به گزارش «فرهیختگان»، پس از پایان جنگ جهانی اول، هر گروه و نیروی مقاومت که در غرب آسیا سر بر می‌آورد، به بی‌رحمانه‌ترین شکل سرکوب می‌شد و رهبرانش به شهادت می‌رسیدند. مقاومت بنای سازگاری با استعمار و دولت‌های دست‌نشانده‌اش را نداشت و این بزرگ‌ترین جنایت در آن زمان به حساب می‌آمد. پس از جنگ‌ جهانی دوم، در همچنان بر همان پاشنه می‌چرخید و این‌بار استعمار به‌جای خودش، یک رژیم جعلی در دل غرب آسیا کاشت تا یک‌بار دیگر رهبران و نیروهای مقاومت قربانی شوند. سلسله‌شکست مقاومت دربرابر استعمار و استکبار، فضا را به سمت پذیرش نظم جهانی برده بود. تاریخ در سال 1979 میلادی با انقلاب در ایران، نه‌تنها نظم جهانی را به‌هم ریخت که مسیر تاریخ را نیز منحرف کرد. انقلاب در ایران رخ داد اما آثارش در لبنان، سوریه، عراق، فلسطین، یمن و افغانستان هم ظاهر شد. گروه‌های مقاومت در ملیت‌های مختلف تبدیل به سپاه مقاومت شده بودند و استعمار و دنباله‌روهایش، توان نبرد با یک سپاه چند ده‌میلیونی را نداشتند. این سپاه در افغانستان با تکیه بر کمک‌های مستشاری ایران، شوروی را زمین‌گیر کرد. در عراق با وجود قلع‌وقمع دیکتاتوری مثل صدام، سپاه مقاومت بیش از ارتش عراق برای وطنش جانفشانی کرد. در لبنان دیگر جای خون، موشک در برابر صهیونیست‌ها قد علم می‌کند و در یمن، سلاح‌هایی قلب ریاض را هدف می‌گیرند که سامانه‌های آمریکایی هم توان ردیابی آنها را ندارند. در سوریه، سپاه مقاومت در نبرد با دنیای غرب و مرتجعان منطقه‌ای‌اش، واقعیت دنیای جدید و خاورمیانه جدید را فریاد زد. این واضح‌ترین پیام به غرب و هواداران مرتجعش بود که نظم غرب آسیا را سپاه مقاومت تعریف و تبیین خواهد کرد. در این گزارش به زمینه شکل‌گیری گروه‌های مقاومت در غرب آسیا پرداخته شده است.

  حزب‌الله لبنان؛ مبارزان بدون مرز

جوانه‌های تشکیل حزب‌الله لبنان در سال 1982 و همزمان با تجاور ارتش رژیم‌صهیونیستی به لبنان و اشغال نیمه جنوبی این کشور زده شد. یک‌سال بعد، آنها طی یک عملیات استشهادی علیه مقر تفنگداران دریایی آمریکا در بیروت ۲۴۱ نظامی آمریکایی و ۵۸ نظامی فرانسوی را به هلاکت رساندند و نیروهای آمریکایی را ناچار به خروج از لبنان کردند. دو سال بعد (1985) حزب‌الله لبنان به‌طور رسمی تشکیل شد و توانست با راه‌اندازی یک جنگ فرسایشی طولانی، در سال 2000 رژیم‌صهیونیستی را مجبور به عقب‌نشینی از جنوب لبنان کند. در سال 2006 و طی جنگ 33روزه نیز این گروه موفق به شکست تجاوز زمینی ارتش رژیم‌صهیونیستی به لبنان شد و عملا طرح آمریکایی «خاورمیانه جدید» را ساقط کرد. از سال 2011 و با آغاز بحران سوریه، حزب‌الله عملیات برون‌مرزی خود را آغاز کرد و ضمن پاکسازی مرزهای لبنان و سوریه از حضور تکفیری‌ها، نظام سوریه را از سقوط نجات داد و بخش‌های بزرگی از این کشور را به دولت دمشق بازگرداند. حزب‌الله لبنان در سال 2014 نیز با حضور در عراق، نیروهای نظامی این کشور به‌خصوص سازمان تازه‌تاسیس حشدالشعبی را آموزش داد و رهبری آنان را در مقابله با داعش برعهده گرفت. حزب‌الله از سال 2015 نیز با مشاوره نظامی به نیروهای جنبش انصارالله یمن، باعث پیروزی و مقاومت 6ساله آنها در برابر ارتش‌های متجاوز عربی و خائنان داخلی شد. حزب‌الله همچنین پیش‌تر و طی جنگ بوسنی و نسل‌کشی مسلمانان این کشور با حضور در منطقه بالکان به ارتش بوسنی برای مقابله با نسل‌کشی کمک‌های شایانی کرده بود. حزب‌الله لبنان شاخه‌ای از مبارزان بدون مرز است که درصورت نبرد 50هزار نیرو دارد و از 130 هزار راکت و موشک در برد‌های مختلف کوتاه و میان‌برد بهره می‌برد.

