شب یلدا از آن شبهایی است که تلویزیون، بهطور طبیعی، باید کمی متفاوتتر از همیشه به نظر برسد؛ شبی که قصه، موسیقی و دورهمی قرار است جای ریتم همیشگی را بگیرد و قاب تصویر، دستکم برای چند ساعت، حالوهوای بلندترین شب سال را منعکس کند. با این حال، آنچه طی سالهای گذشته در آستانه یلدا دیدهایم، بیشتر تکرار الگوهای آشنا بوده است؛ برنامههایی که بیش از آنکه روایت تازهای از یلدا بسازند، نشانههای آن مثل هندوانه و انار و قرمزی و... را یادآوری میکنند.
امسال نیز شبکههای تلویزیونی با تدارک مجموعهای از ویژهبرنامهها، مسابقهها و دورهمیهای مناسبتی به استقبال یلدا رفتهاند؛ برنامههایی که عمدتاً بر محور خانواده، گفتوگو، موسیقی و مرور آیینهای ایرانی شکل گرفتهاند. مرور کنداکتور شبکهها نشان میدهد تأکید اصلی ویژهبرنامههای امسال بر مفاهیمی چون همدلی اجتماعی، هویت ایرانی و پیوندهای خانوادگی است؛ مفاهیمی که قرار است در کنار سرگرمی، حالوهوای یلدایی قاب تلویزیون را شکل دهند. باید دید این ترکیب آشنا تا چه اندازه میتواند مخاطب را در بلندترین شب سال، پای جعبه جادویی نگه دارد. در ادامه، نگاهی داریم به مهمترین برنامههایی که شبکههای مختلف سیما برای شب یلدا تدارک دیدهاند.
شبهای یلدایی شبکه یک
شبکه یک سیما شب یلدا را با ویژهبرنامه «ایران دوستداشتنی» پشت سر میگذارد؛ برنامهای که در سه شب متوالی روی آنتن میرود و تلاش دارد ترکیبی از گفتوگو، موسیقی، آیینهای محلی و حضور مهمانان متنوع را پیش روی مخاطبان قرار دهد. این برنامه با اجرای امیرحسین مدرس و حسین رفیعی، در شبهای جمعه، شنبه و یکشنبه پخش میشود و هر شب در دو نوبت، ساعت ۱۹ و ۲۳، روی آنتن میرود. معرفی رسمها و آیینهای شب یلدا در استانهای مختلف، حضور خانواده شهدای دفاع مقدس در بخش «لالهخیز»، میزبانی از مدالآوران پارالمپیک و دعوت از چهرههایی از حوزههای مختلف فرهنگی و هنری، از بخشهای اصلی این ویژهبرنامه است. همچنین حضور خوانندگان خاطرهانگیز دهههای گذشته، شاعران معاصر، بازیگران سریالهای تلویزیونی و اجرای آیتمهای طنز، «ایران دوستداشتنی» را به یک دورهمی خانوادگی یلدایی تبدیل کرده است؛ برنامهای که تلاش میکند شب یلدا را در قالبی آشنا اما متنوع روایت کند.
یلدای رقابتی شبکه دو
شبکه دو سیما شب یلدا را با نسخهای ویژه از مسابقه «دو نقطه» همراهی میکند؛ برنامهای که در چهار شب متوالی، ترکیبی از رقابت، سرگرمی و بازی با واژهها را به مخاطبان ارائه میدهد. این ویژهبرنامه از پنجشنبه ۲۷ آذر آغاز میشود و تا یکشنبه ۳۰ آذر ادامه دارد و هر شب با حضور چهرههای تلویزیونی و مهمانان مختلف روی آنتن میرود. «دو نقطه» با تمرکز بر زبان و ادبیات فارسی، تلاش میکند مفاهیم زبانی را در قالبی رقابتی و پرتحرک، بهویژه برای نوجوانان، بازتعریف کند. ساختار متفاوت، حضور تماشاگران و فضای شاد برنامه، از جمله ویژگیهایی است که این مسابقه را به یکی از گزینههای یلدایی شبکه دو تبدیل کرده است. تکرار این برنامه نیز در ساعات بامدادی و بعدازظهر روز بعد پخش خواهد شد.
