ابوالقاسم رحمانی، روزنامه‌نگار: واقعا به مرحله‌ای رسیده‌ام که برای شروع نوشتن از کرونا و وضعیت شیوع این بیماری در کشور کلمه کم می‌آورم. از بس که در این یک سال و اندی نوشتیم و کسی به هیچ‌جایی نگرفت! بیش از یک سال نوشتیم از ویژگی‌های این ویروس سرکش، اینکه هر روز رنگ عوض می‌کند و با جهش‌های عجیب‌و‌غریبی که دارد، کار کنترلش سخت و سخت‌تر می‌شود. نوشتیم از مدل مواجهه کشورهای مختلف دنیا، چه آنهایی که نظیر چین و کره‌جنوبی و... موفق بودند و چه آنهایی که مثل ما ناموفق، تا شاید تغییری در مدل حکمرانی سیاستمداران ایجاد شود، که البته نشد. نوشتیم از لزوم ورود واکسن‌های مختلف به کشور برای زودتر قطع شدن زنجیره انتقال و رسیدن به یک ثبات نسبی که آن هم وارد شد، اما قطره‌چکانی و محدود و بی‌فایده. نوشتیم از اینکه حالا که خبری از واکسن و واکسیناسیون عمومی، خصوصا به این زودی‌ها نیست، محدودیت‌ها را جدی‌تر بگیریم و بگیرید، آن هم نتیجه و خروجی همان شد که از ابتدا بود، با سهل و ساده‌انگاری این مواجهه با این بیماری کشنده، چنان با جان مردم قمار کردند که جزء معدود کشورهایی در دنیا شدیم که حالا در آستانه چهارمین پیک (اگر البته هنوز قائل به ورود به پیک چهارم نباشیم) قرار دارد. جمیع آنچه گفتیم و آنچه تصمیم گرفتند و آنچه اجرا شد، شده وضعیتی که حالا در آن گرفتاریم و دست به دعا و خواهش و تمنا برداشته‌ایم که خدا به بی‌عقلی ما رحم کند و بحران پیش‌رو را هم پشت‌سر بگذاریم. این بین، واکنش بعضی‌ها اما از همه جالب‌تر است. این بعضی‌ها که می‌گویم، من و شمای بی‌خبر از همه‌جا و بی‌اثر نیستیم‌ها! این بعضی‌ها وزیر بهداشت، رئیس‌جمهور و فلان مدیر و مسئولی هستند که به قول شهید رجایی که خدا رحمتش کند، یک آری یا یک نه‌شان، روی زندگی میلیون‌ها ایرانی اثر می‌گذارد. این بعضی‌ها، درست در زمانی که آمار کرونا و شیوع و مرگ‌ومیر ناشی از آن روند صعودی‌اش را آغاز کرده بود، مجوز سفرهای نوروزی و ایجاد تجمعات را دادند. این بعضی‌ها همان‌هایی هستند که به جای معرفی مخالفان ایجاد محدودیت‌ها، مردم را به حضرت عباس قسم دادند که سفر نروند، آن‌وقت تمام جاده‌ها را باز گذاشتند و یک وزیر دیگر از مسافرت رفتن با خانواده‌اش در چنین شرایطی پست و تصویر در اینستاگرام منتشر کرد. کانه کرونا را شکست داده‌ایم و این رنگ‌‌های آبی و زرد و نارنجی و قرمز، بازی‌ای بیش نیست.
من نمی‌دانم ما در کدام برهه حساس کنونی هستیم که دیگر برای هیچ‌کس حساس نیست این اعدادی که روزانه از رسانه ملی اعلام می‌شود، صرفا عدد نیستند و هموطنانی هستند که جان‌شان را به خاطر بی‌تدبیری و عدم حکمرانی صحیح ستاد ملی مقابله با کرونا و دولت از دست می‌دهند. سر آخر هم توپ در زمین آنهاست که ما گفتیم سفر نروید و این خودتان بودید که رفتید! درد ماجرا هم همان جایی است که هم دیروز و هم چند خط بالاتر به آن اشاره کردم.
