تعطیلی سالن‌های سینمایی در یک سال اخیر ضررهای جبران‌ناپذیری را متوجه سینماداران کرده است، به‌گونه‌ای‌که خبرهایی از گوشه و کنار شهر شنیده می‌شود که صاحبان برخی سینماها به‌ویژه آنهایی که تک‌منظوره هستند و با یکی دو سالن فعالیت دارند، به فکر تعطیلی، فروش یا حتی تغییر کاربری سالن‌هایش افتاده‌اند. این مساله درباره چند سینمای قدیمی تهران بیشتر مطرح است. همزمان با موج جدید کرونا در کشور که به تعطیلی بسیاری از مشاغل منجر شده، درخواست‌ها برای تغییر کاربری سینماها نیز افزایش یافته، چراکه گویا شکست اکران نوروزی وضعیت سینماها را وخیم‌تر کرده است.
آذر سال گذشته خبر حکم تخریب سینما ایران در لاله‌زار سروصدای زیادی به پا کرد و هنوز معلوم نیست سرانجام این سینمای قدیمی چه می‌شود. به‌جز آن، سینما گلریز هم که در محله یوسف‌آباد واقع شده و در ابتدا پاتوق فعالیت‌های هنری مهین و مصطفی اسکویی بوده و بیش از 60 سال قدمت دارد، به‌دلیل اختلاف میان مالک و صاحب سرقفلی پلمب شده و احتمال تعطیلی و تخریب یا تغییر کاربری آن نیز وجود دارد.
اواخر سال گذشته سینما بولوار واقع در بولوار کشاورز هم که زمانی یکی از سینماهای مدرن تهران بوده، تغییر کاربری پیدا کرد و به مرکز همایش‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران تبدیل شد. گویا ملک این سینما در اختیار دانشگاه تهران بود و سرقفلی آن در اختیار مرحوم حکاک که الان به ورثه او رسیده است. اما یکی از مشکلات اساسی بر سر راه این سینماها همین است که در خیلی از این موارد ورثه توان مالی و یا انگیزه کافی برای نگهداری و سرپا نگه‌داشتن این سینماها نداشتند. نمونه این مساله سینما شهرقشنگ در خیابان جمهوری است که بیش از 10 سال است تعطیل شده و تابستان سال گذشته از سوی فرزند مرحوم رضا حجت (مالک)، اعلام فروش این سینمای 70 ساله بر سر در آن نصب شد.
بسیاری از این سینماها به‌دلیل فرسودگی و متروکه شدن با تخریب و تغییر کاربری مواجه شدند، اما برخی دیگر هم به‌دلیل رکود سینما و کم بودن تماشاگر رو به تعطیلی می‌روند و شرایط فعلی کرونا هم مزید بر علت شده است. اسفند سال گذشته خبری در رسانه‌ها منتشر شد که مدیران سینما عصرجدید، تصمیم به تعطیلی این سینما در خیابان طالقانی گرفته‌اند. عبدالله علیخانی، مدیر سینما با تایید این خبر به ایسنا گفته بود: «من و آقای فرح‌بخش 11 سال است که این سینما را خریداری کرده‌ایم، چون سینما علاقه ما بوده، اما الان با این وضعیت نمی‌دانیم باید چه کنیم و برای رسیدن به تصمیمی قطعی آن را تعطیل خواهیم کرد.»
روز گذشته رئیس انجمن سینماداران طی مصاحبه‌ای با تسنیم با انتقاد از دولت و بی‌توجهی‌اش به وضعیت سینماهای کشور گفت: «دولت اگر نمی‌تواند یا نمی‌خواهد فرهنگ و سینما را نجات دهد، حداقل متقاضیان تغییر کاربری را آزاد بگذارد تا کاری را که می‌خواهند، انجام دهند؛ آنان چاره دیگری ندارند.»
