به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، دیروز برای جامعه ناشنوایان روز ویژه‌ای بود، روزی که برای اولین‌بار در کشور آنها را صاحب دانشگاه خاص به خودشان می‌کرد و همین مساله اول هفته متفاوتی را برای آنها رقم زده بود. دانشگاه آزاد اسلامی واحد فرشتگان شنبه 26 بهمن‌ماه رسما افتتاح شد تا تحصیل برای دانشجویان با نیازهای ویژه با محوریت ناشنوایان از جامعه دیگر همانند گذشته کاری سخت به نظر نیاید. واحد دانشگاهی‌ای که چندماهی می‌شد چشم‌ها به زمان افتتاحش دوخته شده بود تا خیال جامعه نزدیک به یک میلیون نفری ناشنوایان در ایران را برای تحصیل در رشته‌های مختلف و البته مقاطع کاردانی و کارشناسی راحت کند و حالا این آرزو به واقعیت تبدیل شد. روز گذشته نه‌تنها برای این قشر از جامعه متفاوت بود بلکه اهالی رسانه و عکاسان نیز شاهد برگزاری مراسم افتتاحیه متفاوتی بودند، مراسمی که گویی صفر و تا صدش را ویژه ناشنوایان تدارک دیده بودند و حالا افراد عادی میهمانان این مراسم به شمار می‌رفتند.
این مراسم که با حضور دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، عبدالحسین خسروپناه معاون علوم انسانی و هنر، حسین شیخ‌الاسلام معاون امور بین‌الملل و دانشجویان غیرایرانی دانشگاه آزاد اسلامی، ملکی‌تبار رئیس مرکز نظارت، ارزیابی، بازرسی و رسیدگی به شکایات دانشگاه آزاد اسلامی، حامد عابدین‌زاده رئیس انجمن خانواده ناشنوایان ایران، سیدمحمودرضا آقامیری رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران، علی مقداری مسئول راه‌اندازی واحد بین‌الملل فرشتگان دانشگاه آزاد اسلامی و... در واحد فرشتگان برگزار شده بود، با خوشامدگویی ربات اجتماعی شروع شد و زمانی که نوبت به پخش سرود ملی کشور شد، علاوه‌بر پخش صدای سرود، گروهی از ناشنوایان با زبان اشاره سرود را برای مدعوین ترجمه کردند، اتفاقی که نشان‌دهنده متفاوت بودن روند برگزاری مراسم بود، البته مترجمانی نیز بودند که واژه به واژه حرف‌های مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی را برای ناشنوایان ترجمه می‌کردند لحظه‌ای از ترجمه صحبت‌های مسئولان عقب نمی‌ماندند و حتی در زمان رونمایی از تندیس زنده‌یاد جبار باغچه‌بان نیز این مساله دنبال می‌شد، البته اهمیت توجه به این قشر خاص از جامعه در واحد فرشتگان به حدی است که وقتی نوبت به افتتاح ساختمان دانشگاه رسید، روبان توسط کتایون گیتی از اعضای هیات‌علمی این دانشگاه که خود از جامعه ناشنوایان بود، بریده شد.
دکتر طهرانچی: جبران غفلت آموزش عالی با تاسیس واحد بین‌الملل فرشتگان در دانشگاه آزاد
دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در مراسم افتتاحیه دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین‌الملل فرشتگان که عصر دیروز همزمان با سالروز ولادت حضرت زهرا(س) برگزار شد، گفت: «خدا را شاکرم که در مدت خدمت در دانشگاه آزاد اسلامی این توفیق را به بنده عنایت کرد تا برای عزیزان ناشنوا و کم‌شنوا که از نعمت سخن گفتن و شنیدن محروم هستند، اما افراد ناتوانی نیستند، این واحد دانشگاهی را افتتاح کنیم.»
وی با قدردانی از علی مقداری، مسئول راه‌اندازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین‌الملل فرشتگان، اظهار داشت: «پس از طرح پیشنهاد راه‌اندازی این واحد دانشگاهی و حمایت هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر آقامیری رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران و همه عزیزان تلاش کردند واحدی درخور برای جامعه یک‌میلیون نفری ناشنوایان و کم‌شنوایان ایجاد شود.»
