به گزارش «فرهیختگان»، کردستان یکی از استان‌های زرخیز وخوش آب‌وهوای ناحیه کوهستانی واقع در غرب ایران و از مناطق مهم رویشگاهی انواع گیاهان دارویی در ایران محسوب می‌شود. تنوع اقلیمی در مناطق مختلف کردستان موجب شده تا این استان از لحاظ تنوع گونه‌های گیاهی از غنای قابل توجهی برخوردار باشد. وجود پوشش‌های گیاهی متنوع از قبیل جنگل‌ها، مراتع و علفزارها با گونه‌های گیاهی و جانوری فراوان از مزیت‌های بارز این است. گیاهانی که با توجه به غنی بودن از لحاظ ترکیبات زیست فعال با خواص ویژه‌ای همچون آنتی‌اکسیدانی، آنتی‌میکروبی و ضدالتهابی و غیره می‌توانند به‌صورت مواد خالص، ترکیبات طعمی و اسانسی در قالب محصولات فراسودمند غذایی، دارویی و بهداشتی مورد استفاده قرار گیرند. این موضوع یکی از محورهای فعالیت علمی دانشگاه آزاد در استان کردستان بوده و حالا با تاکید رئیس دانشگاه آزاد اسلامی بیش از گذشته مورد توجه قرار خواهد گرفت.
راه‌اندازی سرای نوآوری فراسودمند، محور جدید فعالیت‌های واحد مریوان
فردین میراحمدی، سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد مریوان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص سفر دکتر طهرانچی و بازدید از واحد مریوان گفت: «رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در سفر اخیر خود به کردستان و واحد مریوان از بخش‌های مختلف واحد دانشگاهی مریوان و زنبورستان بازدید کرد و فعالیت‌های صورت‌گرفته در واحد مریوان در حوزه زنبورداری و تولید عسل مورد بررسی قرار گرفت. هدف از فعالیت‌های اقتصادی در دانشگاه آزاد اسلامی باید توجه به مهارت‌آموزی جوانان و تولید دانش منجر به فناوری باشد و کردستان و علی‌الخصوص منطقه مریوان با دارا بودن پتانسیل بالا از لحاظ وجود گونه‌های گیاهان دارویی و مواد مؤثره و جانبی این گیاهان می‌تواند بستر مناسبی برای تولید انواع غذاهای فراسودمند به‌صورت خالص و ترکیبی باشد و می‌توان از این پتانسیل‌ها در راستای ایجاد سرای نوآوری فراسودمند و همچنین جذب دانشجو از اقلیم کردستان اقدام کرد.» سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد مریوان در ادامه تصریح کرد: «باتوجه به پتانسیل بالای شهرستان مریوان درخصوص پرورش زنبور عسل و تولیدات متنوع زنبور عسل از جمله عسل، موم، بره موم، ژله رویال، گرده گل، زهر زنبور، ساخت ادوات و وسایل زنبورداری و همچنین به‌دلیل مرزی بودن این شهرستان امکان صادرات این محصولات و حتی کندوی زنبور عسل به اقلیم کردستان عراق و صادرات محصولات تولیدی حاصل از زنبورستان‌های استان و به‌خصوص شهرستان مریوان به دیگر کشورها را دارد. ازجمله اهداف حرفه پرورش زنبور عسل اشتغال‌زایی برای دانشجویان و فارغ‌التحصیلان رشته علوم دامی و کشاورزی در استان است که با گسترش این حرفه قطعا صنایع تبدیلی وابسته شکوفا خواهد شد و موجبات اشتغال‌زایی را به‌همراه خواهد داشت.»
وی در ارتباط با سرای نوآوری توضیح داد: «براساس پتانسیل شهرستان مریوان از دیدگاه کشاورزی و گیاهان دارویی هنوز سرمایه‌گذاری و هیچ‌گونه فعالیتی شکل نگرفته و به‌سمت سرای نوآوری نرفته‌ایم. زنبورستان با هدف رسیدن به سیستم‌های نوین یعنی دانشجوی مهارتی و محصولات جانبی داشته باشیم که زنبورداران عادی و بومی آن کار را نکنند و تولید محصولاتی داشته باشیم که آنها ندارند. درحقیقت این کار در راستای رسیدن به سرای نوآوری است. برای رسیدن به این هدف آن شروع به کار کرد‌ه‌ایم و باید از سیستم‌های مختلفی بگذریم،درحقیقت در راستای رسیدن به آن هستیم. می‌توان در سرای نوآوری فراسودمند از ترکیبات گیاهان دارویی و محصولات منابع طبیعی به‌صورت خالص یا ترکیبی محصولات فراسودمند تهیه کرد که در ابتدای کار هستیم و هنوز به سرای نوآوری نرسیده است.»
