زهرا رمضانی، روزنامه‌نگار: یکی از الزامات اساسی برای رسیدن به دانشگاه‌های نسل سوم و چهارم، فراهم‌سازی بستر آزمون و خطا برای دانشجویان و فارغ‌التحصیلان در حیطه‌های مختلف تحصیلی است؛ مولفه‌ای که امروزه ازطریق پارک‌های علم و فناوری ایجاد شده و دانشجویان با استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان خود در این پارک‌ها نه‌تنها می‌توانند از حمایت دانشگاه‌ها بهره‌مند شوند، بلکه زمینه رشد و رسیدن به بازار را نیز دراختیار خواهند داشت.

پارک‌های علم و فناوری از یک‌سو بازوی مراکز آکادمیک کشور برای پیشبرد برنامه‌های مهارتی به دانشجویان و فارغ‌التحصیلان محسوب می‌شود و ازسوی دیگر در راستای رسیدن به فناوری‌های جدید و بی‌اثر کردن تحریم‌ها هم کمک ویژه‌ای به کشور می‌کنند. در این میان دانشگاه‌های برتر کشور هر کدام پارک مخصوص به خود را داشته و تلاش می‌کنند در فضای رقابتی ایجادشده، بتوانند دست برتر را داشته باشند و این کار را نیز با استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان بیشتر و فراهم‌سازی امکانات مختلف برای آنها دنبال می‌کنند.

دانشگاه آزاد اسلامی نیز از سال 93 درکنار دانشگاه‌های مطرح کشور قرار گرفته و با ایجاد اولین پارک علم و فناوری غیردولتی نقش بسزایی در ارتقای مهارت‌های فارغ‌التحصیلان‌‌شان و ورود آسان‌تر آنها به بازار ایفا کرده است؛ نقشی که حتما در زمینه رشد فناوری هم اثرگذار است. اما آنچه درباره اولین پارک غیردولتی ایران مطرح است، اینکه به گفته حمید مهدی، مدیر فناوری پارک علم‌وفناوری دانشگاه آزاد اسلامی رسالت این پارک با دیگر پارک‌های علم و فناوری متفاوت است؛ چراکه پارک دانشگاه آزاد اسلامی براساس مجوزی که از وزارت علوم دارد، در حیطه استان تهران فعالیت می‌کند و باتوجه به اینکه وابسته به دانشگاه آزاد است، یک اهرم بسیار قوی برای کمک به واحدهای دانشگاهی نیز محسوب می‌شود. به‌عبارت دیگر این پارک می‌تواند از ظرفیت 400 واحد این دانشگاه بهره‌مند شود؛ مولفه‌ای که دراختیار هیچ دانشگاه دیگری نیست و طبیعتا می‌تواند در پیشبرد اهداف و برنامه‌های پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد نقشی کلیدی ایفا کند.

با این حال توسعه اکوسیستم کارآفرینی در این دانشگاه از سال 95 و از همین پارک علم و فناوری شروع شده و هدف مسئولان این دانشگاه آن است که بتوانند از این مسیر به دانشگاه کارآفرین برسند. البته باید این مهم را درنظر گرفت که تحقق این مساله موضوعی نیست که ظرف یکی‌دو سال بتوان به آن دست پیدا کرد، بلکه کاری زمان‌بر محسوب می‌شود، اما با رسیدن به آن می‌توان شاهد تغییر اساسی در کشور چه در حوزه دانشی و فناوری و چه مباحث اقتصادی بود.

  مدیر فناوری پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد:

توسعه شبکه‌های نوآوری با محوریت پارک از سال آینده آغاز می‌شود

حمید مهدی، مدیر فناوری پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درباره عملکرد این پارک در یک سال گذشته گفت: «از آنجاکه یکی از وظایف پارک‌ها کمک به توسعه نوآوری در کشور محسوب می‌شود، پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی طی یک‌سال گذشته اقدام به توسعه فضاهای نوآوری خود در سطح استان تهران با هماهنگی معاونت علمی کرده است. راه‌اندازی مراکز نوآوری در موضوعات مختلف به‌منظور کمک به توسعه اقتصادی کشور هم از دیگر برنامه‌هایی است که درطول یک سال گذشته دنبال شده است. توسعه خدمات تجاری‌سازی در راستای کمک به شرکت‌های مستقر و اکوسیستم دانشگاه آزاد اسلامی نیز یکی دیگر از اهداف ما در یک‌سال گذشته بوده است.»