دکتر طهرانچی ادامه داد: «بدون‌شک حرکت دکتر باغچه‌بان در 95 سال گذشته یک آغاز بود و امروز نیز نقطه‌عطف دیگری است که اجازه می‌دهد افراد ناشنوا و کم‌شنوا بتوانند در صحنه علم ظهور و بروز داشته باشند. درست است که این عزیزان از زبان مرسوم ما، فاصله دارند، اما امروزه زبان اشاره می‌تواند منشأ تفکر، انتقال مفاهیم و بروز استعدادها در جامعه باشد، علی‌رغم اینکه این عزیزان نمی‌توانند مانند سایر مردم بگویند و بشنوند، اما می‌توانند فکر و تولید اندیشه کرده و در جامعه موثر باشند.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر اینکه هیچ مانعی برای افراد ناشنوا و کم‌شنوا در حوزه آموزش و اندیشه وجود ندارد، تصریح کرد: «متاسفانه مانع اصلی در مسیر پیشرفت علمی این افراد ما دانشگاهیان بودیم که در آموزش عالی و علم اشاره برای آنها تدبیری نکردیم و باید زودتر به فکر این اقشار می‌افتادیم. امروز در این اتفاق مبارک توفیق پیدا کردیم که این غفلت آموزش عالی را جبران کنیم و به قشر بزرگ ناشنوایان و کم‌شنوایان که جامعه یک‌میلیون نفری در ایران و فارسی‌زبانان در کشورهای افغانستان و تاجیکستان را شامل می‌شود، خدمت کنیم.»
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: «ما برای این عزیزان به ملاحظات و بستر ویژه نیاز داریم و دانشگاه آزاد اسلامی افتخار دارد در ایفای نقش اجتماعی خود به‌عنوان دانشگاهی مردمی و اجتماعی گام در این راه نهد و برای ایجاد یک دانشگاه ویژه افراد ناشنوا و کم‌شنوا در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری در این حوزه اقدام کند.»
او با تاکید بر لزوم ایجاد زیرساخت و شرایط مناسب برای تحصیل ناشنوایان و کم‌شنوایان در این واحد دانشگاهی، اظهار داشت: «برای توسعه و تحقق اهداف واحد بین‌الملل فرشتگان نیازمندیم فضای مناسب برای این عزیزان طراحی شود و اعضای هیات‌علمی و کارکنان خاص این افراد، گرد هم بیایند. دانشگاه آزاد اسلامی افتخار دارد که اولین عضو هیات‌علمی ناشنوا را در این مجموعه جذب کرده و بیشتر کارمندان شاغل در این واحد دانشگاهی افراد ناشنوا و کم‌شنوا هستند. خوشبختانه در این دانشگاه فضایی درحال ایجاد است که باعث درخشش استعداد این عزیزان خواهد شد که می‌توانند در حوزه فکر و اندیشه حرف‌ها و ایده‌های خوبی برای ما داشته باشند.»
دکتر طهرانچی ادامه داد: «شک نداریم افرادی که غیبت نمی‌کنند و دروغ نمی‌شنوند، دارای افکار زلالی هستند که می‌توانند برکات زیادی برای جامعه داشته باشند. ان‌شاءالله سال به سال گرد هم خواهیم آمد تا شاهد رشد این دانشگاه باشیم. برای سال آینده نیز با توجه به تلاش‌های حجت‌الاسلام‌والمسلمین خسروپناه معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی رشته حقوق و دیگر رشته‌های این حوزه که به زبان تعقل نیاز دارند، نیز در این واحد دانشگاهی ارائه خواهد شد.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه با اشاره به درخواست‌های حامد عابدین‌زاده رئیس انجمن خانواده ناشنوایان ایران در این مراسم مبنی‌بر درخواست مساعدت برای شهریه دانشجویان ناشنوا و کم‌شنوا، راه‌اندازی خوابگاه‌های دانشجویی دختران و پسران و توجه به اشتغال این افراد، گفت: «دانشگاه امروز کارمند‌پرور نیست، بلکه فضایی را تولید می‌کند تا بتواند فناورانی را تربیت کند که خود منشأ کار باشند، کسانی که از نعمت سخن گفتن و شنیدن محروم هستند، به این معنا نیست که لزوما باید کارمند باشند، بلکه می‌توانند مولد و کارآفرین بوده و منشأ خلق فعالیت‌های نوین و فناورانه باشند، به‌طوری که حتی پیرامون این عزیزان افرادی که از نعمت شنیدن و گفتن برخوردار هستند، مشغول کار شوند. ان‌شاءالله این فضا با تعاملی که بین دکتر مقداری رئیس واحد بین‌الملل فرشتگان و دکتر روح‌الله دهقانی‌فیروزآبادی معاون تحقیقات، فناوری و نوآوری دانشگاه وجود دارد، محقق خواهد شد.»
