به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، در حاشیه برگزاری هفتمین جشنواره فرهیختگان که روز گذشته در بیمارستان فرهیختگان برگزار شد، با 6 نفر از تقدیری‌های این دوره از جشنواره که در حوزه پژوهش، تالیف کتاب، مدیریت و... حائز رتبه برتر این جشنواره شده بودند، به گفت‌وگو پرداختیم. آنها درباره شرایط این روزهای پژوهش در کشور، ارائه راهکار جهت رفع مشکلات در حوزه‌های مختلف، ارتباط صنعت و دانشگاه و... نکاتی را مطرح کردند که در ادامه می‌خوانید.
زهرا دشت بزرگی: پژوهشگر برتر/ مرتبه علمی: استادیار/ گروه: علوم انسانی؛ روانشناسی/ واحد دانشگاهی: اهواز
بومی‌سازی روانشناسی جزء ایده‌آل‌ها
قطعا نمی‌توان آسیب‌های اجتماعی را که امروزه یکی از بزرگ‌ترین معضلات ما در حوزه اجتماع به شمار می‌رود، نادیده گرفت، اما این‌طور نیست که تاکنون هیچ فعالیت پژوهشی برای چرایی ایجاد این آسیب‌ها و همچنین راهکارهای مقابله با آن صورت نگرفته باشد. باید بگویم اصلی‌ترین مشکل ما عدم استفاده از نتایج این فعالیت‌ها است، در حالی‌که اگر دولتمردان و دانشگاهیان ما راهی برای به‌کارگیری نتایج تحقیقات در جامعه پیدا کنند، قطعا به مرور شاهد کاهش آسیب‌های اجتماعی خواهیم بود.از سوی دیگر یکی از مسائلی که باید به آن توجه داشته باشیم این است که تا بومی شدن علم روانشناسی هنوز راه زیادی باقی مانده، اما ما حتی نتوانسته‌ایم راهکارهایی را که غربی‌ها در بسیاری از معضلات اجتماعی مطرح کرده‌اند نیز به‌طور کامل در جامعه پیاده کنیم.
قطعا انسان‌ها در کنار تفاوت‌هایی که با یکدیگر دارند، دارای شباهت‌های زیادی نیز هستند و بسیاری از مشکلات اجتماعی در تمام جوامع یکسان است و بالطبع می‌توان با استفاده از راهکارهای موجود آنها را رفع کرد. درست است که ایده‌آل بومی کردن علم روانشناسی است، اما اجرای نیمه‌کاره راهکارهای علم موجود نیز مشکل‌ساز است.شاید این‌طور تصور شود که مسئولان بخش‌های مختلف به‌دلیل عدم استفاده از راهکارهای اساتید باعث ایجاد چنین شرایطی شده‌اند که تا حدی هم قابل‌قبول است، اما از طرفی ما در جامعه‌مان با ضعف شخصیتی روبه‌رو هستیم و نیازمند است که روی شخصیت‌های متفاوت انسان‌ها فعالیت‌های پژوهشی انجام شود. در حقیقت افراد جامعه ما مسئولیت‌پذیر نیستند و به همین دلیل می‌بینیم که افراد به‌تنهایی نمی‌توانند مشکلات شخصی‌شان را برطرف کنند. البته در این بین باید به این مساله نیز اشاره کنم که اساتید دانشگاهی ما به‌ویژه آنهایی که در حوزه علوم انسانی و روانشناسی فعالیت می‌کنند، می‌توانند از اوقات خالی کلاس‌های درس خود برای اصلاح و آموزش مباحث اخلاقی به دانشجویان خود استفاده کنند، طبیعتا اگر این مساله به یک رویه در دانشگاه‌ها تبدیل شود، شاهد تغییر موضوعات اخلاقی در جامعه خواهیم بود.