رئیس‌جمهور و رئیس ستاد ملی مقابله با کرونای مملکت، درست در ایام اوج‌گیری دوباره کرونا در ایران، خبر از پایان پیک کرونا می‌دهد و می‌گوید: «به نظر من پیک این بیماری تمام شده است. علی‌رغم همه حرف‌ها، جهش و همه مشکلات، درمجموع در عالم یک پیکی داشته و این پیک آخرش است. با روند گسترش واکسیناسیون، این پیک آخرش است. این پیک پایین می‌آید. ممکن است جهش‌ها و مشکلات دیگر داشته باشد، اما به نظرم مقابله با این بیماری، از آن روز اول یعنی ۱۴ ماه پیش تا حالا سهل‌تر و آسان‌تر شده است و ان‌شاءالله این مقابله در کشور ما هم به‌خوبی انجام می‌گیرد.»
سیاست‌های متناقض در مدیریت کرونا
غرض از نوشتن این گزارش، مروری بر آمارها و دروغ بودن ادعای پیک آخر کروناست. ادعایی که با هیچ متر و معیاری قابل تبیین و اثبات نیست. نه واکسن خاصی به کشور وارد شده است که بگوییم مردم ایمن شده‌اند، نه مدل حکمرانی مدل سختگیرانه‌ای بوده که بگوییم به‌خاطر این سختگیری‌ها اتفاقی افتاده است. تنها یک چیز می‌ماند و احتمالا هم با تکیه بر همین یک چیز چنین ادعایی صورت گرفته و آن هم ماجرای ایمنی توده‌ای است. ماجرای پرغصه‌ای که هیچ سندی، حداقل در ایران برای اثبات موثر بودن آن وجود ندارد و اساسا وقوع چهار پیک سهمگین در کشور و وخیم‌تر شدن وضعیت، نشان از همین بی‌اثر بودن و بی‌پایه بودن چنین سناریوی به دور از اخلاقی است. در این‌باره بیشتر خواهم نوشت و با عدد و رقم نشان خواهم داد که وضعیت، آن‌طور که رئیس‌جمهور فکر می‌کند، گل و بلبل نیست و نبوده. قبل از آن اما مروری بر آخرین وضعیت شیوع کرونا در ایران خواهیم داشت. شیوعی که برخلاف ادعای روحانی، زنگ خطر پیک جدید را به صدا درآورده و ما را به دام مهلکی انداخته است. روز گذشته چند اظهارنظر دیگر در نقد و مذمت انجام سفرهای نوروزی و عدم ایجاد محدودیت صورت گرفت که سوای تامل‌برانگیز بودن این سوال را در ذهن ایجاد می‌کند که خب وقتی همه می‌دانستند چنین عاقبتی با برقراری سفرها در انتظار ماست، چرا کسی کاری نکرد و برعکس به انجام مسافرت تشویق هم شدیم!
حمید سوری، رئیس تیم واکنش سریع کووید-۱۹ در کشور با اشاره به اینکه پیش از این وضعیت کنترل اپیدمی کووید-۱۹ در کشور شرایط باثباتی را پیدا کرده بود، گفت: «این روند ثابت می‌توانست با اقدامات دیگری ازجمله فاز دوم طرح محله‌محور مقابله با کرونای شهیدسلیمانی به‌سمت کاهش بیشتر هم متمایل شود، اما متاسفانه با اعلام آزاد شدن سفرهای نوروزی به شهرهای زرد و آبی، وضعیت قبلی و پیش‌بینی‌ها به هم خورد؛ البته هنوز هم زود است که درمورد اثرات سوء این سفرها قضاوت کنیم و معمولا باید طی یک تا دو هفته آینده بررسی کنیم که اثرات سفرها چقدر توانسته به بار بیماری کرونا در کشور بیفزاید. اینکه مردم را مجبور کنیم سریع‌تر از نقطه‌ای که قرمز و نارنجی می‌شود، خارج شوند، می‌تواند باعث گسترش اپیدمی در کشور شود. چطور ممکن است که افراد بومی یک شهر قرمز و نارنجی بدون تست منفی کرونا مجاز به سفر کردن نباشند اما به مسافران آن شهر که همان شرایط را به لحاظ ابتلا و آلودگی دارند، می‌گوییم سریعا شهر را ترک کنند آن هم بدون آنکه هیچ اقدام موثری برای رصد و رهگیری آنها داشته باشیم. این موضوعات سیاست‌های متناقضی است که به نظر می‌رسد هماهنگی کافی برای تصمیم‌گیری‌ها با متخصصان حوزه سلامت و وزارت بهداشت انجام نمی‌شود که شاهد چنین سیاست‌های برخوردی هستیم و درصورت تداوم می‌تواند سبب بی‌اعتمادی مردم به سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌ها شود.»