او در پایان خاطرنشان کرد: «درباره شهریه دانشجویان ناشنوا و کم‌شنوا نیز اعتقاد ما این است که هیچ فرد ناتوانی نباید به علت نداشتن شهریه از تحصیل در این مرکز آموزش عالی محروم شود، خوابگاه دانشجویی خواهران درحال راه‌اندازی است و برای دانشجویان پسر نیز پانسیون ویژه راه‌اندازی خواهد شد.»
مقداری: دانشگاه فرشتگان با دو ماموریت به فعالیت خواهد پرداخت
علی مقداری، سرپرست واحد بین‌الملل فرشتگان در این مراسم با بیان اینکه امروز روز بزرگی برای ایران و شهروندان ایران‌زمین با نیازهای ویژه است، گفت: «همه اتفاقات از ربات رسا شروع شد، چراکه چهار سال قبل پژوهش بین‌رشته‌ای و بین‌دانشگاهی با همکاری صندوق حمایت از پژوهشگران و پژوهشگاه ارتباطات آغاز شد و در این پروژه طراحی و ساخت ربات اجتماعی به‌عنوان دستیار آموزش زبان اشاره در دستور کار قرار گرفت و به‌عبارتی این ربات دستیاری برای دستیابی به اهداف اجتماعی بود.»
او ادامه داد: «آبان‌ماه سال ۱۳۹۵ اولین مقاله مربوط به پژوهش فوق را در کنفرانس رباتیک اجتماعی که در کانزاس آمریکا برگزار شد، ارائه کردیم. در این برنامه با اساتید ناشنوا آشنا شدم و به این پی بردم که اگر ناشنوایان در آمریکا می‌توانند تسهیلات عالیه داشته باشند و عضو هیات‌علمی و استاد شوند، چرا در ایران و منطقه چنین امکانی وجود نداشته باشد.»
سرپرست واحد بین‌الملل فرشتگان با اشاره به اینکه طرح‌نامه تاسیس دانشگاهی برای ناشنوایان و کم‌شنوایان را نوشته است، اظهار کرد: «این موضوع را با همکاران نزدیک در میان گذاشتم و در آن زمان یکی از همکاران (دکتر دورعلی) پیشنهاد نام فرشتگان را برای این واحد دانشگاهی داد. این طرح‌نامه را برای فرهادی، وزیر علوم وقت فرستادیم و 6 ماه بعد مجوز تاسیس دانشگاه از کمیسیون گسترش عالی صادر و البته به ما توصیه شد یک نهاد پشتیبان برای عملی کردن این طرح‌نامه پیدا کنیم.»
مقداری اضافه کرد: «یک سال بعد موضوع پیشنهاد تاسیس دانشگاه مخصوص ناشنوایان و کم‌شنوایان را با دکتر طهرانچی مطرح کردیم که ایشان از این تصمیم حمایت کرده و با طی مراحل قانونی انجام این کار، مسیر را برای ما هموار کرد. براین اساس شورای راهبردی تشکیل شد و در آذرماه ۹۷ از من خواسته شد مسئولیت راه‌اندازی واحد بین‌الملل فرشتگان را تحت ریاست آقامیری بر واحدهای استان تهران برعهده بگیرم.»
