سارا طاهری، روزنامه‌نگار: یکی از حوزه‌های موردتوجه مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی، حوزه فرهنگی و تشکل‌های دانشجویی است. مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی معتقدند یک تشکل خوب، یعنی یک جمع دانشجویی هدفمند و البته آزاد و مستقل. یکی از مقدمات شکل‌‌گیری تشکلها هم این است که دانشجویان در انتخاب مسیر، ذیل قوانین، آزاد باشند.
محمد روزبهانی، مدیرکل تشکل‌های سیاسی-اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی معتقد است یک تشکل خوب، مطالبه‌‌گر است و مدام وضعیت موجود را با وضعیت مطلوب ذهنی خود، مقایسه کرده و در این مقایسه، اعلام‌نظر میکند. بنابراین یکی از اقداماتی که در این مدت در این اداره‌کل انجام شد، این بود که به‌صورت مداوم گفتمان تشکل خوب مطرح شد تا دانشجویان بدانند کارکرد واقعی تشکلها چیست. یکی دیگر از مواردی که در چندماه اخیر در این اداره‌کل به آن توجه شده، فراهم آوردن زمینه برای ورود اعضای تشکلها به حل مسائل واقعی جامعه بوده است. بیانیه گام دوم انقلاب از مردم خواسته است خودشان وارد میدان مسائل نظام اسلامی شوند و یکی از اصلی‌ترین نکات مورد برداشت از این بیانیه، این است که تشکلها قدم به میدان حل واقعی و صحیح مسائل بگذارند. همان موضوعی که یکی از سیاست‌های مدیریت جدید دانشگاه آزاد اسلامی نیز قرار گرفته است. در همین زمینه، چندی پیش هم رویدادی تحت‌عنوان رویداد «حل تمرین» برای تشکلها تعریف و از آنها خواسته شد در محورهایی که از سوی دانشگاه پیشنهاد می‌شود و یا خودشان مطرح می‌کنند، ورود کنند.
یکی دیگر از اقداماتی که در این اداره‌کل پیگیری شد، تشکیل جلسات هیات نظارت مرکزی بر تشکل‌های اسلامی بود که روز گذشته اولین جلسه آن با حضور رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و رئیس نهاد نمایندگی مقام‌معظم‌رهبری در دانشگاه‌ها و سایر اعضا برگزار شد. در این جلسه مقرر شد جلسه هیات نظارت مرکزی هر سه ماه یک‌بار تشکیل شود و با تشکیل شورای معین و تفویض برخی اختیارات به آن موافقت شد. بنابراین از این به بعد این شورا هر سه هفته یک‌بار برگزار خواهد شد. یکی از موارد مطرح‌شده در این جلسه بررسی برخی مسائل اتحادیه‌های دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی و نحوه حمایت از اتحادیه‌ها بود. سه مورد نیز بررسی شکایت تشکلها از هیات نظارت‌های واحدها بود.
پیام آشکار تشکیل این جلسه مهم حمایت از فعالیت‌های قانونمند تشکلها و نگاه به آنها به‌عنوان فرصت از همه سلایق و علائق و رسیدگی قانونمند به شکایات تشکلها بود.
جلسات هیات نظارت مرکزی بر تشکل‌های اسلامی هر سه ماه یک‌بار برگزار می‌شود
محمد روزبهانی، مدیرکل تشکل‌های سیاسی-اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌‌وگو با «فرهیختگان» از جزئیات جلسه هیات نظارت مرکزی بر تشکل‌های اسلامی، ورود تشکل‌های دانشجویی به حل مسائل کشور و البته مهم‌ترین اقدامات این اداره‌کل در سال جدید سخن گفت.
او با بیان اینکه بعد از یک وقفه طولانی، دیروز اولین جلسه هیات نظارت مرکزی بر تشکل‌های اسلامی همزمان با اولین روز ماه مبارک رمضان برگزار شد، ادامه داد: «در این جلسه برنامه کلان این اداره‌کل برای تشکلها که مبنی‌بر گام دوم انقلاب بود، ارائه شد و بررسی‌های لازم درخصوص آن صورت گرفت.»
