هفته پایانی آذرماه، فرصتی است برای برجسته کردن دستاوردهای پژوهشی و فناوری کشور؛ هفته‌‌ای که تما‌می ‌دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی در سطح ملی گرد هم ‌می‌‌آیند تا دستاوردها و نوآوری‌‌های خود را به نمایش بگذارند و مسیر توسعه علمی ‌و فناورانه کشور را مرور کنند. امسال، دانشگاه آزاد اسلا‌می ‌با حضوری گسترده، ۵۸ واحد دانشگاهی خود را از ۳۱ استان کشور در بیست‌‌وششمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش و فن ‌بازار مشارکت داده است.

در این دوره، ۱۰۷ محصول نوآورانه و فناورانه دانشگاه از 107 مجموعه فناور ارائه ‌می‌شود؛ محصولاتی که همگی یا کاملاً جدید هستند یا نسخه جدید و متمایزی از یک دستاورد قدیمی‌تر. حدود ۳۸ درصد محصولات ارائه ‌شده در این نمایشگاه توسط شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه شده‌اند.
در کنار برنامه‌های هفته پژوهش، مراسم تقدیر از پژوهشگران و فناوران نیز برگزار می‌شود.

۳۷۰ پژوهشگر و ۳۷۰ فناور برتر دانشگاه آزاد در سطح کشور تقدیر ‌می‌شوند و ۸ فناور و پژوهشگر برتر در هر استان نیز جایزه ویژه دریافت خواهند کرد. علاوه بر این، در سطح ملی، معاونین پژوهشی برتر نیز در هجدهمین نشست سراسری معاونین پژوهش، فناوری و علمی ‌دانشگاه مورد تقدیر قرار ‌می‌‌گیرند. این رویداد نه‌تنها فرصتی برای نمایش توانمندی‌های دانشگاه آزاد است، بلکه بستری فراهم می‌کند تا تعامل میان دانشگاه‌‌ها، پژوهشگاه‌‌ها، سرمایه‌‌گذاران و مسئولان اجرایی کشور شکل گیرد و زمینه آغاز همکاری‌‌ها و قراردادهای فناورانه جدید فراهم شود. در این گزارش در گفت‌وگو با عبداله محمدی، مدیرکل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد ‌به جزئیات حضور دانشگاه آزاد در نمایشگاه هفته پژوهش و جزئیات تقدیر از فناوران پرداخته‌ایم که در ادامه از نظر ‌می‌گذرانید.

عبداله محمدی، مدیرکل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی، در توضیح فلسفه نام‌گذاری هفته پایانی آذرماه به‌عنوان «هفته پژوهش» گفت:«همانند سایر حوزه‌ها، لازم است هر سال یک موضوع مهم در بازه‌ای زمانی مشخص مورد توجه ویژه قرار گیرد تا ضمن بازنگری در عملکرد گذشته، اهمیت آن بار دیگر برجسته شود.» 

به‌گفته او، تعیین این هفته فرصتی فراهم می‌کند تا وضعیت پژوهش و فناوری در کشور به‌صورت متمرکز ارزیابی شود. محمدی با اشاره به رویکرد کلان نظام در حمایت از پژوهش و فناوری اضافه کرد: «در اغلب شعارهای سال که از سوی مقام معظم رهبری تعیین می‌شود، مؤلفه‌های پژوهش و فناوری حضور پررنگی دارد. از دیدگاه ایشان، پیشرفت واقعی کشور زمانی رقم می‌خورد که در این دو حوزه حرفی برای گفتن وجود داشته باشد. همین نگاه موجب شده است که دانشگاه‌ها نیز هر سال تلاش کنند از مسیر پژوهش و فناوری در تحقق شعار سال نقش‌آفرینی کنند.» مدیرکل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلا‌می ‌با اشاره به شعار سال جاری با عنوان «سرمایه‌گذاری برای تولید» تصریح کرد: «برای تحقق این شعار، تدوین یک نقشه راه مشخص در حوزه پژوهش و فناوری ضروری است. بهره‌برداری مؤثر از فناوری و تبدیل آن به محصول و خدمات، یکی از محورهای اصلی این نقشه راه به‌شمار می‌آید.»

محمدی با بیان اینکه هفته پژوهش و فناوری تنها به دانشگاه آزاد محدود نمی‌شود، خاطرنشان کرد: «این مناسبت یک رویداد ملی است که در آن تلاش می‌شود فعالیت‌های پژوهشی و فناورانه بیش از گذشته برجسته و نمایان شود.» به‌گفته او، پرداختن به این حوزه به یک هفته خلاصه نمی‌شود و عملاً به ماه پژوهش و فناوری تبدیل شده و مجموعه‌های مختلف علمی ‌و دانشگاهی در آن نقش دارند.

او درباره روند اجرای برنامه‌ها در دانشگاه آزاد ‌توضیح داد: «در سطح واحدها و استان‌ها، سه هفته نخست آذرماه به اجرای برنامه‌های متعدد و مفصل اختصاص دارد. در ادامه، هفته پایانی آذرماه به جمع‌بندی فعالیت‌ها و ارائه نتایج اختصاص می‌یابد. به هر حال در صف اتفاقات خوب رقم می‌خورد و سازمان مرکزی دانشگاه جمع‌بندی را انجام داده و در این مرحله چند برنامه منسجم برگزار می‌کند تا دستاوردهای واحدها در سطح ملی ارائه و دیده شود.»