وی سپس با اشاره به سوابق مرحوم جبار باغچه‌بان توضیح داد: «باغچه‌بان مردی بود که در سال ۱۳۰۳، ۱۰ سال قبل از تاسیس دانشگاه تهران و ۶۰ سال بعد از دانشگاه گالودت آمریکا مدرسه ناشنوایان را در تبریز راه‌اندازی کرد.» سرپرست واحد بین‌الملل فرشتگان با بیان اینکه انسان‌هایی در تاریخ هستند که از زمانه خود جلوتر بوده و دوراندیش و آینده‌نگر هستند، افزود: «واحد فرشتگان دارای مجوز قطعی از وزارت علوم بوده و با گشاده‌دستی دانشگاه آزاد اسلامی در بهترین منطقه شهر واقع شده است.» مقداری خاطرنشان کرد: «واحد فرشتگان در ۲۸ بهمن‌ماه در هشت رشته مصوب نقاشی، معماری داخلی، مترجمی زبان انگلیسی، علوم ورزشی، عکاسی و تبلیغات در مقطع کارشناسی و رشته‌های فناوری اطلاعات، اینترنت و شبکه‌های گسترده، هنرهای تجسمی (گرافیک) و (عکاسی) دانشجو می‌پذیرد و ان‌شاءالله برای توانمندسازی و گسترش این دانشگاه نیز اقدام خواهیم کرد.»
وی با اشاره به جذب اولین هیات‌علمی ناشنوا در این دانشگاه، واحد فرشتگان را نقطه عطفی در زندگی هموطنان ناشنوا دانست و افزود: «دو ماموریت برای دانشگاه تعریف کرده‌ایم که یکی توانمندسازی افراد کم‌توان با نیازهای ویژه برای آموزش و موفقیت و دیگری فرهنگ‌سازی در جامعه ایرانی برای پذیرش این افراد به‌عنوان همکار و... است.» مقداری در پایان گفت: «در قرن حاضر نمی‌توانیم بپذیریم افراد به خاطر کم‌توانی در خانه بمانند. ما کار دشواری را آغاز کردیم، اما این راه به‌تدریج هموار خواهد شد.»
معاون علمی واحد فرشتگان درگفت‌وگو با «فرهیختگان» تصریح کرد:
واحد بین‌الملل فرشتگان چگونه فعالیت خواهد کرد؟
صادق رحمتی، معاون علمی واحد بین‌الملل فرشتگان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» با بیان اینکه این واحد دانشگاهی به معنای واقعی واحد ویژه محسوب می‌شود، گفت: «در این دانشگاه برای اولین‌بار مخاطبانی را خواهیم داشت که دارای استانداردهای معمول دانشگاهی ما نیستند، بنابراین تجهیزات مختلفی را برای آموزش به این دانشجویان پیش‌بینی کرده‌ایم.»
او افزود: «البته این تجهیزات به مرور به مجموعه اضافه می‌شود، به‌طور مثال وقتی استاد درسش را ارائه می‌دهد اگر خودش به زبان اشاره کند که مشکلی نخواهد بود، اما در غیر این صورت استاد هم می‌تواند از تخته و ویدئوپروژکتور بهره بگیرد تا دانشجو مطالب استاد را به صورت متن مشاهده کند.» معاون علمی واحد فرشتگان تصریح کرد: «همچنین چیدمان صندلی‌ها به‌گونه‌ای است که دانشجویان به صورت سه‌نفره و گروهی می‌نشینند تا تعامل بهتری با هم داشته باشند؛ البته از دانشگاه گالودت آمریکا که در این حوزه ۱۵۰ سال قدمت دارد، الگوبرداری کرده و از انواع روش‌های نوینی که برای تدریس به افراد کم‌توان در دنیا وجود دارد، بهره می‌گیریم.» رحمتی با تاکید بر اینکه فعالیت این واحد دانشگاهی امروز به صورت پایلوت اجرایی شده است، گفت: «در بازه فعالیت آزمایشی این واحد بسیاری از اشکالات مشخص می‌شود و برای ترم اول سال تحصیلی 1۴۰۰-13۹۹ می‌توانیم فعالیت واحد را با استانداردهای اصلی دنبال کنیم.»
