به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، کلاس‌های مجازی دانشگاه‌های کشور کم‌کم در حال تعطیل شدن هستند تا دانشجویان بتوانند خودشان را برای حضور در امتحانات آماده کنند، امتحاناتی که قرار است برخلاف روند برگزاری کلاس‌ها، به‌صورت حضوری انجام شود تا دانشجویان هر آنچه به‌صورت برخط فرا گرفتند، روی کاغذهای امتحانی پیاده کنند. البته برگزاری امتحانات به‌صورت حضوری نیز شامل حال همه دانشجویان نمی‌شود و معمولا دانشگاه‌ها مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری تخصصی را از این شیوه برگزاری امتحانات کنار گذاشته و درنظر دارند آنها همچنان به‌صورت برخط ترم‌شان را دنبال کنند. به‌عبارت دیگر، در اکثر دانشگاه‌ها تنها دانشجویان کارشناسی هستند که باید برای رفتن به ترم بعد، روی صندلی‌های دانشگاه نشسته و امتحان دهند؛ مساله‌ای که قطعا درکنار مزایای خاص خودش، معایبی هم دارد تا از همین الان مورد انتقاد دانشجویان قرار گیرد. دانشجویان که در تمام این مدت از کیفیت پایین کلاس‌های آموزشی گلایه داشتند، این روزها معتقدند برگزاری امتحانات به شیوه حضوری باعث می‌شود به‌خاطر فاصله زیاد میان کیفیت کلاس‌های درس و امتحانات، آنها در پایان ترم با مشکلات زیادی روبه‌رو شوند و همین مساله نیز باعث نگرانی‌شان شده است. با این حال درمقابل دانشگاه‌ها نیز تمهیداتی را برای برگزاری امتحانات به شیوه حضوری درنظر گرفته‌اند که ازجمله آنها می‌توان به حضور دانشجویان در مراکز دانشگاه پیام‌نور در سطح کشور اشاره کرد، موضوعی که نیاز حضور دانشجو به شهر محل تحصیلش را از بین می‌برد.
امتحان حضوری تصمیم نهایی اکثر دانشگاه‌ها برای اتمام پایان ترم
به‌رغم اینکه از حدود یک‌ماه پیش حرف‌وحدیث‌ها پیرامون چگونگی برگزاری امتحانات این ترم در فضای آموزشی کشور بالا گرفته بود و بخشی از جامعه دانشگاهی از برگزاری آنلاین امتحانات صحبت می‌کردند و درمقابل عده‌ای دیگر نیز این مهم را غیرقابل اجرا می‌دانستند و از مضرات و چرایی عملیاتی‌نشدن آن می‌گفتند، اما امروز که تنها چند هفته به شروع امتحانات زمان باقی‌مانده، اکثر دانشگاه‌ها شیوه حضوری را برای برپایی امتحانات بالاخص در مقطع کارشناسی انتخاب کرده‌اند.
تاکید وزارت علوم به امتحان غیرحضوری و ابلاغ تمهیدات لازم حضور دانشجویان در سر جلسه امتحان
وزارت علوم اما روز گذشته با صدور بخشنامه‌ای به برگزاری امتحانات به‌صورت غیرحضوری تاکید داشت و درکنار آن تمهیدات لازم برای برگزاری امتحانات به‌صورت حضوری را نیز یادآور شده است. براساس این بخشنامه، رعایت کامل فاصله‌گذاری اجتماعی، کاهش زمان آزمون به‌حداقل زمان ممکن، عدم برگزاری امتحان در ساعات آخر روز، حضور دانشجویان شهرستانی در واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی و پیام‌نور برای جلوگیری از مراجعه به شهر محل تحصیل ازجمله تمهیدات ابلاغی این وزارتخانه به دانشگاه‌های کشور است.
امتحانات دانشگاه تهران؛ تلفیقی از آزمون حضوری و برخط
دانشگاه تهران که یکی از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های کشور به‌شمار می‌رود، با تفکیک مقطع تحصیلی، شیوه حضوری و آنلاین را به‌صورت همزمان برای به پایان رساندن ترم جاری انتخاب کرده و آن‌طور که در اطلاعیه منتشرشده توسط این دانشگاه آمده، دانشجویان مقطع کارشناسی و دکتری عمومی دامپزشکی باید از پنجم تیرماه و براساس تقویم آموزشی اعلام‌شده، برای شرکت در امتحان دروس در دانشگاه حضور پیدا کنند. نکته قابل‌توجه در این اطلاعیه آن است که دانشجویان استان‌های تهران، البرز و قم باید حتما به‌صورت حضوری در دانشکده‌هایشان بروند اما درمقابل دانشجویان شهرستانی با حضور در واحدهای دانشگاه پیام‌نور محل زندگی‌شان می‌توانند خوان آخر این ترم را پشت‌سر بگذارند. در مقابل اما قرار نیست دانشجویان کارشناسی‌ارشد و دکتری تخصصی این ترم مزه امتحان حضوری را بچشند، چراکه امتحانات آنها به‌صورت الکترونیکی برگزار می‌شود و اساتید هر درس، مرجع ارزشیابی این دانشجویان محسوب می‌شوند و مدیریت دانش و یادگیری الکترونیکی دانشگاه هم موظف است اطلاعات درباره چگونگی برگزاری الکترونیکی امتحانات را اعلام کند.