او بیان کرد: «با توجه به اینکه جلسه هیات نظارت مرکزی بر تشکل‌های اسلامی مدت‌ها بود که برگزار نشده بود، در این جلسه قرار بر این شد که از این پس این جلسات به‌صورت منظم یعنی هر سه ماه یک‌بار برگزار شود. همچنین یک شورای معین برای پیگیری امور جاری تشکلها و اتحادیه‌ها مصوب شد که برخی اختیارات شورای نظارت به این شورای معین تفویض اختیار شد تا برخی موارد توسط شورای معین پیگیری شود.»
مدیرکل تشکل‌های سیاسی-اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه با بیان اینکه مصوباتی نیز درخصوص نحوه حمایت از اتحادیه‌های دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی در اتحادیه‌های سراسر کشور در این جلسه مطرح شد، اضافه کرد: «درواقع در این جلسه مصوب شد که شیوه حمایت از این اتحادیه‌های دانشجویی به چه صورتی باشد. از این به بعد جزئیات نحوه حمایت از اتحادیه‌های دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی در اتحادیه‌های سراسر کشور در شورای معین مورد بررسی قرار می‌گیرد.»
او در ادامه تصریح کرد: «نحوه حمایت از اتحادیه‌های سراسری و اتحادیه‌های دانشگاه آزاد اسلامی نیز در این جلسه مورد بحث و بررسی قرار گرفت. مهلتی نیز برای برگزاری انتخابات اتحادیه‌های دانشگاه آزاد درنظر گرفته شد که بعد از انتخابات تشکلها مهلت داشته باشند تا انتخابات اتحادیه‌ها را برگزار کنند.»
قانون‌مندی و ضابطه‌مندی، پیام هیات نظارت مرکزی است
روزبهانی در ادامه درخصوص پیام این جلسه نیز تاکید کرد: «مهم‌ترین پیام اولین جلسه هیات نظارت مرکزی بر تشکل‌های اسلامی بعد از چند سال وقفه برای برگزاری، قانون‌مندی و ضابطه‌مندی کار هیات نظارت‌های استانی و تشکل‌های دانشجویی و اتحادیه‌هاست.»
او گفت: «به‌عبارت بهتر پیام جلسات هیات نظارت این است که ملاکش در مواجهه با تشکلها و حمایت، دادن مجوز و.. از هیات نظارت مرکزی تا هیات نظارت استانی قانون و قاعده‌های ابلاغیه‌های شورای‌عالی انقلاب فرهنگی و سازمان است. این هیات پیگیر حقوق تشکل‌های دانشجویی که در برخی موارد، با محدودیت‌هایی در هیات نظارت استانی مواجه می‌شوند که از آنها شکایت دارند، خواهد بود که حقوق آنها تحت‌تاثیر سلایق قرار نگیرد.»
مدیرکل تشکل‌های سیاسی-اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی در پاسخ به اینکه چرا برگزاری جلسات هیات نظارت مرکزی بر تشکل‌های اسلامی با وقفه مواجه شد، توضیح داد: «از زمانی که این مسئولیت را برعهده گرفته‌ام، پیگیر برگزاری این جلسات شدم؛ نیاز داشتیم ترکیب برخی اعضا از شورای دانشگاه و مدیریت دانشگاه انتخاب شوند که این مراحل انجام شد؛ از شورای‌عالی انقلاب فرهنگی نیز درخواست شده است که نماینده خود را معرفی کنند که آن فرد نیز باید به جلسات اضافه شود.»
او ادامه داد: «در آیین‌نامه‌ای که مهرماه سال گذشته ابلاغ کردیم، به این ترکیب رسیدیم. از آبان‌ماه نیز پیگیر این موضوع بودیم که افراد منصوب شده و جلسه تشکیل شود. بنابراین در چند ماه گذشته وقفه برای تشکیل این جلسات علت خاصی نداشت؛ اما در این مدت نیاز داشتیم تا یک شورایی به‌عنوان شورای بالاسر هیات‌های نظارت استانی و به‌عنوان نهادی برای بررسی تخلفات، اشتباهات و سیاستگذار وجود داشته باشد، بنابراین درنهایت این جلسه روز چهارشنبه برگزار شد.»