او ادامه داد: «پذیرش دانشجو در این واحد دانشگاهی از ۲۸ بهمن در هشت رشته انجام می‌شود و برای هر رشته ۱۵ نفر را بدون آزمون پذیرش می‌کنیم.» رحمتی با بیان اینکه این واحد دانشگاهی پنج رشته کارشناسی و سه رشته کاردانی دارد، گفت: «درحال حاصل 6 استاد را جذب کرده‌ایم که همگی بر زبان اشاره اساسی داشته و تجربه قبلی ارتباط با مخاطب ناشنوا را دارند؛ در اصل دارا بودن این مولفه‌ها جزء گزینه‌های اصلی برای جذب اساتید در این واحد دانشگاهی است.»
دانشگاه فرشتگان امیدها را برای تسهیل روند تحصیل ناشنوایان زنده کرد
علیرضا نجف‌پور، نایب‌رئیس هیات انجمن خانواده ناشنوایان ایران در گفت‌وگو با «فرهیختگان» درباره افتتاح دانشگاه آزاد اسلامی واحد فرشتگان گفت: «افتتاح یک مرکز دانشگاهی آن هم بعد از گذشت 40 سال در کشورمان می‌تواند یکی از مهم‌ترین رویدادها برای جامعه ناشنوایان ایران باشد، مساله‌ای که امیدها را در دل ناشنوایان برای تسهیل در روند تحصیل‌شان در مقاطع مختلف تحصیلی زنده کرده است.»
او با بیان اینکه به‌رغم اینکه تهران یکی از بزرگ‌ترین شهرهای کشور به شمار می‌رود، اما تا امروز هیچ دانشگاهی مختص ناشنوایان در این شهر وجود نداشته است، اظهار داشت: «واحد فرشتگان با اولویت مترجمان به فعالیت خواهد پرداخت، مساله‌ای که باعث می‌شود دانشجویان ناشنوا بتوانند در کلاس‌های درس این دانشگاه همانند دانشجویان عادی به تحصیل بپردازند و هیچ مشکلی برای یادگیری نداشته باشند.»
نایب‌رئیس هیات انجمن خانواده ناشنوایان ایران ادامه داد: «درست است که این واحد دانشگاهی درحال حاضر با هشت رشته آغاز به‌کار کرده، اما امید می‌رود تعداد رشته‌های آن در مقاطع مختلف افزایش پیدا کند تا دانشجویان ناشنوا بتوانند در رشته‌های مدنظر خود به راحتی به تحصیل بپردازند، از سوی دیگر انتظار می‌رود رشته‌های ویژه مترجمان در این دانشگاه فعال شده و جذب دانشجو در آن صورت بگیرد تا از این طریق علاوه‌بر امکان تحصیل در این رشته، به رفع کمبود نیروی انسانی در این حوزه کمک شود.»
نجف‌پور تصریح کرد: «متاسفانه امروزه بسیاری از ارگان‌های ما هیچ نیروی مترجمی برای برقراری ارتباط با ناشنوایان ندارند و همین مساله باعث شده این قشر برای رفتن به بسیاری از سازمان‌ها و نهادها با مشکل جدی مواجه شوند، قطعا فعالیت چنین دانشگاه‌هایی می‌تواند در آینده علاوه‌بر رفع مشکل تحصیل دانشجویان ناشنوا، به برطرف شدن دیگر معضلات آنها نیز کمک ویژه‌ای کند.»
او گفت: «در دنیا دانشگاهی مانند گالودت وجود دارد که قدمتی بیش از 100 سال دارد، اما متاسفانه ما در ایران در حوزه آموزش به قشر ناشنوا و کم‌شنوا بسیار عقب هستیم که باید در این حوزه کارهای جدی صورت بگیرد، با این حال خوشبختانه افتتاح دانشگاه آزاد اسلامی واحد فرشتگان می‌تواند گامی جدی در مسیر توجه به تحصیل این قشر از جامعه تلقی شود و این امر امیدها را زنده کرده است.»