جریمه 15 هزار کرونایی که مسافرت کردند؛ نوشدارو بعد از مرگ سهراب!
یکی دیگر از اظهارات قابل‌تامل در تناقض آشکار با اظهارات روحانی مبنی‌بر پایان پیک کرونا، صحبت‌های ایرج حریرچی، معاون‌کل وزارت بهداشت بود که روز گذشته اعلام کرد: «ما قطعا وارد موج چهارم کرونا شده‌ایم، در چند هفته آینده روند موارد سرپایی، بستری و مرگ‌ومیر ما صعودی خواهد شد. ما با توجه به افزایش بیماران سرپایی و بستری فعلا پیش‌بینی می‌کنیم تا حدود ۴ هفته آینده روند روبه‌صعودی به‌ویژه در مرگ‌ومیر کرونا داشته باشیم.» البته خود رئیس‌جمهور هم روز گذشته و در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا خاطرنشان کرد: «الان در دو استان طبق بررسی‌ها موج چهارم آغاز شده و اگر ما رعایت نکنیم این وضعیت می‌تواند در سایر نقاط کشور هم تکرار شود. این ویروس نه‌تنها باقی مانده، بلکه بدتر شده و جهش یافته است. این نوع جدید که چه انگلیسی بنامیم چه برزیلی و چه هر نام دیگری، فقط یک خط مستقیم به‌سمت بالاست و نشان می‌دهد که چقدر خطرناک است. گاهی افرادی که مبتلا هستند با ناوگان عمومی مثل قطار یا هواپیما رفت‌وآمد می‌کنند که آن را می‌توان کنترل کرد، اما گاهی یک کرونامثبت به بازار می‌رود یا در شهر حضور می‌یابد که این را هم باید نظارت و کنترل و با آن برخورد جدی کنیم و مجازات برایش داشته باشیم.» یکی از طنازانه‌ترین بخش‌های سخنان روحانی همین قسمت مربوط به مجازات مبتلایان به کرونا برای حضور در محافل عمومی است.
حتما این چند روز شنیده‌اید که براساس اعلام وزارت بهداشت، حدود 15 هزار مبتلای به کرونا در ایام نوروز به مسافرت رفتند و هیچ‌کس هم نه بر آنها نظارت کرد و نه گفت بالای چشم‌شان ابروست! حالا که کار از کار گذشته، رئیس‌جمهور تز برخورد و جریمه با مبتلایانی که در شهر حاضر می‌شوند و قرنطینه را نقض می‌کنند، داده است.
علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا هم روز گذشته آمار و اخبار اسفناکی را پیرامون شیوع کرونا در کشور اعلام کرد و گفت: «در الگوهایی که از نظر اپیدمیولوژیک بررسی می‌کنیم، الگویی که مشاهده می‌شود، نشان‌دهنده افزایش بیماران مبتلا به ویروس جهش‌یافته انگلیسی است که در اکثر استان‌های کشور وضعیت این است و خیز جدید بیماری درحال وقوع است. در ایام عید نوروز امسال تردد جاده‌ای نسبت به سال قبل صددرصد افزایش یافته است، حتما به یاد دارید که سال قبل ترددها نزدیک به صفر رسیده بود و الان وضعیتی که در کشور با آن مواجه هستیم، شروع خیز بلند است که برخی استان‌ها وارد پیک جدید بیماری شدند و در برخی دیگر پیک آغاز شده است و اگر پروتکل‌ها رعایت نشود قطعا شاهد خیز بلندی خواهیم بود، همان‌گونه که قبلا در استان خوزستان شاهد آن بودیم. الان میزان بستری در بیمارستان‌ها از مرز ۱۳۰۰ نفر گذشته است و این نشان می‌دهد در ۱۰ روز آینده مرگ‌های ۳ رقمی ادامه‌دار خواهد شد و از این پس از ۱۰ روز آینده مرگ‌ومیر کمتر از ۱۰۰ نفر کمتر داشته باشیم و مرگ‌ها بیش از ۱۰۰ نفر روزانه باشد.»
خسرو صادق‌نیت، رئیس مجمع بیمارستانی امام خمینی(ره) هم در ارتباط با وضعیت تخت‌هایICU بزرگ‌ترین بیمارستان کشور، گفت: «به علت افزایش ابتلا به کرونا و نیز تعطیل بودن مراکز درمانی خصوصی در هفته‌های اخیر، میزان مراجعه، بستری و فوتی بیماران کرونا افزایش یافته و همه تخت‌های «آی‌سی‌یو»ی بیمارستان نیز پر شده است.» از این‌دست اظهارنظرها، پس و پیش از سفرهای نوروزی و همین امروز و دیروز و فردا می‌توان الی‌ماشاءالله ردیف و مرور کرد. اما خب دردی دوا نمی‌شود، کمااینکه پیش از این هم چنین کردیم و اتفاقی نیفتاد. پس از مرور نقل‌قول‌ها می‌گذریم و نگاهی به گفت‌وگویی با اهل فن و صاحب‌نظران این حوزه می‌اندازیم. البته بعد از مرور آمار مربوط به شیوع کرونا و افزایش موارد ابتلا به این بیماری در دو هفته نخست سال 1400، همان دو هفته‌ای که رئیس‌جمهور علی‌رغم اطلاع از آمارها، ادعا کرد پیک کرونا تمام شده است!
ستاد ملی مقابله با کرونا باید مورد مواخذه قرار گیرد
علیرضا ناجی، عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا و رئیس مرکز ویروس‌شناسی بیمارستان مسیح دانشوری در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به تشریح آخرین تحولات در مساله شیوع کرونا در کشور و ورود به پیک چهارم این بیماری کشنده پرداخت و گفت: «با توجه به رنگ‌بندی‌های جدیدی که اعلام کردند بسیاری از نقاط کشور نارنجی و قرمز شده و تعداد موارد مثبت روزانه طی 10روز اخیر از 7-6هزار نفر به بیش از 11هزار نفر و تعداد کشته‌ها نیز به بیش از 100نفر رسیده است و این یعنی با توجه به اتفاقاتی که در کشور رخ داده، توجهی به تذکرات نشد و ما الان در موج چهارم کرونا هستیم. از تعداد مرگ‌ومیر روزانه 70-60نفر به بیش از 100نفر رسیده‌ایم. این به‌نظر من اول راه بوده و نشان‌دهنده این است که متاسفانه سیاست کشور ما براساس ایمنی گله‌ای و عفونت طبیعی است. علی‌رغم هشدارهایی که همه دادند یک چوب حراج به مملکت و جان و سلامت مردم با ایمنی گله‌ای زدند، به‌رغم شواهدی که وجود داشت و واریانت جدیدی که وارد شد، هشدارهایی که داده شد که این مسافرت‌ها می‌تواند باعث پخش واریانت‌ها شود، اما ستاد کرونا به هیچ‌یک از اینها توجه نکرد. دکتر نمکی به‌عنوان وزیر بهداشت این موضوع را عنوان کرد ولی بازهم کسی گوش نکرد و حتی در دولت، وزارت کشور و... هیچ‌گونه همکاری‌ای