به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، دوباره کرونا، دوباره ترس، دوباره اخطار و هشدار و اعلام آمار مبتلایان و جانباختگان از این ویروس مرموز چینی. بیش از یک‌ماه می‌گذرد از اولین خبر منتشرشده از ابتلای شهروندان چینی به یک ویروس خطرناک و بعد از آن هر روز شاهد انتشار اخبار متعدد و زیاد از شیوع این ویروس در شهرهای دیگر این کشور و سایر کشورهای دنیا بودیم؛ از هنگ‌کنگ و کره و ژاپن که در نزدیکی چین قرار دارند تا برخی کشورهای اروپایی و آمریکایی و درنهایت ایران. شیوع ویروس کرونا و آنچه در ارتباط با آمار مبتلایان و بهبودیافتگان و جانباختگان ناشی از آن است، لحظه به لحظه و ثانیه به ثانیه به صورت برخط درحال انتشار است و آنقدر سرعت شیوع هم بالاست که آنچه من حالا بیان می‌کنم، با آنچه شما می‌خوانید و حتما چند ساعتی با الان فاصله دارد، تغییرات قابل‌تاملی دارد. اما به هر شکل تا به این لحظه و براساس آمار جهانی، 79هزار و 707 نفر در جهان مبتلا به ویروس کرونا شده‌اند و از این تعداد، دوهزار و 626 نفر جان‌شان را از دست داده و 25هزار و 204 نفر نیز سلامت‌شان را دوباره به دست آورده و از این ویروس جان سالم به در برده‌اند.

در جدول آمار تفکیک‌شده کشورهایی که درحال مقابله با این ویروس هستند بعد از چین با 77هزار و 345 مبتلا و دوهزار و 893 جانباخته، کره‌جنوبی با 833 مبتلا و کشتی دیاموند پرنسس در نزدیک ژاپن با 691 مبتلا و سپس ایتالیا با 217 مبتلا در رتبه‌های دوم تا چهارم قرار دارند. در این بین اما از حیث میزان کشته‌شدگان مبتلا به کرونا، بعد از چین با حدود دوهزار و 593 جانباخته، ایران با حدود 12 نفر مبتلا به کرونا که جان‌شان را از دست داده‌اند در رتبه دوم قرار دارد. در ایران و براساس آخرین اطلاعات، ۶۱ نفر مبتلا به ویروس کرونا شده‌اند و تحت‌مراقبت‌های ویژه قرار دارند. خیلی قرار به بیان حاشیه‌ها نیست، اما چیزی که اهمیت بالایی دارد، راهکار کشورهای مختلف در مواجهه با این ویروس عجیب است؛ ویروسی که تا به‌حال هیچ دارو یا واکسنی برای درمان یا پیشگیری از ابتلای به آن ساخته و توزیع نشده است و آنچه در برای مقابله با آن تجویز می‌شود، صرفا محدود به مراقبت‌های شخصی و رعایت بهداشت فردی است که آن هم حیطه مشخصی دارد؛ عدم دست دادن و روبوسی کردن، عدم حضور در تجمعات، شست‌وشوی مکرر دست‌ها با آب و صابون یا استفاده از مایع ضدعفونی کننده، عدم تماس دست ضدعفونی نشده با چشم و بینی و دهان، عدم تماس دست با سطوحی که ضدعفونی نشده‌اند و... .

بررسی راهکارهای کشورهای مختلف در مواجهه با این ویروس همه‌گیر را می‌توان به طرق مختلفی انجام داد. اما با رجوع به جدول اسامی و رتبه‌بندی کشورهای گوناگون که براساس تعداد مبتلایان و جانباختگان و بهبودیافتگان نمره‌گذاری شده‌اند، می‌توان به برخی کشورهایی که مواجهه گسترده‌تر و جدی‌تری با کرونا داشته‌اند، توجه ویژه‌ای داشت و راهکارهایی را که آنها پیش گرفته‌اند، مورد بحث و بررسی قرار داد.

