به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، صباح زنگنه، کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به تحولات سیاسی عراق و نخستوزیری مصطفی الکاظمی به «فرهیختگان» گفت: «نام مصطفی الکاظمی پیش از این هم برای تصدی پست نخستوزیری مطرح شده بود، منتها برخی احزاب با او مخالف و برخی تظاهرکنندگان نیز روی اسم وی علامت قرمز گذاشته بودند، اما بعد از رد شدن عدنان الزرفی عملا الکاظمی مجددا مطرح شد.»
این کارشناس مسائل غرب آسیا در خصوص تاثیر نخستوزیری مصطفی الکاظمی بر مناسبات ایران و عراق اظهار داشت: «مصطفی الکاظمی بهعنوان رئیس سازمان امنیت عراق هم با ایران و کشورهای همسایه و هم با آمریکا همکاریهایی داشته است و به نظر میرسد توانسته بود رفتار معتدل و متوازنی در ساختار سازمان امنیت ایجاد کند. لذا این موضوع میتواند زمینهساز برقراری همکاریهای بیشتر و توسعهیافتهتر بین دو کشور باشد.»
وی درخصوص چشمانداز مناسبات دو کشور در ماجرای تحریمها ادامه داد: «مواضع الکاظمی حاکی از مراعات توازن و تعادل بین نقش ایران و آمریکا در عراق است و اینکه این موضوع را در بقیه سیاستهای اجرایی خود ازجمله بحث تحریمها ادامه خواهد داد یا خیر، باید منتظر بود.»
زنگنه با بیان آنکه الکاظمی در دورهای از نخستوزیری العبادی به ریاست سازمان اطلاعات و امنیت عراق منصوب شد، گفت برادر وی نیز باجناق العبادی است و خود او هم با یکی دیگر از مسئولان فعلی عراق نسبت خویشاوندی دارد و داماد یکی از مسئولان فعلی است.
این کارشناس مسائل منطقه خاطرنشان کرد: «اینکه تا چه حد روابط خانوادگی مورد اشاره میتواند در رویکردهای او اثرگذار باشد و یا تمایلات به جناح غربی بر اقدامات او سایه اندازد را باید در عمل و در سیاستهایی که ارائه میکند و افرادی که بهعنوان کابینه خود معرفی خواهد کرد، به قضاوت گذاشت.»
وی درخصوص جایگاه آمریکاییها در سیاست خارجی مصطفی الکاظمی و نوع مواجهه او با آنها گفت: «عبارتهایی که الکاظمی در اولین نطق خود بیان کرد تا حدی میتواند روشنگر این رویکرد باشد. عبارتهایی ازقبیل حفظ استقلال عراق و حفظ حرمت تکتک مردم عراق در برابر زورگوییها و تسلط قدرتهای خارجی.»
زنگنه اضافه کرد: «الکاظمی در عملکرد خود در سازمان امنیت هم تا حدی توانسته بود این تعادل و توازن را برقرار کند و باعث شود سازمان امنیت نسبت به دورههای قبل، از استقلال بیشتری برخوردار باشد.»
این کارشناس مسائل منطقه ادامه داد: «همهچیز در عمل روشن خواهد شد و باید دید چه کسانی وزارتخانههای امور خارجه و دفاع را در دست خواهند گرفت و اینکه نوع سیاستهای دفاعی را چگونه ترسیم خواهند کرد. هرچه باشد، الکاظمی بهعنوان فرماندهکل قوا نیز ایفای نقش خواهد کرد و این موضوع حائز اهمیت خواهد بود که آیا دکترین دفاعی عراق در آینده تغییر قابلتوجهی خواهد داشت یا خیر. هرچه هست، نمایندگان پارلمان عراق در سنجش این جهتگیریها نقش بسزایی خواهند داشت.»
وی با اشاره به انفعال نسبی عراق در مواجهه با عملیاتهای نظامی آمریکا در این کشور در دوره الزرفی تصریح کرد: «با توجه به نطقی که الکاظمی کرد و عبارتهایی که در آن بهکار بست، میتوان امیدوار بود مواجهه با آمریکا جدیتر از قبل باشد و دولت عراق با اقداماتی از ایندست بهطور جدی برخورد کند، چراکه اگر عراق بخواهد مستقل باشد و امنیت برقرار باشد، توجه به این موضوع امری بسیار ضروری است.»
زنگنه در ادامه با توجه به برخی اتهامات به الکاظمی نظیر امکان نقشآفرینی او در ترور فرماندهان مقاومت و ممانعت به عمل نیاوردن از عملیات تروریستی فرودگاه بغداد با توجه به ریاست بر دستگاه اطلاعاتی عراق، اظهار داشت: «پس از شهادت سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس یکی از مسئولان کتائب حزبالله در مصاحبهای اعلام کرد یکی از روسای سازمانهای امنیتی در این عملیات نقش داشته است.»
وی ادامه داد: «در این خصوص باید توجه داشت چند دستگاه امنیتی مجزا از هم اعم از: سازمان مبارزه با تروریسم، سازمان امنیت- که عمدتا مشاور حوزه امنیت به شمار میآید و تشکیلات اجرایی و عملیاتی ندارد و بیشتر به جمعآوری اطلاعات و تحلیل آنها میپردازد و آنها را در اختیار نخستوزیر قرار میدهد-، سازمان امنیت ارتش عراق و سازمانهای اطلاعاتی نیروهای انتظامی در ساختار حاکمیت عراق وجود دارند، لذا اینکه کدامیک از اینها مدنظر قیس خزعلی بوده، روشن نیست. ضمن آنکه اطلاع داشتن الزاما به معنای توان جلوگیری از عملیات نیست.»
این کارشناس مسائل منطقه با اشاره به حضور CIA در عراق گفت: «از مجموع اطلاعات موجود و نیز جزئیات و اطلاعاتی که بعدا از صحنه عملیات ترور به دست آمد، باید جمعبندی کرد که انگشت اتهام به سمت کدامیک از سازمانهای مورد اشاره است. با این حال به نظر میرسد در سفر اخیر مسئولان ایرانی به عراق بخشی از این بررسیها و اطلاعات جمعبندی شده و بر این اساس ظاهرا نظر مسئولان ایرانی تا حدی نسبت به الکاظمی تعدیل شده است.»