به گزارش «فرهیختگان»، رضوان حکیم‌زاده، معاون وزیر و رئیس ستاد ثبت‌نام وزارت آموزش‌وپرورش در ارتباط با چگونگی آغاز و انجام سال تحصیلی جدید با اشاره به تجربیات سال تحصیلی اخیر به «فرهیختگان» گفت: «برنامه آموزش‌وپرورش برای بازگشایی مدارس این است که چند موضوع مهم را مدنظر داشته باشد. یکی از مهم‌ترین موارد آن این که سال تحصیلی در موعد مقرر شروع شود. بدون‌توجه به اینکه شرایط شیوع ویروس کرونا چطور است، تاخیری در شروع آموزش نداشته باشیم. تنها چیزی که تاثیرگذار است بحث مدل بازگشایی و آموزشی است که تابع شرایط خواهد بود. به‌همین منظور با واکاوی تجربه‌ای که از آموزش در ایام کرونا داشتیم و بستر‌هایی که استفاده کردیم چالش‌‌ها را شناسایی کردیم. یکی از این چالش‌‌ها این بود که تصمیم سراسری برای تمام نقاط کشور گرفته شد. در این تصمیم‌گیری خیلی از مناطق روستایی و عشایری که سفید و کم‌جمعیت بودند و معلمی در همان روستا با 6-5 دانش‌آموز زندگی می‌کرد مدرسه را تعطیل کردیم. بعضا این عزیزان به‌صورت حضوری آموزش‌‌ها را به دانش‌آموزان ارائه کردند و اینها مناطقی بود که بستر فناوری در آنجا وجود نداشت.»
در مناطق سفید حضوری، زرد نیمه‌حضوری قرمز غیرحضوری آموزش می‌دهیم
حکیم‌زاده با اشاره به برنامه‌ریزی وزارت آموزش‌وپرورش برای سال تحصیلی پیش‌رو ادامه داد: «برای امسال با درنظر گرفتن شرایط، تقسیم‌بندی انجام دادیم که کشور را به مناطق قرمز، زرد و سفید تقسیم کردیم. مناطق سفید ما عمدتا روستایی و عشایری و معمولا با مدارس کم‌جمعیت است که با حفظ پروتکل‌‌های بهداشتی آموزش حضوری در آنها امکان‌پذیر است و اگر جریان آموزش حضوری را تعطیل کنیم ممکن است دانش‌آموز از هیچ بستر دیگری نتواند دسترسی به آموزش پیدا کند. در همین مناطق ما 202 مدرسه یک‌نفره داریم که بهتر است روند آموزش حضوری ادامه پیدا کند. در شهر‌های بزرگ با توجه به دسترسی‌‌هایی که فناوری قرار داده است درخصوص تنوع‌بخشی به منابع، انعطاف یادگیری در زمان و مکان حتما در کنار آموزش حضوری از این فضای فناوری هم استفاده می‌کنیم. در شرایط زرد به‌شکل ترکیبی خواهد بود و قسمتی از آموزش به‌صورت حضوری و قسمتی در بستر فضای مجازی و تلویزیون آموزش ارائه می‌شود. در شرایط قرمز عمدتا آموزش‌‌ها غیرحضوری خواهد بود و آموزش‌‌های تلویزیونی ادامه دارد. آن چیزی که برای ما به‌عنوان اصل است، حفظ سلامت دانش‌آموزان به‌عنوان اولویت اول و مهم‌ترین اولویت است و در این زمینه هم ما تابع دستورات ستاد ملی کرونا هستیم. همه شیوه‌‌هایی که به‌کار می‌گیریم با رعایت اصل بنیادین است که به‌هیچ‌وجه نباید سلامت بچه‌‌ها به خطر بیفتد. درنتیجه این اطمینان را به خانواده‌‌ها می‌دهیم که دغدغه‌‌های آنها لحاظ می‌شود اما درخواست ما این است که خانواده‌‌ها در موعد مقرر ثبت‌نام و به نظام آموزشی اعتماد کنند و اجازه دهند با به‌کارگیری بستر‌های متفاوتی که وجود دارد، در خدمت فرزندان آنها باشیم.»