برخی اختیارات به شورای معین تفویض شد
روزبهانی در پاسخ به اینکه جلسات هیات نظارت مرکزی از این به بعد با چه روندی تشکیل خواهند شد، گفت: «جلسات هر سه ماه یک‌بار برگزار خواهد شد؛ همچنین یک‌سری از اختیارات که مربوط به مجوز به فعالیت تشکلها، بررسی شکایت تشکلها از تصمیمات هیات نظارت و... است، توسط شورای معین انجام خواهد شد. برخی موضوعات کلان‌تر، ازجمله سیاستگذاری و تصمیمات کلان درخصوص تشکیل یک اتحادیه و یا انحلال آن در اختیار هیات نظارت مرکزی است که هر سه ماه یک‌بار تشکیل می‌شود.»
به گفته او، اتحادیه‌ها برای برگزاری برنامه‌های خود با شورای معین کار خود را انجام داده و دیگر نیازی به تشکیل هیات نظارت مرکزی نیست و برخی اختیارات به شورای معین تفویض شده که توسط این شورا انجام شود.
مدیرکل تشکل‌های سیاسی-اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی در پاسخ به اینکه چشم‌انداز فعالیت کار تشکلها را چطور تعریف می‌‌کنید، توضیح داد: «نقطه مطلوب یک تشکل دانشجویی را براساس بیانیه گام دوم انقلاب و طبق فرمایشات حضرت‌آقا طرح‌ریزی کردیم؛ بنابراین اقدامات خود را نیز در این حوزه پایه‌ریزی کردیم که به تشکلها کمک کرده تا به این نقطه برسند. تشکل‌هایی که به‌عنوان تشکل‌های گام دوم انقلاب نام‌گذاری کردیم، مسائل مبتلابه جمهوری اسلامی را که در توان و تخصص آنهاست، حل خواهند کرد.»
تشکل‌های دانشجویی؛ حلقه میانی بین مردم و ساختارهای حاکمیت
او با بیان اینکه این تشکلها مساله‌محور خواهند بود، تصریح کرد: «این تشکل‌های دانشجویی، دغدغه حل مسائل کشور را دارند. این تشکلها طبق فرمایشات بیانیه گام دوم انقلاب، حلقه میانی بین مردم و ساختارهای حاکمیت هستند و قرار است در اولویت‌ها و صحنه‌های موردنیاز جمهوری اسلامی به‌صورت عملی نقش‌آفرینی کنند.»
روزبهانی با ذکر مثالی ادامه داد: «به‌طور مثال اگر در سطح استان یک مساله و مشکلی وجود داشته باشد، تشکل‌های دانشجویی میتوانند به آن ورود کرده و به آن موضوع بپردازند. درخصوص چگونگی ورود دانشجویان به حل مساله، دانشجویان میتوانند در محورهایی که یا مدنظر خودشان و یا پیشنهاد دانشگاه است، وارد مقوله بررسی و حل مساله شوند؛ مسائلی که از سطح واحدها شروع شده و به سطوح بالاتر شهر و استان می‌‌رسد.» او اضافه کرد: «درواقع تشکل می‌تواند مشکلی را که در یک استان وجود دارد، بررسی کرده و برای حل آن گام بردارد. این نوع کارها به اینکه دانشجویان جسارت نزدیکی به حل مساله و یادگیری فرآیند حل مساله را داشته باشند، کمک میکند. برنامه‌های ما در اداره‌کل تشکلها در بحث آموزش، رویدادها و مشارکت در انتخابات این است که تشکل به مطلوبیت‌های خود نزدیک شود.»
تشکل دانشجویی یک گروه خودجوش و مستقل است
مدیرکل تشکل‌های سیاسی-اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه تشکل یک گروه خودجوش مرکب از استاد و دانشجوی دانشگاه است، بیان کرد: «درواقع این تشکل برای برنامه‌های خود تصمیم‌گیری کرده و مستقل است و صرفا قواعد و قوانین است که جهت‌دهی کلی این تشکل را مشخص میکند. تشکل خوب نیز تشکلی است که بعد از این چارچوب که به‌عنوان منطق کلی تشکل درنظر گرفته شده است، بتواند به حل مساله جمهوری اسلامی کمک کند.»