او ادامه داد: «توسعه بازار و جذب سرمایه‌گذاری برای شرکت‌ها نیز ازجمله فعالیت‌های مهمی است که پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی به‌طور جدی آن را دنبال کرده است. برگزاری دوره‌های آموزشی مختلف ازطریق وبینار، طراحی و آماده‌سازی سیستم مدیریت دانشی اکوسیستم دانشگاه آزاد اسلامی، طراحی و آماده‌سازی بستر تابلوی بورس ایده، راه‌اندازی کمیته‌های تخصصی برای طرح‌های ارسالی، راه‌اندازی کمیته تخصصی ویژه طرح‌های اعضای هیات‌علمی و همچنین برگزاری جلسات مختلف با اعضای هیات‌علمی دانشگاه درجهت ایجاد انگیزه آشنایی با قوانین دانشگاه درخصوص توسعه فناوری ازجمله فعالیت‌های یک‌سال گذشته پارک دانشگاه آزاد اسلامی محسوب می‌شود.»

مدیر فناوری پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه این پارک در زمینه توسعه فضای نوآوری، افزایش خدمات تجاری‌سازی و کمک به بهبود اکوسیستم کارآفرینی کشور درحال فعالیت است، بیان داشت: «از ابتدای شیوع کرونا پارک دانشگاه آزاد اسلامی اقدام به ایجاد یک کارگروه تخصصی با حضور متخصصان حوزه پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی کرده است، در این مدت تمامی طرح‌های حوزه کرونا در این کارگروه مطرح و پس از بررسی‌های فنی طرح‌هایی که دارای توجیه فنی و تخصصی و همچنین اقتصادی مناسبی بود، به سرمایه‌گذار یا سایر مراجع معرفی شدند.»

مهدی اظهار داشت: «یکی از مهم‌ترین پارامترهای مهم صنعتی شدن که کشورهای توسعه‌یافته بر روی آن بسیار تمرکز دارند، ایجاد و توسعه شبکه‌های نوآوری است؛ از این‌رو یکی از طرح‌هایی که از سال آینده در پارک علم و فناوری شروع خواهد شد، ایجاد و توسعه شبکه‌های نوآوری با محوریت پارک در کشور خواهد بود. درنظر داریم در این طرح که یکی از فعالیت‌های کلیدی پارک‌ها به‌شمار می‌آید، از منابع انسانی توانمند دانشگاه آزاد اسلامی در حل مشکلات کشور در این شبکه‌ها استفاده کنیم. این طرح طی چندسال آینده به‌عنوان یک طرح بسیار اثرگذار در توسعه صنعتی شدن بخشی از کشور خواهد شد و دلیل آن وجود واحدهای دانشگاهی دانشگاه آزاد در سراسر کشور و همچنین وجود هیات‌علمی توانمند در موضوعات موردنیاز کشور خواهد بود.»

او خاطرنشان کرد: «پارک دانشگاه آزاد اسلامی امروز با تلاش تیم بسیار متخصص و حرفه‌ای که در آن وجود دارد دارای ارتباطات بسیار با سازمان‌های مختلف است و قطعا یکی از مهم‌ترین سازمان‌هایی که به‌طور جدی باتوجه به ماموریت‌های مشابه با آنها تعامل بسیار سازنده‌ای داریم پارک‌های بخش دولتی هستند. خوشبختانه امروز با بسیاری از پارک‌های کشور تعامل بسیار زیاد خوب و جدی داشته و درحال افزایش این ارتباط هستیم و در همین راستا جلسات مختلفی را با بخش‌های مختلف پارک‌های علم و فناوری برگزار می‌کنیم.»

  رئیس اداره امور شرکت‌ها و جذب سرمایه‌گذار:

سیاست برد – برد دانشگاه آزاد اسلامی در برنامه‌های پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد

آزاده کاظمی، رئیس اداره امور شرکت‌ها و جذب سرمایه‌گذار پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «باتوجه به رسالت این دانشگاه تلاش شده تا درطول یک سال گذشته به استانداردهای یک پارک علم و فناوری از لحاظ علمی، دانشی و زیرساختی نزدیک شویم و در همین راستا از افراد خبره در 23 رشته تخصصی متفاوت استفاده شده است. همچنین تلاش شده تا زیرساخت‌های لازم مرتبط با سرویس‌های ارزشیابی و تجاری‌سازی نیز فعال شود.»

او با تاکید بر اینکه هدف‌مان تکمیل زیرساخت‌های لازم برای توسعه بازار و صادرات محصولات و حضور در حوزه‌های مرتبط با امور مالیاتی، حسابداری و مشاوره‌های تخصصی بوده است، اظهار داشت: «با سازمان‌ها و وزارتخانه‌های مختلف مرتبط با فناوری در ارتباط هستیم؛ در اصل سیاست ما در این مساله برد – برد است و هدف‌مان نیز باتوجه به فرمایشات مقام معظم رهبری و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ارتقا و ترویج فناوری درجهت ارتقای اکوسیستم دانشگاه آزاد اسلامی و حرکت به‌سمت نسل سوم و چهارم دانشگاه است. در این راستا مسئولان این پارک تلاش دارند تا هر مولفه‌ای را که می‌توان به این اکوسیستم اضافه کرد، محقق کرده و در راستای چابک‌سازی حرکت کنند.»

