به گزارش «فرهیختگان»، آنچنان که پیش از این اعلام شده بود، قرار بود سه‌شنبه گذشته پیش‌نویس قطعنامه‌ای به پیشنهاد آمریکا درخصوص تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران در شورای امنیت سازمان ملل به رای اعضا گذاشته شود، اما این اتفاق رخ نداد و رسانه‌ها اعلام کردند آمریکا پس از آنکه نتوانسته حمایت دیگر اعضای شورای امنیت را برای افزایش شانس تصویب قطعنامه پیشنهادی خود علیه ایران جلب کند، تصمیم به اصلاح قطعنامه پیشنهادی و به‌تعویق انداختن رای‌گیری برای قطعنامه گرفته است تا شاید بتواند این قطعنامه را با اصلاحات تازه به تصویب برساند. برای بررسی دلایل این عقب‌نشینی و تغییرات احتمالی در پیش‌نویس جدید با سیدجلال ساداتیان، سفیر سابق ایران در انگلیس به گفت‌وگو نشسته و نظرات وی را در این‌خصوص جویا شدیم که مشروح آن در ادامه ازنظر می‌گذرد.

به‌نظر شما چرا آمریکا از موضع خود درقبال ایران و به‌رای گذاشتن قطعنامه پیشنهادی عقب‌نشینی کرده است؟

آمریکا بسیار تلاش کرد تا بتواند مکانیسم ماشه را علیه ایران فعال کند، اما اروپایی‌ها نیز با آمریکا همراهی نکردند و درنتیجه آمریکا تصمیم گرفت هدف نهایی خود را به روش دیگر و این‌بار ازطریق شورای امنیت انجام دهد. ابتدا روز دوشنبه گذشته برای ارائه پیش‌نویس قطعنامه تعیین شد، اما وقتی آمریکایی‌ها مطمئن شدند نمی‌توانند نظرات موافق را به 9 رای برسانند، تصمیم به تعویق گرفتند، درحالی‌که لابی عربستان و رژیم صهیونیستی تلاش بسیاری انجام دادند تا بتوانند از 15 عضو شورای امنیت همراهی 9 کشور را کسب کنند، البته اگر 9 رای را هم می‌آورد، با یک مانع دیگر یعنی چین یا روسیه روبه‌رو می‌شد که آن را وتو می‌کردند. باوجود این، به‌نظر می‌رسد مایک پمپئو، وزیر خارجه ترامپ، از هیچ کوششی علیه ایران دریغ نمی‌کند و تمام تلاش خود را به‌کار می‌گیرد تا بتواند در راستای به‌زانو درآوردن ایران اقدام کند، اما ایران تاکنون مقاومت کرده و به هیچ‌یک از فشارهای او اعتنایی نداشته است. البته در داخل تاثیرات منفی تحریم‌های ظالمانه آمریکا خود را نشان می‌دهد و قدری برای ما ایجاد مشکل کرده است، اما آن‌چیزی که ایالات‌متحده آمریکا انتظار آن را می‌کشید، تسلیم ایران بود، که چنین اتفاقی نیفتاد؛ حتی ایران توانسته تحریم‌های آمریکا را نیز دور بزند.

در پیش‌نویس جدید اهداف مشخص ایالات‌متحده چه خواهد بود؟

آمریکایی‌ها پیش‌تر به‌سمت این رفتند که برای معاملات تسلیحاتی ایران محدودیت ایجاد کنند؛ معاملاتی که مطابق برجام در مهرماه امسال رفع تحریم شده و ایران آزادانه می‌تواند معاملات سلاح متعارف را داشته باشد. ایالات‌متحده می‌خواست از این حربه استفاده کند و محدودیت معاملات اسلحه را برای ایران ایجاد کرده و از این زاویه وارد فرآیند فعال‌کردن مکانیسم ماشه شود تا تحریم‌های قبل از برجام را برای ایران بازگرداند؛ اما خب تاکنون موفق به این کار نشده و به‌تعویق انداختن این اقدام نیز برای آنها فایده‌ای نخواهد داشت. باتوجه به وضعیتی که اکنون وجود دارد، هیچ‌یک از اعضای حاضر در توافق هسته‌ای با هدف و تصمیم آمریکا موافق نیستند، حتی اروپایی‌های همراه آمریکا همانند بریتانیا، آلمان و فرانسه هم موافق این اقدامات آمریکا نبودند، درنتیجه آمریکا موفق نبود و تعویق هم برای این کشور فایده‌ای نخواهد داشت.

