داستان وارثان خون خدا در شش‌گوشه عالم، ناتمام است و نمی‌توان آن را در چند جمله و چند ورق گنجاند؛ اما مطالبی که در ادامه آمده‌اند را می‌توان کوششی دانست برای به اشتراک گذاشتن بخش کوچکی از این عاطفه ناتمام؛ بین تمام آنها که معیارشان حقیقت است و پیرو مکتب عاشورا هستند. در این گفت‌وگوها که با شیعیان، مبلغان مذهبی، فعالان رسانه‌ای و کارگزاران دستگاه دیپلماسی ایران در کشورهای مسلمان، راجع‌به کیفیت توجه به مراسم عاشورا در نقاط مختلف دنیا انجام شده، مشخص می‌شود که جریان مرتجع تکفیری و فرقه جعلی و ضاله وهابیت، خصوصا از سال ۲۰۱۱ و اتفاقات موسوم به بهار عربی، سعی فراوانی کرده تا این شعله پرفروغ خاموش شود و به اختلافات بین مسلمانان دامن زده شود. اما نام و یاد و پرچم‌های سالار شهیدان، ۱۴ قرن است که زنده بر فراز هستند و همچنان خواهند بود. بی‌شک این حق است که می‌آید و می‌ماند و باطل، نابود خواهد شد. آنچه در ادامه می‌خوانید، حاصل گفت‌وگوهایی با کارشناسان یا اتباع 6 کشور مسلمان یعنی بوسنی و هرزگوین، لبنان، مصر، سوریه، عمان و بنگلادش است که به‌صورت یادداشت شفاهی درآمده‌اند.

سیدمهدی میرهادی؛ مدیر شبکه سحر بالکان، شیخ علی اسدی؛ مبلغ ایرانی تشیع در لبنان، مجتبی امانی؛ رئیس پیشین دفتر حفظ منافع ایران در مصر، محمدهادی تسخیری؛ رایزن فرهنگی ایران در کشورهای آفریقایی و آسیایی و محمدمهدی حسن، مبلغ مذهبی از کشور بنگلادش، در این گفت‌وگوها شرکت کرده‌ و هرکدام جزئیات خواندنی و قابل‌توجهی را گفته‌اند. با مطالعه این مطالب می‌توان به شناختی کلی درباره وضعیت جهان اسلام و جایگاه مکتب تشیع و فرهنگ عاشورا در آن دست پیدا کرد. این نکته هم قابل‌اشاره است که عمده عزاداری‌هایی که در اینجا به آنها اشاره شده، امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا یا به صورت آنلاین برگزار می‌شوند یا تحت‌تدابیر شدید بهداشتی برگزار خواهند شد.

میثم میرهادی، مدیر شبکه سحر بالکان

 آخرین سقاخانه مدیترانه

یک نکته جالب در بوسنی چیزهایی شبیه سقاخانه وسط شهر است. البته الان فقط یکی از آنها وجود دارد که جزء نمادهای بوسنی هم به حساب می‌آید.داستان این سقاخانه‌ها را آقای اولیا چلبی، مورخ عثمانی و سفرنامه‌نویس تشریح کرده است. او درباره ایران هم نوشته و نسخه‌ای از کتابش در ایران هم به‌چاپ رسیده است. این مورخ نقل می‌کند در بوسنی چیزهایی وجود دارد که شبیه سقاخانه است و مسلمانان منطقه به عشق اباعبدالله(ع) بنا کرده‌اند، حتی تعداد آنها را به‌صورت حدودی بیان می‌کند. چند صد نمونه از اینها وجود داشته است، یعنی هر شهری، هر جایی، برای خود از اینها داشته است. (لینک)

مجتبی امانی، رئیس پیشین دفتر حفظ منافع ایران در مصر

زیارت راس‌الحسین(ع) در سرزمین  فراعنه

در مصر ابرازمحبت به علت وجود مراقد شریف اهل‌بیت(ع) همچون مقام راس‌الحسین(ع)، مدفن حضرت زینب(س)، مدفن حضرت نفیسه(س) و تعداد زیادی از امامزادگان، نمود آشکارتری پیدا کرده است. وجود این مکان‌های متبرک باعث شده مردم اهل سنت مصر به ورای احترام به اهل‌بیت(ع) و اظهار محبت و دوستی با آنان، به مراقد مشرفه اهل‌بیت(ع) هرچند ممکن است منسوب به آنها باشد، بروند. (لینک)

