به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، مردم خوزستان سال‌هاست با مسائل و مشکلاتی دست به گریبان هستند. محرومیتی که هنوز بعد سال‌ها رفع نشده است و گویی مسئولی پاسخی برای حل آن ندارد. سیل امسال بر مشکلات این منطقه افزود و گویی بار مضاعفی بر دوش آنان گذاشت. اتفاقاتی که شاید اگر حضور داوطلبانه مردم و کمک مسئولان دولتی در کنار همت و اراده سپاهیان و بسیجیان نبود، مشخص نبود چه سرانجامی در انتظار مردم مظلوم خوزستان باشد.
در همین راستا از غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان دعوت کردیم تا با حضور در روزنامه «فرهیختگان» به سوالات‌مان درباره مطالبات برحق این مردم مظلوم پاسخ دهد. مشروح این مصاحبه به شرح زیر است:
اولین سوالم به بحث سیل و سال سختی که شما شروع کردید، اختصاص دارد. از آخرین آمارها درمورد وضعیت رسیدگی به مردم سیل منطقه بگویید، با توجه اینکه رهبر انقلاب گله‌مندی‌ای هم نسبت به وضعیت مردم این منطقه داشتند و بگویید با توجه به اینکه فصل سرما در پیش است، چقدر اقدامات اجرایی انجام شده و اعتبارات برای این موضوع اختصاص یافته است؟
احتمالا این گله‌مندی رهبر انقلاب نسبت به خوزستان نبوده است، البته ایشان در خطبه‌های عید فطر هم نگران وضعیت مردم منطقه خوزستان بودند و نسبت به گرم‌شدن هوا و مشکلات مردم اشاراتی داشتند اما همان زمان هیچ فردی در کمپ‌های شهرداری نداشتیم و همه این افراد را به منازل‌شان برگردانده بودیم که شرایط نسبتا بهتری داشتند یا در دو، سه جایی هم که باقی مانده بود، کانکس کولردار خریدیم و در اختیارشان قرار دادیم و مردم در کانکس‌ها زندگی می‌کردند و سعی می‌کردیم شرایط نسبی قابل‌قبولی را با توجه به آن وضعیت برایشان فراهم کنیم.
الحمدلله در رابطه با سیل این کار به نسبت بد پیش نرفت و تعمیرات ما تقریبا تمام شد. حدودا یک هفته تا 10 روز پیش 16هزار منزل از 18هزار آماری را که داشتیم، تعمیر کردیم که در این زمینه مشکل خاصی نداشتیم، قرار بود باقی آن هم طی دو هفته اخیر به اتمام برسد که فکر می‌کنم اکنون به پایان رسیده باشد. تعداد 100 تا 144هزار را هم برای احداث منازل در دست داریم که در مراحل مختلف هستند که بخشی از آن درحال آواربرداری، پی‌کنی، درحال زدن سقف و بخشی از آنان هم به مردم تحویل داده شده است که این مساله را در مناطق مختلف نیز داریم. دلایلی که در بحث احداث منازل به نظرم با مشکلاتی همراه شده به این مساله برمی‌گردد که کشاورزان و روستائیان دنبال کشت تابستانه خود بودند. در نظرسنجی‌هایی هم به ما هم اعلام کردند که اولویت اول آنان معیشت‌شان است و ساخت منازل‌شان در اولویت دوم قرار داشت. مردم نیز بر این مساله تاکید داشتند و نظرسنجی استانداری هم این مساله را به ما اعلام کرد. امسال کشت تابستانه خوزستان بی‌سابقه‌ترین در تاریخ زراعت آن بود. این استان بیش از 460هزار هکتار نیشکر به ارزش حدود 9 هزار میلیارد تومان دارد و در 205هزار هکتار کشت شلتوک داشته‌ایم که حدودا پنج‌هزار میلیارد تومان ارزش دارد. این سود جبران‌مافات برخی خسارت‌ها و مشکلاتی است که این منطقه با آن دست‌‌به‌گریبان است. این اولین مساله‌ای بود که باعث شد برخی افراد دیر پرونده تشکیل دهند. در ثانی بتن‌ریزی باید در دمای زیر 32درجه انجام شود و در تابستان به دلیل گرمای هوا تنها در غروب، شب و تا نزدیکی صبح این کار انجام می‌شد که با کاهش دمای هوا کار با سرعت بیشتری در حال انجام است و برنامه ما این است که احداث منازل را تا بهمن یا پایان سال طبق سیاستی که دولت در دست اجرا دارد، تمام کنیم. در عین حال کمک‌های معیشتی و امثالهم در اختیارشان قرار گرفته و کار به خوبی در حال انجام است. در مناطق مختلفی هم که مورد بازدید قرار می‌دهیم، مردم از وضعیت موجود به‌طور نسبی راضی هستند.
