مریم حضرتی،روزنامه‌نگار: دانشگاه آزاد اسلامی امروزه یکی از ظرفیت‌های مهم در راستای پیشبرد برنامه‌های علمی و پژوهشی کشور محسوب می‌شود. مساله‌ای که باعث شده تا به هر کدام از واحدهای وابسته به این دانشگاه ماموریت خاص با توجه به مشکلات منطقه‌ای و ظرفیت‌های موجود سپرده شود. ماموریت‌گرایی در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی باعث شده تا امروزه این واحدها نقش بسزایی در رفع مشکلات موجود در استان‌ها و بالطبع شهرهای مختلف ایفا کنند و از طرف دیگر باعث ارتباط‌گیری بهتر با صنایع فعال در بخش‌های مختلف کشور شوند. ویژگی مهم دیگر ماموریت‌گرا شدن واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی این است که مراکز رشد و هسته‌های فناور در آنها بیش از پیش فعال شده و برخی محصولات مهم نیز به تولید انبوه رسیده‌اند. در این گزارش به سراغ دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج رفتیم که طی یک سال اخیر علی‌رغم وجود بیماری کرونا گام‌های موثر در راستای مقابله با این بیماری برداشته و همچنین طرح‌های مختلفی را در راستای تربیت نیروی ماهر در حوزه کشاورزی به مرحله اجرا رسانده است.
کرم جانی‌پور، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان کهگیلویه‌وبویراحمد در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص فعالیت‌های فناورانه این استان اظهار داشت: «با توجه به تاکید دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی مبنی‌بر رفتن به سوی دانشگاه‌های نسل ۳ و ۴ تلاش داریم تا در این مسیر گام برداشته و در راستای کارآفرینی از طریق پرورش دانشجویان فن‌آور و نوآور در بستر مراکز رشد و استفاده از امکانات کارگاهی و آزمایشگاهی موجود در واحدهای دانشگاهی و ایجاد مدارس کسب‌وکار حرکت کنیم.»
او افزود: «با توجه به اقلیم جغرافیایی استان که زمینه پرورش گیاهان دارویی، گل‌های تزئینی و زینتی و صنایع غذایی ارگانیک در پهنه بویراحمد و پهنه دوگنبدان(گچساران) را فراهم می‌کند و همچنین حضور صنعت نفت در شهرستان گچساران، حرکت به سوی شناسایی نیازهای این صنعت و استفاده از فناوری اینترنت اشیا در این صنعت بزرگ و کاربردی کردن این فناوری در بخش‌های مختلف صنعت نفتی گچساران گام‌‌هایی را برداشته‌ایم و درحال مطالعات بیشتر و رایزنی با پژوهشگاه صنعت نفت تهران هستیم.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان کهگیلویه‌وبویراحمد درخصوص بازدید سورنا ستاری از واحد یاسوج و مراکز فناوری‌های رشد آن گفت: «دربازدید معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری از پردیس واحد یاسوج و افتتاح این شهرک توسط سورنا ستاری، از دستگاه ODENA+ رونمایی شد. همچنین از تکنولوژی و فناوری تولیدی هسته فناور مستقر در مرکز رشد واحدهای فناور با عنوان گلخانه آب شور بازدید و با مخترع داروی التیام زخم بیماران دیابتی گفت‌وگویی صورت گرفت، البته معاون علمی‌وفناوری رئیس‌جمهور در این بازدید قول مساعدت برای گرفتن مجوزهای لازم برای تولید این داروی خاص فناور را اعلام کرد.»
جانی‌پور ادامه داد: «ستاری همچنین در کنار استاندار استان از دستگاه ویژه تولید یکی از هسته‌های فناور دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران با عنوان انتقال توان الکتریکی شارژر بی‌سیم تلفن همراه هسته فناور برق و الکترونیک دنا ولتاژ از مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران بازدید کرد. او پس از بازدید از نمایشگاه فناوران پارک علم‌وفناوری استان که در جوار پردیس دانشگاه آزاد اسلامی و در سالن پارک علم‌وفناوری برپا بود، با حضور مرکز رشد واحدهای فناور شهرک زیست فناوری نوین، صنایع غذایی و گیاهان دارویی را نیز افتتاح کرد.»