تقویت زیرساخت‌‌ها جزء ماموریت‌‌های اصلی آموزش‌وپرورش نیست
معاون وزیر آموزش‌وپرورش در واکنش به این مساله که به اذعان خیلی‌‌ها پلتفرم شاد نتوانست انتظارات را برآورده کند، آیا تلاشی در جهت توسعه و بهبود کیفیت این پلتفرم و البته تلاشی برای در دسترس قرار دادن آن برای همه دانش‌آموزان شده است، گفت: «اتفاقا بررسی‌‌های نظام‌مندی را در سراسر استان‌‌ها انجام داده‌ایم. کار پژوهشی در استان‌‌ها و در سطح ستاد صورت گرفته است. همچنین با روش‌‌های کیفی و کمی کار پژوهشی انجام داده‌ایم تا چالش‌‌های شاد را شناسایی کنیم. از آن زمان جلسات منظمی درخصوص محور قرار دادن چالش‌‌ها برگزار می‌کنیم که بتوانیم این چالش‌‌ها را برطرف کنیم. عمده چالش‌‌ها در ارتباط با شاد بحث زیرساخت‌‌هاست که دسترسی به فناوری در همه نقاط کشور وجود ندارد و این که تعدادی از دانش‌آموزان دسترسی به گوشی‌‌های هوشمند ندارند. موضوع دیگر ویژگی‌‌های فناوری همانند سرعت است. برای این سه مورد هم آن زمان و هم در طول تابستان به‌صورت منظم اقداماتی صورت گرفته. یک تیم تخصصی درباره ارتقای قابلیت‌‌های فناورانه این شبکه کار می‌کنند تا به‌سمت کیفیت بهتر برویم و از جهت محتوایی تعاملی شود و این موارد را در دستورکار دارند. از جهت زیرساخت‌‌ها وزارتخانه مذاکراتی را با سازمان‌‌ها و نهاد‌های متولی انجام داده و اقداماتی درحال انجام است، ازجمله تهیه گوشی تلفن همراه. وظیفه آموزش‌وپرورش طبیعتا ارائه آموزش است و بحث تقویت زیرساخت‌‌ها جزء ماموریت‌‌های اصلی این وزارتخانه نیست. کاری که وزارتخانه می‌تواند انجام دهد این است که این مساله را پیگیری کنند که وزیر محترم این موضوع را با جدیت در هیات‌دولت پیگیری کردند و در ستاد ملی کرونا هم تصمیماتی که برمبنای رایگان شدن اینترنت مورداستفاده اتخاذ شد، این اتفاق به‌خاطر پیگیری‌‌هایی بود که وزارتخانه انجام داد اما در بحث فراهم کردن امکانات در زمانی که مدارس تعطیل شدند و به‌واسطه کرونا دانش‌آموزان حضور نداشتند، یکی از مواردی که در دستورالعمل بازگشایی مدنظر داشتیم و همان زمان در دستورالعمل شبکه شاد داشتیم، مسئولیتی بود که مدیر هر مدرسه داشت تا هر دانش‌آموزی که امکان دسترسی به شبکه شاد به‌هردلیلی ندارد، حتما آموزش جایگزین را داشته باشد. کماکان در مناطق محروم یک دستورالعمل خاص تهیه کردیم و تداوم آموزش در مناطق محروم و عشایری ازجمله تدوین درس نامه‌‌ها و توزیع آنها درخصوص راهنمایان آموزشی، مراجعه حضوری و رفع اشکال، استفاده از ظرفیت صداوسیمای استانی، استفاده از برنامه‌‌های رادیویی در دستورکار بود. برای ما مهم بود همه بچه‌‌ها تحت‌پوشش قرار بگیرند. قطعا در سال جاری با این تقسیم‌بندی منطقه‌ای و با اقداماتی انجام می‌شود، امیدواریم اشکالات فناوری رفع شده و این بستر بسیار مناسب‌تر و متعامل‌تری برای ارائه آموزش شود.»
