به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، یکی از امکانات حمل‌ونقلی که در شهر تهران بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد، «مترو» است. مترو در تهران به مجموعه قطار شهری تهران و همچنین «شرکت راه‌آهن شهری تهران و حومه» گفته می‌شود که براساس آمار‌های منتشرشده در رسانه‌ها این مجموعه ارزان‌ترین شبکه قطار شهری جهان و همچنین گسترده‌ترین شبکه قطار شهری خاورمیانه به حساب می‌آید و در هفت خط اصلی در حال خدمات‌رسانی است که پنج خط آن (۲، ۳، ۴، ۶، ۷) کاملا درون‌شهری، یک خط آن (۵) (میان تهران و شهر جدید هشتگرد) و یک خط آن (۱، انشعاب خط ۱) به‌صورت دوقسمتی (قسمت نخست درون‌شهری و قسمت دوم برون‌شهری میان تهران و فرودگاه امام‌خمینی(ره)) است. طبق برنامه‌های توسعه نیز قرار است خطوط مترو تهران به ۱۱ خط افزایش یابد. تا دی‌ماه ۱۳۹۸، درازای خطوط مترو بهره‌برداری‌شده، برابر ۲۴۵٫۸ کیلومتر با ۱۲۷ ایستگاه و شمار واگن‌های فعال در مترو تهران ۱۲۳۰ واگن، برابر ۱۵۷ قطار است که روزانه به‌طور میانگین بیش از 2.5 میلیون مسافر را جابه‌جا می‌کنند. مترو تهران به رکورد جابه‌جایی دو میلیون و ۹۵۰ هزار سفر در روز نیز دست یافته‌است که آذر ۱۳۹۶، تعداد سفر با مترو تهران از مرز هفت میلیارد و ۵۸۷ میلیون سفر گذشت و به این ترتیب توانست از رکورد جمعیت فعلی جهان عبور کند. این شبکه حمل‌ونقلی به‌طور رسمی از سال ۱۳۷۷ شروع به‌کار کرد و نخستین مسیر فعال، خط۵ مترو بود که میان تهران و کرج مسافر جابه‌جا می‌کرد و در ۱۶ اسفند ۱۳۷۷ فعالیت خود را آغاز کرد.از آنجاکه بسیاری از مردم و به‌خصوص دانشجویان، اساتید و دانشگاهیان نیز در میان استفاده‌کنندگان از این سرویس به شمار می‌آیند، دانشگاه آزاد اسلامی که در شهر تهران واحدهای بسیاری نیز دارد درصدد بوده با همکاری در زمینه توسعه مترو، ایستگاه‌هایی نیز در محل واحدهای دانشگاهی خود ایجاد کند.اقبال شاکری، سرپرست سابق مرکز عمرانی، املاک و مستغلات دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» آخرین وضعیت ایجاد و راه‌اندازی ایستگاه‌های مترو در برخی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران را تشریح کرد.
واحد تهران شمال به خطوط مترو اضافه خواهد شد
شاکری ابتدا با اشاره به اینکه در هفته جاری جلسه‌ای با مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو درخصوص راه‌اندازی خطوط جدید مترو در برخی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی برگزار شده است، افزود: «الحمدلله در این جلسه دومین واحد بزرگ دانشگاهی سطح شهر تهران به خطوط مترو افزوده شد و ما در مذاکره‌ای که داشتیم، بحث توسعه خط4 مترو تهران را نیز با توجه به امکانات و جایگاه علمی دانشگاه آزاد اسلامی تا حدودی برعهده گرفتیم.»
او گفت: «انتهای خط4 مترو فعلا در ایستگاه شهید کلاهدوز قرار گرفته است. این خط از ایستگاه شهید کلاهدوز با طراحی‌های مختلف و با توجه به کریدوری که پیش‌بینی شده بود، از بین پنج گزینه‌ای که برای توسعه در اختیار شهرداری و شرکت بهره‌برداری مترو قرار داشت گزینه وصل شدن به واحد تهران شمال را برگزیده و در جلسه تصویب شد که ادامه خط4 از ایستگاه شهید کلاهدوز به‌سمت واحد تهران شمال ادامه پیدا کند.»
سرپرست سابق مرکز عمرانی، املاک و مستغلات دانشگاه آزاد اسلامی عنوان می‌کند: «ادامه خط4 حدود 21 کیلومتر است و شامل سه فاز خواهد بود که فاز نخست 4.7 دهم کیلومتر از ایستگاه شهید کلاهدوز تا تقاطع با بزرگراه شهید باقری، فاز دوم از تقاطع شهید باقری تا فلکه سوم تهرانپارس و فاز سوم از فلکه سوم تهرانپارس تا چهار کیلومتر بعد به واحد تهران شمال می‌رسد. از سوی دیگر توسعه خط4 در این 21 کیلومتر با دو خط مترو تهران یعنی خط 10 در فلکه سوم تهرانپارس و خط سریع پرند - ورامین هم تقاطع خواهد داشت و علاوه‌بر خط4 با این دو خط نیز در زمان احداث قابل‌اتصال است که استفاده‌کنندگان از آن شرایط بهتری را برای جابه‌جایی خواهند داشت.»