دبیر هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی استان درخصوص ظرفیت بالای این مجموعه و امکانات موجود در آن گفت: «این مجموعه قابلیت تبدیل شدن به شهرک زیست فناوری با رویکرد امنیت غذایی در بخش‌های مختلف را دارد. به‌طوری‌که راه‌اندازی مدرسه کسب‌وکار مهارتی کشاورزی نوین، تهیه و تولید انواع گیاه به روش کشت‌بافت و ریزازدیادی، ایجاد نهالستان پایه رویشی(لیبل آبی) با تمرکز بر نیازهای اصلی استان و منطقه، ایجاد باغ مادری و مرجع و رفع وابستگی به سایر استان‌ها، توسعه سیستم کشت و زرع زمین‌های دانشگاه و در مراحل بعد ظرفیت‌های شهرستان و استان و...، ایجاد هسته‌های فناور رباتیک و اینترنت اشیا در ادوات کشاورزی، ایجاد انسکتاریوم و آزمایشگاه کنترل بیولوژیک برای مبارزه با آفات و بیماری‌ها، تولید انواع محصولات کشاورزی، کود، سموم و تجهیزات ضروری، ایجاد بخش تحقیق و توسعه(R&D) در زمینه‌های مختلف حوزه کشاورزی، ارائه خدمات مشاوره‌ای و فروشگاه بزرگ نهال و نهاده‌های سم، کود و ادوات کشاورزی در سطح استان ازجمله ظرفیت‌های این مجموعه دانشگاهی است.»
او ادامه داد: «امیدوارم این مجموعه بتواند در ایجاد اشتغال پایدار و توسعه کسب‌وکارهایی که به رونق تولید و عدم وابستگی به خارج در حوزه کشاورزی منجر می‌شود، موفق عمل کند. البته در این راستا باید به اقدامات صورت‌گرفته اشاره کنم که تصویب برنامه علمی استان با عنوان جنگل‌های زاگرس به صورت کنسرسیوم از استان‌های زاگرس‌نشین با محوریت استان کهگیلویه‌وبویراحمد و ساخت دستگاه تولید گاز ازن جهت ضدعفونی محیطی ازجمله فعالیت‌هایی است که در سال 99 انجام شد. همچنین ساخت دستگاه ODENA + جهت بازپس‌گیری گاز ازن از محیط به دلیل بد بو بودن گاز ازن انجام گرفته و از این دستگاه در سفر سورنا ستاری معاون علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری در دهه فجر رونمایی شد.»
او اظهار داشت: «طراحی و ساخت دستگاه اتوماتیک تحویل دستکش- ماسک و محلول ضدعفونی‌کننده که قابلیت نصب در مکا‌ن‌های عمومی و پر تردد را دارد و پرداخت از طریق کارتخوان را داراست از دیگر فعالیت‌های این دانشگاه در سال 99 به‌شمار می‌رود. تولید ماده ضدعفونی‌کننده ناجی در واحد دانشگاهی گچساران به همت اعضای هیات‌علمی گروه شیمی و توزیع گسترده و درآمدزایی مناسب، به‌روزرسانی و انتشار مجله ادبیات و زبان‌های محلی ایران زمین و کسب رتبه A+95 و تبدیل شدن به مجله علمی –پژوهشی از سوی ISC از دیگر اقدامات این دانشگاه در سال 99 محسوب می‌شود.»
جانی‌پور درخصوص میزان درآمد حاصل از فعالیت‌های فناورانه و کسب درآمدهای غیرشهریه‌ای عنوان کرد: «در سال جاری تاکنون مبلغی بالغ بر 920 میلیون ریال درآمد از محل آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌های دانشگاه و مبلغ 600 میلیون ریال از محل طرح‌های برون دانشگاهی کسب درآمد غیر شهریه‌ای داشته‌ایم.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان کهگیلویه‌وبویراحمد به پیگیری و راه‌اندازی آزمایشگاه همکار استاندارد با رعایت دستورالعمل‌های سازمان استاندارد کشور در این شهرک اشاره کرد و گفت: «آزمایشگاه‌های این واحد دانشگاهی دارای پیشرفته‌ترین امکانات روز صنایع غذایی و کشاورزی بوده است و پس از دریافت گواهی ایزو 17025 طی تفاهمنامه‌ای با اداره‌کل استاندارد استان برای تحقق این هدف پس از گذراندن مراحل مورد تایید این سازمان و دریافت گواهینامه‌های لازم، مراکز تحقیقاتی و صنعتی و تولیدی و دانشگاهی استان دیگر نیازی برای ارسال نمونه و دریافت پاسخ به استان‌های همجوار نخواهند داشت.»