او تاکید کرد: «درواقع تشکل دانشجویی باید به حل مسائل کشور همان‌طور که مقام‌معظم‌رهبری در بیانیه گام دوم از مردم و حلقه‌های میانی خواستند، نزدیک شوند. به‌عبارت بهتر به حل مسائل کشور نزدیک شده و به ارائه ایده درخصوص آن مساله پرداخته و درنهایت اجرای گام‌های عینی درخصوص حل مسائل را جزء اقدامات خود بدانند و به مردم در ایجاد ارتباط بین آنها و ساختار حاکمیت کمک کنند. به نظرم یک تشکل خوب چنین خصوصیاتی دارد.»
روزبهانی تاکید کرد: «این روزها اکثر دانشجویان، جسارت نزدیکی به مسائل را ندارند و با فرآیند حل مسائل هم آشنا نیستند. بنابراین لازم است به مسئولان شهری نزدیک شوند و در تدوین راه‌حل به آنها کمک کنند و در این صورت است که به حل مسائل کشور نیز علاقه‌مند می‌شوند. دانشجویان میتوانند از ظرفیت علمی برای حل مسائل شهری استفاده کنند.»
تشکلها در انتخاب مسیر عمل‌گری آزاد و مستقل هستند
او اضافه کرد: «ورود تشکل‌های دانشجویی به حل مسائل کشور براساس بیانیه گام دوم انقلاب نیز در چارچوب کلان همان برنامه دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص ارتباط با صنایع و حل مساله براساس طرح پویش است. البته مبنا در این بحث، از جنس تشویق است؛ به‌عبارت بهتر ما به تشکل‌های دانشجویی کمک کرده و برای آنها زیرساخت‌ها را فراهم کرده و تشکلها را اجبار به انجام کاری نمی‌کنیم. درواقع به تشکلها کمک می‌کنیم تا به حل مسائل کشور نزدیک شوند ولی آنها در انتخاب مسیر عمل‌گری کاملا آزاد و مستقل هستند.»
مدیرکل تشکل‌های سیاسی-اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص سامانه امتداد نیز گفت: «به‌دلیل شرایط کرونایی کشور به فکر انتخابات مجازی افتادیم. یک سامانه با عنوان سامانه امتداد (انتخابات مجازی تشکل‌های اسلامی دانشگاه آزاد) در آذرماه در این خصوص راه‌اندازی شد. این سامانه در فضای مجازی فرصتی است که به تشکل‌های دانشجویی در ثبت اعضا، نگهداری اطلاعات اعضا و برگزاری انتخابات کمک میکند.»
60 درصد از تشکلها انتخابات خود را در فضای مجازی برگزار کردند
او با بیان اینکه «امتداد» سامانه برگزاری انتخابات تشکل‌هاست، بیان کرد: «بیشتر از نیمی از تشکلها یعنی 60درصد از تشکلها در سامانه امتداد، انتخابات خود را در فضای مجازی برگزار کردند. در سامانه امتداد همه قانون‌مندی‌های مربوط به انتخابات لحاظ می‌شود؛ تشکلها میتوانند به‌راحتی در این سامانه اعضای خود را ثبت کنند تا نظارت‌های لازم انجام و انتخابات بین اعضا برگزار شود.»
روزبهانی درخصوص انتخابات سال 1400 و نقش تشکلها نیز گفت: «در انتخابات دو اتفاق انجام شد؛ اول ابلاغ سیاست‌های انتخاباتی که توسط دکتر جهان‌بین صورت گرفت؛ در این بخشنامه خطوط و خط مرزهای کلی سیاست‌های انتخاباتی دانشگاه ارائه شده است. ما نیز یک‌سری برنامه‌های تشویقی برای مشارکت‌های جدی تشکلها در انتخابات درنظر گرفتیم و تشکلها در برنامه‌هایی که تمایل دارند، رقابت خواهند کرد.»
او در پایان گفت: «یک ایده با عنوان «رئیس‌جمهور من» مطرح شده که مسابقه نطق انتخاباتی است و تشکل خوب نیز تشکلی است که مشارکت بیشتری در امر انتخابات داشته باشد.»
مدیرکل تشکل‌های سیاسی-اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی درخصوص مهم‌ترین برنامه این اداره‌کل در سال 1400 توضیح داد: «احیای تشکل‌های گام دوم انقلاب و در سطح برنامه‌ای نیز رویداد حل تمرین که رقابت و مسابقه تشکلها در شیوه مواجهه با مسائل و حل آنهاست، از مهم‌ترین برنامه‌های ما در سال جدید خواهد بود.»