  عراق؛ نبرد علیه استبداد و اشغالگران

ریشه مقاومت فعلی عراقی در سال 1920 و به‌دنبال قیام مردم عراق مشهور به «ثورة‌العشرین» علیه اشغالگران بریتانیایی زده شد. مردم عراق با فتوای جهاد و رهبری «میرزامحمدتقی شیرازی»، زعیم حوزه علمیه نجف (معروف به میرزای دوم) موفق شدند ضربات سنگینی به پیکره اشغالگران بزنند. مقطع دوم اوج‌گیری فعالیت‌های مقاومت عراق مربوط به دوران پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران و آغاز سختگیری‌های رژیم بعث عراق علیه شیعیان این کشور است. نیروهای مقاومت عراق در این دوره و به‌خصوص با آغاز جنگ تحمیلی علیه ایران دست به فعالیت‌های گسترده‌ای برای قیام مردم عراق ضد رژیم بعث زده و دوشادوش رزمندگان ایرانی در قالب «سپاه بدر» به مبارزه با صدام پرداختند. مقطع سوم فعالیت‌های برجسته این گروه که به تأسی از سپاه بدر به بدریون معروف بودند به انتفاضه شعبانیه در سال 1991 بازمی‌گردد. در این سال نیروهای ارتش صدام که دست به اشغال کویت زدند مورد حمله نیروهای ائتلاف خارجی قرار گرفته و آسیب‌هایی جدی دیدند. در همین زمان شیعیان با مشاهده ضعف و سردرگمی ارتش صدام، دست به خیزشی معروف به شعبانیه زدند که در پی آن 9 استان جنوبی از کل 18 استان عراق دراختیار آنها قرار گرفت. نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا با مشاهده خیزش شیعیان از ادامه تعقیب صدام خودداری کرد و دست وی را برای کشتار مردم باز گذاشت. ارتش رژیم بعث با باقی‌مانده نیروهای خود قیام مردمی را سرکوب کرده و صدها هزار نفر را به شهادت رساند. با وجود این نیروهای مقاومت عراق همچنان در این کشور علیه رژیم بعث دست به فعالیت زدند. چهارمین مقطع مهم، دوران اشغال نخست این کشور به دست آمریکا در سال‌های 2003 تا 2011 است که طی آن، این نیروها با تلفات‌گیری از ارتش آمریکا واشنگتن را مجبور به خروج از عراق کردند. پنجمین مقطع مهم این جریان نیز از سال‌های 2014 تا 2017 بود که به جنگ علیه دولت داعش مربوط است. ششمین مرحله از نبردهای اصلی نیروهای مقاومت عراق از اواخر سال گذشته میلادی و اوایل سال جاری پس از ترور نیروهای مقاومت به‌خصوص شهادت شهیدقاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران و شهید ابومهدی‌المهندس، نایب‌رئیس حشدالشعبی عراق آغاز شد. مقاومت عراق بنابر گزارش‌ها، اکنون بیش از 300 هزار نیروی نظامی با فرماندهی واحد دارد. آنها به‌دنبال پایان دادن به دوره دوم حضور ارتش آمریکا در این کشور هستند که از سال 2011 آغاز شده است.
 
