تاریخ : Mon 17 Feb 2020 - 09:39
کد خبر : 37475
سرویس خبری : دانشگاه

هنر حاج‌قاسم

در دانشگاه هنرهای ایرانی ـ اسلامی استاد محمود فرشچیان آثار کارگاه «سرو بلند انقلاب اسلامی» در موزه معاصر فلسطین به نمایش درآمد

هنر حاج‌قاسم

«فرهیختگان» در گفت‌وگویی با برخی از هنرمندانی که آثارکارگاه «سرو بلند انقلاب اسلامی» را خلق کرده‌اند، از زبان آنها، ویژگی‌های شخصیتی حاج‌قاسم سلیمانی را بیان کرده است.

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، در شماره 2977 روزنامه «فرهیختگان» نوشتیم که بهمن نامور‌مطلق، سرپرست واحد فرشچیان از ایجاد سه کارگروه در حوزه‌های مختلف نگارگری، نقاشی و خوشنویسی این واحد دانشگاهی برای خلق آثار هنری پیرامون ابعاد زندگی و شهادت سردار شهید قاسم سلیمانی خبر داده و گفته است: «وظیفه اصلی این کارگروه، شناسایی هنرمندان و همچنین خلق آثار هنری در سه حوزه یادشده است.» نیمه‌های بهمن‌ماه نیز این واحد دانشگاهی در راستای خلق آثار هنری با موضوع ابعاد زندگی این سردار بزرگ ایرانی فراخوان ارسال آثار را با عنوان «سرو بلند انقلاب اسلامی» در رشته‌های نگارگری، خوشنویسی و نقاشی منتشر کرد که براساس آن هنرمندانی که می‌خواستند در این مسیر دست به خلق اثر هنری بزنند، باید آثارشان را تا 15 بهمن‌ماه به دبیرخانه تحویل می‌دادند. البته این واحد دانشگاهی تنها به جمع‌آوری آثار بسنده نکرد و کارگاه دو‌روزه‌ای را طی پنجشنبه و جمعه 17 و 18 بهمن در محل کارگاه‌های خود برگزار کرد که در آن هنرمندان و فارغ‌التحصیلان رشته‌های مختلف هنری از کل کشور دست به خلق آثار زده‌اند.شنبه 26 بهمن این آثار در موزه معاصر فلسطین به نمایش درآمدند و دکتر طهرانچی و  خسروپناه معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی در افتتاحیه آن شرکت کردند. «فرهیختگان» در گفت‌وگویی با برخی از هنرمندانی که این آثار را خلق کرده‌اند، از زبان آنها، ویژگی‌های شخصیتی حاج‌قاسم سلیمانی را بیان کرده است.

عبدالحسین خسروپناه، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی:

هنرمندان باید با زبان حاج‌قاسم را به دنیا نشان دهند

شخصیت‌هایی را که از یک سعه وجودی بسیار وسیعی برخوردارند، نمی‌شود با بیان و بنان و هنر و هرنوع مهارت دیگری آن‌گونه که هست، به نمایش گذاشت و آنها را تفسیر کرد، ولی ما در فقه قاعده‌ای داریم به نام «میسور» که حضرت امیرالمومنین(ع) می‌فرمایند: «مالا یدرَک کلُّه، لاُیترک کلُّه»؛ یعنی آن مقداری که در توان انسان است قابلیت ظهور و بروز دارد. مثلا کل عالم، تجلی خداست و اگر کسی از ما سوال کند آیا این تجلیات که تجلیات خدا است، تجلیات ذات اوست یا اسما و صفات؟ باید بگویم تجلیات خداوند اسما و صفات است، چراکه ما هرگز نمی‌توانیم به کنه خدا برسیم. اصلا اصولا ظهور و ظاهر یک بینونیتی با مظهر دارد و طبیعتا انسان‌های متعالی نیز وقتی می‌خواهند ظهوری از آنها به نمایش گذاشته شود، هیچ موقع نمی‌شود کنه آنها را نشان داد، اما وجه آنها را می‌توان نشان داد، لذا ظهور کنه از طریق وجه امکان‌پذیر است که الحمدلله در این نمایشگاه هم خوشنویسان و نقاشانی که این آثار ارزشمند هنری را ظهور بخشیده‌اند، توانسته‌اند کارهای بسیار ارزنده‌ای ارائه دهند که مایه ترویج شهید حاج‌قاسم سلیمانی است. اما بعدها باید هنرمندانی بیایند و عرصه‌های توانمندی حاج‌قاسم را نشان دهند. مثلا باید موارد بسیاری از محبت حاج‌قاسم به کودکان و بچه‌ها را به تصویر بکشند یا مثلا فرض کنید مدیریت قاطعانه ایشان و جمع این قاطعیت و محبت را به‌وسیله هنر به نمایش بگذارند. این شهید توانست در این مدتی که مسئولیت سپاه قدس را برعهده داشت، یک حرکت مقاومتی بین‌المللی را تحقق بخشد که نمایش گذاشتن مقاومت بین‌المللی یک هنر و ذوق می‌خواهد که باید هنرمندان وارد شوند و حاج‌قاسم را از ابعاد مختلف به جامعه جهانی نشان دهند، چراکه هنر زبان بین‌المللی است و نیازی به ترجمه ندارد و کاملا گویا و قابل‌فهم است.