محمدمهدی حسن، مبلغ مذهبی از کشور بنگلادش

به تو از دور سلام

شکل عزاداری‌‌های ما شیعیان بنگلادش، شبیه مردم پاکستان و هند است. زبان مردم بنگلادش، بنگلا است که با زبان فارسی متفاوت است؛ اما به زبان هند و پاکستان شبیه است. مداحانی هم داریم که بین خودمان معروف هستند. دو مداح مشهور بین 30 تا 50 هزار نفری که شیعه هستند، داریم. افراد بسیاری مداحی می‌کنند اما مداحان مشهور همان 3-2 نفر هستند که همه آنها را می‌شناسند.
اما غیرشیعیان هم به سبک خودشان عزاداری می‌کنند. این عزاداری‌‌ها هر سال برگزار می‌شود. آنها تعزیه‌خوانی دارند که شبیه آنچه در ایران به‌صورت نمایش برگزار می‌شود، نیست. ضریح درست می‌کنند و نام این ضریح‌‌ها تعزیه است.  (لینک)

شیخ‌علی اسدی، مبلغ ایرانی تشیع در لبنان

از تو آموختیم چگونه مظلوم باشیم و پیروز شویم

عزاداری‌‌های لبنان به این صورت است که در حسینیه، مسجد یا در خانه برگزار می‌شود. در حسینیه‌ها، ابتدا یک قاری، قرآن می‌خواند و اگر ماه محرم باشد، یک روحانی سخنرانی می‌کند. بعد مداح روضه می‌خواند و یک مداح دیگری سینه‌زنی می‌کند. در اینجا مداح روضه‌خوان غیر از مداحی است که سینه‌زنی ‌می‌خواند. مداح روضه‌خوان عموما باید شیخ باشد حتی اگر ملبس نباشد. در خیلی از مجالس، همان روحانی که سخنرانی می‌کند، روضه را هم می‌خواند. ولی مداح سینه‌زن، روحانی و طلبه و شیخ نیست و فقط سینه‌زنی‌خوان است که در لبنان به آن رادود می‌گویند؛ یعنی کسی که سینه‌زنی می‌خواند ولی طلبه یا روحانی نیست. منظور از رادود کسی است که تکرار‌ها را به مردم می‌گوید.  (لینک)

محمدهادی تسخیری، رایزن فرهنگی ایران در کشورهای آفریقایی و آسیایی

حکومت زینب(س) بر دل‌های شامیان

در سوریه شیعیان در دو پایگاه اصلی قرار دارند که یکی مرقد حضرت زینب(س) و دیگری مرقد حضرت رقیه بنت الحسین(س) است. آنجا دو مرقد حضرت رقیه(س) است که یکی رقیه بنت علی، یعنی بنت علی بن ابیطالب(ع) است که نزدیک زینبیه است و دیگری بنت‌الحسین(ع) است. غیر از این دو بخش، در چند جای دمشق عزاداری هست؛ یکی حی ‌الصادق است که شیعیان در آن حضور دارند و دیگری در منطقه حی زین‌العابدین است که آنجا هم شیعیان هستند و یک منطقه کوهستانی است. کوه قاسیون که مشرف به دمشق است، در آنجا منطقه زین‌العابدین قرار دارد و مراسم عاشورا برگزار می‌شود. دیگری در منطقه‌ای به نام حی الامین است که منطقه سکونت شیعیان است و آنجا هم مراسم برگزار می‌شود و این مراسم را شخص معروفی به‌نام سیدعبدالله نظام، از شیعیان روحانی و تحصیلکرده نجف که در سوریه کاملا شناخته شده است، اداره می‌کند. (لینک)

سیدعلی موسوی‌زاده، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سلطنت عمان

مروارید عشق به حسین در ساحل عمان

عمانی‌ها سبک عزاداری‌شان شبیه عراقی‌هاست. یکی از نکاتی که در عزاداری شیعیان عمان دیده می‌شود، این است که خیلی منظم هستند و مثلا اگر سر ساعت 8 شب مراسم شروع می‌شود، باید سر ساعت مثلا 10 شب تمام شود و برنامه به‌صورت دقیق برپا می‌شود. به مدت 50 دقیقه سخنرانی است و حدود 40 دقیقه هم مداحی و سینه‌زنی. در مراسم عزاداری عمان تمرکز بیشتر روی سخنرانی است. البته امسال به‌دلیل جلوگیری از شیوع ویروس کرونا، برپایی مراسم عزای امام‌حسین(ع) به‌صورت مجازی از ساعت 8 ونیم شب تا 10 شب است. (لینک)

 * نویسنده: میلاد جلیل‌زاده، روزنامه‌نگار