بحث ما موضع آمریکا در پیش‌نویس جدید است، چون خبرگزاری رویترز هم اعلام کرد آمریکا قرار است در پیش‌نویس اصلاح‌شده از خواسته‌های قبلی مبنی‌بر تمدید تحریم‌ها برای مدت نامحدود عقب‌نشینی کند و از اعضای شورای‌امنیت هم خواسته این تحریم‌ها را تا زمانی که تصمیم جدیدی اتخاذ می‌شود تمدید کنند، ارزیابی شما چیست؟

بله، آمریکا این عقب‌نشینی را داشته است تا بتواند به یک اجماع علیه ایران برسد و این رای را از شورای امنیت بگیرد که بگوید موفقیتی در این کار حاصل کردم، ولی سوال این است که همه این کارها را برای چه انجام می‌دهد؟ جایی که حتی سوال سه عضو اروپایی شورای امنیت از آمریکا این بود که چرا از برجام خارج شدید؟ به‌نظر می‌رسد تمام هدف آمریکا این بود که ایران را به راه دیگری بکشاند و بگوید ایران باید دربرابر من تمکین داشته باشد؛ اما ایران تمکین نکرده و کشورهای اروپایی هم ازنظر سیاسی بیانیه‌های مختلفی داده‌اند که موافق حرکت‌های ایران بودند؛ چراکه آنها در یک مقطعی که قدری مواضع خود را تندتر کردند، ایران اعلام کرد از NPT خارج می‌شود، از این‌رو آنها چون می‌خواهند ایران چارچوب برجام را حفظ کند و در این ماجرا بماند، با هرگونه فشار آمریکا که منجربه خروج ایران از کنترل برجامی شود، مخالفت می‌کنند.

 اصلاحات پیش‌نویس ازسوی آمریکا نظر اروپا را جلب نخواهد کرد

آنها با هیچ قدمی در این راستا با آمریکا موافق نیستند و بعید است این اصلاحات بتواند نظر آنها را جلب کند؛ ولی به‌فرض اگر اروپایی‌ها را جذب کند، بازهم با وتوی چین و روسیه روبه‌رو می‌شود و بعید است تا اینجا که اطلاعات و اخبار را دریافت کردیم این اصلاحات هم برای آمریکا مفید فایده باشد و آمریکا بتواند علیه ایران چیزی را از شورای امنیت بگیرد.

  تحریم تسلیحاتی ایران تمدید نمی‌شود

بنابراین پیش‌بینی شما عدم تمدید تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران است؟

بله، به‌عبارت دیگر، اروپایی‌ها هم معتقد هستند آمریکا باید به چارچوب موجود برجام تمکین کند و در این چارچوب بماند؛ آنها می‌فهمند که ترامپ همه این تلاش‌ها را برای انتخابات انجام می‌دهد و می‌خواهد بگوید موفقیتی در سیاست خارجی کسب کردم و نهایتا ایران را محکوم کردم که پای میز مذاکره بیاید.  اروپایی‌ها شامل فرانسه، آلمان و انگلیس در این امر منافعی برای خود نمی‌بینند و از این‌رو موافق آمریکا نبوده‌اند، ولی آمریکا قدم‌های کوچکی در این راستا برمی‌دارد، هرچند بعید است برای آمریکا نیز مفید باشد.

* نویسنده: مریم عاقلی، روزنامه‌نگار