رئیس اداره امور شرکت‌ها و جذب سرمایه‌گذار پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه ما اولین پارک خصوصی علم و فناوری کشور هستیم، اظهار داشت: «خوشبختانه توانسته‌ایم پروژه‌هایی را برای دانشگاه آزاد اسلامی شروع کنیم که نه‌تنها منافعی را نصیب دانشگاه می‌کند، بلکه باعث می‌شود این دانشگاه را در بازار بزرگ فناوری ارتقا دهد. فعالیت‌هایی هم که درطول یک سال گذشته صورت گرفته، در راستای سرویس‌های خدمت، پروژه‌های صنعتی، تعامل با موسسات مالی، بانکی، خیریه، نهادهای دولتی و بخش‌های صنایع و معادن بوده و طبیعتا تمامی آنها با سیاست رشد فناوری بوده است.»

کاظمی اظهار داشت: «هدف‌مان این است که با فعال‌تر شدن هرچه بیشتر پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی، بتوان در حوزه رقابتی با دیگر پارک‌های موجود در کشور نیز وارد شد؛ البته نباید این مساله را نیز نادیده گرفت که خصوصی بودن این پارک برای دانشگاه مزیت محسوب می‌شود، چراکه نه‌تنها برای بدنه دانشگاه، بلکه برای فناورانی که در این پارک مستقر هستند هم درآمدزایی خواهد داشت؛ طبیعتا این مولفه باعث می‌شود بتوانیم در یک مسیر و با یک هدف مشترک کارها را به پیش ببریم.»

او با اشاره به اقدامات صورت‌گرفته در حوزه کرونا توسط پارک علم و فناوری این دانشگاه گفت: «در همان ابتدای نوروز 99، کارگروه ستاد کرونا 99 را راه‌اندازی کردیم و طرح‌های مختلفی در این کارگروه ارزیابی شد که درنهایت 10 طرح موردحمایت مالی این دانشگاه قرار گرفت و توانستیم این طرح‌ها را در مسیر تولید و تجاری‌سازی قرار دهیم؛ البته باید به این مساله اشاره کنم که این کارگروه همچنان فعال بوده و طرح‌هایی که در این حوزه به ما ارجاع داده می‌شود به این شورا فرستاده می‌شود تا موردارزیابی قرار بگیرند. مساله اصلی درباره این شورا آن است که تمام اعضای آن، عضو هیات‌علمی واحد علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی هستند و علاوه‌بر تخصص در این زمینه، فناور هم هستند و به همین دلیل می‌توانند طرح‌ها را ازلحاظ مختلف مورد ارزیابی قرار دهند.»

  ورود به بورس و فرابورس ازطریق پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی

رئیس اداره امور شرکت‌ها و جذب سرمایه‌گذار پارک علم و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به چشم‌انداز یک سال آینده فعالیت این پارک اظهار داشت: «در آینده نیز قرار است درجهت تکمیل زیرساخت‌ها فعالیت‌هایی صورت بگیرد. درنظر داریم تا در حوزه سهامداری شرکت‌هایی را که از نوپایی با دانشگاه آزاد اسلامی همراه هستند، وارد کنیم تا بتوانیم از همه لحاظ فناورانی که با ما همگام می‌شوند را در کنار دانشگاه آزاد اسلامی قرار دهیم. قطعا این کار نه‌تنها منافع دو طرف را تامین می‌کند، بلکه به ارتقای فناوری هم کمک ویژه‌ای خواهد کرد.»

 کاظمی با تاکید بر اینکه در آینده ورود به بورس و فرابورس را در سیاست خود خواهیم داشت، گفت: «تفاهم‌نامه‌های زیادی را با موسسات و بانک‌های مختلف داشتیم و تلاش داریم از این قراردادها نهایت استفاده را ببریم و از فرصت‌های موجود برای جذب سرمایه استفاده کنیم. هدف‌مان این است که فناوران بتوانند از خدمات صندوق پژوهش و مالی دانشگاه آزاد اسلامی استفاده کنند. همچنین نشست‌هایی را با فناوران برگزار می‌کنیم تا از این طریق مشکلات را شناسایی و در راستای حل آنها گام برداریم.»

او خاطرنشان کرد: «همه پارک‌های علم و فناوری موجود در کشور ذیل نظر وزارت علوم هستند و این وزارتخانه تلاش دارد تا سیاست‌های سلامت اکوسیستم را ازطریق کانال‌های ارتباطی و پلتفرم‌هایی که پارک‌ها در آن فعال هستند، ترویج کند و همایش‌های مختلفی نیز بین پارک‌ها برگزار شده است. امروزه بحث گرنت فناوری در داخل پارک‌ها نیز ازطریق وزارت علوم فعال شده و امیدواریم بتوانیم به مفاهیم پارک‌ها که در اکوسیستم کارآفرینی نقش‌آفرین هستند، برسیم.»