به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، «سامانه مدیریت فروش آنلاین سینما» یا «سمفا»، سوپرایز بزرگ سازمان سینمایی برای امسال است. سامانهای که روی کاغذ، قرار بر از بین بردن انحصار حدودا یک دههای سینماتیکت در فروش بلیت بود اما در زوایای پنهان، انگار قابلیتهای بسیاری دیگر هم دارد که چندان برای مخاطبان و حتی بدنه سینما رمزگشایی نشده است.
این سامانه همانگونه که عنوان شد، در راستای سیاست شفافسازی سازمان سینمایی طراحی شده است. در همین مدت کوتاهی که از رسانهای شدن این سامانه میگذرد، بحثها و بگومگوهای بسیاری درگرفته که نشان از عدم وفاق جامعه سینمایی در برابر عملکرد این سامانه میدهد. نخستین آورده این سامانه، جداسازی سهم هر یک از ذینفعان بلیت است. یعنی زمانی که مشتری، یک بلیت میخرد، بهصورت آنلاین، سهم سینمادار، پخشکننده، تهیهکننده و البته ارزش افزوده آن از یکدیگر منفک شده و بهحساب هر یک از طرفین واریز میشود. بیشترین مانور مدیران سینمایی، روی همین مزیت است، اما در همین کشوقوسهای مفید بودن یا نبودن سمفا، برخی دیگر از قابلیتهای این سامانه نیز رسانهای شد ازجمله عدمارسال هارد فیلمها به شهرستانها که اگر اینطور باشد، قدم بزرگی در ارسال سنتی فایل فیلم به شهرستانها محسوب میشود. ضمن اینکه رئیس سازمان سینمایی در معدود گفتوگوهایی که انجام داده، اخیرا عنوان کرده که این سامانه، بر بحث عدالت نمایش استوار بوده و وقتی سانس ظهر یک روز به فیلمی میرسد، آن فیلم برای سانس شب فردا انتخاب میشود. اینها تماما، وعدههای زیبایی است که روی کاغذ مانده و طبیعتا تا وقتی سینما باز نبوده، عملیاتی نشده است. اینکه سمفا چه ابعاد و قابلیتهای دیگری دارد، باید منتظر گذر زمان بود اما برای شناسایی برخی از ابعاد این سامانه، با چند چهره سینمایی که احتمال میدادیم از برخی زوایای این طرح آگاه باشند، صحبت کردهایم تا بلکه متوجه شویم آیا سمفا به جز انحصارزدایی، قابلیت و آورده دیگری برای سینما دارد یا خیر.
گفتنی است «فرهیختگان» طی روز گذشته با بسیاری از سینماگران از جمله منوچهر محمدی، جواد نوروزبیگی، سعید سعدی و چند تن از تهیهکنندگان و حتی سینماداران تماس گرفت که این چهرهها ضمن عذرخواهی، به دلیل آنچه بیاطلاعی از زوایای این طرح بود، از انجام گفتوگو با ما سر باز زدند. خیلی جالب است که سازمان سینمایی درحال تدوین، طراحی و پیاده کردن طرحی است که حتی سینماداران و تهیهکنندگان شناختهشده و پرکار سینمایی نیز اطلاع چندانی از جزئیات آن ندارند. این اتفاق از دو حالت خارج نیست: یا این چهرهها اطلاعاتی از سمفا دارند اما از فرط محافظهکاری، تمایلی به گفتوگو راجعبه این اتفاق ندارند که باید آسیبشناسی کرد که چرا سینماگران راجعبه یک حرکت ظاهرا مثبت سینمایی، سکوت پیشه کرده و به اصطلاح نمیخواهند خود را خراب کنند؟ یا واقعا چیزی راجع به آن نمیدانند. اگر اینچنین باشد باید گفت که سازمان سینمایی طی دو ماه اخیر که از این طرح بهصورت جدی رونمایی کرده و در روزهایی که بهواسطه تعطیلی سینماها، شلوغی و آشفتگی چندانی را سپری نمیکرد، چطور اهالی سینما را از زوایای این طرح مطلع نکرده است. همین اتفاق سبب میشود تا برخی سوءظنها نسبت به زوایای این طرح مطرح شود که در مسیری متفاوت از آن شفافیتی است که سازمان سینمایی ادعای آن را دارد.
