به گزارش «فرهیختگان»، اپیدمی کرونا در جهان باعث شد تا فوتبال به‌شدت از این بحران تحت‌تاثیر قرار بگیرد و با مشکلات زیادی روبه‌رو شود. تعطیلی مسابقات و هراس از ابتلای بازیکنان به این بیماری باعث شد تا حتی انجام مسابقات در فصل آینده نیز با تردید روبه‌رو شود. در ادامه اما با کم شدن شیوع بیماری و بهبود وضعیت در کشورهای مختلف، به‌تدریج تصمیماتی درباره انجام دوباره مسابقات گرفته شد. فشردگی بازی‌ها و خطر مصدومیت بازیکنان پس از وقفه‌ای سه ماهه در مسابقات باعث شد تا فیفا تصمیم به ایجاد تغییراتی در قوانین بگیرد که مهم‌ترین آن افزایش تعداد تعویض‌ها بود. با شروع دوباره مسابقات هر تیم مجاز است در طول مسابقه پنج بازیکن خود را تعویض کند تا به این ترتیب ریسک آسیب‌دیدگی آنها براثر خستگی و فشار بالای مسابقات کاهش یابد. حالا فیفا اعلام کرده که این قانون در فصل آتی نیز اجرا خواهد شد اما ازسوی دیگر مخالفانی هم در این میان وجود دارند.
تمدید قانون برای فصل بعد
فیفا اعلام کرده با توجه به شرایطی که هم‌اکنون در دنیا حاکم شده است، قانون پنج تعویض در فصل آینده نیز به اجرا گذاشته خواهد شد و تیم‌ها مجازند تا بازیکنان بیشتری را در طول مسابقه جابه‌جا کنند. این تصمیم هم با توجه به فشردگی رقابت‌ها در برهه کنونی و فاصله کم بین دو فصل گرفته شده است تا مشکلی برای بازیکنان و باشگاه‌ها به‌وجود نیاید. یکی از سخنگویان فیفا در این باره می‌گوید: «وقتی مسابقات دوباره آغاز شد، فشردگی بازی‌ها بیشتر از گذشته بود و لیگ‌ها برای اینکه بتوانند در مهلت تعیین‌شده مسابقات خود را به پایان برسانند مجبور شدند فاصله بین بازی‌ها را کمتر کنند. این اتفاق باعث فشار بیشتر روی بازیکنان می‌شود و خطر آسیب‌دیدگی آنها را افزایش می‌دهد.
سلامت بازیکنان یکی از مهم‌ترین مواردی است که فیفا همیشه روی آن تاکید داشته است. انجام بازی‌های پیاپی و سنگین باعث خستگی و احتمالا مصدومیت می‌شود و به همین دلیل راهکار ما در این زمینه افزایش تعداد تعویض‌ها بوده است. ما تصمیم گرفتیم تعداد تعویض‌ها را در مسابقات همه دنیا افزایش دهیم تا تیم‌ها حق انتخاب بیشتری برای استفاده از بازیکنان خود داشته باشند و بتوانند بیشتر به بازیکنان خود استراحت بدهند. همچنین در مسابقات حذفی که به وقت اضافه کشیده می‌شود قانون یک تعویض دیگر در وقت اضافی همچنان پا برجا خواهد بود و به این ترتیب تیم‌ها در چنین مسابقاتی می‌توانند تا 6 بازیکن خود را جابه‌جا کنند.»
براساس اعلام بورد قانون‌گذاری فیفا، این تغییرات در مسابقات فصل آینده که در سال 2020 یا بتدای 2021 آغاز می‌شوند نیز اجرایی خواهد بود و حتی در مسابقات ملی نیز اعمال می‌شود. در ابتدا به‌نظر می‌رسید این تغییر قانون تنها در چند هفته اخیر و با توجه به فشردگی بی‌سابقه مسابقات و همچنین انجام بازی‌ها در فصل تابستان که گرمای هوا باعث ایجاد مشکلات بیشتر برای بازیکنان می‌شود، اجرایی می‌شود، اما حالا فیفا به این نتیجه رسیده که حداقل برای یک فصل دیگر باید آن را اعمال کند. به‌نظر می‌رسد افزایش تعداد مصدومان تیم‌ها و اعتراض‌هایی که در این زمینه انجام شده در گرفتن این تصمیم بی‌تاثیر نبوده است.