دورهمی شبانه شبکه سه
شبکه سه سیما برای شب یلدا ویژهبرنامه «یلدای جوانی» را تدارک دیده است؛ برنامهای زنده که در پنج شب متوالی، از ۲۶ تا ۳۰ آذر، در ساعات شبانگاهی پخش میشود. این برنامه با حضور بازیگران، ورزشکاران، خوانندگان و چهرههای جوان، تلاش دارد حالوهوای یک دورهمی پرنشاط را به تصویر بکشد. از بخشهای شاخص «یلدای جوانی» میتوان به انتخاب «جوان برتر سال» در چهار حوزه علمی، هنری، ورزشی و اجتماعی با رأی مردمی اشاره کرد؛ بخشی که رویکرد تعاملی برنامه را پررنگتر میکند. اجرای این برنامه را ایمان قیاسی و مژده خنجری بر عهده دارند.
شب یلدای شبکه نسیم
شبکه نسیم طبق روال همیشگی، سهم پررنگی از ویژهبرنامههای یلدایی را به خود اختصاص داده. سری جدید «برمودا» با اجرای کامران نجفزاده، در سه شب یلدایی روی آنتن میرود و میزبان جمعی از چهرههای شناختهشده فرهنگی، هنری و ورزشی است؛ چهرههایی که برخی از آنها پس از سالها بار دیگر مقابل دوربین تلویزیون قرار میگیرند. کریم باقری، حمیدرضا پگاه، بهنوش بختیاری، فرشته کریمی، اصغر نقی زاده، عباس موزون، مهدی دانشمند، علیرضا بدیع، علی کفاشیان، بیوک میرزایی، رسول نجفیان، ناصر فیض، ایرج راد، امید مهدینژاد، مسعود فروتن، محمدرضا حیاتی، محمود معصومی، الهه رضایی و... برخی از این چهرهها هستند که در شبهای جمعه و شنبه 28 و ۲۹ آذر ساعت 21 و یکشنبه ۳۰ آذر ساعت 19 روی آنتن شبکه نسیم میرود. فضای گفتوگو، حافظخوانی و حالوهوای صمیمی، از ویژگیهای اصلی این برنامه است.
در کنار «برمودا»، برنامه «۱۰۰۱» نیز با اجرای هومن حاجیعبداللهی و حضور جنابخان، ویژه شب یلدا به کنداکتور شبکه نسیم بازمیگردد. همچنین «یلدا با ترانه» در ادامه تولید برنامه «با ترانه»، از کاروانسرای وکیل کرمان پخش میشود و با حضور چهرههای هنری، فرهنگی و ورزشی، حالوهوای یلدایی را در فضایی متفاوت روایت میکند.
یلدا در دیگر شبکهها
شبکه افق با برنامه زنده «ایران من» و پخش فیلم سینمایی «هندوانه شب یلدا» در شب یلدا همراه مخاطبان است. شبکه کودک نیز با پخش برنامههایی چون «عروسکخونه» و «پویا نو» تلاش کرده حالوهوای یلدا را به زبان کودکان بازگو کند.
شبکه امید هم با ویژهبرنامه «شبکه بازی»، یلدا را از زاویه دنیای بازیهای ویدیویی روایت میکند؛ برنامهای زنده که ترکیبی از چالشهای گیمینگ، آیتمهای نمایشی و فضای نوستالژیک شب یلدا را پیش روی نوجوانان قرار میدهد.
شبکه تهران با مجموعهای از برنامهها از جمله «سی یلدا»، «تهران بیست»، «در شهر»، «به خانه برمیگردیم» و «طهرانشاط»، شب یلدا را با تمرکز بر خانواده، سبک زندگی، همیاری اجتماعی و حالوهوای شهری دنبال میکند. این شبکه تلاش دارد یلدا را نه فقط بهعنوان یک جشن، بلکه بهعنوان فرصتی برای تقویت روابط خانوادگی و اجتماعی به تصویر بکشد.