به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، به نقل از روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، دکتر بیژن رنجبر قائم مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در نخستین همایش تخصصی طرح تحول در علوم، مهندسی و کشاورزی، با گرامیداشت روز نهم دی ماه، به ارائه گزارشی درخصوص توسعه کمی آموزش عالی در ایران پرداخت.
وی ضمن ارائه توضیحاتی درخصوص مؤلفه‌های اصلی توسعه کمی آموزش عالی در ایران و ارائه گزارشی از تاریخ پیدایش آموزش عالی، گفت: در یک برهه زمانی در کشور توسعه آموزش عالی ناهمگون و شتابزده بوده است. این در حالی است که توسعه باید تدریجی، مبتنی بر نیاز ملی، مزیت منطقه‌ای و متناسب با الزامات، ظرفیت ها و استانداردهای آموزشی و پژوهشی باشد.
دکتر رنجبر با اشاره به فرصت‌هایی که توسعه آموزش عالی برای کشور رقم زد، اظهار داشت: رشد سریع مقالات و تولیدات علمی، ارتقای جایگاه دانشگاه‌ها در سطح ملی و جهانی، تعادل در بازار کار، تأمین نیازهای تخصصی، کاهش مهاجرت نخبگان، توسعه قطب‌ها و مراکز علمی، توسعه آکادمی‌های علوم و فناوری و مراکز تحقیقاتی، توسعه هماهنگ صنعت ، فناوری و اقتصاد دانش بنیان و توسعه کمی و کیفی پژوهش و نوآوری ازجمله این فرصت‌هاست.
قائم مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی افزود: توسعه کمی آموزش عالی البته تهدیدهایی نیز به همراه داشت که می‌توان به مواردی ازجمله کاهش کیفیت آموزش عالی، بهره‌وری پایین اعضای هیأت علمی، تنزل غایت‌های تربیتی و اثربخشی، رواج مدرک‌گرایی مفرط و تنزل مهارت تخصصی در دانش‌آموختگان اشاره کرد.
نظام آموزش عالی مطلوب یک نظام تقاضامحور، نخبه‌محور، مسئله‌محور و مبتنی بر نوآوری باز است
وی با اشاره به برخی مؤلفه‌های نظام آموزش عالی مطلوب، گفت: نظام آموزش عالی که مبتنی بر تقاضا، نخبگان، نوآوری باز و مسئله محور باشد، یک نظام آموزش عالی مطلوب است و ما انتظار داریم به این سمت حرکت کنیم.
دکتر رنجبر با بیان اینکه برای رسیدن به الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت، دانشگاه نقش اساسی دارد، اظهار داشت: در رسیدن به این الگو، همگرایی حوزه و دانشگاه و حرکت به سمت دانشگاه حکمت‌بنیان اسلامی بسیار حائز اهمیت است. حکمت، متجلی‌کننده فرهنگ و در جای خود مبنا و‌هادی علم و فناوری است. درواقع علم، فناوری و نوآوری بر حکمت استوار هستند و حرکت به سمت تمدن نوین اسلامی که مورد تأکید مقام معظم رهبری است، نیز از این مسیر امکان‌پذیر است.
نقطه آغازالگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت دانشگاه حکمت‌بنیان اسلامی است
وی با تأکید بر اینکه هسته اصلی الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت، دانشگاه استقراریافته بر حکمت است، اظهار داشت: دانشگاه حکمت‌بنیان اسلامی نهادی است که نقطه آغازین رسیدن به الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت است.
قائم مقام دانشگاه آزاد اسلامی با تأکید بر اهمیت سند دانشگاه اسلامی در کشور، تصریح کرد: این سند به طور مشخص و روشن، راهبردها و کارکردهای لازم برای دانشگاه را مشخص کرده و باید در دستورکار تمام دانشگاه‌ها قرار گیرد. دانشگاه آزاد اسلامی نیز این سند را سرلوحه کار خود قرار داده است.
وی در ادامه با ارائه توضیحاتی درخصوص سیر تکاملی دانشگاه و جایگاه دانشگاه حکمت‌بنیان اسلامی، گفت: در تعبیر دانشگاه حکمت‌بنیان اسلامی «خیر کثیر» مورد نظر است. «خیرکثیر» همان مبحث انسان‌سازی است. در دانشگاه حکمت‌بنیان علاوه بر توجه به دانشگاه‌های نسل اول، دوم و سوم، به بُعد تربیتی انسان پرداخته می‌شود و سعی می‌شود که ارتباط تنگاتنگ و مؤثری با جامعه ایجاد کند.
دکتر رنجبر با اشاره به مأموریت‌های دانشگاه اسلامی که در سند دانشگاه اسلامی به آن پرداخته شده، گفت: تمرکز بر توسعه علم دینی، کیفیت سازی علم دینی در بسترهای کلان اجتماعی، اقتصادی و سیاسی، پاسخ به نیازمندی‌های جامعه دینی، پاسخ به نیازهای جدید و ابزار دینی، تقویت مبانی دینی و ارزشی دانشگاهیان و ارتقای سطح اخلاق و معرفت دینی ازجمله این مأموریت‌هاست. بر این اساس ما یک الگوی مفهومی از مدیریت دانشگاه اسلامی پیشنهاد داده‌ایم که مبتنی بر کارکردهای دانشگاه اسلامی، فرآیندهای دانشگاه اسلامی واجزاء دانشگاه اسلامی است.
قائم مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: اگر قرار است تحولی صورت گیرد، دانشگاه‌ها بایستی با یک رویکرد حداکثری، حداقلی یا حد واسط که هرکدام دارای مؤلفه‌های خاصی است را اتخاذ کنند. دانشگاه آزاد اسلامی با اتخاذ یک رویکرد حد واسط، اصلاحات را آغاز کرده و به سمت اجرای مبانی سند دانشگاه اسلامی حرکت می‌کند.
وی با تأکید بر اینکه دانشگاه آزاد اسلامی باید بتواند به سمت تبدیل شدن به دانشگاه حکمت‌بنیان اسلامی حرکت کند، گفت: این دانشگاه یک مدل راهبردی تحول دارد که شامل مواردی ازجمله تولید ثروت کاربردسازی دانش، اشتغال‌آفرینی دانش بنیان، آموزش، پژوهش، راه‌اندازی کسب و کارهای کوچک و متوسط دانش بنیان، تولید دانش وتوسعه فناوری، بسط دانش، الگوی آموزشی شاگردپرور، اخلاق و فرهنگ آموزشی، رویکرد حل مسئله و توجه به نیازهای جامعه، صنعت و بازار، حمایت‌های تشویقی، تحقیقات پیشرفته، نوآوری باز، الگوها و ساختارهای حمایتی، تحول و توسعه در ساختار دانشگاهی و سرفصل‌ها و متون دروس و... است.