برگزاری حضوری امتحانات امیرکبیر از 7 تیرماه
دانشگاه امیرکبیر هم شیوه حضوری را برای امتحانات این ترم درنظر گرفته و آن‌طور که سیداحمد معتمدی، رئیس این دانشگاه گفته بود تمام پروتکل‌های بهداشتی برای برگزاری امتحانات اجرایی خواهد شد و به‌هیچ‌عنوان بحث برگزاری آنلاین امتحانات مطرح نیست؛ چراکه کیفیت لازم را نخواهد داشت. آن‌طور که معتمدی می‌گوید قرار است بازگشایی این دانشگاه 17 خرداد با تراکم کمتری انجام شود تا جایی که دو مقطع تحصیلات تکمیلی و کارشناسی از یکدیگر جدا شده‌اند تا تراکم در خوابگاه‌ها و زمان برگزاری امتحانات به‌حداقل برسد، البته قرار است امتحانات نیز از هفتم تیرماه برگزار شود. نکته قابل‌توجه در صحبت‌های رئیس دانشگاه امیرکبیر، عدم کیفیت برگزاری امتحانات به شیوه غیرحضوری است. به گفته او، کیفیت پایین امتحانات به این شیوه در دنیا نیز مطرح شده و به همین دلیل نباید به‌سمت برگزاری غیرحضوری امتحانات حرکت کرد.
شریفی‌ها همچنان منتظر
محمود فتوحی، رئیس دانشگاه صنعتی‌شریف در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «تا امروز به تصمیم نهایی درباره چگونگی برپایی امتحانات پایان ترم نرسیده‌ایم، اما قطعا تا دوشنبه هفته جاری این مساله مشخص و اطلاع‌رسانی خواهد شد.» این صحبت درحالی است که پیش‌تر سایت این دانشگاه در اطلاعیه‌ای از در نظر گرفتن بخش قابل‌توجهی از نمره پایان ترم براساس ارزیابی مستمر اساتید از دانشجویان خبر داده بود. به‌عبارت دیگر، هرچند هنوز نحوه چگونگی به پایان بردن این ترم توسط شریفی‌ها مشخص نشده است، اما قطعا عملکرد دانشجویان درطول ترم و حضور در کلاس‌های غیرحضوری یکی از اصلی‌ترین مولفه‌ها در نمره‌دهی دروس تلقی خواهد شد.
وضعیت نامشخص برگزاری امتحانات در دانشگاه شهیدبهشتی
دانشگاه شهیدبهشتی نیز یکی دیگر از دانشگاه‌هایی است که همچنان وضعیت برگزاری امتحاناتش مشخص نیست. علی‌اکبر افضلیان، معاون آموزشی این دانشگاه به «فرهیختگان» دراین‌باره گفت: «از الان نمی‌توان به‌طور قطع درباره شیوه برگزاری امتحانات این دانشگاه صحبت کرد، اما آنچه مسلم است اینکه طی همین هفته وضعیت این موضوع مشخص خواهد شد.»
دانشجویان فردوسی مشهد برخط امتحان می‌دهند
دانشگاه فردوسی مشهد اما برخلاف دیگر دانشگاه‌ها که یا چند روزی است تکلیف نحوه برگزاری امتحانات‌شان را مشخص کرده‌اند یا همچنان درحال بررسی شیوه‌های مختلفند، دو روز مانده به اردیبهشت‌ماه با انتشار اطلاعیه‌ای تکلیف دانشجویانش را مشخص کرد. براساس این اطلاعیه، امتحانات دانشگاه فردوسی مشهد به‌صورت غیرحضوری برگزار خواهد شد و از 31 خردادماه تا 12 تیرماه نیز تقویم امتحانی خواهد بود؛ با این حال امتحانات دروس عملی از 14 تیرماه تا 15 مردادماه و به‌صورت حضوری برگزار می‌شود و آخرین روز ثبت نمرات دروس عملی و نظری-عملی نیز آخر مردادماه تعیین شده است.