تاکنون چه اقداماتی در حوزه پرداخت خسارت‌ها و تجهیز و تعمیر مدارس و مراکز درمانی انجام شده است؟
تجهیز و تعمیر مدارس هم تمام شده است. ما تفاهمنامه‌ای با وزارت نفت بستیم که طی آن 50 میلیارد تومان شرکت ملی نفت برای تعمیر و تجهیز مناطق سیل‌زده کمک کرد و مدارس احداثی ما هم تا 15آبان تکمیل میشود. درمانگاه، خانه بهداشت و کلینیک هم با کمک شرکت ملی نفت درحال ساخت است. دانشگاه علوم پزشکی نیز کمک می‌کند تا آنها تعمیر شود و کار در حال انجام است.
در حوزه پرداخت خسارت‌های کشاورزی هم حدودا 24 پرونده را در سامانه ثبت کرد‌ه‌ایم که تاکنون تعداد 11هزار و 238 پرونده به بانک رفته و پرداخت شده است. تعداد زیادی از آنها با مشکلات فراوانی همراه بود که بخشی از آنان عودت داده شد و افراد درحال تکمیل مدارک هستند تا مجددا در سامانه ثبت شده که پس از بررسی و تایید آنها توسط پژوهشگاه فضایی، از سوی ما در کمیته‌ای مورد تصویب قرار می‌گیرد و سپس آنها به بانک ارجاع شده تا خسارات‌شان پرداخت شود. هم‌اکنون تعدادی از آنها پرداخت شده و مابقی درحال انجام است.
پژوهشگاه فضایی در ابتدا خیلی کند کار انجام می‌داد و روزانه 80 تا 90 پرونده را تایید می‌کرد که کار با تاخیر پیش می‌رفت اما با پیگیری‌هایی که انجام شد و دستوری که وزیر کشور و معاون اول رئیس‌جمهور در این زمینه ابلاغ کردند، در کنار پیگیری‌هایی که وزارت ارتباطات انجام داد، کار سرعت گرفت. من تنها 33 نفر را برای پیگیری پرونده‌های خوزستان مامور کردم. ما در مدت کوتاهی از 100300 پرونده به رقم 11هزار و خرده‌ای رسیدیم که آن هم در مدت کوتاهی پرداخت میشود و در این زمینه مشکل خاصی نداریم.
