به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، این روزها همه پای‌کار هستند؛ از پزشک و پرستار و متخصص و فوق‌تخصص تا مدیران و مسئولان و کارگران و حتی بچه‌بسیجی‌ها و هیاتی‌ها! هرکسی به‌حد وسع و توانش برای هرچه زودتر ریشه‌کن شدن شیوع و کشتار ویروس کرونا در ایران به میدان آمده و تلاش می‌کند؛ یکی از جان و تخصص و زمان و خانواده‌اش مایه می‌گذارد و دیگری از مال و توان مادی و... یکی به درمان بیماران و پرستاری و مراقبت از مبتلایان مشغول است و تمام ظرفیتش را به‌کار گرفته و دیگری برای جلوگیری از ابتلای بقیه مردم معابر و سازه‌ها و... را ضدعفونی می‌کند و مواد بهداشتی را به در منازل می‌فرستد. یکی هرچه تولید می‌کرده را تعطیل کرده و به تولید مایحتاج بهداشتی کشور مشغول شده و دیگری حتی حرفه خوانندگی‌اش را هم در مسیر حمایت و خداوقت به کادر بهداشت و درمان به‌کار بسته است. اینها و خیلی بیشتر از اینهایی که گفتم همه نشان می‌دهد واقعیت ماجرا فقط شانه خالی کردن برخی پزشکان از حضور در بیمارستان‌ها و کمبود در برخی مناطق و استان‌ها و بی‌توجهی برخی مردم به هشدارها و اطلاع‌رسانی‌ها نیست. هر سکه‌ای دو رو دارد و اینجا هم ماجرا به همین منوال است.
با این همه و با همه اوصاف و شرح واقعیات بالاخره در چنین شرایطی مسئولیت عده‌ای از دیگران سنگین‌تر و بیشتر است. مثلا وقتی زلزله کرمانشاه اتفاق افتاد همه مردم از همه ایران پای‌کار آمدند، وقتی سیل ابتدای سال 98 اتفاق افتاد همه مردم و همین‌هایی که امروز پای‌کار خدمت‌رسانی هستند آن روزها هم بودند و باری برمی‌داشتند و گرهی باز می‌کردند، اما در همان ایام و اوضاع مثل این روزها برخی هم توانایی بالاتری داشتند و هم مسئولیت‌های سنگین‌تری دارند. از این بگذریم که در راس هرم تمام افعال و مسئولیت‌ها باید از دولت نام ببریم و حضور فعال دولتی‌ها را شاهد باشیم که متاسفانه جز یک وزارتخانه خاص انگار بقیه ارکان خیلی میلی به حضور در کنار مردم ندارند؛ اما سوای همین، نهاد غیردولتی هلال‌احمر هم همپای وزارت بهداشت و با قدرت و توانی که اگر نگوییم بیشتر، کمتر از وزارت بهداشت نیست هم باید ایفای نقش موثری داشته باشد.
هلال‌احمر به‌عنوان یک نهاد غیردولتی که همواره حضور فعال نیروهای رسمی و داوطلبان آن را از کنار خیابان‌ها در ایام مسافرت و... در سال تا بحرانی‌ترین روزها و ساعات و اتفاقات به چشم دیده‌ایم، این روزها که بیش از هر زمان دیگری باید فعال باشد کم‌فروغ‌تر از هر زمانی ظاهر شده است. این کم‌فروغی و مطالبه حضور جدی هم استنباط شخصی نیست، به‌هرحال مجموعه‌ای که حدود 100 روز از استعفا و دستگیری رئیس آن می‌گذرد و چندین و چند تن از معاونان، روسا و منسوبان به آن به دلایل و اتهامات متعدد مالی و اقتصادی دستگیر شده‌اند و یکی‌درمیان در بازداشت به‌سر می‌برند خیلی توان بهره‌برداری از تمام ظرفیت‌ها را ندارد؛ توان و ظرفیت‌هایی که اگر مجال لیست‌کردن آنها را داشته باشیم صفحه‌ها و ساعت‌ها باید درباره آن گفت و نوشت، توان و ظرفیتی که حتی خیلی از وزارتخانه‌های کشور نیز از بهره‌مندی از حدی از آنها هم محرومند. ولی چه می‌توان گفت وقتی چنین توان و ظرفیتی به هر دلیلی بدون رئیس و برنامه آن‌هم در شرایطی که مردم چشم‌انتظار و دل‌نگران تهیه یک ماسک هستند بر زمین مانده است و آن‌طور که باید و انتظار می‌رود و توانش را دارد، نقش‌آفرینی نمی‌کند.