علم و صنعتی‌ها منتظر تصمیم نهایی مسئولان دانشگاه
دانشگاه علم و صنعت نیز یکی دیگر از دانشگاه‌هایی است که به‌رغم نزدیک شدن به زمان شروع امتحانات پایان ترم، اما همچنان وضعیت مشخصی درباره نحوه برگزاری امتحانات ندارد و قطعا این مساله باعث افزایش نگرانی دانشجویان می‌شود. با این حال جبارعلی ذاکری، رئیس دانشگاه علم و صنعت در گفت‌وگو با «فرهیختگان» از عدم تعیین‌تکلیف نحوه برگزاری امتحانات پایان ترم خبر داد و گفت: «تا پایان هفته جاری تصمیم نهایی دانشگاه دراین‌باره اعلام خواهد شد و درحال بررسی جوانب در هر دو روش برگزاری امتحانات هستیم.»
ارزیابی مستمر اساتید؛ مولفه اصلی در نمره‌دهی به دانشجویان
یوسف شاقول، معاون آموزشی دانشگاه اصفهان نیز به «فرهیختگان» گفت: «پیش‌تر نیز در اطلاعیه‌ها اعلام کرده بودیم اساتید تلاش‌شان را برای ارزیابی‌های مستمر و جایگزین انجام دهند تا جایی که در نمره‌دهی پایان ترم، وزن کمی به نمره امتحانات تعلق بگیرد، اما با توجه به شرایط جدیدی که ایجادشده و اعلام ستاد مقابله با کرونا مبنی‌بر اینکه امکان حضور دانشجویان در دانشگاه‌ها وجود دارد کارگروهی متشکل از بخش‌های خوابگاهی، دانشجویی و... در دانشگاه اصفهان تشکیل شده و قرار است ابعاد مختلف برگزاری امتحانات را بررسی کند.» او ادامه داد: «در اطلاعیه‌های قبلی نیز اعلام کردیم اصل را بر برگزاری آزمون به‌صورت جایگزین خواهیم داشت و درصورتی که امکان حضور دانشجویان در دانشگاه‌ها به‌طور کامل فراهم شود، بحث برگزاری امتحانات حضوری را بررسی می‌کنیم و الان درحال بررسی ظرفیت خوابگاهی، نحوه اعمال پروتکل‌های بهداشتی و... هستیم و به احتمال زیاد در اوایل هفته آینده بعد از اینکه نظر دانشکده‌ها در شورای آموزشی اعلام شود، تصمیم نهایی درباره امتحانات را نیز اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.» معاون آموزشی دانشگاه اصفهان بیان داشت: «اعلام کردیم اساتید از همین الان اقدامات لازم را برای ارزیابی دانشجویان با روش‌های جایگزین مدنظر قرار دهند تا در پایان ترم از لحاظ نمره‌دهی به دانشجویان مشکلی ایجاد نشود.»
تلفیق شیوه آنلاین و حضوری؛ راهکار دانشگاه سوره برای پایان ترم
دانشگاه سوره هم در نظر دارد تا بخش عمده‌ای از امتحانات را به شیوه آنلاین برگزار کند؛ چراکه در اطلاعیه این دانشگاه درباره نحوه برگزاری امتحانات آمده است: «مقرر شد برگزاری امتحانات مذکور یک یا تلفیقی از شیوه‌های: آنلاین تستی، آنلاین تشریحی، آنلاین شفاهی، تحویل پروژه یا کار تحقیقی، فعالیت و حضور مستمر کلاسی، یا حضوری باشد. روش‌های مذکور با هماهنگی دانشجو و استاد و گروه مربوطه در اسرع وقت مشخص و توسط گروه به دانشجویان ابلاغ خواهد شد. تعداد دانشجویان در یک زمان برای امتحان، در دانشکده‌های هنر و فرهنگ و ارتباطات و گروه عمومی حداکثر ۶۰ و در دانشکده معماری ۴۰ نفر تعیین شد.» البته این دانشگاه پایان کلاس‌های دروس نظری دانشکده هنر را ۱۴ تیر، دانشکده معماری ۵تیر، دانشکده فرهنگ و ارتباطات ۲۹ خرداد و دروس عمومی را نیز ۱۶ تیرماه اعلام کرده است. تاریخ امتحانات دروس نظری دانشکده هنر از ۲۱ تیر تا ۷ مرداد، معماری از ۱۴ تا ۳۱ تیر، فرهنگ و ارتباطات از ۷ تا ۲۵ تیر و گروه عمومی از ۱۹ تیر تا ۴ مردادماه درنظر گرفته شده است. نکته دیگر در بحث امتحانات پایان ترم دانشگاه سوره زمان برگزاری آنهاست که طبق اعلام خود دانشگاه برای جلوگیری از تداخل، امتحانات نظری دانشکده‌ها از یکشنبه‌ها تا چهارشنبه‌ها و گروه عمومی نیز شنبه‌ها و پنجشنبه خواهد بود.