حرف‌های مخالفان
با این حال این قانون مخالفانی هم دارد. عده‌ای از مربیان معتقدند که این تغییر به سود تیم‌های بزرگ خواهد بود و آنها بیشترین سود را از آن می‌برند. چنین باشگاه‌هایی معمولا نیمکت‌های قوی و تعداد بازیکنان خوب بیشتری دارند که افزایش تعداد تعویض‌ها باعث می‌شود به‌راحتی بتوانند از آنها استفاده کنند. درحالی‌که در تیم‌های متوسط و نسبتا کوچک‌تر معمولا چنین امکانی فراهم نیست و فاصله بازیکنان حاضر در زمین با نیمکت‌نشینان بعضا بسیار زیاد است و مربیان کمتر به نفرات ذخیره خود اعتماد می‌کنند.
کریس وایلدر، سرمربی شفیلدیونایتد یکی از این مخالفان است که درباره این تغییر قانون موضع‌گیری کرده است: «به‌نظر من در میانه فصل چیزی تغییر نمی‌کند و وقتی بازیکنان در آمادگی مطلوب باشند فرقی نمی‌کند که بازی‌ها به چه صورت برگزار شود. تیم ما در ابتدای هفته باید یک دیدار دشوار را برگزار کند و سه روز بعد باید برای مصاف با تیمی مثل منچستریونایتد آماده شویم. این اتفاقات به ضرر ماست. به‌نظر من این تغییرات و افزایش تعداد تعویض‌ها همیشه به سود تیم‌های بزرگ است که بازیکنان خوب زیادی در لیست خود دارند و می‌توانند با استفاده از این قانون بیشتر آنها را راهی زمین کنند.»
این اعتراضات البته معمولا نتیجه خاصی ندارد و مسلما خود فیفا هم می‌داند که باشگاه‌های نامدار فوتبال جهان از این قوانین بهره می‌برند اما تغییری در آن ایجاد نخواهند کرد چراکه در سال‌های اخیر ثابت شده درخشش این باشگاه‌ها در رقابت‌های مختلف باعث افزایش تماشاگران و بینندگان تلویزیونی می‌شود و سود زیادی را نصیب فوتبال و متولیان آن می‌کند. به همین دلیل معمولا چنین تیم‌هایی مورد حمایت فیفا و یوفا قرار دارند و کمتر قانونی علیه آنها تصویب می‌شود.
دین اسمیت، سرمربی استون‌ویلا دیگر مخالف این قانون است. او که تیمش برای بقا در لیگ برتر می‌جنگد و فعلا در منطقه سقوط قرار دارد پس از دیدار برابر لیورپول که منجر به شکست تیمش شد، گفت: «فکر می‌کنم ما در این مقطع از فصل و درحالی‌که بیش از نیمی از مسابقات سپری شده نیازی به تغییر قوانین نداشتیم. این اصلاحات اصلا منصفانه نیست. مسلما افزایش تعداد تعویض‌ها به 5 مورد فقط به نفع تیم‌های بزرگ است و با این تغییر تنها منافع آنها درنظر گرفته شده است. یورگن کلوپ در این دیدار به چند بازیکن خود استراحت داده بود اما در نیمه دوم آنها را وارد زمین کرد و روند بازی عوض شد. به همین دلیل اصلا از این اتفاق خوشحال نیستم. لیورپول سه بازیکن را همزمان وارد زمین کرد که معمولا در ترکیب ثابت آنها حضور و تاثیر زیادی در شکل بازی این تیم دارند.»
استون‌ویلا یکشنبه‌شب در آنفیلد و برابر قهرمان این فصل یک نیمه موفق را پشت سر گذاشت و توانست با تساوی بدون گل راهی رختن شود، اما در نیمه دوم و در دقیقه 61 کلوپ تصمیم گرفت همزمان جوردن هندرسون، روبرتو فرمینو و جورجینیو واینالدوم را به زمین بفرستد. تنها یک دقیقه بعد آنها گل نخست خود را به ثمر رساندند و درنهایت بازی را با دو گل بردند تا شاگردان اسمیت بیش از قبل خطر سقوط را حس کنند. اسمیت معتقد است در شرایط عادی، لیورپول که قهرمانی‌اش مسجل شده است همزمان سه بازیکن خود را وارد زمین نمی‌کرد و شاید تیمش با از دست دادن همین یک امتیاز این دیدار، در پایان فصل به دسته پایین‌تر سقوط کند.
* نویسنده: سیامک خاجی، روزنامه‌نگار