ظرفیت چشمگیر اما معطل هلال‌احمر در شرایط بحرانی
با اوصافی که بالاتر گفته شد حدود 100 روز از استعفا و سپس دستگیری علی‌اصغر پیوندی، رئیس سابق هلال‌احمر ایران می‌گذرد. حدود 100 روز از حدود یک‌سال و اندی التهابات گوناگون و حواشی متعدد حول مجموعه هلال‌احمر و دستگیری‌ها و استعفا‌های متعدد در سطوح مختلف مدیریتی در این مجموعه غیردولتی و حدود 100 روز از تقلای مسئولان ساختمان صلح و اعضای شورای عالی هلال‌احمر برای انتخاب جایگزین و برگزاری انتخابات برای انتخاب رئیس جدید که همه‌اش درنهایت با بهانه‌های عجیب و غریب معطل یک امضای رئیس‌جمهور مانده است، می‌گذرد و انگار رئیس‌جمهور همچنان خیال تعیین‌تکلیف ریاست این مجموعه اثر‌گذار را ندارد. سازمان تدارکات پزشکی با ظرفیت خاص تولید و واردات انواع داروها خصوصا داروهای خاص، 35 داروخانه فعال و مجهز در سراسر کشور، چندین و چند کارخانه تولید دارو و تجهیزات پزشکی اعم از سوها یک و دو، سازمان امداد و نجات با بیش از 11 هزار نیروی داوطلب و حدود 500 پایگاه جاده‌ای امداد با انبوهی از امکانات و ماشین‌آلات و...، حدود 14-13 بیمارستان و مرکز درمانی در خارج از کشور، چند صد دستگاه آمبولانس و چند بیمارستان و امکانات زیادی ازجمله برانکارد و امکان ایجاد بیمارستان صحرایی و...، زمین‌های چندهکتاری، کارخانه نساجی، خط تولید اقلام بهداشتی و...، وابسته نبودن به دولت‌ها و قدرت چانه‌زنی و لابی در عرصه بین‌المللی برای دریافت کمک‌ها و امکانات و بودجه‌ها... همه بخشی از ظرفیت‌های هلال‌احمر است که متاسفانه در ایامی که برخی بیمارستان‌ها در حال تجهیز پارکینگ خود برای پذیرش و درمان و طول دوره درمان و نقاهت بیماران هستند، تا حدی معطل و بدون رئیس و سیاستگذار مانده‌اند.
ارزشمندترین سرمایه هلال‌احمر را حراج نکنیم
آنچه تا اینجا گفته شد برخی از امکانات بالقوه هلال‌احمر بود که نمی‌دانم چرا ولی به هر دلیلی معطل مانده‌اند. در کنار این ظرفیت‌ها و امکانات عظیم یک امکان و توان قابل‌توجه دیگری نیز در هلال‌احمر وجود دارد که تمام دعواها و مطالبه‌گری‌ها و حاشیه‌هایی که طی یکی، دو سال اخیر حول هلال‌احمر ایجاد شد برای حفظ آن بود و آن‌هم اعتماد عمومی به این مجموعه غیردولتی است. هلال‌احمر همواره و خصوصا در ایام بحرانی نظیر روزهایی که یک‌به‌یک از سر می‌گذرانیم مأمنی مورد اعتماد و نهادی مورد قبول از طرف مردم بود تا اگر امکان کمک و دستگیری در این شرایط خاص را دارند به آن مراجعه کرده و به هر شکل به یاری هموطنان و افراد درگیر بحران بروند. این امکان خصوصا بعد از دستگیری‌ها و انتشار اخبار تلخ از اتهامات مالی بین مدیران این مجموعه تا حد قابل‌توجهی بین مردم افول پیدا کرد اما به‌هرحال همچنان می‌توان برای هلال‌احمر چنین جایگاهی را متصور بود و از این ظرفیت برای بهبود کیفیت و روند خدمت‌رسانی به مردم در این شرایط خاص بهره برد. ما هلال‌احمر را نه به مدیران و مسئولانی که یک‌به‌یک اخبار دستگیری و اتهامات آنها منتشر می‌شود بلکه به نیروهای پای‌کار و مظلوم و داوطلبش می‌شناسیم که به‌رغم تمام بی‌مهری‌ها و نبود یک لیدر مطمئن در راس هرم مدیریتی مجموعه هلال‌احمر در حد وسع و توان‌شان میدان خدمت‌رسانی را خالی نکرده‌اند.
* نویسنده: ابوالقاسم رحمانی، دبیرگروه جامعه