مهدی صحراگرد: مولف کتاب برتر/گروه: هنر و معماری/ واحد دانشگاهی: مشهد
لزوم استفاده از نتایج پژوهش‌ها
یکی از مشکلاتی که در کشورمان با آن روبه‌رو هستیم، فاصله زیادی است که بین حوزه پژوهش و استفاده از نتایج آنها در مرحله اجرا می‌بینیم و این مهم در حوزه معماری بیش از دیگر حوزه‌ها وجود دارد؛ چراکه در این حوزه مباحث اقتصادی کلانی مطرح است و شاهدیم اکثر افرادی که در بحث ساخت‌وساز فعال هستند، از بازار به این سمت حرکت کرده‌اند و کمتر فرد دانشگاهی در بین آنها حضور دارد و همین مهم نیز باعث شده امروز شاهد اوضاع نابسامانی در این حوزه باشیم. یکی از مشکلات ما در این حوزه آن است که تصور می‌شود پژوهش معماری جزء پدیده‌های لوکس است که تنها باید در دانشگاه دنبال شود و جایی در حوزه اجرایی ندارد، در حالی‌که قطعا تنها راهکار برون‌رفت از وضعیت فعلی معماری کشور همین فعالیت‌های پژوهشی است.
متاسفانه کشور ما مدرنیته و فناوری‌های نوین را به‌صورت ناقص جذب کرده و نتوانسته بین سنت که ترکیبی از آداب و رسوم، داشته‌های اعتقادی، فکری و فرهنگی و ترکیب آن با اقلیم است، با فناوری‌های نوین ارتباط برقرار کند و در اصل از این فناوری‌ها در ساخت‌وساز همان‌طور استفاده می‌کنیم که دیگر کشورها استفاده می‌کنند و دلیل این مهم نیز همان فاصله موجود پژوهش و حوزه اجرا است، در حالی‌که این فناوری‌ها به ما می‌گویند چطور می‌توانیم از آنها در ساخت‌وساز بناها با توجه به شرایط اقلیمی هر شهر استفاده کنیم. علاوه‌بر این سطح آگاهی عامه مردم نیز باعث شده سلیقه‌ای بر جامعه و فضای معماری کشور حاکم شود که سازنده را به سمتی پیش برد که همان نمای سنگی که در تهران استفاده می‌شود در یزد و دیگر شهرها نیز اسفاده شود، در حالی‌که در گذشته شاهد بودیم هر شهر معماری خاص خودش را داشته، اما امروز دیگر خبری از آن نیست.درست است که امروزه بحث پژوهش در دانشگاه‌ها به‌طور جدی دنبال می‌شود، اما باید به این مساله اشاره کنم که قطعا برای استفاده از آن باید دستگاه‌های مختلف پای کار بیایند. به‌طور مثال در همین حوزه معماری باید شهرداری‌ها، استانداری‌ها و نهادهای تصمیم‌گیر درباره قوانین ساخت‌وساز در کشور از نتایج پژوهشی دانشگاه‌ها استفاده کنند، وگرنه اگر قرار باشد دانشگاه‌ها در آینده نیز همانند امروز به‌تنهایی در حوزه پژوهش کار کنند، اتفاقی در سطح جامعه رخ نخواهد داد.
فیروزه حاجی‌علی‌اکبری: طراح پژوهشی برون‌دانشگاهی برتر/ مرتبه علمی: عضو هیات‌علمی واحد زنجان/ گروه: علوم انسانی
توسعه فرش دستبافت برای اولین‌بار در کشور
طرح ما درمورد خوشه توسعه فرش زنجان بوده است که مدت چهار سال درحقیقت برای توسعه فرش در زمینه‌های برند‌سازی بین‌المللی آن تلاش کرده‌ایم. ما در این چهار سال مشکلات این پروژه را شناسایی کردیم و با حمایت شرکت شهرک‌های صنعتی این پروژه به دست ما رسید. از طریق دانشگاه آزاد اسلامی با راه‌اندازی موزه، دفتر طراحی، ایجاد کنسرسیوم صادراتی و تنظیم قرارداد‌ها و تفاهمنامه‌هایی برای پشتیبانی از فرش زنجان اقداماتی انجام شد تا بتوانیم ذی‌نفعان فرش را که نیاز به حمایت و دیده شدن دارند، برای بازارهای بین‌المللی معرفی کنیم تا از این طریق به سوددهی بیشتری برسند.استان زنجان با داشتن بیش از 63 هزار بافنده، 107 کارگاه فعال فرش‌بافی، بیش از 160 هزار مترمربع فرش پشمی و ابریشمی را با 22 هزار دار قالی سالانه تولید می‌کند. تنوع محصول تولیدی در خوشه فرش دستبافت زنجان بی‌نظیر است؛ به‌طوری که در این خوشه فرش‌های ابریشمی و پشمی در اندازه و نقشه‌های متنوع تولید می‌شود. این مهم خوشه فرش زنجان را به یکی از صادرکنندگان فرش ابریشم به سایر استان‌های کشور و بازار بین‌الملل تبدیل کرده است.