پیش‌بینی دو سال زمان برای بهره‌برداری از ایستگاه واحد تهران شمال
شاکری در ادامه گفت: «پیش‌بینی شده این 21 کیلومتر تا سال 1400 به بهره‌برداری برسد و علاوه‌بر پوشش مردمی در منطقه شمال شرق تهران دانشجویان، کارکنان و اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال را نیز شامل می‌شود.»
او درباره وضعیت مترو در مسیر دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم‌وتحقیقات افزود: «ما غیر از واحد تهران شمال پیگیر وضعیت رسیدن مترو به واحد علوم‌وتحقیقات نیز هستیم که در ادامه خط7 از میدان کتاب و جنت‌آباد، واحد علوم‌وتحقیقات و مجتمع نیایش نیز در بحث توسعه خط7 قرار دارند و از آن بهره‌مند می‌شوند که در آنجا حدود چهار کیلومتر توسعه نیاز است تا به واحد علوم‌وتحقیقات برسد که در جلسات مشترک با مدیرعامل شرکت بهره‌برداری مترو عنوان شد کار اجرایی آن با مترو باشد و ما نیز مشغول جانمایی برای ایستگاه در آن نقطه هستیم.»
سرپرست سابق مرکز عمرانی، املاک و مستغلات دانشگاه آزاد اسلامی در پایان گفت: «در مورد ایجاد ایستگاه و توسعه خطوط در قسمت شمال شرق تهران و رسیدن آن به واحد تهران شمال قرار است در آینده نزدیک تفاهمنامه‌ای بین ریاست دانشگاه آزاد اسلامی و شهردار تهران منعقد شود. دانشگاه آزاد اسلامی همان‌طور که اعلام کرده بود، موضوعیت دانشگاه، مردم و مسائل و مشکلات آنان است و به همین دلیل امیدواریم بتوانیم با برنامه‌ریزی‌هایی که صورت می‌گیرد، به توسعه بخشی از خطوط مترو کمک کنیم تا مردم و دانشگاهیان نیز از آن استفاده کنند. نکته مهم در مشارکت دانشگاه آزاد اسلامی و شرکت بهره‌برداری مترو، توسعه مجتمع ایستگاه‌های مترو است که دانشگاه در امر تخصیص زمین، جذب سرمایه‌گذار و توسعه فضای ایستگاهی مشارکت دارد. در این شرایط هم دانشگاه از این توسعه بهره‌مند می‌شود و هم مترو می‌تواند در این مسیر خطوط خود را افزایش دهد و تامین مالی بخشی از احداث این دو خط را به دست بیاورد که در این زمینه پیشنهاد دیگری نیز در این جلسه شد که واحد تهران مرکزی به‌عنوان واحد حامی حمل‌ونقل پاک ورود داشته باشد و بسیج دانشی، تجهیزاتی و دانش‌بنیانی را برای نیازهای خطوط مترو به عمل بیاورد که امیدواریم با این تفاهمنامه که بین ریاست دانشگاه و شهردار تهران منعقد می‌شود، به این خواسته مردم و جامعه دانشگاهی عمل کرده باشیم.»
اتصال دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد به مترو اصفهان
25دی‌ماه در جریان سفر دکتر طهرانچی به استان اصفهان نیز تفاهمنامه طرح اتصال دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد به مترو اصفهان از طریق قطار حومه‌ای نجف‌آباد - اصفهان با احداث دپوی اولیه و دو ایستگاه در اراضی دانشگاه، به امضای دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و محمد مغزی نجف‌آبادی شهردار شهر نجف‌آباد رسید.با انعقاد آن تفاهمنامه، حق بهره‌برداری بخشی از اراضی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد، با حفظ مالکیت به‌منظور احداث دپوی اولیه و دو ایستگاه قطار شهری نجف‌آباد - اصفهان در داخل دانشگاه به شهرداری نجف‌آباد واگذار می‌شود. با درنظر گرفتن حدود 25 هزار سفر روزانه و با توجه به اینکه 130 دستگاه اتوبوس و مینی‌بوس و بیش از 2500 خودرو شخصی، امور مربوط به ایاب و ذهاب دانشگاه آزاد اسلامی واحد جامع مستقل نجف‌آباد را انجام می‌دهند، به‌منظور افزایش ایمنی در حمل‌ونقل و جلوگیری از حوادث احتمالی جاده‌ای، طرح اتصال دانشگاه به مترو اصفهان و شبکه ریلی کشور در دستور کار قرار گرفت که با عقد این تفاهمنامه، وارد مرحله اجرایی شد.براساس این تفاهمنامه، با افزایش هفت کیلومتری مسیر خط ریلی قطار حومه‌ای نجف‌آباد - اصفهان و احداث دو ایستگاه و دپوی اولیه قطار، در 37 هکتار از اراضی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد، این واحد به خط2 مترو اصفهان رسید و در آینده نزدیک نیز به شبکه ریلی راه‌آهن کشور متصل می‌شود.
* نویسنده: یزدان محمدی، روزنامه نگار