به گزارش «فرهیختگان»، وقتی بحث از سیاستگذاری اقتصادی میشود، لااقل این انتظار وجود دارد که یک سیاست قبل از اجرا باید آنقدر چکشکاری شده باشد تا بتوان آن را به قواره ظرفیتهای اقتصادی و از همه مهمتر اجتماعی و سیاسی کشور درآورد. مثلا یک سیاست یکشبهای چون تثبیت قیمت دلار 4200 تومانی یا همان دلار جهانگیری تصمیمی بود که نهتنها مقدمه بازکردن مسیر رانت برای رانتخواران را فراهم کرد، بلکه ثمرهاش عدم بازگشت چندین میلیارد دلار ارز نیز شد. یا مثلا افزایش شبانه قیمت بنزین هرچند در مسیر کاهش یارانههای پنهان قلمداد میشد و میتوانست گامی برای حذف یارانههای انرژی باشد که از جیب مردم و به کام طبقات فرادست است، اما آنقدر بد اجرا شد که درنهایت این طبقات پایین بودند که با آمدن به خیابانها اعتراض خود را نشان دادند. با چنین سابقهای از دولت در اجرای سیاستهای بیمقدمه، اینبار نیز رئیسجمهور وعده خبر خوشی را داده است.
بررسیهای «فرهیختگان» از گمانهزنیهای متفاوت نشان میدهد طرح «انتشار اوراق سلف نفتی» به احتمال زیاد وعده گشایش دولت خواهد بود. در یادداشت روز قبل همین صفحه بهطور مبسوطی از چرایی بالا بودن احتمال انتخاب این طرح و چگونگی اجرای آن گفته شده است. برخی شنیدهها حاکی از این است که مجلس بهعنوان ناظر اجرای این طرح در اصل مخالفتی با فروش نفت نداشته، اما تاکید بر انجام این کار ازطریق «بازار متشکل نفتی» دارد، بنابراین این طرح نیامده دارای چالشهای اساسی از ابعاد متفاوت است. برای همین در گزارش امروز خود بهسراغ یکی از نمایندگان مجلس و دو کارشناس اقتصادی و فعال بازار سرمایه رفتهایم تا بتوانیم از زوایای متفاوتی به موضوع نگاه کنیم.
مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس:
ایراد سررسیدی مجلس به اوراق نفتی دولت
مهدی طغیانی، نماینده مجلس و سخنگوی کمیسیون اقتصادی در گفتوگو با «فرهیختگان» ایراد اصلی این طرح احتمالی را فروش اوراق در سررسیدهای دوساله عنوان میکند و میگوید نتیجه چنین سیاستی انتقال بدهیهای سنگین به دولتهای بعدی است. از طرف دیگر وی تاکید میکند که با تشکیل بازار متشکل نفتی برای کشف قیمت و همچنین متنوع کردن سررسیدهای اوراق میتوان این طرح را در ساختار کاملتری اجرا کرد.(لینک)
احمد جانجان، فعال بازار سرمایه و کارشناس اقتصاد سیاسی:
اوراق سلف نفتی خوب است اما به شرطها و شروطها
احمد جانجان، فعال بازار سرمایه و کارشناس اقتصاد سیاسی نیز شرط استقبال از طرح را مشخص شدن چگونگی خرجکرد منابع مالی میداند. این کارشناس بازار سرمایه تاکید دارد که تنها درصورتی انتشار اوراق سلف نفتی موفقیتآمیز خواهد بود که چنین سیاستی با تقویت درونزایی همراه بوده و موجبات تقویت و توسعه زیرساختهای عمرانی و تکنولوژی کشور را فراهم آورد. (لینک)
خرید اوراق نفتی برای مردم دشوار است
آلبرت بغزیان، اقتصاددان نیز با پیچیده تفسیر کردن چنین سازوکارهایی برای همه مردم، معتقد است که چنین سازوکاری ممکن است همه جامعه و مردم را ذینفع خود نکند. از طرف دیگر وی بالا بودن نرخ ارز و افزایش فشار هزینه (بخش عرضه) را علت اصلی بحران اقتصادی تلقی میکند و از همینرو تنها ایدهای را گشایش اقتصادی میداند که بتواند بازار ارز و نرخ آن را کنترل و در ادامه بالارفتن قیمت نهادههای تولید و مواد وارداتی را مهار کند. (لینک)
* نویسنده: مرتضی عبدالحسینی، روزنامه نگار