رامین مهمانپرست، سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه و کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به نقد سخنان رئیس‌جمهور مبنی‌بر توبه آمریکا و مصادیق نقض این رویکرد پرداخت که در ادامه آمده است.
تحلیل شما از اظهارات جدید روحانی درباره توبه آمریکا و ساده‌سازی مسائل چیست؛ درحالی‌که دولتمردان آمریکایی صریحا به‌دنبال توافق بلندمدت و مذاکرات موشکی و منطقه‌ای هستند؟
بحث‌های بین‌المللی و سیاست خارجی از پیچیدگی خاصی برخوردار است و باید توجه داشت که طرف‌های مقابل ایران بدون برنامه وارد مذاکره نمی‌شوند و قطعا طراحی خاصی انجام می‌دهند، لذا کوچک‌ترین غفلت یا ساده‌انگاری ممکن است منافع ملی ما را به خطر بیندازد.
برخلاف دوره اوباما ما در زمان ترامپ با فردی روبه‌رو بودیم که صریح می‌گفت من برجام را قبول ندارم و آن را پاره می‌کنم و حتی گفته بود به‌دنبال یک توافق جدید هستیم که در آن موضوعات دیگری غیر از هسته‌ای مانند فعالیت موشکی یا منطقه‌ای ایران مطرح شود، لذا ضدیت او با جمهوری اسلامی ایران برای همه روشن بود.
این درحالی است که دموکرات‌ها پیچیده‌تر رفتار می‌کنند، یعنی علی‌رغم آنکه زبان و ادبیات‌شان متفاوت است اما بیشترین ضربه را می‌زنند کمااینکه ما در زمینه تحریم‌ها در دوره دموکرات‌ها بیشترین ضربه را خوردیم. شاید اوباما از نگاه برخی مسئولان خوش‌سیماترین چهره دولت آمریکا نسبت به جمهوری اسلامی ایران باشد، اما بیشترین تحریم علیه کشورمان در دوره او رقم خورد و بیشترین انسجام بین کشورهای مختلف در همراهی با آمریکا در تحریم ایران در زمان او رخ داد.
بنابراین سیاست‌های راهبردی دموکرات‌ها با جمهوری‌خواهان هیچ فرقی ندارند، از این‌رو بایدن و تیم او پیش از انتخابات همیشه عنوان می‌کردند ما به برجام برمی‌گردیم ولی این برجام باید تکمیل شود، یا مجددا به بحث فعالیت‌های موشکی و حضور منطقه‌ای ایران تاکید کرده‌اند؛ حتی برخی از آنها اسم عربستان یا رژیم‌صهیونیستی را می‌آورند، بنابراین در این دوره نیز در بحث مذاکرات هسته‌ای و برجام ما هیچ نکته‌ای کمتر از دوره ترامپ مشاهده نمی‌کنیم.
ساده‌انگاری رفتار آمریکا و ادعای توبه آنها به قصد انتخابات به‌ضرر کشور است
ممکن است آنها در تاکتیک متفاوت‌تر باشند یا نرم‌تر صحبت کنند اما درمقابل پیچیدگی خاص خود را دارند، از این‌رو ما باید بسیار باهوش‌تر عمل کرده و به جزئیات کاملا دقت کنیم، لذا هر نوع ساده‌انگاری به هر قصدی ازجمله انتخابات به‌ضرر کشور است.
اگر برخی بخواهند این‌طور به مردم القا کنند که ما می‌توانیم همه مشکلات را حل و همه تحریم‌ها را لغو کنیم و دولت آمریکا از اینکه با ما رفتار بدی داشته پشیمان است، این امر منافع ملی ما را دچار لطمه می‌کند؛ چراکه برای یک هدف کوتاه‌مدت سیاسی و جناحی نباید از منافع ملی خرج کنیم.
مسیر درست در این زمینه این است که ما به مردم بگوییم دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان در سیاست‌های راهبردی با یکدیگر تفاوتی ندارند، لذا اگر قرار است ما از حق‌مان دفاع کنیم، باید نقاط‌ضعف‌مان را نیز برطرف کنیم.
آیا این نوع تساهل درمقابل آمریکا موجب زیاده‌خواهی مجدد آنها یا پالس منفی نمی‌شود؟
اگر رفتار مسئولان طوری باشد که گویا امیدواریم آمریکایی‌ها رفتارشان با ما محترمانه و از روی عدالت و انصاف شود، سبب خواهد شد طرف مقابل ما شدت حملات و زیاده‌خواهی خود را افزایش دهد، بنابراین وظیفه اصلی ما در زمینه تحریم نه اتخاذ چنین مواضعی بلکه خنثی‌کردن تحریم است.
اگر آمریکایی‌ها به‌دنبال توافق با ایران هستند باید به تعهدات خود عمل کنند
ازسوی دیگر اگر آمریکایی‌ها به‌دنبال این هستند که با ایران به یک توافق برسند باید به تعهدات خود عمل کنند؛ چراکه ما به آنها بی‌اعتماد شده‌ایم، لذا وقتی معلوم شد آنها در عمل همه تحریم‌های غیرقانونی را برطرف کرده‌اند، ایران نیز به تعهدات خود بازمی‌گردد؛ چراکه فعالیت هسته‌ای ما کاملا صلح‌آمیز است و به دانش آن صرفا برای پیشرفت کشور نیاز داریم، کمااینکه تمام گزارش‌های سازمان انرژی اتمی موید صلح‌آمیز بودن انرژی اتمی ما است.
اگر قرار باشد برجام بماند ولی فقط یک طرف تعهدات خود را رعایت کند و طرف آمریکایی تحریم بانکی و موانع سرمایه‌گذاری خارجی را برطرف نکند، بی‌معناست و درواقع دیگر توافقی وجود ندارد، لذا این منطق روشن جمهوری اسلامی ایران است و باید مواظب باشیم مسئولان کشور به‌دلیل مشکلات فعلی که ناشی از سوءتدبیر و سوءمدیریت است، متوسل به موضوعاتی نشوند که منافع ملی ما را به خطر بیندازند.