به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، سیدجلال ساداتیان، سفیر اسبق ایران در انگلیس در یادداشت شفاهی برای «فرهیختگان» درباره «تبادل زندانیان ایران و آمریکا و ادعای ترامپ مبنی‌بر اینکه می‌توانیم با ایران توافق کنیم»، نوشت: «ضرب‌المثلی داریم که می‌گوید روی اسب بازنده شرط‌بندی نکنید، قاعدتا جمهوری اسلامی نیز روی ادعاهای ترامپ که در سراشیبی سقوط قرار دارد، حساب باز نخواهد کرد.

زمانی که ترامپ باید کاری می‌‌کرد، نکرد و ما هیچ‌گاه اقدامی مثبت‌اندیشانه از او شاهد نبوده‌ایم. این ادعای رئیس‌جمهور آمریکا درباره ایران درحالی است که او هرروز بیشتر با شکست مواجه می‌شود و در اقداماتی که انجام می‌دهد در صدد است فشار حداکثری را بر ایران افزایش دهد تا کشورمان را تسلیم مذاکره کند.

ترامپ به امید اینکه اروپا نیز با او همراهی کند از برجام خارج شد تا به‌زعم خود ایران را به میز مذاکره بکشاند، اما این اتفاق نیفتاد و سایر کشورها در برجام باقی ماندند. البته درمقابل ایران امید داشت اروپا به تعهدات خود عمل کند که چنین اتفاقی نیز رخ نداد و ایران در اقدام متقابل ناچار شد مرحله به مرحله تعهدات خود را کاهش دهد.  در آن شرایط ترامپ امیدوار بود بتواند مکانیسم ماشه را علیه کشورمان فعال کند، ضمن اینکه او به‌صورت همزمان حلقه تحریم را علیه ایران تنگ‌تر کرده و آن را گسترش می‌داد و در عین حال سعی داشت فشار بیشتری را به ایران وارد کند. در چنین شرایطی ایران به مقاومت خود ادامه داد و به هیچ‌عنوان در شرایط فشار و تحریم حاضر به مذاکره نشد.

    ترامپ در سراشیبی کرونا و تظاهرات نیازمند مذاکره با ایران است

بنابراین امروز که ترامپ کاملا در سراشیبی سقوط قرار گرفته، مشکلات داخلی، مسائل ناشی از کرونا و تظاهرات اعتراضی اغلب ایالات آمریکا را دربرگرفته، او به‌شدت نیازمند است موفقیتی را برای خود رقم بزند تا مدعی شود یک پیروزی برای او اتفاق افتاده است.

اما درباره موضوع تبادل زندانی‌های اخیر که مبنای ادعای جدید ترامپ است، باید گفت تبادل آنها از قبل برنامه‌ریزی شده بود، به طوری که ما زندانی خود را آزاد کنیم و درمقابل زندانی آنها نیز از اینجا آزاد شود و به آمریکا بازگردد، لذا بالاخره این اتفاق افتاد، اما ترامپ می‌خواهد این موضوع را خرج اعتبار خود کند و بگوید فشارهای من باعث شده ایران پای میز مذاکره بیاید.

 البته ترامپ به‌صراحت این موضوع را بیان نکرده، اما تلویحا در توئیتی که در صفحه شخصی خود منتشر کرده این مساله را القا کرده است، این اتفاق قطعا برای او قابل استفاده نخواهد بود، چراکه موارد مهم دیگری مورد مذاکره نبوده و نیست، هرچند شاید در دولت بعدی پس از ترامپ چنین شرایطی مهیا شود.

از سوی دیگر در شرایط فعلی برخی معتقدند ترامپ در وضعیتی قرار دارد که می‌توان از او امتیازاتی گرفت، ولی به اعتقاد من چنین نیست که این امتیاز پایدار باشد، زیرا ترامپ تلاش بسیاری می‌کند تا هر طور شده خود را از وضعیت فعلی نجات دهد، از این رو امتیازاتی که می‌دهد صرفا برای پیروزی در انتخابات خواهد بود، اما ماهیت و روحیات او در این اتفاق تغییر نخواهد کرد و او هرگاه شرایط مستحکم‌تری پیدا کند به خوی استکباری و متکبرانه خود بازمی‌گردد.

    رمزگشایی از پیام تشکر ترامپ از ایران در تبادل زندانیان

یک مساله بسیار مهم توجه به سیاست‌های آمریکاست؛ وقتی ترامپ نسبت به مردم کشورش رحم نمی‌کند و نسبت به شهروندان رنگین‌پوست آمریکا چنین ظلمی روا داشته و از سوی دیگر با مهاجران نیز رفتاری ظالمانه دارد و از تعهدات بین‌المللی ازجمله سازمان بهداشت جهانی خارج شده، مشخص است هیچ‌امری برای او اهمیت ندارد و او فقط می‌خواهد از سفیدپوست‌ها حمایت‌های لازم انتخاباتی را بگیرد تا رای خود را داشته باشد.

البته رای ترامپ در دست لابی صهیونیستی است و او سعی دارد بیشتر خود را با آنها هماهنگ کند تا اینکه بخواهد از استراتژی و سیاستی معقول و منظم تبعیت کند. بنابراین او لحظه‌ای تصمیم می‌گیرد، لحظه‌ای دیگر کارهای خود را پیش می‌برد و درواقع آنچه به ذهنش برسد انجام می‌دهد و اگر هم از نظر قانونی فشارهایی به او وارد شود تا جایی که بتواند در مقابل آن مقاومت می‌کند، کمااینکه در مقابل کنگره و نانسی پلوسی بسیار مقاومت کرد.