واحد مریوان میزبان دانشجویان پیراپزشکی خواهد شد
میراحمدی در ادامه افزود: «هدف دیگر از سفر رئیس دانشگاه آزاد بررسی شرایط واحد مریوان و شهرستان در راه‌اندازی دانشکده پیراپزشکی بود که در این راستا با توجه به بهره‌برداری واحد از ساختمان‌های آماده و امکانات و فضای مناسب و همچنین وجود دو بیمارستان فجر و بوعلی در مریوان و با توجه به وضعیت کوهستانی منطقه و صعب‌العبور بودن مناطق روستایی منطقه نیاز شدیدی به تأسیس رشته‌های پیراپزشکی در منطقه احساس می‌شد که بر این مبنا تصویب شد.»
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد مریوان با اشاره به رشد بالای جمعیت دانش‌آموزان در مریوان در کل استان گفت: «رشته‌های گروه علوم تجربی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مریوان پاسخگوی استقبال دانش‌آموزان نیست و با توجه به نزدیکی مسافت واحد با اقلیم کردستان عراق، این واحد پتانسیل پذیرش دانشجو در حوزه پیراپزشکی را دارد.» وی افزود: «واحد مریوان در شهرستان جایگاه علمی مناسبی دارد و خوشبختانه هیات‌علمی‌ای توانا و قابلیت‌های مناسبی از لحاظ آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌ها داراست. این شهرستان قطب توریسم و یکی از بزرگ‌ترین شهرستان‌های مهاجرپذیر است. مریوان نزدیک‌ترین شهر به مرز عراق و اقلیم کردستان است و دانشجویان این اقلیم علاقه‌مند به تحصیل در این واحد هستند.»
سرپرست دانشگاه آزاد اسلامی واحد مریوان اضافه کرد: «ارتقای سطح آموزشی به‌طور مستمر همگام با استانداردهای جهانی، فراهم‌سازی توسعه دانش در مناطق کم‌برخوردار، توزیع متناسب رشته، دانشجو و کاهش نابرابری آموزشی در سطح استان، ساماندهی و پایش رشته‌های موجود و پیش‌بینی رشته‌ها براساس ظرفیت‌ها و امکانات واحدهای دانشگاهی و مراکز آموزشی و اصلاح و بهبود هرم هیات‌علمی براساس رشته‌های موجود از جمله محورهای فعالیت واحد مریوان خواهد بود.»
نگاهی به عملکرد پژوهشی دانشگاه آزاد واحد مریوان
میراحمدی درباره فعالیت‌های پژوهشی این واحد گفت: «خوشبختانه واحد ظرفیت بسیار مناسبی از لحاظ پژوهشی دارد. با هدایت و کانالیزه کردن این پتانسیل در مسیر اقتصاد دانش‌بنیان، این ظرفیت می‌تواند به توان نهایی خود برسد. اساتید هیات علمی واحد از دانشگاه‌های معتبر فارغ‌التحصیل شده‌اند. تعداد ارجاعات به مقالات هیات علمی‌های واحد بالغ بر 1000 مورد است. پنج نفر از اساتید واحد h-index بالای 4 دارند. اکثر فعالیت‌های پژوهشی در راستای زمینه‌های فنی و مهندسی است.» وی درخصوص فعالیت مرکز رشد واحد هم اظهار کرد: «مرکز رشد واحد دایر است ولی با توجه به شرایط واحد و کم بودن دانشجو، مقداری از فعالیت آن کاسته شده؛ البته یکی از خروجی‌های این مرکز تولید تیلر چند کاره کشاورزی بوده که با پایشی که در باغات و در سطح منطقه صورت گرفت، استقبال مناسبی از آن صورت می‌گیرد.»