چین:

راهکارهای اصلی: قرنطینه ووهان (مرکز شیوع کرونا)، تعطیلی تمام مراکز خدماتی، صنعتی، اقتصادی و شهری و... در ووهان، ایجاد منع رفت‌وآمد در شهر، ضدعفونی کردن مرتب تمام مناطق شهری، سرعت گرفتن پروسه تشخیص و ایجاد مشوق‌هایی برای خوداظهاری مبتلایان، توزیع مرتب و مناسب اقلام بهداشتی، ساخت بیمارستان مخصوص برای مبتلایان به کرونا در 10 روز، ایجاد تیم‌های تحقیقاتی برای ریشه‌کن کردن ویروس، تمدید تعطیلات سال نو چینی تا ۱۳ فوریه و تعلیق گرد هم آمدن مردم برای ثبت ازدواج و...

از آنجایی که کرونا ابتدا در چین ایجاد و از آنجا به تمام دنیا شیوع پیدا کرد، بررسی راهکارها و آنچه در این بیش از یک‌ماه درگیری چینی‌ها با کروناویروس اتفاق افتاده است، می‌تواند یاری‌دهنده اقدامات بعدی ما در ایران باشد. در بررسی و تحلیل راهکارها ابتدا باید به این نکته توجه داشته باشیم که مواجهه با چنین پدیده‌هایی تک‌بعدی نیست و نمی‌توان با تمرکز روی یک بعد و یک مساله به مقابله و جنگ با شرایط بحرانی پیش‌آمده رفت. از این‌رو می‌توان ادعا کرد مقابله با کروناویروس و پدیده‌های مشابه، افعالی چندبعدی و نیازمند برنامه‌ریزی و اقدامات متعدد و مختلفی است. برای بهتر روشن شدن مساله از چند منظر ماجرای مواجهه چین با کروناویروس را بررسی می‌کنیم. در بعد درمانی، همان‌طور که بارها گفتیم و گفته شده است، هنوز هیچ درمان قطعی و واکسنی برای درمان یا پیشگیری از ابتلا به کرونا‌ویروس تولید نشده است و تنها راهی که برای مواجهه با کرونا پیش گرفته شده، مراقبت‌ها و اقداماتی است که در مواقعی همچون درمان آنفلوآنزا و... انجام می‌شده است. مضاف بر این یکی‌دیگر از اصلی‌ترین اقدامات هم دور نگه داشتن افراد مبتلا به کرونا از سایر مردم و شهروندان شهرهاست. چین برای این دو مساله ابتدا بعد از قرنطینه کردن شهر ووهان، مرکز اصلی شیوع کرونا، با سرعت بالا مبادرت به ساخت بیمارستان مخصوص کرد و به این مهم عمل کرد. بعد از این پروسه تشخیص سریع مبتلایان و ایجاد مشوق‌هایی برای خود‌اظهاری افرادی که علائم مشابه را دارند در پیش گرفت. منع رفت و آمد به این منطقه و نظارت بر ورودی و خروجی سایر شهرها خصوصا پکن پایتخت چین از دیگر اقداماتی بوده که مسئولان چین در پیش گرفتند و درنهایت نتیجه این اقدامات آن شد که با گذشت مدتی از سرعت روند شیوع و ابتلا کاسته و سرعت بهبودیافتگان از مبتلایان بیشتر شد. در کنار این مساله گروه‌های تحقیقاتی و پژوهشی نیز با جدیت شروع به انجام تحقیقات کردند تا راهکاری برای مقابله سریع‌تر و ریشه‌کن کردن این ویروس پیدا کنند.

ژاپن:

راهکارهای اصلی: قرنطینه کشتی دیاموند پرنسس در یکی از بندرگاه‌های ژاپن، انجام اقدامات پیشگیرانه در اماکن عمومی، تعطیلی گردهمایی‌ها و تجمعات عمومی و لغو تمامی جشن‌ها ازجمله جشن تولد امپراتور و...