را انجام ندادند تا مسافرت‌های نوروزی را محدود کنند، در کابینه دولت هم شخصی همانند وزیر مخابرات به مسافرت می‌رود و در صفحه اینستاگرام خود این را اعلام می‌کند که این نشان می‌دهد تفکر کنترل کرونا را نداریم و باز با همان سیاست ایمنی گله‌ای با عفونت طبیعی جلو می‌رویم. کاملا مشخص است و می‌دانیم ایمنی گله‌ای سیاستی نیست که بتوان روی آن حساب کرد. ایمنی گله‌ای یک موضوع است و موضوع عفونت مجدد مبحث دیگری است. اینکه بگوییم کمتر از یک درصد به عفونت مجدد مبتلا شده‌اند درست نیست. در ایران هیچ مطالعه‌ای نداریم چون دیتای مناسب جهت اینکه چند درصد از افراد دچار عفونت مجدد شدند در هیچ جایی ثبت نمی‌شود. ما حتی در ثبت و گرفتن اطلاعات موجود درمورد تعداد مواردی که وجود دارد در بخش خصوصی و جاهای دیگر اقدامی نکرده‌ایم. بنابراین کسانی که اذعان دارند این رویداد بسیار نادر است یا کسانی که می‌گویند این امر بسیار شایع است، براساس اطلاعات این صحبت‌ها را بیان نمی‌کنند، ولیکن در همین اطلاعات و مطالعاتی که در دنیا انجام شده به‌نظر می‌رسد میزان عفونت مجدد بیشتر از این مسائل است. به غیر از اینکه در عفونت مجدد و ایمنی گله‌ای موضوع متغیر واریانت‌های جدید هم وجود دارد. اگر از اواخر تابستان طبق اعلام برخی مسئولان 50میلیون نفر درگیر کرونا شده‌اند پس باید به ایمنی جمعی رسیده باشیم؛ این سوال مطرح می‌شود که این میزانی که از تابستان به بعد داریم از کجا نشات می‌گیرد؟ این نشان می‌دهد اطلاعات ما درست نیست و می‌توان گفت به بیولوژی ویروس و تغییرات آن و طبیعت ایمونولوژیک حاصل از ویروس توجه نداریم. ایمنی گله‌ای برای بیماری‌ای است که عامل آن ثابت بوده و واکسیناسیون در دست اقدام باشد. وقتی ما با ویروسی مواجه هستیم که همواره تغییر می‌کند و مردم در تمام دنیا واکسیناسیون را انجام نداده‌اند، این امر درست نیست. تغییرات مربوط به ویروس می‌تواند ایمنی گله‌ای را به‌هم بریزد. مطالعه روی آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده نشان می‌دهد این پیک آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده می‌تواند بعد از 3-2ماه کاهش بسیار زیادی پیدا کند. آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده هستند که ما را در برابر عفونت مجدد محافظت می‌کنند. ما این متغیرها را در نظر نمی‌گیریم و همواره در توجیه‌کردن ایمنی گله‌ای مطالعاتی را که به‌نفع ایمنی جمعی است، در نظر می‌گیریم و مطالعات سوی دیگر را نمی‌بینیم. به غیر از اینکه متغیر مربوط به واریانت‌ها می‌تواند اینها را به‌هم بریزد، همان‌طور که در برزیل به‌هم ریخته، همان‌طور که در کشورهای دیگر به‌هم ریخته است و همان‌طور که الان می‌بینیم واریانتی همچون بریتانیایی این موضوع را به‌هم می‌ریزد. اگر افرادی معتقد هستند نزدیک به 50میلیون نفر از مردم ایران کووید را گرفته‌اند و به تعادل ایمنی جمعی رسیده‌ایم نباید این پیک‌ها را شاهد باشیم. وقتی این پیک‌ها را شاهد هستیم باید بفهمیم که این حرف درست نیست؛ به غیر از اینکه در خطر مواجهه با واریانت‌های دیگر نیز هستیم. به غیر از این، انجام سفرهای نوروزی علی‌رغم توصیه همگان، توسط دولت و ستاد کرونا تایید شد و به‌نظر من این شاهکاری بود که صورت گرفت. در حال حاضر خطر ورود واریانت‌های جدید را داریم و این سفرها باعث شد واریانت انگلیسی در تمام کشور بگردد. الان واریانت غالب در کشور ما واریانت بریتانیایی است. ما باعث شدیم این اتفاق رقم بخورد. نمی‌دانم به این موضوع باید چه گفت.