جزئیات فعالیت‌های واحد مریوان در حوزه‌های آموزشی و فرهنگی
فرشید حبیبی، معاون آموزشی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مریوان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درخصوص دانشگاه و ضرورت ایجاد آن در این شهرستان بیان کرد: «شهرستان مریوان به دلیل واقع شدن در نقطه صفر مرزی در دوران جنگ تحمیلی همواره در معرض آماج مستقیم توپخانه‌های دشمن بعثی بوده، به این لحاظ در طول سال‌های اولیه انقلاب اسلامی عملا امکان توسعه و فعالیت‌های عمرانی ممکن نبود. از آنجا که یکی از اصلی‌ترین ارکان و اهداف نظام اسلامی ایران، عدالت اجتماعی بوده لذا پس از جنگ تحمیلی، جامعه اسلامی ایران به همت مسئولان عالی‌رتبه نظام به سرعت در پروسه سازندگی همه‌جانبه قرار گرفته، به‌خصوص با توجه به رشد چشمگیر جمعیت قشر جوان و بالطبع نیاز به آموزش عالی با ایجاد، بسط وگسترش آن در اقصی نقاط کشور توانستند این شعار محوری انقلاب را به عینیت برسانند.»
وی ادامه داد: «شهرستان مریوان با پتانسیل بالای علم و دانش و وجود نخبگان فراوان، فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد و دکتری، بستر مناسبی جهت تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی را فراهم کرده است. همچنین با توجه به روند رشد جمعیت در این شهرستان و جوان بودن این جمعیت، ضرورت ایجاد مراکز آموزش عالی بیش از پیش احساس می‌شد. همچنین به دلیل مرزی بودن شهرستان مریوان، فرهنگ عامه این شهرستان واقتصاد غالب آن بر تجارت مرز متکی است. عدم وجود مراکز دانشگاهی در آن باعث شده که اغلب جوانان پس از فراغت از تحصیل دوران دبیرستان به سوی تجارت مرز سوق داده شوند و اکثرا درگیر اشتغال کاذب قاچاق شوند. لذا در این میان ایجاد، گسترش وتوسعه مراکز علمی در ارتقای فرهنگ جامعه وتغییر فرهنگ اشتغال آنان نقش بسیار موثری دارد. شهرستان مریوان با پتانسیل بالای علم و دانش، وجود نخبگان فراوان، فارغ‌التحصیلان کارشناسی‌ارشد و دکتری بستر مناسب ایجاد دانشگاه آزاد اسلامی را فراهم کرده است. سیل مشتاقان به کسب علم و دانش با عنایات اللهی و توجه خاص مسئولان تصویب شد.»
پذیرش دانشجو در 48 رشته دانشگاهی واحد مریوان
حبیبی با اشاره به روند راه‌اندازی این واحد دانشگاهی ادامه داد: «این واحد دانشگاهی از مهرماه 86 با 220 نفر دانشجو در چهار رشته مکانیک خودرو، کامپیوتر، آموزش ابتدایی، زبان انگلیسی در ساختمان کوچک استیجاری اداره کار وامور اجتماعی شهرستان مریوان با امکانات اولیه و بسیار ابتدایی شروع به کار کرد. افزایش ظرفیت دانشجویان و متقاضیان ثبت‌نام جهت ادامه تحصیل نیاز به فضای آموزشی – اداری را بیش از پیش ضروری کرد، لذا در این راستا ابتدا 34 هکتار زمین به صورت اجاره به شرط تملیک از طرف منابع طبیعی این شهرستان واگذار شد. ساخت ساختمان آموزشی از اول فروردین‌ماه 87 با زیربنای 3500 مترمربع آغاز شد و درحال حاضر تعداد 650 نفر دانشجو در 48 رشته تحصیلی مشغول تحصیل هستند.»
وی افزود: «تعداد اعضای هیات‌علمی و اساتید حق‌التدریس واحد مریوان براساس مرتبه 25 هیات‌علمی و 58 حق‌التدریس است. 43 رشته کاردانی، کارشناسی و ارشد در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مریوان وجود دارد.» حبیبی به نقاط قوت این واحد اشاره کرد و گفت: «داشتن زمینهای وسیع و مناسب جهت توسعه فعالیت‌های دانشگاهی و نزدیک بودن به مرز باشماق برای جذب دانشجویان خارجی، وجود رشته‌های تحصیلی دارای بازار کار مناسب، وجود زیرساخت‌ها و تجهیزات آموزشی و پژوهشی موردنیاز و مهیا بودن بستر مناسب سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، برخورداری از کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌های مجهز در برخی از واحدهای دانشگاهی، وجود نیروی انسانی متخصص جهت آموزش و پژوهش و مرزی بودن منطقه و نزدیک به مرز عراق از نقاط قوت این واحد است.»
