به گزارش «فرهیختگان»،یکی از مهم‌ترین اثرات شیوع کرونا دنیای فوتبال، غیبت هواداران در مسابقات بود. خیلی زود نهادهای تصمیم‌گیرنده اعلام کردند با توجه به خطراتی که تجمع افراد در ورزشگاه‌ها دارد، فعلا حضور تماشاگران در ورزشگاه‌ها پرریسک و خطرآفرین است و این ممنوعیت همچنان در اکثر نقاط دنیا اعمال می‌شود. در لیگ ایران نیز از همان ابتدا این دستورالعمل اجرایی شد و با گذشت حدود 6 ماه از شیوع این اپیدمی در کشور، همچنان هواداران مجوز حضور در ورزشگاه‌ها را ندارند. به‌تازگی ستاد مقابله با کرونا در ورزش درخواستی را برای حضور هواداران در مسابقات به ستاد ملی مقابله با کرونا ارائه کرده که با مخالفت این ستاد روبه‌رو شده است. به این ترتیب حداقل تا پایان سال 99 نباید منتظر بازگشت شور و هیجان هواداران به استادیوم‌ها باشیم. درحال‌حاضر لوشامپیونه‌تنها لیگ معتبری است که به‌صورت محدود به هواداران اجازه حضور در ورزشگاه را داده و البته جالب اینکه فرانسه یکی از کشورهایی است که خیلی زود تصمیم گرفتند لیگ خود را به‌دلیل شیوع کرونا کلا تعطیل کنند.
هراس از موج دوم کرونا
باشگاه‌های انگلیسی تلاش زیادی دارند مسئولان دولتی را مجبور به صدور مجوز حضور تماشاگران در ورزشگاه‌ها کنند و مسئولان برگزاری لیگ برتر، همچنان مشغول رایزنی و افزایش فشار روی دولت هستند تا شاید از ماه آینده میلادی بخشی از هواداران بتوانند از نزدیک مسابقات را تماشا کنند. فصل جدید این رقابت‌ها از شنبه آغاز شد، اما هنوز مذاکرات طرفین به نتیجه خاصی نرسیده است. پیش از این انتظار می‌رفت مجوز ورود تماشاگران به استادیوم‌ها از ماه اکتبر (حدود دو هفته دیگر) صادر شود، اما براساس آنچه که رسانه‌های انگلیسی گزارش می‌دهند شاید تا پایان سال جاری میلادی هم این مجوز صادر نشود و در خوشبینانه‌ترین حالت باید در نیم فصل دوم انتظار بازگشت مسابقات به شرایط سابق را داشته باشیم.
در چنین شرایط بسیاری از باشگاه‌ها دچار بحران مالی خواهند شد و علاوه‌بر از بین رفتن درآمد بلیت‌فروشی‌ها، دربحث حق پخش تلویزیونی نیز با کاهش درآمد روبه‌رو می‌شوند. با ادامه این روند احتمالا باشگاه‌ها مجددا مجبور خواهند شد تا بازیکنان خود را برای کاهش دستمزدهای خود متقاعد کنند که دوباره برای آنها بحران ساز می‌شود. دولت انگلیس در برخی مسابقات ورزشی اجازه حضور حدود هزار هوادار را صادر کرده است، اما این اتفاق نمی‌تواند مشکلی را در فوتبال حل کند و تیم‌های لیگ برتری اعلام کرده‌اند برای اینکه درآمد قابل‌توجهی از حضور افراد در ورزشگاه داشته باشند حداقل باید 15هزار بلیت به فروش برسد که در شرایط کنونی به سختی بتوان چنین‌مجوزی را دریافت کرد.
البته همین مجوز نیز به‌صورت آزمایشی خواهد بود و شاید درنهایت دولت تصمیم به‌تعویق آن برای لیگ برتر بگیرد. به‌عقیده آنها اگر این اتفاق در لیگ یک یا دو و حتی دسته‌های پایین‌تر آزمایش شود خطر کمتری به‌دنبال خواهد داشت و ممکن است لیگ برتر همچنان در غیاب هواداران برگزار شود. اگر این اتفاق در ماه آینده رخ ندهد ریسک حضور تماشاگران در آستانه شروع فصل سرما بیشتر خواهد بود و با توجه به شرایطی که وجود دارد شاید دوباره باعث بروز موج جدیدی از گسترش بیماری در این کشور شود. به‌همین دلیل مسئولان برگزاری لیگ درتلاشند که هرچه زودتر مجوز بازگشت تماشاگران را دریافت کنند تا حداقل بخشی از هزینه‌های تیم‌ها در این فصل تامین شود. باشگاه‌ها براساس برنامه قبلی تصور می‌کردند تنها در هفته‌های ابتدایی این ممنوعیت تداوم خواهد داشت و با شروع ماه اکتبر می‌توانند به بلیت‌فروشی و کسب درآمدهای جانبی از روز مسابقه امیدوار باشند، اما اخبار جدید به‌شدت باعث نگرانی آنها شده است.