در رتبه‌بندی اعلام‌شده از کشورهایی که بیشترین مبتلا به کرونا را در خود دارند، نام یک کشتی به چشم می‌خورد که در نزدیکی ژاپن است و حدود 700 نفر از مسافران و خدمه این کشتی به کرونا مبتلا هستند. از این‌رو معمولا آمار مبتلایان به کرونا در ژاپن را با احتساب مسافران این کشتی اعلام می‌کنند که براساس آخرین اطلاعات منتشرشده، 837 نفر در ژاپن مبتلا به کروناویروس هستند که 146 نفر از آنها شهروندان ژاپنی یا کسانی هستند که از چین آمده‌اند و الباقی مسافران آن کشتی گردشگری (691 نفر) هستند که از همان لحظات ابتدایی اطلاع از ابتلای آنها به کرونا، در قرنطینه کامل قرار دارند. البته به مرور مسافرانی که بهبود پیدا می‌کنند یا علائم کرونا را ندارند و از این کشتی خارج و به کشورهای خود بازگردانده می‌شوند. با این همه اما در تشریح اقدامات مقابله‌ای با کرونا تمام جشن‌های جشن تولد امپراتور و گردهمایی عمومی در شهر توکیو ازجمله اقداماتی بوده است که ژاپنی‌ها انجام داده و آن را پیگیری می‌کنند.

کره‌جنوبی:

راهکارهای اصلی: اعلام وضعیت قرمز و بالاترین سطح هشدار در این کشور، ضدعفونی کردن اماکن و معابر عمومی، به تعویق انداختن آغاز سال تحصیلی جدید و تعطیلی کامل مراکز آموزشی، ممنوعیت برگزاری تجمعات و گردهمایی‌ها، تعطیلی برخی کلیساها و...

بدون احتساب آمار مبتلایان به کرونا ویروس در کشتی گردشگری دیاموند پرنسس در جمع آمار مربوط به ژاپن، کره‌جنوبی بعد از چین بیشترین تعداد مبتلایان به ویروس کرونا را دارد و اخبار نگران‌کننده‌ای هم از رشد پرسرعت و پرتعداد از مبتلایان در این کشور مخابره می‌شود. براساس آخرین آمار منتشر شده، 833 نفر در این کشور به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند که از این تعداد هشت‌نفر جان خود را از دست داده و 22 نفر نیز بهبود پیدا کرده‌اند. تعداد کم جانباختگان در مقایسه با تعداد بالای مبتلایان نشان از کنترل خوب کره‌ای‌ها بر شرایط مبتلایان به کروناویروس است. با این همه در تشریح اقدامات مقابله‌ای کره‌ای‌ها در مواجهه با کروناویروس ابتدا باید به اعلام بالاترین سطح هشدار در این کشور که در روز جمعه اتفاق افتاد، اشاره کرد. به تعویق انداختن آغاز سال تحصیلی جدید  گام بعدی کره جنوبی برای مواجهه با شیوع سریع کرونا بود. ممنوعیت برگزاری برنامه‌ها و تجمعات عمومی و تعطیلی برخی کلیسا‌ها نیز گام‌های بعدی کره جنوبی در کنترل شرایط بعد از شیوع کرونا در این کشور بوده‌ است.

ایتالیا:

راهکارهای اصلی: قرنطینه 10شهر، تعطیلی مراکز آموزشی، لغو جشنواره‌های فرهنگی، لغو فعالیت‌های ورزشی و...

با اینکه اغلب کشورهای درگیر با کرونا و شیوع این ویروس در نزدیکی و حتی همسایگی کشور چین بوده‌اند، اما نام ایتالیا بین کشورهایی که آمار بالایی از ابتلا به کرونا را دارند، نشان می‌دهد نفوذ و گستره شیوع کرونا خیلی فراتر از یک منطقه و قاره است. براساس اطلاعات موجود در منابع بین‌المللی، 217 نفر در ایتالیا مبتلا به کرونا هستند که از این تعداد هم چهار نفر جان خود را از دست داده و دو نفر نیز بهبود یافته‌اند. شیوع کرونا در ایتالیا بر برگزاری مسابقات ورزشی این کشور نیز اثر‌گذار بود و باعث تعطیلی لیگ فوتبال این کشور هم شد. با این وجود ایتالیایی‌ها نیز دست‌بسته نبودند و اقدامات زیادی برای مقابله با کرونا انجام دادند که بخشی از آن عبارتند از: دستور ممنوعیت ورود خروج (قرنطینه) در ۱۰ شهر و شهرک اطراف لودی (Lodo)  در منطقه لمباردی، تعطیلی مدارس در برخی مناطق خارج از محدوده قرنطینه، تعطیلی ادارات دولتی در برخی شهرها ازجمله میلان، پایتخت تجاری ایتالیا، لغو جشنواره فرهنگی در شهر ونیز، محبوس شدن حدود ۵۰ هزار نفر از مردم مناطق شمالی ایتالیا در منازل، لغو انجام فعالیت‌های ورزشی در برخی مناطق، تعطیلی شرکت‌های تجاری و رستوران‌ها، جلوگیری از برگزاری تجمعات و... .