حدود 10 تا 30 درصد دانش‌آموزان از شاد استفاده کردند
رئیس ستاد ثبت‌نام وزارت آموزش‌وپرورش در پاسخ به اینکه آیا اعداد و ارقامی از ضریب نفوذ و استفاده مخاطبان از پلتفرم شاد وجود دارد یا نه، افزود: «بله، 99درصد مدیران و مدارس ما به شبکه شاد پیوستند و درخصوص معلمان این رقم حدود 90درصد بود. درمورد دانش‌آموزان بحث دسترسی را کمتر داشتیم که در مناطق مختلف متفاوت بود. از 10 و 15 درصد تا مناطقی که 30درصد دانش‌آموزان را در برمی‌گرفت، داشتیم. اینها جزء برنامه‌هایی هستند که با چند سازمان صحبت کردیم تا تبلت برای این دانش‌آموزان تهیه شود و در پوشش این سامانه قرار بگیرند تا صرفا کاربرد آموزشی داشته باشد و بتواند به‌عنوان منبع یادگیری همراه دانش‌آموزان باشد. این آمار‌ها هم براساس نرم‌افزار مدیریتی که در اختیار ما بود و روزانه می‌توانستیم منطقه به منطقه رصد کنیم و پژوهش‌‌هایی که وزارتخانه از استان‌‌ها درخواست کرد به‌صورت مستقل انجام دهند، به دست آمده است.»
سیستم آموزشی مدارس غیردولتی و خاص هم به شاد متصل می‌شود
یکی از مسائلی که هموراه پیش‌روی مدارس بود الزام یا عدم‌الزام استفاده آنها از پلتفرم شاد برای آموزش دانش‌آموزان بوده است. حتی به یاد داریم و می‌دانیم که خیلی از مدارس غیردولتی و خصوصا مدارس خاص و پولی برای خودشان سیستم آموزشی راه‌اندازی کرده‌اند و خیلی مقید به استفاده از شاد نیستند. با این تفاسیر وزارت آموزش‌وپرورش محدودیت و نظارتی بر این مدارس اعمال خواهد کرد یا نه؟ سوال بعدی ما بود که حکیم‌زاده در ارتباط با آن گفت: «همان‌طور که قبلا اعلام شد، شاد تنها بستر رسمی و قابل‌قبول برای انجام فعالیت‌‌های تربیتی و آموزشی آموزش‌وپرورش است. دلایل داشتن محیط ایمن و محیطی که صددرصد کاربرد آموزشی داشته باشد، ازجمله مواردی بود که این پلتفرم را راه‌اندازی کردیم وگرنه می‌شد از بستر‌های دیگر استفاده کرد اما این موضوع واقعا ابعاد تربیتی دارد و به‌خاطر همین وزارت آموزش‌وپرورش آن را تنها بستر رسمی و قابل‌قبول می‌داند، البته استفاده از نرم‌افزار‌ها و پیام‌رسان‌‌های خارجی با قوانین و مقررات همخوانی ندارند یعنی آموزش‌وپرورش، ما به‌عنوان مدرسه در ذیل سیستم رسمی فعالیت می‌کنیم. طبیعتا باید قوانین کشور را در این زمینه رعایت کنیم و اینها قوانینی است که متولیان فضای مجازی وضع می‌کنند. حتما استفاده از پیام‌رسان‌‌های داخلی و پلتفرم‌‌های داخلی به‌دلیل اینکه اطلاعات دانش‌آموزان و معلمان اطلاعات ارزشمندی است، نباید نادیده گرفته شود. ولیکن درخصوص اینکه ممکن است برخی مدارس سیستم‌‌های مخصوص به خود داشته باشند، الان کارگروهی را قرار دادیم و بررسی می‌کنیم که ببینیم به چه شکل می‌شود بستر‌هایی که در برخی مدارس غیردولتی وجود دارد، (مدارس دولتی ما وضعیت مشخصی دارند و همه باید از شبکه شاد استفاده کنند) آنها را تحت نظارت شبکه شاد بیاوریم تا امکان نظارت وجود داشته و فعالیت‌‌ها آموزشی باشد و اصولی که برای محتواست رعایت شود، چون دستورالعملی برای بارگذاری محتوا داشتیم که 15 معیار داشت و حتما باید این معیار‌ها رعایت می‌شد. این درحال بررسی است که ان‌شاءالله اگر تصمیم‌گیری شود به اطلاع عموم خواهد رسید.»