کارن بردلی، نایب‌رئیس باشگاه وستهام در این باره می‌گوید: «ما انتظار داشتیم حداقل یک‌چهارم ورزشگاه ما از روز اول اکتبر پر از تماشاگر باشد. حالا با توجه به احتمال شیوع دوباره این بیماری، آینده چندان روشن نیست و شاید روزهای سختی در انتظار ما باشد. این هفته اعلام شد که باشگاه‌های لیگ برتر به‌دلیل این اپیدمی حدود 700 میلیون پوند در بحث درآمدزایی از مسابقات ضرر کرده‌اند که سهم هر باشگاه به‌طور متوسط 35میلیون پوند است. اگر در سه یا چهار ماه آینده نتوانیم هواداران را به ورزشگاه‌ها راه بدهیم بازهم درحدود همین مبلغ ضرر به ما وارد می‌شود که فشار شدیدی را به تیم‌ها وارد می‌کند و سبب بروز بحران مالی جدیدی برای آنها می‌شود.»
مشکلات اسپانسرینگ و انتقال بازیکن
این تنها بخشی از ضرری است که کرونا به فوتبال وارد کرده است. برای نخستین‌بار در لیگ برتر در این فصل درآمد باشگاه‌ها از اسپانسر پیراهن خود با کاهش روبه‌رو شد. این اتفاق بی‌سابقه سبب شد مجموع درآمد تیم‌های لیگ برتر از این طریق از 6.353 میلیون پوند در سال قبل به 5.433 میلیون پوند در فصل جدید برسد. منچستریونایتد، اورتون، ساوتهمپتون و برنلی تیم‌هایی بودند که بیشترین ضرر را در این بخش داشته‌اند. یونایتد قرارداد 7 ساله‌ای با کمپانی اتومبیل‌سازی شورلت به امضا رسانده که سالی 64 میلیون پوند ارزش دارد، اما این مبلغ امسال به 60 میلیون پوند رسیده که باعث ضرر باشگاه شده است.
برنلی هم که به‌تازگی قراردادی سه ساله بایک شرکت چینی امضا کرده، مجبور شده است دوباره مذاکراتی را برای انجام تغییراتی در مبلغ آن انجام دهد و درنهایت مجبور به کم کردن رقم دریافتی از این شرکت شده است. برنلی برای جبران این خسارت مالی مجبور شده به‌دنبال اسپانسرهای جدیدی باشد تا بتواند شرایط مالی خود را بهبود بخشد. در ساوتهمپتون نیز اوضاع چندان مساعد نیست و یک شرکت چینی دیگر که با این باشگاه قرارداد دارد پیش از شروع فصل جدید از آنها جدا شده که ضرری 3 میلیون پوندی برای تیم به‌همراه داشته است. جالب اینکه ساوتهمپتون از مدت‌ها پیش پیراهن جدید خود را با لوگوی این کمپانی تولید و به بازار عرضه کرده بود، اما حالا مجبور شده با شرکت جدیدی قراردادی با ارزش کمتر امضا و پیراهن‌های جدید را جایگزین قدیمی‌ها کند.
کرونا علاوه‌بر درآمدزایی روی نقل‌وانتقالات تیم‌ها نیز تاثیرگذار بوده است. به‌عنوان مثال، منچستریونایتد از مدت‌ها پیش جیدون سانچو، وینگر دورتموند را به‌عنوان اصلی‌ترین هدف نقل‌وانتقالاتی خود در تابستان زیر نظر داشت و چندین بار با این باشگاه آلمانی برای به خدمت گرفتن این پدیده انگلیسی وارد مذاکره شد. دورتموندی‌ها 100 میلیون پوند برای فروش سانچو خواسته‌اند، اما یونایتد اگرچه یکی از تیم‌های ثروتمند فوتبال دنیاست، اما از ترس شیوع موج دوم کرونا و تاثیرگذاری آن روی اقتصاد باشگاه حاضر نیست چنین مبلغی را پرداخت کند. مسلما خرید سانچو تاثیر زیادی در بهتر شدن شرایط شاگردان سولشر در این فصل خواهد داشت، اما از سوی دیگر نزدیک شدن به زمستان و هشدارهایی که درباره موج جدید اپیدمی کووید-19 داده می‌شود باعث نگرانی تمامی تیم‌های لیگ برتری ازجمله منچستریونایتد شده است. در چنین شرایطی آنها به‌دنبال حفظ سرمایه‌های خود برای شرایط اضطراری هستند و اگر دوباره با تعویق یا حتی لغو مسابقات روبه‌رو شوند، این بار ضرر مالی بیشتری متوجه آنها خواهد شد.
در این فصل تنها چلسی بود که بیش از 200 میلیون پوند برای خرید ستاره‌های جدید هزینه کرد که البته آنها با توجه به بسته بودن پنجره نقل‌وانتقالاتی‌شان در سال گذشته بودجه لازم برای انجام این کار را در اختیار داشتند.
* نویسنده: سیامک خاجی، روزنامه‌نگار