آن گزارشی که دیروز نوشتید با عنوان «ستاد جهش کرونا» برازنده این موضوع است. ما ستاد مبارزه با کرونا نداریم و الان ستاد جهش کرونا در ایران داریم. ولی الان خطرهای دیگری نیز وجود دارد. در تعطیلات نوروز مسافرت‌های متعددی به نقاط مختلف ازجمله ترکیه را شاهد بودیم. روز گذشته وزارت بهداشت نامه‌ای ارسال کرده که باید مراقب این مساله باشیم. ترکیه‌ای که در این چند مدت موارد بسیار بالایی از کووید داشت و سراسر کشور ترکیه قرمز بود و کشوری است که سابقه داشتن واریانت‌های برزیلی و آفریقای‌جنوبی در آن دیده شده است. با گردشی که در آن کشور می‌بینیم ممکن است هزارویک واریانت دیگر نیز با رفت‌وآمدی که داریم اتفاق بیفتد. ما این موضوعات را مورد توجه قرار نمی‌دهیم. پیش‌بینی عواقب این امر را نمی‌کنیم و این اتفاقات برای ما رخ می‌دهد. این روند درست نیست، ستاد مبارزه با کرونا را برای چه کاری تشکیل داده‌ایم؟ ستاد مبارزه با کرونا را برای این امر تشکیل داده‌ایم که به توصیه‌ها گوش کند و علمی تصمیم بگیرد اما متاسفانه اینچنین نیست. اظهارات ضدونقیض را نگاه کنید. رئیس‌جمهور گفت از نظر او دیگر ما پیکی از کرونا نخواهیم داشت، حال این وضعیت چیست؟ دوباره بیان می‌شود 15هزار نفر جابه‌جا شدند و باید محاکمه شوند. جالب است که درنهایت مردم باید محاکمه شوند. پس ستاد مقابله با کرونا نباید هیچ‌گونه مورد عتاب و خطاب قرار گیرد؟ چرا مجوز می‌دهیم مسافرت بروند، کار غیرقانونی انجام دهند و بعد مردم را مورد عتاب قرار می‌دهیم؟ شما نباید این اجازه را بدهید. ممکن است مردم اشتباه کنند ولی اشتباهات مردم از چه ناشی می‌شود؟ اشتباهات مردم از اشتباهات کسانی نشات می‌گیرد که در ستاد کرونا تصمیمات اشتباه می‌گیرند. ما نگاه مدیریتی درستی نداریم. اتفاقا اگر کسی باید مورد خطاب قرار گیرد و مواخذه شود و پاسخگو باشد ستاد کرونا و افرادی هستند که این حرف‌ها را بیان می‌کنند، نه مردم.»
فروش آزاد واکسن یعنی دامن زدن به شکاف اجتماعی
ناجی در ادامه با اشاره به آمارهایی که اعلام می‌شود، گفت: «در موارد متعددی شاهد هستیم فرد با کووید مثبت مراجعه می‌کند و بر اثر آمبولی و سکته قلبی فوت می‌کند و نوشته می‌شود آمبولی کرده یا عارضه دیگری می‌نویسند. ممکن است خیلی از موارد فوتی ما در کووید این‌طور باشند. این امر عجیبی نیست و قبلا کسانی که در وزارت بهداشت بودند بیان کردند ممکن است خیلی از مواردی که اینچنین می‌نویسیم کووید بودند ولی عامل مرگ را آمبولی ریه نوشته‌اند. تعداد مرگ‌ومیر ناشی از کرونا هم عدد واقعی نیست. به غیر از اینکه همه می‌دانیم تعداد موارد مثبت روزانه‌ای که اعلام می‌کنیم، آمار واقعی نیست. آمار خیلی از ادارات به دست ما نمی‌رسد که بخواهیم جمع کنیم. این موارد را نیز باید در نظر بگیریم، ولی همین آماری که داریم نشان‌دهنده افزایش است، همین که از تعداد 50-40مرگی که آن هم تاسف‌برانگیز است جلوتر می‌رود و تعداد مرگ‌ومیر زیادتر می‌شود. برای همین اصلا در شرایط مناسبی نیستیم. برنامه واکسیناسیون ما خیلی با سرعت بالایی نیست.