برخی اخبار حکایت از آن دارد که وام‌های بلاعوض و کمکی که به مردم سیل‌زده منطقه خوزستان اختصاص داده شده است، کفاف اجاره منزل آنان را هم نمی‌دهد، چه تدابیری برای این مساله اندیشیده‌اید؟
از لحاظ کمک‌های معیشتی و پرداخت‌های بلاعوض و تسهیلاتی که در اختیار مردم قرار دادیم، حدودا 25میلیون کمک بلاعوض می‌دهیم و میزان 50میلیون وام کم‌بهره قرض‌الحسنه و بلندمدت به آنها ارائه می‌دهیم و کمک‌های انجام‌شده در حد پنج‌میلیون نیست و این تنها به ماه‌های اولیه سیل اختصاص داشت. در کنار این در هیچ کجای دنیا وقتی حوادث طبیعی همچون سیل می‌آید، دولت‌ها منابع خود را از خزانه دولتی خود به این مساله اختصاص نمی‌دهند و هرکس که خانه‌اش را بیمه کرده باشد، می‌تواند خسارت بگیرد و هرکس که این کار را انجام نداده، دولت در این زمینه وظیفه‌ای برعهده ندارد. برعهده دولت نیست و برعهده نظام جمهوری اسلامی است و مقام رهبری اجازه دارند که پنج‌هزار میلیارد تومان از صندوق بردارند. واقعا این رابطه ناگستنی‌ای که بین ملت، حاکمیت و نظام است باعث میشود نظام جمهوری اسلامی کلی از بار مشکلات را برعهده بگیرد و تقبل کند. درحالی که خانه‌ها باید بیمه باشند، دولت نباید این کار را انجام دهد و وظیفه دولت فراهم‌کردن زیرساخت‌هاست. در شرایط کنونی به هر خانواری که تخریبی بوده است، تقریبا 25 میلیون بلاعوض و 50 میلیون وام کم‌بهره بلندمدت داده شده که حتی به‌طور ساده می‌توانند ضامن یکدیگر شوند. در عین حال که سیمان و میلگرد آن هم به‌طور رایگان در اختیارشان قرار می‌گیرد. مگر یک دولت یا نظام چقدر می‌تواند زیر بار مشکلات آن هم با این محدودیت‌ها برود، در کنار اینکه درحال پرداخت خسارت‌ها هم هستیم. فکر می‌کنم در گذشته هم در هیچ سیلی تاکنون هیچ‌کدام از دولت‌ها حاضر به پرداخت خسارت‌های کشاورزی نشدند و عمده کمک‌هایشان به منازل افراد اختصاص داشت. بماند که ما قبل از این مساله در قراردادی که با بنیاد برکت وابسته به ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره) بستیم، حدودا 130 هزار تا 140 هزار منزل مسکونی روستایی خود را بیمه کردیم، حتی بدون اینکه فرد خودش از آن اطلاع داشته باشد، هزینه‌های آن را هم خودمان متقبل شدیم و بسته به برآورد کارشناسان بیمه از مناطق سیل‌زده میزان خسارت مشخص شد که این از دومیلیون تومان تا 18میلیون تومان ادامه داشته باشد. درنتیجه بیمه برکت هم معادل 20 میلیارد تومان برای جبران خسارت‌ها اختصاص داده است. در کنار این 10هزار پکیج شامل فرش، اجاق‌گاز، یخچال، وسایل آشپزخانه و لوازم‌التحریر با کمک ستاد اجرایی فرمان امام‌خمینی(ره) در میان مردم توزیع شده است.
شما از زیرساخت‌ها سخن می‌گویید و بیان می‌کنید که دولت وظیفه‌ای در تامین مایحتاج مردم برای مناطق سیل‌زده ندارد، درحالی که زیرساخت‌های کشور ما نیز از مشکلات بسیاری برخوردار هستند.
من گفتم در هیچ جای دنیا این‌گونه اقدام نمی‌کنند ولی در جمهوری اسلامی نظام پذیرفته و متعهد شده و درحال انجام آن است که در اینجا صحبت من تنها به دولت اختصاص ندارد و بحثم کل کشور است و این به خاطر رابطه‌ای است که بین حکومت و ملت وجود دارد و در هیچ کجای دنیا چنین مساله‌ای نیست. من نمی‌گویم کار بدی است، اتفاقا کار ارزنده‌ای است اما باید توان کشور را هم دید و نمی‌توانیم خارج از این توان گام برداریم. من فکر می‌کنم در سیل اخیر جمهوری اسلامی در مدیریت منابع بسیار موفق عمل کرد.