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به مشکلات و کمبودهای منطقه، این واحد دانشگاهی چه فعالیت‌های فناورانه‌ای را در راستای حل آنها انجام داده است، خاطرنشان کرد: «راه‌اندازی سراهای نوآوری و حمایت از واحدهای فناور در مراکز رشد به‌منظور تجاری‌سازی دستاورد‌ها و محصولات، راه‌اندازی مرکز پرتودهی گیاهان دارویی و تجهیزات پزشکی یک‌بار مصرف با همکاری سازمان انرژی اتمی و راه‌اندازی سراهای نوآوری و کلینیک‌های کشاورزی نوین، گیاهان دارویی و صنایع غذایی در یاسوج و صنایع نفت و پتروشیمی در گچساران ازجمله خدمات این دانشگاه است.»
جانی‌پور با اشاره به طرح بلوط گفت: «با تاکید سند دانشگاه آزاد اسلامی بر ساماندهی نظام موضوعات پژوهش‌ها، پایان‌نامه‌ها، رساله‌ها و طراحی نظام موضوعات و اولویت‌های پژوهشی بین سه مساله؛ برنامه علمی، دانش و کاربرد ارتباط برقرار خواهد شد. هدف از اجرای طرح پژو‌هش اثرگذار یکپارچه شبکه‌ای دانشگاه آزاد یا همان طرح پایش تبدیل چالش‌های کلان کشور به زمینه‌های پژوهشی است.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج با تاکید بر اینکه جنگل‌ها جزء سرمایه‌های طبیعی هر کشور محسوب می‌شوند و نگهداری و صیانت از آنها اهمیت زیادی دارد، افزود: «به‌ویژه طی سالیان اخیر بحث تغییر اقلیم به چالشی جدی برای جهانیان بدل شده و این سرمایه‌های خدادادی را در معرض تهدید قرار داده است. در کشور ما نیز بحث تغییر اقلیم درکنار خسارت‌هایی که انسان عامل آنهاست نگرانی‌هایی را در این زمینه ایجاد کرده، از طرف دیگر در پی رخداد پدیده زوال بلوط طی سال‌های گذشته گستره قابل‌توجهی از جنگل‌های زاگرس دچار خشکیدگی شد، علاوه‌بر این مشکلات، وقوع سیلاب‌هایی که سال گذشته و همچنین امسال با آن مواجه بوده‌ایم باعث توجه به بحث آبخیزداری شده است.»
وی با تاکید بر اینکه جنگل‌های زاگرس به‌دلیل نقش و اهمیتی که در تولید اکسیژن دارند بخشی از ریه کشور محسوب می‌شوند، افزود: «رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در جلسه شورای اداری استان کهگیلویه‌وبویراحمد بحث جنگل‌های بلوط زاگرس را به‌عنوان برنامه علمی استان مطرح کرد و بر همین اساس هم همکاران‌مان در دانشگاه آزاد استان مامور به انجام این امر مهم شدند. بعد از بررسی‌های لازم و انجام تحقیقات این عنوان به دبیرخانه مرکزی پایش سازمان ارسال شد.»
جانی‌پور گفت: «براساس نظر دکتر طهرانچی قرار شد این برنامه به‌صورت کنسرسیومی از استان‌های زاگرس‌نشین اجرا شود و بر همین اساس نیز کنسرسیومی از واحدهای مختلف حاشیه زاگرس تشکیل شد و هرکدام از حوزه‌های دانشی به دانشگاه آزاد یکی از استان‌های ذی‌نفع واگذار شد. امیدواریم این برنامه علمی به نحو احسن و با همکاری دستگاه‌های متولی ازجمله سازمان جنگل‌ها و وزارت جهاد کشاورزی اجرا شده و بتوانیم جنگل‌ها این میراث گرانبها را جهت استفاده نسل‌های آینده حفظ کنیم.»