ارائه 107 محصول دانشگاه آزادی در نمایشگاه

مدیرکل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد، درباره جزئیات حضور دانشگاه آزاد در نمایشگاه هفته پژوهش امسال اظهار کرد: «این دوره، بیست‌وششمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش و فن‌بازار است و دانشگاه آزاد ‌در تما‌می‌دوره‌ها حضور داشته است.» او یادآور شد که حضور دانشگاه آزاد طی سال‌های اخیر دست‌خوش تحول شده و تمرکز آن به‌صورت جدی بر حوزه فناوری قرار گرفته است.

محمدی با اشاره به تغییر رویکرد در نحوه ارائه دستاوردها توضیح داد: «چند سال است که حضور دانشگاه آزاد بیشتر شرکت‌محور شده و تلاش می‌شود بخش فناوری برجسته‌تر نمایش داده شود. امسال تلاش کرده‌ایم علاوه بر رویکرد شرکت‌محور، فعالیت‌های ذاتاً پژوهشی دانشگاه نیز پررنگ شود.» به گفته او در این زمینه، تیم حوزه کتابخانه‌ها به مدیریت دکتر افتخاری مدیرکل کتابخانه‌ها، مجلات، انتشارات علمی ‌و علم‌سنجی نیز برای نمایش بخش پژوهشی دانشگاه مشارکت خواهد کرد.

به گفته او، در دعوت‌نامه اولیه حضور ۳۰ استان پیش‌بینی شده بود، اما با پیگیری‌های انجام‌گرفته مقرر شد تمام استان‌ها نماینده داشته باشند. محمدی افزود: «در حال حاضر حدود ۱۰۷ محصول آماده ارائه در نمایشگاه است. وقتی از محصول سخن می‌گوییم، باید توجه داشت که هر شرکت ممکن است چندین محصول داشته باشد، اما تنها یک محصول را به‌صورت برجسته ارائه می‌کند و مابقی محصولات می‌توانند در کنار محصول اصلی معرفی شوند.»

 محمدی ادامه داد: «بنابراین در مجموع در مجموع 107 شرکت از 31 استان و 58 واحد دانشگاهی با ۱۰۷ محصول ثبت‌شده جدید در نمایشگاه ارائه خواهد شد.»
او همچنین به پراکندگی محصولات اشاره کرد و گفت: «همانند سال‌های گذشته، استان تهران بیشترین تعداد محصول را دارد. پس از آن، آذربایجان شرقی از نظر تعداد محصول در رتبه دوم قرار می‌گیرد. استان اردبیل نیز محصولات قابل‌توجهی ارائه کرده و استان کرمان نیز تعداد زیادی محصول دارد. سایر استان‌ها نیز بین یک تا چند محصول ارائه خواهند کرد.»

مدیرکل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد ‌اعلام کرد: «نمایشگاه از ۲۲ تا ۲۵ آذرماه برگزار می‌شود و استان‌ها محصولات خود را در این بازه به‌صورت رسمی ‌ارائه خواهند داد.»
محمدی در پاسخ به پرسشی درباره تعداد محصولات جدید دانشگاه آزاد در نمایشگاه امسال تصریح کرد: «تمام تلاش ما این بوده است که محصولات جدید یا محصولاتی که در دوره‌های قبل حضور داشته‌اند اما پیشرفتی در آن‌ها ایجاد شده، انتخاب شوند. عملاً می‌توانم بگویم که همه محصولات ما یا جدید هستند یا یک گام رو به رشد برداشته‌اند و محصولی وجود ندارد که دقیقاً مشابه دوره قبل باشد.»

7 حوزه ارائه محصولات و دستاوردهای دانشگاه

او با اشاره به تلاش برای پوشش حوزه‌های مختلف فناوری اظهار کرد: «حدود هفت حوزه اصلی را مدنظر قرار داده‌ایم. برای مثال در حوزه دارو و فرآورده‌های پیشرفته محصول داریم. همچنین در زمینه سخت‌افزار، برق، الکترونیک، لیزر و فوتونیک، فناوری اطلاعات و ارتباطات، کشاورزی، فناوری زیستی و صنایع نیز محصول ارائه می‌شود.»
محمدی افزود: «در بخش ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته، مواد پیشرفته، محصولات مبتنی بر فناوری شیمیایی و همچنین تجهیزات و ملزومات پزشکی نیز محصولاتی آماده عرضه داریم. تلاش شده است حوزه‌های مختلف به‌صورت جامع پوشش داده شود.»

مدیرکل شبکه پژوهشی و آزمایشگاهی دانشگاه آزاد ‌درباره شیوه انتخاب شرکت‌ها توضیح داد: «فرایند انتخاب مانند دوره‌های گذشته بر اساس سامانه ثبت‌نام انجام می‌شود. شرکت‌ها اطلاعات خود را در سامانه ثبت می‌کنند و پس از آن تیم داوری به سرپرستی دکتر بهزادی‌پور مدیرکل سراهای نوآوری دانشگاه آزاد، سابقه محصول، میزان نوآوری، جدید بودن، بازار محصول و همچنین وضعیت دانش‌بنیان بودن یا نبودن را بررسی می‌کنند.»

متن کامل این گزارش را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.