دانشجویان خواجه نصیرالدین طوسی آنلاین امتحان می‌دهند
دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی نیز از دیگر دانشگاه‌هایی است که روش غیرحضوری را برای ترم جاری انتخاب کرده و قرار است دانشجویان این دانشگاه آموخته‌های خود را به‌صورت آنلاین در معرض ارزیابی اساتید قرار دهند. براساس اعلام این دانشگاه اغلب اساتید حاضر در جلسه تصمیم‌گیری امتحانات پایان ترم، شیوه مجازی و غیرحضوری را بهترین روش ارزیابی دانشجویان دانستند و درنهایت نیز شورای آموزشی دانشگاه، ارزیابی دانشجویان در نیمسال جاری را به شیوه غیرحضوری مصوب کرد و دانشجویان از هفتم تا 24 تیرماه باید در امتحانات شرکت کنند.
تعیین‌تکلیف امتحانات دانشگاه تربیت مدرس به‌زودی
دانشگاه تربیت مدرس هم همچنان درحال بررسی برای انتخاب بهترین شیوه برگزاری امتحانات است؛ با این حال روز گذشته این دانشگاه نحوه برگزاری کلاس‌های عملی خود را اعلام کرد و براساس آن در مرحله اول تمامی دانشجویان دکتری می‌توانند در کلاس‌های عملی به صورت حضوری شرکت کنند؛ اما این دانشجویان باید بعد از 5 تیر ماه و اتمام زمان برگزاری این کلاس‌ها، خوابگاه‌ها را تخلیه و به شهر خود برگردند؛ همچنین در مقابل دروس نظری تمام مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری همچنان به‌صورت برخط دنبال خواهد شد.
ترم تحصیلی برای پیام نوری‌ها غیرحضوری تمام می‌شود
دانشگاه پیام نور نیز از دیگر دانشگاه‌هایی است که شیوه غیرحضوری را برای برگزاری امتحاناتش درنظر گرفته و قرار است دانشجویان از 18 خرداد ماه براساس تقویم اعلامی از سوی دانشگاه در امتحانات شرکت کنند. با این حال براساس اعلام این دانشگاه اگر استادی قبل از تاریخ اعلامی، نسبت به ارزشیابی دانشجویانش اقدام کرده باشد، دیگر نیازی به برگزاری امتحان مجدد نیست و همان نمره ملاک اصلی قبولی یا عدم‌قبولی دانشجو قرار می‌گیرد. همچنین اساتید تنها تا 21 تیرماه می‌توانند نمرات دانشجویان خود را در سامانه دانشگاه به ثبت برسانند.
بلاتکلیفی در برخی دانشگاه‌های کشور
در کنار همه این دانشگاه‌ها، اما دانشگاه علمی- کاربردی و فنی و حرفه‌ای هنوز زمان دقیق و نحوه برگزاری امتحانات پایان ترم خود را مشخص نکرده‌اند و معلوم نیست با توجه به اینکه بسیاری از دانشگاه‌ها از نیمه اول تیرماه اقدام به برگزاری امتحانات خود می‌کنند، این دو دانشگاه چه زمانی قرار است در این باره تصمیم‌گیری کرده و دانشجویان خود را از بلاتکلیفی در بیاورند، البته باید این مساله را نیز مدنظر قرار داد که همچنان بسیاری از دانشگاه‌های بزرگ دولتی مانند دانشگاه شهید چمران اهواز، یزد، دانشگاه بوعلی سینا و... تکلیف امتحانات پایان ترم دانشجویان خود را مشخص نکرده‌اند.
چرایی تاکید دانشگاه‌ها به برگزاری حضوری امتحانات
اگر از بحث تعیین‌تکلیف یا عدم تعیین‌تکلیف شیوه برگزاری امتحانات در دانشگاه‌ها بگذریم، باید به این مهم توجه داشته باشیم قطعا برگزاری امتحانات به شیوه حضوری در کنار همه مشکلاتی که برای دانشگاه‌ها از لحاظ رعایت پروتکل‌های بهداشتی ایجاد می‌کند، اما از لحاظ استانداردهای علمی و آموزشی ابزار دقیق‌تری را در اختیار اساتید قرار می‌دهد تا بتوانند به ارزشیابی دانشجویان بپردازند، مساله‌ای که البته در برخی از دانشگاه‌ها بنا‌به شرایط جعرافیایی و زیرساختی به هیچ‌وجه امکان‌پذیر نیست و آنها ناچارا به سمت برگزاری امتحانات آنلاین حرکت می‌کنند.
* نویسنده : زهرا رمضانی،روزنامه‌نگار
ارسال نظر