حسین عصمتی، دبیر اجرایی کارگاه هنری نمایشگاه سرو بلند انقلاب اسلامی:

سیدالشهدای مقاومت

بعد از شهادت سردار سلیمانی، دانشگاه آزاد اسلامی با محوریت دانشگاه استاد فرشچیان یک ورکشاپ به مناسبت اربعین شهادت سردار سلیمانی در رشته‌های مختلف نگارگری، نقاشی و خوشنویسی در روزهای پنجشنبه و جمعه 17 و 18 بهمن در دانشگاه استاد فرشچیان برگزار کرد. براساس شناختی که از برخی هنرمندان در این زمینه داشتیم و می‌توانستند از عهده کار بربیایند، دعوت کردیم در این ورکشاپ به ما کمک کنند تا بتوانیم آنچه که هنر می‌تواند نشان دهد، برای این شهید عزیز برگزار کنیم و این عزیزان با کمال میل و رغبت در این ورکشاپ شرکت داشتند. در گروه نگارگری 16نفر بودیم که هرکدام از اساتید یک اثر خلق کردند. اثری که من در این ورکشاپ خلق کردم، با عنوان «شاهد شهید» با اکریلیک طراحی شده است که این شهید عزیز را در لباس احرام خانه خدا در حالی‌که به‌سمت معراج حرکت می‌کند، نشان می‌دهد و خود این اثر در واقع عکسی است که یک مدافع حرم در دست گرفته و انگشتر شهید سلیمانی را نیز در دست دارد که نشان می‌دهد راه مقاومت و راه شهید سلیمانی ادامه دارد. من قصد داشتم آن انگشتر شهید سلیمانی را که در دست قطع‌شده ایشان بود، برای مردم دنیا طوری به تصویر بکشم که نشان دهد این شهید مانند سیدالشهدا به شهادت رسید و دستش از بدن جدا شد. شهید سلیمانی درواقع برای ما سیدالشهدای مقاومت بودند و برای همین بود که من می‌خواستم با گره زدن سیدالشهدا و شهید سلیمانی به وسیله انگشترهایشان، این سیدالشهدای مقاومت را تداعی کنم.

خشایار قاضی‌زاده، هیات‌علمی دانشکده هنر گروه هنر اسلامی دانشگاه شاهد:

شهید سلیمانی مظهر صفات متقابله بودند

کاری که من در این بازه زمانی کوتاه انجام دادم، چندان بیانگر شأن و مقام این شهید عزیز نیست، هرچند قلم و هنر، از نشان دادن تصویر واقعی آن چیزی که این شهید بود، ناقص هستند، اما بسیار دوست داشتم برای این شهید عزیز کاری انجام دهم و برنامه‌ای که در دانشگاه استاد فرشچیان در نظر گرفته شد، بهانه‌ای است که برای شهید سلیمانی کاری انجام داده باشم و اثری خلق کنم. عنوان این کار «بر قله ع ش ق» نام دارد که درواقع نگاه نمادینی است به بحث سیمرغ و پرندگانی که وقتی به قله قاف می‌رسند، به مرتبه کمال خواهند رسید و در این اثر شهید سلیمانی را تمثیلی عنوان کردم از این سیمرغ. در عین‌حال به‌نظر من ایشان در بلندایی ایستاده‌اند و به‌نوعی حامی ایران هستند و نقشی را که خود سیمرغ در افسانه‌های ایران داشته است، برای ایران به ارمغان آورده‌اند. در واقع سیمرغ پرنده‌ای بوده که حامی ایران لقب گرفته؛ یعنی زمانی که 30 مرغ یا همان پرنده با یکدیگر جمع می‌شدند و به قله قاف می‌رسیدند، به آن مرتبه سیمرغ بودن نایل می‌شدند؛ از آنجاکه شهید سلیمانی برای حفظ ایران تلاش می‌کردند، من شهادت ایشان را با این موضوع متناسب دیدم و این اثر را برایشان خلق کردم. شهید سلیمانی مظهر صفات متقابله بودند؛ یعنی در عین شجاعت، رادمردی و دلیری، بسیار رئوف و مهربان بودند و نسبت به کودکان یا فرزندان شهدا نرم‌خویی بسیاری در پیش می‌گرفتند. ما در دانشگاه استاد فرشچیان در کارگروه نگارگری برای این رشته در حال برنامه‌نویسی هستیم و سعی می‌کنیم با شیوه مرسوم وزارت علوم متفاوت نباشد و در ماجرای ایجاد این دانشگاه بسیار خوشحالیم که دانشگاه آزاد توانسته‌ در زمینه علم و هنر تلفیقی ایجاد کند و با پذیرش دانشجو وارد میدان شود.

مهدی فرخی، عضو مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری:

حاج قاسم توسط امام رضا(ع) اجابت شد

در این کارگاه با دو اثر حضور پیدا کردم که هرکدام نشان‌دهنده بخشی از عظمت شهید سلیمانی بود. اثر  یک با نام «سقای سردار» که زمان معاصر را با کربلا و روز عاشورا پیوند داده است که حضرت عباس(ع) در قسمت بالایی اثر قرار دارد و حاج‌قاسم سلیمانی نیز در پایین اثر با پیاله سقا به‌دست، ادامه‌دهنده راه بزرگان عاشورا در زمان ما را به تصویر کشیده است. اثر دوم با عنوان «اجابت» به موضوع خادمی سردار سلیمانی پرداخته، به‌طوری‌که شما در مرکز اثر، ضریحی را می‌بینید که دست حاج‌قاسم با آن انگشتری در دست که برای مخاطب آشنا است نشان داده شده و دستی از پشت ضریح که اجابت‌کننده است، دست حاج‌قاسم را گرفته و نشان می‌دهد که دست اجابت‌کننده که دست امام‌رضا(ع) است، خادم خود حاج‌قاسم را اجابت کرده و او را پذیرفته است و اینها در ذهن مخاطب مفاهیمی را تداعی می‌کند که مخاطب می‌تواند با معانی ارتباط بگیرد.  من احساس می‌کنم حاج‌قاسم تجلی یکی از فرهنگ‌های معاصر ما است؛ یعنی ما در فرهنگ خودمان بعد از انقلاب اسلامی فرهنگ عاشورا و فرهنگ مقاومت را دنبال کرده و شهدای زیادی نیز در این راه تقدیم اسلام کرده‌ایم که حاج‌قاسم به‌عنوان تجلی این راه عظیم خواهد بود.  شما وقتی زندگی این شهید عزیز را دنبال می‌کنید، از همان ابتدای راه انقلاب و در تمام جبهه‌ها حضور داشته و آن اخلاق و اهداف آرمانی و آرمانشهر انقلاب اسلامی را که در باور و ذهن ایشان تجلی پیدا کرده، و توانست جوان‌های امروزی را با خود همراه کند و در جبهه مدافعان حرم با همین جوانان موفقیت‌هایی به دست بیاورد و همچنین توانست پیوند ملت‌های مسلمان خط مقاومت را به وجود بیاورد. هنرمندان باید با شناخت موقعیت جغرافیایی از خط مقاومت و شهید سلیمانی، چهره واقعی این شهید را رونمایی کنند.