مهم‌ترین برند‌های فرش‌های استان، بیدگینه (مشهور به فرش آهنی در جهان)، قلتوق و فرش‌های ریزبافت ابریشمی با برند امیر، طاها و... است. با تمام این پتانسیل‌ها به علت عدم نوآوری در طراحی بافت‌ها، نبود برند در سطح بین‌الملل و عدم توسعه بازارهای صادراتی عامل، توسعه خوشه طی چهار سال با حمایت شرکت شهرک‌های صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان و نهادهای پشتیبان و ذی‌نفعان نسبت به افزایش توانمندی این گروه با ایجاد مراکز طراحی فرش در قالب سنتی و مدرن، تشکیل کنسرسیوم صادراتی فرش و ایجاد موزه و نمایشگاه و فروشگاه دائمی خوشه فرش و همچنین ایجاد دفتر کار برای طراحان، تامین‌کنندگان مواد اولیه و اعضای کنسرسیوم صادراتی برای تصمیم‌گیری در حوزه فرش اقدامات مهمی را انجام داده است. همچنین تمامی این اقدامات در راستای افزایش فروش محصولات خوشه و دسترسی راحت و آسان مصرف‌کنندگان به نمایشگاه فرش استان در جهت حفظ میراث فرهنگی و تاریخی استان و بهبود فرآیند تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی در این صنعت، در جهت تولید بازارپسند محصولات و بروز کردن تولیدات خوشه صورت گرفته است.در این چهار سال هیچ‌وقت ناامید نشدیم و هر روز تلاش‌مان را بیشتر کردیم تا به نتیجه بهتری برسیم. اما چیزی که ما را ناراحت می‌کرد، حواشی‌ای بود که گاهی ما را درگیر خود می‌کرد. این حواشی به جای آنکه بسیاری از مجریان و پژوهشگران را یاری کند، آنها را اذیت می‌کرد. کسانی که در این امر تصمیم‌گیرنده و تصمیم‌ساز هستند باید مانند دانشگاه آزاد اسلامی از این‌گونه فعالیت‌ها حمایت کنند. به هرحال حمایت دانشگاه اگر نبود، نمی‌توانستیم این کار را انجام دهیم و این پشتوانه علمی مربوط به دانشگاه بود که باعث شد این نوع پژوهش‌ها و مجریان و پژوهشگران آن موفق شوند.