مدیر مرکز رشد استان کهگیلویه‌و بویراحمد مطرح کرد
همکاری دانشگاه آزاد اسلامی استان با بخش‌های مختلف وزارت نفت
مهران کهوایی‌نژاد، مدیر مرکز رشد و رئیس مراکز رشد منطقه۹ دانشگاه‌های آزاد کشور در ادامه گفت: «در جلسه‌ای با حضور دهقانی‌فیروزآبادی، معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی و لاله ملک‌نیا، مدیرکل کانون‌های دانشگاه، صنعت و جامعه از یک‌سو و رئیس هیات‌مدیره شرکت پتروپالایش و نمایندگان وزارت نفت در محل معاونت تحقیقات دانشگاه از سه طرح بزرگ جذب گوگرد از پساب‌های صنعتی با استفاده از نانوجاذب و بهینه‌سازی فرآیند، سولفورزدایی از فرآورده‌های نفتی و پسماندهای آن و بهینه‌سازی فرآیند و حذف سولفات با استفاده از راکتور بیوالکتریک شیمیایی و بهینه‌سازی آن با استفاده از متد سطح پاسخ رونمایی شد.»
وی افزود: «دو طرح شیرین‌سازی گاز با استفاده از تکنولوژی اشاره‌ای و بهینه‌سازی فرآیند و سولفورزدایی با استفاده از تکنولوژی نانوجاذب و بهینه‌سازی فرآیند با استفاده از کاتالیست تیتانیوم به‌صورت نانولوله و نانوپودر از دانشگاه آزاد اسلامی استان کهگیلویه‌وبویراحمد مورد ارزیابی قرار گرفت و درنهایت طرح‌های اعضای هیات‌علمی واحدهای متقاضی دانشگاه آزاد اسلامی برای اخذ پروژه‌های وزارت نفت مورد بررسی و ارزیابی نهایی قرار می‌گیرند.»
مدیر مرکز رشد استان کهگیلویه‌وبویراحمد گفت: «در این جلسه دو طرح از طرح‌های پیشنهادی اعضای هیات‌علمی دانشگاه‌های آزاد اسلامی واحدهای یاسوج و گچساران از استان به‌منظور استفاده از ظرفیت‌ها و در راستای تحقق اهداف مورد نظر وزارت نفت در حوزه صنعت مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. تاکنون بیش از ۶۰ طرح مورد ارزیابی قرار گرفته که پس از ارزیابی‌های لازم و صحت‌سنجی، در پروژه‌های مدنظر وزارت نفت همکاری خواهند کرد.»
کهوایی‌نژاد اظهار داشت: «دو پروپوزال ارائه‌شده ازسوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج با عنوان مطالعات و ازدیاد برداشت از مخازن مطرح‌شده ازسوی موحدی‌نیا، استادیار گروه نفت این واحد دانشگاهی و همچنین دو پروپوزال ارائه‌شده توسط دلاوری به‌نمایندگی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد گچساران مورد پذیرش تیم مذاکره‌کننده قرار گرفته است. همچنین طرح بزرگ «حذف سولفور از فرآورده‌های نفتی (از حلال‌های سبک تا سنگین برش‌های نفتی و پسماندهای آنها) و بهینه‌سازی سوخت‌های سنگین نفت کوره» به‌مبلغ ۸هزار میلیارد ریال به امضای معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه و وزارت نفت رسید.»
مدیر مرکز رشد و رئیس مراکز رشد منطقه۹ مراکز رشد دانشگاه‌های آزاد کشور اظهار داشت: «در پایان این جلسه ازسوی مجری طرح و نمایندگان واحدهای یاسوج و گچساران موافقت شد پس از بازنگری ازسوی ارائه‌دهنده با رویکرد تبدیل محصولات جدید قابل کاربرد صنایع نفت و پتروشیمی با وزارت نفت در جلسه آتی به امضا برسد.»
مدیر مراکز رشد منطقه۹ ضمن تقدیر از مدیرکل مراکز رشد و کارآفرینی دانشگاه در اعطای مجوز مرکز رشد نفت، گاز و پتروشیمی به واحد گچساران درکنار مرکز غشای این واحد دانشگاهی از شروع مطالعه و تحقیقات روی طرح کاربردی چاه و میدان هوشمند و کاربرد اینترنت اشیا ازسوی این مرکز در سال۱۴۰۰ خبر داد.