مطالعات تمام دنیا نشان می‌دهد واکسیناسیون باید در مقطع بسیار کوتاه با سرعت زیاد صورت گیرد. درمورد واکسیناسیون طبق برنامه‌ای که در ایران داریم قرار بود در سال1400 واکسیناسیون 60-50میلیون نفر را در ایران واکسینه کنیم و باید ماهی 5میلیون نفر واکسینه شوند و روزی 200وخرده‌ای هزارنفر! در لجستیک به این موضوع هم توجهی نشده است. چقدر کار کردیم که بتوانیم روزی 200وخرده‌ای هزار دوز واکسن تزریق کنیم؟ به غیر از اینکه در تهیه واکسن با مشکل مواجه شدیم و همین‌طور در تولید واکسن دچار مشکل هستیم. من فکر می‌کنم باید واقعیت‌ها را بهتر و واضح‌تر به مردم بیان کنیم. با این روند توقع ایجاد می‌شود. ابتدا بیان می‌کنیم باید همه مردم واکسن را مجانی تزریق کنند، تمام دنیا هم همین کار را می‌کند ولی بعد می‌گوییم بخش خصوصی می‌تواند وارد شود. دولت می‌گوید بخش خصوصی می‌تواند وارد شود اما خریدار بخش خصوصی هم دولت است. دوباره نامه می‌آید که یک‌سری افراد می‌توانند به‌صورت آزاد واکسن تزریق کنند. به اندازه‌ای حرف‌های متفاوت بیان می‌شود که این اصلا درست نیست. به غیر از اینکه بخش خصوصی اگر می‌خواهد واکسن را بیاورد با چه سازوکاری می‌خواهد واکسن را بیاورد، چه اتفاقی هم می‌افتد و اگر واکسن را با آن قیمت‌ها وارد کنیم اگر افرادی توانایی تهیه آن را نداشته باشند تضاد اجتماعی ایجاد نمی‌شود؟ در برخی موارد به من به‌عنوان کسی که در سیستم بهداشت و درمان کار می‌کنم و واکسن تزریق کرد‌ه‌ام‌می‌گویند خوش‌به‌حال شما که واکسن زده‌اید! حتی گلایه‌های مردم درمورد سیستم درمانی هم وجود دارد، تصور کنید محیطی را ایجاد کنید افرادی که پول و وضعیت مالی مناسبی داشته باشند واکسن را تزریق کنند اما دیگران نتوانند این کار را انجام دهند. این هم به‌نظر من اصلا درست نیست. باید فکر درستی کنیم و اخبار را تغییر ندهیم و افکار مردم را از این میزان پریشان‌تر نکنیم. ما در اطلاع‌رسانی به مردم از همان ابتدا مشکل داشتیم و همچنان هم داریم. هرکسی یک‌چیزی می‌گوید و اخبار متناقض به جامعه پمپاژ می‌شود. محوریت اطلاع‌رسانی در ارتباط با کووید باید وزیر بهداشت کشور باشد نه اینکه هرکسی حتی بین مسئولان چیزی بگوید و در آخر حرف وزیر و رئیس‌جمهور در تناقض با هم قرار گیرد. وزیر می‌گوید پیک چهارم قطعی است، آن یکی وزیر و رئیس‌جمهور می‌گویند پیک نداریم!»