بحث من ناظر به این مساله است که شما از وظیفه دولت در تجهیز و آماده‌سازی زیرساخت‌ها می‌گویید اما این مساله هم چندان در خوزستان و شهرهای جنوبی رعایت نشده است. برای مثال در حوزه فاضلاب استان خوزستان از تاسیسات خوب و زیرساخت مناسب برخوردار نبودیم که اکنون با وقوع سیل وضعیت آن به مراتب بدتر شده است؟
قبول دارم زیرساخت‌ها هم در کشور آسیب دیده است اما پرسشی که اینجا مطرح میشود این است که آیا پیش از سیل زیرساخت‌های خوزستان مناسب بودند، اکنون هم وضع به همان صورت است. اما اینکه چرا این زیرساخت‌ها درست نمی‌شود، بحث دیگری است. در حوزه زیرساختی به خصوص بحث آب و فاضلاب دولت یازدهم و دوازدهم بسیار خوب ظاهر شدند. پس از بازدید آقای روحانی در 15 فروردین 96 از منطقه خوزستان مصوباتی در دولت بعد از بحث ریزگردها که با قطعی برق خوزستان همراه بود، مطرح شد که در آن به بحث آب و فاضلاب، برق، ریزگردها و طرح 550 هکتاری و بحث‌های زیست‌محیطی پرداخته شد و برای طرح آبرسانی غدیر هزارمیلیارد تومان در سال اول اعتبار هزینه کرد، درحالی که اعتبار این طرح 80 میلیارد تومان بود و همین کار باعث شد ما بتوانیم ظرف یک‌سال خط لوله دوهزار از ایستگاه مدرس به خرمشهر بکشانیم و اگر این خط لوله به خرمشهر نرسیده بود، وضعیت این شهر بسیار بغرنج می‌شد.
من جایی به شوخی گفتم این ریزگردها و قطعی برق‌ها در خوزستان برکتی بود، چراکه اگر این اتفاق نمی‌افتاد و مصوبه تصویب نمی‌شد، ما این خط لوله را نداشتیم و در آبادان و خرمشهر با مشکلات بسیاری همراه بودیم و مشخص نبود چه اتفاقی می‌افتاد. همچنین چند روزی که این اتفاق افتاد، مشکلاتی به وجود آمد. درنتیجه این مستتر در ریزگرد و قطع برق‌ها بود که بسیاری از مشکلات را حل کرد. برای آب و فاضلاب هم دولت اقدامات متعددی انجام داده است، ازجمله اینکه تصفیه‌خانه فاضلاب شرق شهر اهواز تکمیل شد، به تازگی در یکی، دو ماه اخیر با فاینانس‌های چینی تصفیه‌خانه فاضلاب غرب شهر اهواز هم موافقت شد و اکنون درحال ساخت است که مدت سه سال زمان می‌برد. درباره کلکتورهای فاضلاب هم دولت مجوز داده است تا آب و فاضلاب اهواز بتواند براساس ماده 56 آن را انجام دهد، با توجه به اینکه می‌تواند فاضلاب را جمع کند. ایستگاه‌های فاضلاب اهواز چون در فلات هستند، حتما باید با ایستگاه پمپاژ باشد که آن هم 40میلیون یورو هزینه می‌برد و پیمانکار آن باید مشخص شود اما فاینانس آن کار دارد. تقریبا در این شرایط پایه و اساس فاضلاب شهر اهواز طی سه تا چهار سال آینده حل میشود. کارها به ترتیب به صورت زیرساختی درحال انجام است. در کنار اینکه برنامه‌ریزی گسترده‌ای برای فاضلاب پنج شهر استان خوزستان انجام داد‌ه‌ایم، سیستم فاضلاب در شادگان امسال افتتاح میشود، سیستم فاضلاب آبادان و خرمشهر در اواخر امسال یا اوایل سال آینده افتتاح میشود، کارهای سیستم فاضلاب ماهشهر و بندرامام هم به همین منوال در حال انجام است. با توجه به اینکه کارهای پنج شهر دیگر ازجمله بهبهان، بستان، ایذه، شوش و اندیمشک هم انجام شده است و منتظریم تا فاینانس‌های آن تصویب شود. با تکمیل این موارد تقریبا شرایط فاضلاب استان خوزستان به نسبت پوشش آن یکی از بهترین شرایط را دارا خواهد بود. آبرسانی شمال‌شهر با مشکلاتی روبه‌رو است اما طرح آبرسانی غدیر در حال انجام است. در حوزه زیرساخت اگرچه طبق مصوبه پیش می‌رویم و عملا از برنامه‌ریزی عقب هستیم اما واقعا با همه مشکلات جدیای که با آن روبه‌رو بودیم در این حوزه اهتمام جدی ورزیده‌ایم. خوزستان ازجمله استان‌هایی بوده است که برای اولین‌بار امکاناتی همچون سیستم فاضلاب در آن ایجاد شده و اکنون به علت قدمت با مشکلاتی روبه‌روست، امیدواریم بتوانیم آن مشکلات را حل کنیم. در حوزه برق هم طی دو، سه سال اقدامات جدیای انجام شده است.