پژوهشگر برتر: علیرضا صیداوی/گروه آموزشی: کشاورزی و منابع طبیعی/ مرتبه علمی: استاد/ واحد دانشگاهی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
ژورنال‌های دانشگاه آزاد اسلامی می‌توانند در کشور نقش‌آفرینی کنند
من به‌خاطر مجموع فعالیت‌های پژوهشی که داشتم، در این جشنواره برگزیده شناخته شدم. قسمتی از این سوابق عبارتند از چاپ بیش از 81 عنوان مقاله در مجلات معتبر داخلی یا بین‌المللی، پذیرفته شدن بیش از پنج عنوان مقاله در همایش‌های علمی، تالیف سه جلد کتاب، ترجمه سه جلد کتاب، دارای 6 طرح پژوهشی پایان‌یافته با درجه اعتباری حسن از انجام کار از کارفرما، راهنمای بیش از هشت عنوان پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد و هفت رساله دکتری و داوری بیش از 100 عنوان مقاله که در طول مدت چندسال اخیر به این موفقیت‌ها رسیده‌ام. از طرف دیگر، رتبه اول هیات‌علمی برگزیده دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت در سال 1395، رتبه اول مدیرمسئولی مجلات دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت در سال 1395، مدیرگروه برتر واحد رشت در سال 1396، مدیرمسئول مجله برتر در پنجمین جشنواره فرهیختگان، پژوهشگر نمونه استان گیلان در سال 1397، پژوهشگر برتر منطقه 17 دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان در سال 1397 و انتخاب به‌عنوان یک درصد برتر داوران مجلات توسط موسسه pubions در سه سال اخیر را نیز کسب کرده‌ام. براساس مطالعات من روشی ابداع شده است که در تغذیه دام‌ها از آن استفاده می‌شود که امروز در صنعت دامی کشور از این روش ابداعی استفاده خواهد شد. همه کارهای من در طول دوران تدریس و تحصیل براساس حمایت‌های علمی و مالی دانشگاه آزاد اسلامی بود که توانستم این مراتب را کسب کنم. من معتقدم اساتید و دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی در زمینه شکوفایی هرچه بیشتر کشور می‌توانند نقش‌آفرینی متمایزی داشته باشند و این را از ژورنال‌های علمی- تخصصی این دانشگاه می‌توان دریافت، چراکه به‌عنوان مثال ژورنال دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشد که در زمینه محصولات کشاورزی و امور دامی به چاپ می‌رسد، از کشورهای اروپایی و آمریکایی نیز مقاله دریافت می‌کند و نشان از اهمیت این ژورنال دارد. در امر استاد و دانشجویی این نکته را نباید فراموش کرد که بسیاری از اساتید مانند پدران دانشجویان هستند و در زمینه علمی نیز نباید به تدریس دروسی که وظیفه آنهاست بسنده کنند، بلکه برای آنها زمان و وقت بیشتری را در نظر بگیرند.
سیدعلی نورحسینی:عضو برتر باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان واحددانشگاهی: رشت
تبدیل علم به ثروت از طریق مراکز رشد
با توجه به اینکه تمام دوره تحصیلات کارشناسی تا دکتری تخصصی را در دانشگاه آزاد اسلامی گذراندم، با ساختار علمی این دانشگاه به‌طور کامل آشنا شدم. به همین جهت پس از پایان دوره کارشناسی سراغ پژوهش و فعالیت‌های تحقیقاتی و علمی رفتم و موفق شدم 15 عنوان مقاله انگلیسی در مجلات بین‌المللی ISI، انتشار 26 عنوان مقاله فارسی در مجلات علمی- پژوهشی وزارت علوم، انتشار 12 عنوان مقاله فارسی در مجلات معتبر علمی دانشگاهی کشور و تالیف سه عنوان کتاب را در کارنامه علمی و تحقیقاتی خودم به ثبت برسانم. از سوی دیگر فعالیت‌های اجرایی و عملیاتی نیز در این دوره از جشنواره بسیار مورد توجه قرار گرفته است. از این جهت به دلیل پنج سابقه اجرایی که در کارنامه داشتم، توانستم به‌عنوان عضو برتر باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی شناخته شوم. عضو هیات تحریریه و داور نشریات و مجلات علمی- تخصصی داخلی و بین‌المللی، دبیر اجرایی و عضو کمیته اجرایی بیش از 10 همایش ملی- منطقه‌ای و سخنرانی علمی، استاد راهنما و مشاور تعدادی از پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد و دکتری در دانشگاه‌های ارومیه و گیلان و رئیس کمیته ارزیابی فنی- اقتصادی مرکز رشد واحد‌های فناور بیوتکنولوژی کشاوری در سال 1398 سوابق اجرایی قابل ارائه من در این جشنواره بوده است.