بنابراین می‌توان از این مصادیق بی‌شمار نتیجه گرفت که ترامپ فرد قابل‌اعتمادی نیست و نه‌تنها ترامپ، بلکه بقیه سیاستمداران آمریکا نیز قابل‌اعتماد نیستند. البته در سیاست خارجی و در روابط با کشورها صرفا منافع ملی تعیین‌کننده است و اگر کسی از ثبات شخصیتی برخوردار باشد درمجموع می‌تواند بین دوکشور در چارچوبی مشخص وارد مذاکره شود، ولی به‌نظر می‌رسد نمی‌توان با ترامپ این کار را پیش برد و در عین حال به او اعتماد کرد.

    بعید است بتوانیم در شرایط فعلی از ترامپ امتیازات درخور و باثباتی بگیریم

در مقطعی که ترامپ برای کشاندن ایران به پای میز مذاکره ابراز نیاز می‌کند تا از ما بیشتر امتیاز بگیرد و مسائل خود را پیش ببرد، بعید است ما نیز بتوانیم از او امتیازات درخور و باثباتی بگیریم که شرایط کشور را به سمت بهبود پیش‌ببرد.  ترامپ از ایران بابت زندانی‌هایی که آزاد شدند، تشکر کرد، درحالی که اگر او واقعا ممنون ایران است باید بسیاری از تحریم‌ها را که ظالمانه و یکطرفه برقرار کرده، رفع کند و تحریم داروها برداشته شود تا ما به شکل شفاف بتوانیم دارو وارد کشور کنیم.  زمانی که همچنان تحریم‌ها برقرار است و ما انتقال مالی و خریدهای ضروری دارویی را نمی‌توانیم انجام دهیم، تشکر ترامپ بی‌معناست و او به‌جای تقدیر از آزادی زندانی‌ها باید موانع تحریمی را برطرف کند. اما وقتی مدعی است ایران آماده مذاکره است، یعنی فشارهای ما بر ایران آنقدر تاثیرگذار شده که ایران حاضر است این کارها را انجام دهد، لذا بحث زندانی‌ها بحث دیگری بود.

اما درباره اینکه آیا این ادعاها درباره پالس برای اتمام تحریم 60 روز آینده که آخرین تحریم مانده در برجام است، می‌شود یا خیر؟ باید گفت طرف آمریکایی از هیچ‌اقدامی فروگذار نکرده تا فشار حداکثری بر ایران وارد کند، هرچند نتیجه‌ای نگرفته و شرایط نیز به او اجازه نداده است، مانند پنج کشتی که بنزین ارسالی را از ایران به ونزوئلا بردند. اما اگر شرایط غیر از این بود و آمریکا در وضعیتی جز این وضعیت کرونایی و تظاهرات داخلی و نزدیکی انتخابات به سر می‌برد، حتما با کشتی‌ها مقابله می‌کرد و اجازه نمی‌داد این کشتی‌ها به سمت ونزوئلا برود.  بنابراین در‌حال حاضر نیز شاهدیم که آمریکا در شرایطی نیست که اقدامی علیه ایران کند و جمهوری اسلامی نیز با هوشیاری و تیزهوشی لازم توانست در زمان دقیق و به‌موقع این کشتی‌ها را روانه ونزوئلا کرده و تحریم‌های آمریکا را بشکند. این امر باعث شد در دنیا جا بیفتد که ایران اهمیتی به تحریم‌های آمریکا نداده است.

از سوی دیگر ایران نشان داد در اعمال تحریم‌ها آمریکا تنهاست، اما آمریکا نیز بررسی خواهد کرد که کدام نهادها را می‌تواند دوباره تحریم کند تا از حرف خود کوتاه نیامده باشد و بگوید ایران را تحت فشار قرار دادیم، البته چنانچه ایران چند ماه آینده را نیز تحمل کند، اوضاع متفاوت خواهد بود.

    با وضعیت فعلی ترامپ در جامعه آمریکا او به کاخ سفید راه پیدا نخواهد کرد

 اگر با وضعیت فعلی ترامپ در جامعه آمریکا رای‌گیری شود، حتما او به کاخ سفید راه پیدا نخواهد کرد، اما در‌عین‌حال معتقدم بعید است در 4-3 ماهه پیش‌رو اتفاق ویژه‌ای بیفتد که رای او را بالا بکشاند، ولی بالاخره باید ببینیم تصمیمات او چه تاثیراتی بر آرا و افکار عمومی مردم خواهد داشت.

با تحلیل وضعیت کنونی می‌توان مشاهده کرد ترامپ قافیه را باخته و در نتیجه به نظر نمی‌رسد مناسب باشد در همین وضعیت ما نیز پالس مثبت دهیم.

به نظر بنده همین مقدار که این تبادل انجام شد و او هم تشکر کرد کافی است، چراکه خوب است به بعد مثبت تشکر او و نیازمندی‌اش به این تشکر و توئیت توجه کنیم، درحالی که او قصد دارد جنبه منفی کار را بگوید و مدعی شود ایران تحت فشار مذاکره را قبول کرده است.

در شرایط فعلی ترامپ سعی دارد با انجام تبادل زندانیان مدعی نیازمندی ایران به مذاکره شود و بهره‌برداری تبلیغاتی برای خود داشته باشد.

نویسنده :  سیدجلال ساداتیان،سفیر اسبق  ایران در انگلیس