در بحث هورالعظیم با توجه به شروع آغاز فصل سرما و شروع بارندگی‌ها در کشور چه اتفاقی قرار است بیفتد و چه تمهیداتی اندیشیده شده است تا از این امکانات به صورت بهینه استفاده شود؟
اول اینکه در هورالعظیم جنجال رسانه‌ای صورت گرفت و واقعا وزارت نفت هیچ ممانعتی برای ما ایجاد نکرد. هیچ حرفی آقای زنگنه یا عوامل‌شان به ما نزدند که برای مثال شما اقدامی انجام دهید تا دکل‌های ما زیر آب نرود و مشکلی ایجاد نشود، گفتند فرمانده شما هستید، هرچه شما تصمیم گرفتید ما هماهنگ می‌کنیم. تمام حوضچه‌های هورالعظیم هم پرآب شد. حالا می‌گفتند چرا 4.5 متر آب دارد و باقی سه متر آب دارند؟ احتمالا می‌خواستند ما ضرری به کشور بزنیم تا راضی شوند، این چه بحثی بود. یا مثلا می‌گفتند استخراج نفت از آنجا را تعطیل کنید، گفتیم آنجا حوزه مشترک ما با عراق است، وقتی عراق در حال استخراج نفت است، چرا ما انجام ندهیم؟ با تعطیلی این مساله از این موضوع چه چیزی عاید کشور میشود؟ گفتیم ما درحال انجام این کار هستیم، در عین حال آب هم به سمت عراق در حال حرکت است. هم‌اکنون هم تالاب پرآب است و مشکل خاصی هم ندارد. البته مثل سال‌های قبل ظرفیت ندارد که بخشی از آن خالی بوده است و اکنون بخشی از آن پر از آب است. با این حال ما تمهیداتی اندیشیده‌ایم، می‌توانیم هر وقت لازم شد دایک به سمت عراق را بشکنیم تا آب به سمت عراق حرکت کند. الحمدلله تالاب هورالعظیم و شادگان شرایط خیلی خوبی دارند و پرآب هستند. تالاب خیلی سبز است و سبزینگی آن بالا رفته و این از تصاویر ماهواره‌ای مشخص است.
در بحث انتقال آب در استان‌های خوزستان با مشکلات متعددی روبه‌رو بودیم که وقتی مردم از داشتن یک لیوان آب سالم محروم هستند، چه تدابیری برای مساله انتقال آب اندیشیدید؟
ما با انتقال آب از استان مخالف هستیم، صنایع اصفهان یک کنسرسیوم درست کردند که آب را از دریا بیاورند و شیرین کرده و استفاده کنند. ما با طرح انتقال به شدت مخالف هستیم، تبعات زیست‌محیطی دارد. آقای رئیس‌جمهور هم در اولین سفرشان به استان گفتند که فقط در حد شرب اجازه انتقال وجود دارد.
آقای شریعتی مشکلاتی در حوزه زمین‌خواری وجود دارد که هنوز هم این مسائل پابرجاست تا جایی که بعد از عوض شدن دادستان هم هنوز موفق نشدند مستند امیدیه را در این شهر پخش کنند؟
هم در شورای شهر امیدیه و هم در طرف مقابل ایراداتی وجود دارد و به جای صحبت و گفت‌وگو با هم دعوا می‌کنند. ایراداتی هست، باید بنشینند و حرف بزنند تا وضع اصلاح شود اما دعوا می‌کنند و از اهرم‌های خودشان علیه هم استفاده می‌کنند. در حال حاضر ما وساطتی کردیم با کمک شورای حل اختلاف تا مساله را حل کنیم و نگذاریم مشکل خاصی ایجاد شود. بچه‌های پایداری در شورا هستند و این طرف هم دادستان است، اینها به جان هم افتاده‌اند. هر دو طرف هم انسان‌های خوبی هستند، ان‌شاءالله حل خواهد شد.