محمد قاصداشرفی، رئیس انجمن سینماداران کشور در گفت‌وگو با تسنیم با اشاره به تعطیلی سینماهای کشور و خسارت‌های ناشی از آن، گفت: «این وضعیت منجر به افت فروش و وخیم شدن وضعیت مالی سینماداران شده است. پردیس‌های سینمایی که هزینه‌های بالایی دارند، ضرر زیادی دیدند، چه برسد به سینماهای کوچک. این علت باعث شد که برخی سینماهای کوچک اقدام به تغییر کاربری کرده یا بخواهند تعطیل کنند. البته تمام تلاشم را کردم به آنها دلگرمی بدهم تا اقدامی نکنند اما چه می‌شود کرد، زمانی که مشکلات مالی فراوان و عدم حمایت دولت باعث می‌شود تغییر کاربری دهند.»
این مدیر سینما با اشاره به اینکه اولویت همه ما جان مردم است و راضی به فعالیت سینماها به قیمت جان مردم نیستیم، اظهار کرد: «در بخش اقتصادی سینما دچار مشکلات و دشواری‌های فراوان هستیم. اگر برای یک هفته قرار باشد در سینما را باز کنیم و نیروهای خود را به سینما بیاوریم اما بعد از یک هفته سینما را ببندیم، به‌صرفه نیست. این روال بد اما شکل گرفت و چندبار سینماها باز و بسته شد. تمام این اتفاقات در تغییر کاربری سینماها تاثیرگذارند.»
قاصد اشرفی همچنین درباره تغییر کاربری قطعی برخی سینماها خبر داد که سینماهایی مانند بولوار و عصرجدید نیز در مرحله بررسی تقاضا هستند و هنوز به‌طور کامل و قطعی نه تغییر کاربری داده و نه تعطیل شده‌اند. زمانی که موضوع تغییر کاربری در وزارت ارشاد مطرح می‌شود به کمیسیونی که متولی بررسی مطابق با آیین‌نامه است، می‌رود و درصورت نبود اشکال، جواز تغییر کاربری داده می‌شود.
در این‌باره، روز گذشته غلامرضا فرجی، نایب‌رئیس انجمن سینماداران هم به ایسنا گفت: «مالکان سالن‌های سینما در این مقطع کرونایی در شرایط بسیار سخت و دشواری قرار دارند و به‌دلیل هزینه بسیار بالای نگهداری از سالن‌ها مجبورند به‌دنبال تغییر کاربری باشند. آنها در شرایط خاص تابع دستورات و همراهی ستاد کرونا بودند ولی با تعطیلات متمادی سینما انگیزه‌های خود را از دست دادند و اگرچه کمک و مساعدت شده ولی کفاف این همه هزینه را نمی‌دهد.»
او گفت: «هزینه انرژی، پرسنل، مالیات و بیمه بسیار زیاد است و دولت باید در بخش سرانه فرهنگ برای حفظ سینماهایی که نوستالژی مردم است، مساعدت کرده و سینما را به‌عنوان یکی از عناصر فرهنگی و مکانی که محل سرگرمی و تفریح جمعی خانواده‌ها بوده، حمایت کند.»
این عضو شورای صنفی نمایش یادآور شد: «فروش یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومانی نوروز برای سینما و فیلم‌ها فاجعه بود، لذا نیاز است که سینما و صاحبان آثار که بسیار متضرر شدند، حمایت شوند و بخشی از ضرر و زیان‌ها جبران شود.»
فرجی اضافه کرد: «در بخش زیرساختی حدود صد پرده سینما آماده شده که بعد از کرونا به ناوگان سالن‌های کشور اضافه می‌شود و قطعا تاثیر آنها را بر جذب مخاطب با آرایش سالن‌های جدید خواهیم داشت، به همین دلیل لازم است سینما را حمایت کنیم.»
سال گذشته خبرهایی از تعطیلی و تغییر کاربری چند سینمای قدیمی تهران منتشر شد و در تمام ماه‌هایی که سینماها اجازه فعالیت نداشتند، بر ایمن بودن شرایط و رعایت پروتکل‌ها در سالن‌ها تاکید می‌شد تا شاید مجوز باز شدن سینما، سالن‌دارها را از ورشکستگی نجات دهد، اما حالا در ابتدای سال 1400 که دوباره سینماها تعطیل شده‌اند، خبر می‌رسد متقاضیان تغییر کاربری سالن‌های سینما بیشتر شده‌اند.