سنگاپور:

راهکارهای اصلی: ممنوعیت برگزاری تجمعات، ضدعفونی کردن اماکن عمومی و معابر، قرنطینه خانگی و... ، وضع مجازات برای کسانی که از قرنطینه سرپیچی می‌کنند و... .

یکی‌دیگر از کشورهایی که در لابه‌لای اخبار مربوط به شیوع کرونا در کشورها مختلف دنیا نامش را زیاد می‌شنویم، سنگاپور است. براساس اطلاعات موجود 89 نفر در این کشور به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند که خوشبختانه هیچ‌کدام از مبتلایان جان‌شان را تا این لحظه از دست نداده‌اند. البته خبری از بهبود پیدا کردن مبتلایان هم نیست. با وجود این و به دلیل تعداد قابل‌توجه مبتلایان به کرونا در این کشور مسئولان سنگاپور هم تدابیر و راهکار‌های مختلفی را برای مواجهه با کرونا و کاهش آسیب‌های ناشی از آن و جلوگیری از شیوع آن پیش گرفته‌اند. در سنگاپور علاوه‌بر بسیاری از راهکارهایی که در سایر کشورها برای مقابله با کرونا اتخاذ شده است، همچون ضدعفونی کردن اماکن عمومی و منع رفت و آمدها و منع برگزاری تجمعات، در پروسه قرنطینه خانگی نیز مقررات جدیدی اتخاذ کرده‌اند که براساس آن اگر کسی از قرنطینه خانگی سرپیچی کند و از منزلش خارج شود با اعمال قانون و مجازات‌هایی نظیر 6 ماه زندان و جریمه‌های سنگین مالی مواجه خواهد شد. سنگاپور همچنین تمام مسافرانی را که از چین به این کشور می‌آیند به مدت 14 روز در قرنطینه نگهداری می‌کند.

هنگ‌کنگ:

راهکارهای اصلی: ایجاد محدودیت در برخی راه‌های ارتباطی بین چین و هنگ‌کنگ، توقف بازدید‌های رسمی از چین و جشن‌های سال نو چینی، تغییر برنامه‌های دانشگاه‌ها و...

براساس اخبار موجود، اولین نقطه‌ای که بعد از چین با ویروس کرونا گلاویز شد جزیره هنگ‌کنگ بود. البته روابط زیاد و آمد و رفت چینی‌ها به این منطقه چنین اتفاقی را پیش‌بینی و جلوگیری از آن را هم تقریبا غیرممکن کرده بود. خصوصا وقتی به گفته فرماندار هنگ‌کنگ امکان بستن مرزها با چین و ممنوعیت رفت‌وآمد به چین برای هنگ‌کنگ امکان‌پذیر نیست و نبوده است. با وجود این و براساس اطلاعات منتشر شده تا به حال 79 نفر در این جزیره به کرونا مبتلا شده‌اند که از این تعداد دو نفر جان‌شان را از دست داده و 19 نفر نیز بهبود یافته‌اند. هنگ‌کنگی‌ها هم همچون سایر کشورها و مناطق دیگر دنیا برای مواجهه با شیوع و جلوگیری از افزایش تلفات ناشی از ابتلا به این ویروس تدابیری را اتخاذ کرده‌اند که تعطیلی مدارس تا ۱۷ فوریه و لغو پرواز‌های ورودی و خروجی و همچنین سفر قطار‌های سریع‌السیر از هنگ‌کنگ به شهر ووهان چین، توقف تمامی بازدید‌های رسمی از چین و جشن‌های مربوط به سال نو چینی و تغییر برنامه تعطیلات دانشگاه‌ها بخشی از اقدامات آنها بوده است.