از اقدامات خود برای تسهیل ورود زائران به اربعین بگویید و اینکه چرا امسال هم مجددا شاهد سناریوی گرانی اتوبوس‌ها و گرانی هزینه پارکینگ هستیم؟
برای اربعین ما دو مرز داریم، مشکلی هم نداریم، همه‌چیز خوب و روان است، نسبت به سال قبل هم بیش از پنج‌برابر زوار خروجی از مرزهای ما بیشتر شده است و می‌شوند. شب گذشته چزابه بودم و مشکلی هم نبود. در زمینه تامین پارکینگ هم مشکلی نداریم. رقم‌ها هم خیلی زیاد نیست، پارسال روزانه پنج‌هزار تومان بود، امسال هم همان پنج‌هزار تومان می‌ماند.
در یک‌سال اخیر به دلیل تلاطمات ارزی، گردشگری ما 50 درصد رشد داشته است. عایدی این مساله برای خوزستان چطور بوده است؟
گردشگری خوزستان معمولا در ایام عید است. امسال ما عیدمان همراه با سیل بود و همان مقدار گردشگری قبل را هم از دست دادیم. البته روزهای نخست، از 26 و 27 اسفند تا سوم و چهارم فروردین گردشگران زیادی داشتیم. در بهمن‌ماه هم که تعطیلاتی داشتیم حدود یک‌میلیون و 800هزار نفر وارد خوزستان شدند و ظرفیت خوبی داشتیم. در بحث گردشگری در منطقه آزاد اروند، یعنی آبادان و خرمشهر، بسیار ظرفیت خوبی ایجاد شده است. روزانه تا هفت‌هزار و 500 و حتی هشت‌هزار نفر از عراق وارد این منطقه می‌شوند و برمی‌گردند. خرید کالا، درمان، گردش و تفریح و... بخشی از اموراتی است که دارند. از وقتی که ویزا هم برداشته شده تا اهواز و بخش‌های دیگر استان هم می‌آیند و مشکل خاصی از این بابت نداریم. از همین طریق گردش ثروت خوبی ایجاد شده است. پیش از این در خرمشهر 16-17 رستوران داشتیم، درحال حاضر اما بالای 50-60 رستوران داریم. ما گیت خودرویی هم در خرمشهر ایجاد کردیم تا با خودروی خودشان به خرمشهر وارد شوند و برگردند. مشکل امنیتی هم نداریم، چون از پایانه عبور و مرور می‌کنند و تحت‌نظارت وارد می‌شوند.
ما شاخص‌هایی را که برای رده‌بندی شهرها از لحاظ توسعه‌یافتگی است، نداریم و بیشتر از جنبه اماکن رفاهی مثل پارک و بیمارستان و... دسته‌بندی انجام می‌دهیم. مباحث زیادی در رسانه‌ها طرح میشود در باب محرومیت استان خوزستان، چقدر این مباحث صحت دارد؟
اگر گفته شود پیشرفت بقیه استان‌ها بیشتر از خوزستان بوده درست است، اما آبادان و خرمشهر درگیر جنگ بوده و این مساله به معنای این نیست که جمهوری اسلامی کاری نکرده است و دولت‌های مختلف اقدامات خوبی انجام داده‌اند، همین که این دو منطقه (آبادان و خرمشهر) تبدیل به منطقه آزاد شدند همه‌چیز رونق پیدا کرده است. درآمدها در این مناطق افزایش پیدا کرده است، اینکه بدون ویزا عراقی‌ها به منطقه آزاد اروند می‌آیند و ... اینها به تدریج رونق ایجاد می‌کند. قبل از انقلاب تکنولوژی این مقدار رشد نداشت، بندرهای ما بنادر رودخانه‌ای بودند، آبادان و خرمشهر در بورس بودند، وقتی کشتی‌های بزرگ ایجاد شد، بنادر بزرگ ایجاد شد، اینها از رونق افتادند و بنادر بزرگ رونق گرفتند. پایه رشد آبادان و خرمشهر روی تجارت بود با این ماجرا طبیعی است که از رونق بیفتند. برای همین باید اینها را هم لحاظ کنیم و همین‌طور نگوییم که جمهوری اسلامی کاری نکرده است. دولت‌ها هم تا جایی که توانسته‌اند خدماتی در زمینه‌های مختلف ارائه و در بهبود وضعیت استان نقش ایفا کردند.