را سخت می‌کند و گاهی وقت‌ها می‌شود و گاهی وقت‌ها هم نمی‌شود. درحال حاضر اشکالی که وجود دارد مربوط به الان نیست و مربوط به دوره‌ای می‌شود که یک عده از عزیزان بدون آنکه چیزی از فوتبال بدانند یا اصلا فوتبال برایشان مهم باشد یک مربی را آوردند که شرایط را به این سمت سوق داد.
با این چهره‌ها و بازیکنان آماده‌ای که در فوتبال اروپا و حتی در لیگ خودمان داریم قبول دارید که تا حدی در آسیا از لحاظ نیروی انسانی و بازیکن ممتاز حرف اول را می‌زنیم؟
نمی‌توانم بگویم حرف اول را می‌زنیم اما جزء تیم‌های خوب آسیا هستیم. درواقع اینجاست که می‌گویم ما در فوتبال بخش مدیریت‌مان ضعیف است چون اگر در آن زمان مدیریت خوبی را اعمال می‌کردیم هیچ وقت فردی مثل ویلموتس سرمربی تیم ملی نمی‌شد که کارمان به اینجا برسد.
این روزها نمایندگان ایران در لیگ قهرمانان آسیا عملکرد مطلوبی را برخلاف ادوار گذشته تا اینجای کار از خود به نمایش گذاشتند و همه را به آینده امیدوار کرده‌اند. حال این سوال پیش می‌آید که آیا این نمایش‌های خوب و عملکرد مطلوب می‌تواند روی عملکرد تیم ملی در مسابقات مقدماتی جام‌جهانی نیز تاثیرگذار باشد؟
به هر حال این نتایج به بچه‌ها روحیه می‌دهد اما یادمان باشد تیمی که در بحرین به زمین می‌رود تعداد زیادی از آنها اصلا داخل ایران بازی نمی‌کنند ضمن اینکه این موضوع از حیث بیرونی به مردم و جامعه اعتمادبه‌نفس می‌دهد و برای بچه‌ها نیز کم‌وبیش روحیه و اعتمادبه‌نفس به همراه می‌آورد اما از زمانی که سوت بازی زده می‌شود یعنی موقعی که بازی شروع می‌شود همه این مواردی که به آنها اشاره کردید دیگر هیچ ارزشی ندارد و مهم این است که در زمین چه اتفاقی می‌افتد. درواقع هیچ بازیکنی در دقیقه ۳۰ بازی یادش نیست که پرسپولیس در لیگ قهرمانان بازی را برده یا فلان تیم بازی را باخته است. اتفاقات همان لحظه مهم است و اینکه بازیکن در آن دیدار و در لحظات مسابقه چه تصمیمی را بگیرد. همه اینهایی که اشاره کردید تا قبل از سوت شروع بازی است و مهم‌ترین چیز این است که در روزی که بچه‌ها بازی دارند در فرم خوبی قرار گرفته و روز خوب‌شان باشد و کارشان را با ذهنیت مطلوبی به پایان برسانند و این هم برمی‌گردد به اینکه شما برای تیم ملی آماده‌سازی خوبی را فراهم کرده و آن چیزی که سرمربی تیم ملی نیاز دارد را برایش فراهم کنید.
یعنی فکر نمی‌کنید اگر این روند نمایندگان ایران ادامه داشته باشد و با صعود حداکثری این تیم‌ها به مرحله حذفی همراه شود این موضوع می‌تواند از لحاظ روحی و روانی در روز مسابقه تیم ملی کمک‌مان کرده و اعتمادبه‌نفس‌مان را بالا ببرد؟
چیزی که من در فوتبال یاد گرفتم این است که همه این موارد تاثیرگذار هستند اما تا قبل از شروع بازی. حالا شما فرض کنید هر چهار نماینده ما ان‌شاءالله به مرحله حذفی رسیده و همه نمایندگان همگروه‌های ایران نیز شکست خوردند یا در دیدارهای رودررو نیز برد با نمایندگان کشورمان باشد اما در ادامه ما به اردو می‌رویم و در اردو امکانات مناسبی نداریم یعنی هتل‌مان خوب نیست، زمین‌مان مطلوب نیست و لباس باکیفیت نداریم. به نظر شما خروجی این موارد چه می‌شود؟ خواه‌ناخواه همه‌چیز را خنثی می‌کند. پس فوتبال برای موفقیت به یک فاکتور بستگی ندارد بلکه مجموعه‌ای از عوامل دست‌به‌دست هم می‌دهند. حتی اگر نمایندگان‌مان خدای ناکرده با ناکامی لیگ قهرمانان آسیا را به پایان برسانند اما اگر یک اردوی آماده‌سازی خوب برای تیم ملی مهیا کرده و سرمربی نیز از لحاظ ذهنی بتواند بازیکنان را تهییج و آماده کند که باید برویم تا تلافی برخی تصمیمات گرفته شده را دربیاوریم و در مجموع شرایط اردو خوب باشد خود‌به‌خود این موضوع از لحاظ روحی و روانی به نفع ملی‌پوشان شده و آنها در روز بازی می‌روند تا بازی را با پیروزی پشت‌سر بگذارند. ضمن اینکه همان‌طور که گفتم بسیاری از بازیکنان تیم ملی مثل طارمی، جهانبخش، آزمون، بیرانوند، محمدی، پورعلی‌گنجی، صیادمنش حسینی، قلی‌زاده و... در خارج از کشور بازی می‌کنند، بنابراین فوتبال تک بعدی و یک فاکتوری نیست اما فاکتوری که بسیار در آن مهم و تاثیرگذار است بحث مدیریت است و شرایطی که سرمربی تیم ملی می‌خواهد برایش فراهم می‌شود یا خیر به‌طور مثال در دوره کی‌روش هر چیزی که او می‌خواست برایش فراهم بود؛ هتل‌ها و سفرهای عالی به‌طوری که هر جایی که این سرمربی دوست داشت می‌رفتند، با امکانات مناسب که نتیجه آن را هم در هر صورت گرفتیم. الان هم اگر این شرایط را فراهم کنند و امکانات در حد مطلوبی برای این تیم فراهم باشد تیم ملی باز هم شانس خوبی برای صعود به مرحله بعدی دارد و اگر شرایط مهیا نشود شانسی هم وجود ندارد.