فرانسه:

راهکارهای اصلی: اطلاع‌رسانی‌های گسترده بهداشتی، حمایت عاطفی و مبارزه با استرس‌های ناشی از اخبار مربوط به کرونا، اطلاع‌رسانی شفاف پیرامون این مساله در سایت وزارت بهداشت این کشور، حمایت از بنگاه‌های اقتصادی کوچک متضررشده از کرونا و... .

یکی‌دیگر از کشورهای اروپایی که ابتلا و شیوع کرونا بین شهروندان آن رسانه‌ای شد، فرانسه بود. براساس اطلاعات موجود 12 نفر در فرانسه مبتلا به ویروس کرونا شده‌اند و از همین‌رو و به‌خاطر شرایط خاص سیاسی در این کشور مسئولان مربوطه راهکارهایی را در جهت مواجهه با کرونا در نظر گرفته‌اند. ایجاد خط تلفن رایگان برای پاسخگویی، اطلاع‌رسانی درباره خطرات بیماری، حمایت عاطفی و مبارزه با استرس حاصل از شیوع این ویروس، بازگرداندن فرانسوی‌های مقیم چین به کشور و قرنطینه 14روزه آنها، تعطیلی مراکز عمومی محل رفت و آمد افراد مبتلا، اطلاع‌رسانی شفاف و روزمره در سایت‌های وزارت بهداشت در مورد این بیماری و علائم آن بخشی از اقداماتی است که فرانسوی‌ها برای مقابله با شیوع کرونا در این کشور در پیش گرفته‌اند. مضاف بر این البته دولت فرانسه اعلام کرده است از شرکت‌های کوچک و متوسطی که تحت‌تاثیر منفی کرونا باشند، حمایت مالی می‌کند و این بخش‌ها مشمول بخشودگی مالیاتی و پوشش حق بیکاری و مرخصی موقت می‌شوند.

روسیه:

راهکارهای اصلی: قرنطینه 14روزه مظنونان به کرونا، تشکیل دو ستاد برای هماهنگی در مقابله با کرونا، توقف ارتباط ریلی و هوایی با بسیاری از شهرهای چین و... .

یکی‌دیگر از کشورهایی که خیلی زود در جهت آمادگی و پیشگیری از شیوع ویروس کرونا گام برداشت، کشور روسیه بود. این کشور علی‌رغم گستردگی زیاد و مرزهای مشترک فراوان با کشور‌های گوناگون، تا امروز و به گواه آمار فقط دو مورد مبتلا به ویروس کرونا داشته است. روسی‌ها از همان روزهای ابتدایی شیوع کرونا از چین تدابیر مختلفی را در جهت مقابله با این ویروس خطرناک اتخاذ کردند که از آن جمله می‌توان به ایجاد ستاد ویژه‌ برای مقابله با کرونا، تشکیل ستاد دیگری برای هماهنگی اقدامات در عرصه کرونا در کشورهای دیگر با توجه به امکان ابتلای شهروندان روس به این بیماری در خارج از روسیه، قرنطینه دوهفته‌ای افراد مظنون به داشتن این ویروس، بازگرداندن اتباع روسیه از چین به روسیه با هواپیماهای ترابری نظامی این کشور، استفاده از اسکن‌ها در فرودگاه‌ها و ترمینال‌های مسافربری و گذرگاه‌های مرزی، توقف ارتباط ریلی و هوایی با بسیاری از شهرهای چین به استثنای پکن، توقف صدور روادید برای شهروندان چین، به شهروندان روس توصیه شده است در اماکن عمومی فقط از بطری‌های ویژه و بسته‌بندی شده آب بنوشند.

* نویسنده: ابوالقاسم رحمانی، دبیرگروه جامعه