  انصارالله؛ تاثیرگذار در معادلات منطقه‌ای

جنبش انصارالله یمن در سال‌های دهه 1990 میلادی و پس از بازگشت تعدادی از محصلان یمنی از حوزه علمیه قم در استان صعده و در شمال این کشور بنیان‌گذاری شد. این گروه در ابتدا به فعالیت‌های تبلیغی و آموزشی می‌پرداخت. با هجوم ارتش آمریکا به دو کشور اسلامی و اشغال افغانستان در سال 2001 و اشغال عراق در سال 2003، شیعیان یمن دست به تظاهرات ضدآمریکایی و رژیم‌صهیونیستی زدند. این تظاهرات به‌وسیله حکومت دیکتاتوری علی‌عبدالله صالح که وابسته به غرب محسوب می‌شد مورد سرکوب قرار گرفت. نیروهای مقاومت یمن در سال 2004 به‌دلیل فشارهای نظامی رژیم صالح دست به اسلحه بردند و توانستند طی چندین سلسله جنگ بر نیروهای حکومت پیروز شوند. آخرین جنگ که به جنگ ششم صعده معروف است در سال‌های 2009 تا 2010 جریان داشت که در آن انصارالله موفق به تثبیت کامل خود در شمال یمن شد. وقوع تحولات سال 2011 در کشورهای عربی که به دو نام بیداری اسلامی و بهار عربی مشهور شدند با متزلزل‌کردن پایه‌های حکومت صالح باعث شد ساختارهای نظامی دیکتاتوری در یمن با چالش مواجه شود. دخالت عربستان در درگیری‌های طایفه‌ای و برکناری صالح و روی کارآوردن عبدربه منصورهادی به‌جای وی که سرسپردگی بیشتری به ریاض داشت توان نظام دیکتاتوری یمن را بیش از پیش کاهش داد. در سال 2014 و به‌دنبال اعتراضات مردم یمن به حکومت منصورهادی، انصارالله کنترل صنعا پایتخت یمن را دراختیار گرفت تا کنترل خود بر مرکز یمن را نیز تثبیت کند. نیروهای انصارالله از سال 2015 با هجوم ده‌ها کشور غربی-عربی مواجه شدند که توانستند با مقاومت خود بسیاری از این کشورها را مجبور به خروج از جنگ یمن کنند. تاکنون تنها عربستان‌سعودی و امارات به‌طور رسمی در جنگ علیه مردم یمن باقی‌مانده‌اند. انصارالله طی 6 سال جنگ و محاصره قدرت خود در یمن را تثبیت کرده و با ساخت سلاح‌های راهبردی به قدرتی تاثیرگذار در معادلات منطقه‌ای تبدیل شده است. نیروهای انصارالله توانسته‌اند با موشک‌های بالستیک، کروز و پهپادهای تهاجمی ده‌ها بار مواضع مهم عربستان‌سعودی و امارات را مورد هدف قرار دهند.

مقاومت سوریه؛ پیروز جنگ احزاب

سوریه از پیشگامان مبارزه و مقاومت است. پس از تاسیس رژیم‌صهیونیستی در سال 1948، سوریه همواره با آن درگیر بوده است. سوریه در جنگ‌های مختلفی در سال‌های 1967، 1973 و 1982 به‌طور گسترده‌ای با ارتش رژیم‌صهیونیستی وارد جنگ شده است. نظام مستقر در دمشق همچنین طی سال‌های اشغال جنوب لبنان حامی گروه‌های مقاومت لبنانی بوده است. تاثیر این حمایت‌ها به‌اندازه‌ای بود که در سال 2005 و با توطئه ترور رفیق‌حریری نخست‌وزیر فقید لبنان، ارتش سوریه تحت‌فشار مجبور به خروج از این کشور شد تا مرحله دوم توطئه با جنگ 33روزه برای نابودی حزب‌الله به اجرا دربیاید. نظام سوریه در طول این جنگ انبار خود را روی حزب‌الله باز کرد و انواع راکت و موشک‌های ضدزره را دراختیار این گروه قرار داد. حزب‌الله با استفاده از این تسلیحات ضمن ازکارانداختن نیروهای زرهی ارتش رژیم‌صهیونیستی در جنگ موسوم به «نبرد تانک‌ها» توانست با استفاده از راکت‌ها و موشک‌های خود عقبه این رژیم را در عمق سرزمین‌های اشغالی بارها هدف بگیرد. تحت‌فشار قرار دادن نیروهای زمینی و فرسایش جبهه داخلی رژیم‌صهیونیستی بزرگ‌ترین شکست تل‌آویو را رقم زد. نیروهای مقاومت سوریه از سال 2011 درگیر توطئه‌ای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای هستند که در برهه‌ای باعث اشغال بخش اعظم این کشور به دست تکفیری‌ها شده بود. نظام سوریه با مقاومت در برابر این توطئه و همکاری با متحدان خود مانند ایران، روسیه و حزب‌الله بسیاری از مناطق این کشور را پاکسازی کرده است. نیروهای نظامی سوریه در طول این بحران 10ساله با صدها هزار تکفیری خارجی درگیر بوده‌اند، به‌گونه‌ای که از جنگ سوریه با عنوان «جنگ احزاب» نیز یاد می‌شود.