البته درحالی از فاکتور به نام مدیریت صحبت می‌کنید که همین مدیریت باعث شد که میزبانی به بحرینی‌ها برسد یا اینکه باشگاه‌های ما در آسیا نتوانند میزبانی مرحله گروهی را به دست بیاورند.
بله، دقیقا اینها همه اشکال هستند. من در این سال‌های اخیر همیشه منتقد فدراسیون بوده‌ام اما باید یک سری واقعیات را بگویم مبنی‌بر اینکه برخی مسائل از دست فدراسیون فوتبال هم خارج است. به‌طور مثال وقتی شما ترانسفر مالی در کشور ندارید و یک تیم خارجی می‌خواهد پول هتل را بدهد باید این پول را با گونی آورده تا با هتل محل اقامت تسویه کند. این درحالی است که در همه جای دنیا یک کارت اعتباری می‌کشند تا این کار انجام شود به همین دلیل مجموعه یک‌سری مسائل باعث می‌شود تا میزبانی به کشور ما نرسد. این اولین اشکال است و شاید هزاران مشکل دیگر شبیه این موضوع وجود داشته باشد. ما تا این مسائل را حل نکنیم سخت است که به ما میزبانی بدهند، پس خودمان را گول نزنیم. این درحالی است که اصلا وارد بحث کیفیت هتل و امکانات میزبانی مثل زمین تمرین یا استادیوم و سایر مباحث نمی‌شوم و همان یک مثال بسنده می‌کند. اما فدراسیون فوتبال ما هم می‌توانست بهتر عمل کند. شاید می‌شد بخشی از این مورد را تلطیف کرد یعنی حداقل می‌شد به نوعی رایزنی کرد تا رقابت‌ها به جای کشور بحرین در یک کشور بی‌طرف برگزار شود.
به‌عنوان سوال پایانی درحالی که رقابت‌های لیگ قهرمانان آسیا در مرحله گروهی این رقابت‌ها درحال برگزاری است چه تفاوت‌هایی را در امر برگزاری این رقابت‌ها در فصل جاری با ادوار گذشته شاهد هستید؟
زمانی که رقابت‌ها به صورت متمرکز برگزار می‌شود یک‌سری مسائل از لحاظ فنی پررنگ شده و یک‌سری مسائل دیگر کمرنگ می‌شود به‌طور مثال این موضوع پررنگ می‌شود که شما بتوانید برای یک دوره رقابت فشرده از لحاظ علمی ریکاوری خوبی داشته باشید یا شما بتوانید نفرات خود را بچرخانید چون فاصله زمانی رقابت‌ها هم کم است و از سوی دیگر نیمکت خوبی داشته باشید و این موضوع از قبل اهمیتش بیشتر می‌شود اما از طرف دیگر سختی سفرهای پیاپی کاسته شده که این موضوع در درازمدت به شما کمک می‌کند چون سفر، خودش بسیار خسته‌کننده شده و موجب فرسایش می‌شود و این نیز خودش یک امتیاز مثبت است ضمن اینکه این اتفاق می‌تواند یک فرجه نیز به سایر تیم‌های لیگ برتر بدهد تا بتوانند از این فرصت به‌دست آمده استفاده کرده و نقاط ضعف‌شان را برطرف کنند و یک‌سری از تیم‌ها که در کورس سقوط نکردن هستند از این فرصت برای بازسازی استفاده کنند و بهره خوبی ببرند که فکر می‌کنم به جز سایپا سایر تیم‌ها از این فرصت استفاده خوبی را بردند و فقط این سایپایی‌ها بودند که این زمان طلایی را از دست دادند.