پریسا رحمانی، مدرس و استاد نگارگری دانشگاه علمی- کاربردی:

تفاوت قهرمان‌های هالیوودی با قهرمان‌های واقعی

این حرکت باید توسط جامعه دانشگاهی صورت می‌گرفت و با زبان هنر برای این شهید عزیز آثاری خلق می‌شد. چه بهتر که این حرکت توسط دانشگاه استاد فرشچیان که تنها دانشگاه هنری و مختص فعالیت‌های هنری صرف است، انجام شد. این فعالیت هنرمندان به‌صورت گروهی قطعا بهتر از فعالیت‌های شخصی است. من معتقدم شهید سلیمانی فراتر از آن بود که بتوان در قالب تصویر، شعر، متن و خوشنویسی بشود او را برای مخاطب سال‌های آینده تداعی کرد، اما چه کنیم که ما انسان‌ها گاهی در مقابل آنچه برخی انسان‌های دیگر هستند کم می‌آوریم و نمی‌توانیم تمام و کمال این افراد خاص را نمایش دهیم.هنرمندان افرادی هستند که خودشان تا وقتی به آن درک و فهم نرسند که باید یک تصویر بکشند یا خلق کنند، دست‌به‌کار نمی‌شوند و این عظمت شهید سلیمانی را می‌رساند که توانسته این همه آثار برای نشان دادن خودش به جامعه هنرمندان به ارمغان بیاورد. این آثار که باید از گنجینه‌های ملی محسوب شوند، پس از آنکه در این مدت در موزه هنرهای معاصر فلسطین به نمایش درآمدند، در گنجینه‌های ملی دانشگاه استاد فرشچیان نگهداری خواهند شد تا برای نسل‌های آینده به یادگار بمانند. ما هنرمندان ایران باید با زبان هنر، برای این شهیدان راه مقاومت آنقدر اثر خلق کنیم که دنیا بداند قهرمان‌های هالیوودی با قهرمان‌های واقعی تفاوت دارند و آن چیزی که ما در خط مقاومت و ایران داریم، قهرمان‌های واقعی هستند که جان‌شان را برای اهداف خود تقدیم کرده‌اند.

احمد شولی، دانشجوی دکتری واحد تهران مرکز:

با هنر باید فریب آمریکا را نشان دهیم

حقیقت امر این است که هر اثری باید فرم و محتوا داشته باشد. من در این کار می‌خواستم غیر از فرم و محتوا، مفهوم را به‌صورت صریح و روشن به مخاطب برسانم. برای همین تصمیم گرفتم تحت عنوان «خیر و شر» اثری خلق کنم.من در این اثر جبهه خیر و شر را طوری تداعی کرده‌ام که کسانی که در تصویر هستند و نماد شر شناخته می‌شوند، آمریکا، آل‌سعود و کشورهای غربی باشند که برای تمام دنیا در حال مشکل‌تراشی و ایجاد بحران هستند، اما در مقابل شخصیت‌های خیر یعنی حاج‌قاسم، ابومهدی المهندس و همرزمان‌شان، افرادی‌ هستند که همیشه برای حفظ اسلام و خاک و میهن‌شان در مقابل این شرها قرار گرفته‌اند که در آخرین نبرد نیز جان‌شان را برای اسلام دادند.

دنیا دنیای فریب است و اکثر مردم زرق و برق سیاست‌های آمریکا را می‌بینند و شاید برخی فکر کنند آمریکا و غرب قبله‌گاه هستند و تنها آمریکا کشور خواب‌ها و رویا‌های طلایی است، اما این کشور با فتنه و ایجاد کشمکش در جهان سعی می‌کند خود را در قدرت نگه دارد، اما در این دنیا کسانی مانند شهید سلیمانی هستند تا این فریب را برای جهانیان برملا کنند و چون قدرت رسانه آنها بیشتر است، ما هنرمندان می‌توانیم با هنری که در اختیار داریم، این فریب را آشکار کنیم.

* نویسنده: یزدان محمدی، روزنامه نگار