عبدالرضا فرجی‌راد، کارشناس مسائل بین‌الملل و سفیر اسبق کشورمان در نروژ در گفت‌وگو با «فرهیختگان» با تحلیل سفر گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران و کاهش بازرسی‌ها از سوی ایران پرداخت.
ارزیابی شما از سفر گروسی به تهران چیست؟
با توجه به مصوبه مجلس و این موضوع که توافق شده بین اروپا و آمریکا جلسه‌ای در اروپا برگزار شود، طرف ایرانی هم اعلام کرده این موضوع را بررسی می‌کنیم، لذا این امر تا حدودی مثبت ارزیابی می‌شود؛ چراکه اگر ایران بگوید من در جلسه حاضر نمی‌شوم، آنها توپ را در زمین ایران می‌اندازند، درحالی‌که آنها نمی‌خواهند مساله قطع همکاری در رابطه با پروتکل الحاقی باعث مشوش شدن شرایط شود، بنابراین طرف ایرانی نیز دست‌به‌عصا و آهسته حرکت می‌کند.
موضع ایران در جریان لغو اجرای پروتکل الحاقی را چگونه می‌بینید؟
این رویکرد مبتنی‌بر تعامل است، چنانچه سخنان دو روز گذشته رئیس‌جمهور را نیز درنظر بگیرید، ایشان مطرح کرد ما درنظر نداریم بازرسان و کارشناسان آژانس را از ایران بیرون کنیم، لذا یک نوع از همکاری ادامه خواهد داشت.
درحال‌حاضر براساس ارزیابی طرفین از یکدیگر تصمیم‌گیری بعدی طبق آن اعلام و اقدام می‌شود، لذا در این هفته از کنفرانس مونیخ به بعد و آن جلسه‌ای که وزرای خارجه اروپایی با بلینکن، وزیرخارجه آمریکا داشتند، اتفاقاتی افتاده؛ درواقع درست است اتفاقات به‌کندی پیش می‌رود اما به‌سمت جلو بوده و سفر گروسی و نشستی که در همین زمینه نیز اعلام و از ایران دعوت شده، اقدامات مثبت دیگری است.
بنابراین پس از برگزاری نشست مشترک و ارزیابی سخنان طرفین، متوجه می‌شویم آیا همه می‌خواهند به برجام بازگردند و تحریم‌ها برداشته شود، یا یک نوع بازی است. من تصور می‌کنم روند به‌سمت جلو حرکت کند، هرچند سرعت این روند برای طرف ایرانی سرعت خوبی نیست.
آمریکا از برجام خارج شده و باید سریع‌تر به آن بازگردد اما سه مشکل در دولت بایدن وجود دارد؛ مشکل اول جمهوری‌خواهان تندرو هستند که حدود 60 میلیون جمعیت دارند و ترامپ هم قرار است سخنرانی عمومی با جمعیت زیادی داشته باشد که حتما مساله برجام را نیز عنوان می‌کند. مساله دوم در مجلس نمایندگان و سناست که دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان مخالف برجام هستند که بایدن نیز در این‌باره ملاحظه‌کاری دارد تا بودجه مصوبات را دریافت کند و درواقع می‌خواهد با این مجالس تعامل کند. مساله سوم نیز دولت خود بایدن است که افرادی در آن حضور دارند که می‌گویند به برجام بازگردیم اما تعهد بگیریم که در رابطه با مسائل منطقه و موشکی هم صحبت کنیم، بنابراین این مشکلات باید در خود آمریکا رفع شود.
نویسنده: مجتبی ولی، خبرنگار