سعید خانی: آشفتگی بازگشایی سینماها نتیجه همین سمفاست
با وجود اینکه برخی از اهالی سینما تمایلی به صحبت در مورد سامانه سمفا ندارند. گفتوگوی «فرهیختگان» با سعید خانی یکی از تهیهکنندگان و پخشکنندگان سینمایی را از نظر میگذرانید. اظهارات خانی موید این است که سامانه سمفا که در یکی دو هفته اخیر سروصدایی بین سینماییها به پا کرده، همچنان دچار ابهامات زیادی است.
سعید خانی؛ تهیهکننده و سینمادار گفت: «ما انتظار داشتیم که سمفا خیلی بیشتر از چیزی که تعریف میشود، خدماتی را به جامعه سینمایی کشور ارائه دهد اما تا اینجا، تنها مزیتی که از این سامانه رو شده، این است که انحصار را میشکند. تا پیش از این سامانه بلیتفروشی برای سالها در دست سینماتیکت بود اما حالا قرار است با این ترمینال، این اتفاق توسط 4 سامانه مختلف انجام شود.»
خانی ادامه داد: «خب، این اتفاق تا اینجا امری فرخنده است که ما هم موافق آن هستیم و بعید میدانم کسی باشد که نسبت به این طرح مخالفتی داشته باشد، اما از این اینجا به بعدش سوال است که آیا سمفا قصد دارد تا در مدیریت سانسها دخالت کند یا خیر. پیش از این، سانسها به دست سینمادار تقسیم میشد اما گویا قرار است این سامانه اتفاقهایی را در حوزه سانسبندی بهوجود بیاورد که نامش میشود «مدیریت سانس» و اینکه دولت بخواهد در مدیریت سانس دخالت کند را امر مطلوبی نمیدانم و همین میشود نقطه ضعف بزرگ این سامانه.»
تهیهکننده «لونه زنبور» گفت: «تا همین امروز، آشفتگیهایی که در بازگشایی سینماها میبینیم در نتیجه همین سمفاست و این نشان میدهد که نباید از این سامانه انتظار داشته باشیم که قابلیتهایش را یکشبه بهنمایش بگذارد و به این ترتیب باید به آن زمان بدهیم تا ببینیم سمفا علاوهبر شکستن انحصار، چه مزیتهای واقعی دیگری دارد. اینکه سمفا بخواهد با تصمیمات غلط، در برخی مدیریتها ازجمله سانسبندی و چیدمان اکران و سانس دخالت کند، باید بگویم این، سبب اختلاف در اکران میشود و این مهم به نفع کسی نیست.»
تهیهکننده کمدی «دینامیت» در پاسخ به این پرسش که تقسیم پول بلیت در درازمدت بهنفع چهکسی خواهد بود، گفت: «من بهعنوان پخشکننده و سینمادار موافق این وجه از سمفا هستم که پول باید به نسبت، در همان زمان تقسیم شود اما باز هم تاکید میکنم که برای مشخص شدن قابلیتهای پیدا و پنهان این سامانه، باید به آن زمان داد. نمیتوانیم سینماداری که 50 سال تربیت شده تا پول فیلمها را چند ماه بعد پرداخت کند، حالا با شرایط جدید وفق دهیم؛ اینها زمان میبرد. ضمن اینکه 70، 80درصد سینماها، پرداختهایشان را خوب و بهموقع انجام میدهند. درحال حاضر چیزی که از سمفا خوب نشان میدهد، شکستن انحصار و تکصدایی در بحث بلیتفروشی است و برای مشخص شدن مابقی قابلیتها باید فعلا به آن زمان بدهیم.»
خانی در پایان با توجه به بد عمل کردن سازمان سینمایی در معرفی سمفا تاکید کرد: «البته من معتقدم سازمان سینمایی در معرفی سمفا بهخوبی عمل نکرده و تنها به قابلیت شکستن انحصار بسنده کرد، حال آنکه گویا قرار است اتفاقهای بسیاری از این طریق رخ دهد که جزئیات این اتفاقها بهصورت واضح و شفاف مشخص نشده و برای همین است که میگویم باید منتظر بمانیم تا قابلیتهای سمفا، خود را بهخوبی نشان دهد تا آن زمان بخواهیم بهصورت جامع درباره زوایای مختلف آن حرف بزنیم.»
* نویسنده: مجتبی اردشیری، روزنامهنگار