نایب‌رئیس هیات انجمن خانواده ناشنوایان ایران با گلایه از فرق گذاشتن بین افراد ناشنوا و شنوا در جامعه گفت: «متاسفانه امروزه این‌طور تصور می‌شود که برای ارتباط‌گیری با این قشر حتما باید زبان اشاره دانست، درحالی که اگر افراد به صورت شمرده صحبت کرده و ارتباط چهره‌ای با ناشنوایان داشته باشند، می‌توان به‌راحتی با آنها ارتباط گرفت؛ همین مساله باعث شده امروز
شاهد باشیم در ادارات و بسیاری از بخش‌های جامعه حضور مترجم برای ایجاد ارتباط با ناشنوایان لازم باشد، درحالی که اگر این نکات رعایت شود، ناشنوایان نیز به راحتی با دیگر قشرهای جامعه ارتباط برقرار خواهند کرد.»
نجف‌پور خاطرنشان کرد: «همین مساله باعث شده برخی ناشنوایان در دانشگاه‌های عادی تحصیل کنند، البته دایر شدن دانشگاهی مختص این قشر روند تحصیل آنها را به‌مراتب آسان‌تر خواهد کرد، اما مردم جامعه باید به این مساله توجه کنند که به راحتی می‌توان با این قشر نیز ارتباط برقرار کرد و هیچ مانعی برای این مهم وجود ندارد.»
وضعیت تحصیل دانشجویان ناشنوا بعد از دانشگاه فرشتگان تغییر جدی خواهد کرد
رضایی، عضو انجمن خانواده ناشنوایان ایران که در مراسم افتتاحیه دانشگاه آزاد اسلامی واحد فرشتگان حضور داشت، در گفت‌وگو با «فرهیختگان» گفت: «قطعا راه‌اندازی دانشگاهی که ویژه ناشنوایان باشد یکی از اقدامات اثرگذار برای جامعه ناشنوایان محسوب می‌شود؛ هرچند تا امروز روند تحصیل ناشنوایان به این شکل بوده که آنها مجبور می‌شدند در کلاس‌های عادی تحصیل کنند، اما امروز با افتتاح این دانشگاه روند تحصیل آنها تغییر جدی خواهد کرد.»
او ادامه داد: «قطعا وجود اساتیدی که می‌توانند به راحتی با دانشجویان ناشنوا ارتباط بگیرند و براساس شرایط روحی و جسمی آنها به تدریس بپردازند، یک گام بسیار مهم در آموزش این قشر محسوب می‌شوند، هرچند از الان نمی‌توان درباره وضعیت آموزش در این دانشگاه به‌طور جدی صحبت کرد، اما قطعا وجود اساتیدی که با زبان اشاره آشنا هستند، می‌تواند باعث آرامش‌خاطر حضور دانشجویان در کلاس‌های درس شود.»
رضایی تصریح کرد: «درست است که تاسیس این دانشگاه گام بسیار مهم و مثبت تلقی می‌شود اما امیدواریم تا تعداد رشته‌های آن به سرعت افزایش پیدا کنند تا دانشجوی ناشنوا به راحتی بتواند در رشته‌های مورد علاقه‌اش به تحصیل بپردازند، نه اینکه به دلیل محدودیت مجبور باشد یکی از رشته‌ها را انتخاب کند.»
او تصریح کرد: «یکی دیگر از مسائل مهم درباره این دانشگاه آن است که به دلیل دارا بودن خوابگاه قطعا خیال بسیاری از خانواده‌هایی را که در خارج از تهران زندگی می‌کنند برای تحصیل فرزندشان در این دانشگاه راحت می‌کند و این یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این دانشگاه به شمار می‌رود.»
رضایی صحبت‌هایش را این‌طور به پایان رساند: «قطعا وضعیت آموزش و حضور دانشجویان ناشنوا در آموزش عالی تا رسیدن به نقطه ایده‌آل فاصله زیادی دارد، اما راه‌اندازی همین واحد دانشگاهی می‌تواند گام مهمی در این حوزه باشد، البته باید منتظر ماند و دید که بعد از جذب دانشجو در این دانشگاه مسیر در آموزش عالی به کدام سمت خواهد رفت.»