ارائه درخواست پذیرش دانشجو در 21 رشته جدید
وی درخصوص درخواست برای افزایش رشته‌ها در این واحد هم اظهار کرد: «درخواست 21 رشته جدید دانشگاه آزاد اسلامی واحد مریوان در مقاطع ارشد، کاردانی و کارشناسی داده شده است. در مقطع کارشناسی‌ارشد، حسابداری، آموزش زبان انگلیسی، مهندسی نرم‌افزار کامپیوتر، طراحی شهری، مدیریت بازرگانی تجارت الکترونیک، مدیریت کسب‌وکار مالی، مدیریت بازاریابی در ورزش، مهندسی معماری، رفتار حرکتی آموزش تربیت‌بدنی، علوم تربیتی آموزش‌وپرورش پیش‌دبستانی و علوم تربیتی آموزش‌وپرورش ابتدایی ازجمله رشته‌های درخواستی هستند. همچنین در مقطع کارشناسی حقوق، علوم و مهندسی صنایع‌غذایی، مهندسی کشاورزی زراعت، نمایش، نقاشی، علوم آزمایشگاهی دامپزشکی، مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی و مهندسی پزشکی ازجمله رشته‌های درخواستی این واحد در کنار کاردانی تربیت‌بدنی و دامپزشکی بوده است.»
فعالیت‌های پرشور فرهنگی واحد مریوان در ماه‌های اخیر
معاون آموزشی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مریوان درخصوص برنامه‌های شاخص فرهنگی ماه‌های گذشته توضیح داد: «مراجعه نمایندگان تشکل بسیج دانشجویی خواهران حضرت رقیه(س) به مراکز درمانی و اهدای شاخه گل و توزیع ماسک در بین همشهریان در راستای قدردانی از پرسنل در طول مبارزه با ویروس کرونا و توزیع پک‌های بهداشتی شامل مواد ضدعفونیکننده دست، دستکش، محلول ضدعفونیکننده سطوح و ژل ضدعفونی در بین کارکنان و اساتید، تشکیل جلسه شورای فرهنگی با محوریت ماه مبارک رمضان و برگزاری کارگاه مجازی تفسیر سوره شوری ویژه پنجمین طرح قرآنی و فرهنگی ماه مبارک رمضان، برگزاری آزمون تفسیر سوره شورا و اهدای گواهینامه به نفرات برگزیده، ویژه برنامه سوم خرداد(سالروز آزاد‌سازی خرمشهر)، جلسه شورای فرهنگی ویژه ارتحال حضرت امام خمینی(ره) و جلسه ستاد آراستگی و شئون رفتاری و فرهنگی دانشگاه موضوع دستورالعمل سال 1397 معاونت دانشجویی و فرهنگی ازجمله برنامه‌های شاخص فرهنگی این واحد است.»
وی ادامه داد: «اطلاع‌رسانی وبینار بسیج اساتید استان با موضوع تحلیل اعتراضات اخیر مردمی در آمریکا و شرکت اساتید هیات‌علمی و کارکنان به مناسبت روز بسیج اساتید و گرامیداشت یاد و خاطره شهیدمصطفی چمران، اعلام نفرات برتر بیست‌وپنجمین مرحله سراسری مسابقات قرآن و عترت دانشجویان و اساتید و اطلاع‌رسانی برگزاری مسابقات شفاهی قرآن و عترت و ثبت‌نام قاریان در بخش‌های ترتیل و تحقیق، برگزاری مراسم ویژه به مناسبت هفته حجاب و عفاف با تجلیل از بانوان محجبه تحت عنوان دختران حاج‌قاسم سلیمانی، شرکت اساتید و کارکنان و اعضای کارگروه آراستگی در جلسه هم‌اندیشی مجازی با موضوع «تاثیرات حجاب و عفاف بر تحکیم بنیاد خانواده»، برگزاری مسابقه کتابخوانی مجازی با موضوع «مساله حجاب» با استفاده از کتاب استاد شهیدمرتضی مطهری و اهدای جوایز به نفرات برتر، برگزاری اردوی جهادی با حضور دانشجویان جهادگر با موضوع واکسیناسیون 30 هزار رأس دام روستاهای شهرستان مریوان با همکاری شبکه دامپزشکی و دفتر بسیج دانشجویی از 25 تیرماه 99 تا 15 مردادماه 99 و برگزاری جلسه هم‌اندیشی اساتید و کارکنان با دکتر شیوا قاسمی‌پور، نماینده مردم شریف شهرستان‌های مریوان و سروآباد در مجلس شورای اسلامی از دیگر برنامه‌های فرهنگی این واحد به‌شمار می‌آید.»
* مترجم: ندا اظهری