۲۰ روز از تعطیلی دولت آمریکا گذشته و این کشور در همین حین شاهد برگزاری تظاهرات میلیونی در ۲۶۰۰ نقطه از کشور علیه رئیسجمهور بوده است. همزمان تنشهایی که کاخ سفید در سیاست خارجی به پا میکند، تریلیونها دلار را یا بر باد داده و یا در بازیهای بورسی از جیب عدهای خالی و به جیب عدهای دیگر ریخته است. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا کمتر پروندهای را در سیاست داخلی یا خارجی حلوفصل کرده است؛ اما ادعاهایش رنگ متفاوتی دارند.
رئیسجمهور آمریکا که منافع شهروندان آمریکایی را در داخل زیر پا گذاشته، با ادعای حفاظت از منافع آنها در حال ماجراجویی در سیاست خارجی است و در شرایطی که مشروعیتش در میان رأیدهندگان زیر سؤال رفته، ادعا دارد نویددهنده صلح برای مردم دنیاست.
نکات
درباره ارزیابی اقدامات ترامپ برای مدیریت امور داخلی نکات ذیل حائز اهمیت هستند.
1- ترامپ در دولت اول خود همواره با مسئله اردوکشی خیابانی مخالفان و موافقانش روبهرو بود. اعتراضات پراکنده به نحوه اداره دولت و حمایت رئیسجمهور از نژادپرستان جریان داشت تا اینکه با قتل جورج فلوید شهروند سیاهپوست، سال ۲۰۲۰ شاهد شورش بزرگی بود که اکثر ایالتها را به مدت چند هفته درگیر کرد.
تجمعات خیابانی طرفداران ترامپ بیشتر حول اعتراض به طبقه سیاستمداران سابق و حمایت از سفیدپوستان جریان داشت. نقطه اوج اقدام طرفداران ترامپ، اشغال کنگره در ۶ ژانویه ۲۰۲۱ و در حین تأیید نتایج انتخابات ریاستجمهوری بود؛ انتخاباتی که ترامپ در آن از نامزد حزب دموکرات شکست خورد.
تسویهحسابهای خیابانی طرفین علیه یکدیگر نمادی از ناکارآمدی سیستم سیاسی برای حلوفصل اختلافات در درون سازوکارهاست.
اقلیتهای مردمی که بیشتر ذیل حزب دموکرات جمع شدهاند در قالب حرکتهای سیاسی و انتخاباتی به برخی خواستههای خود نرسیده و آن را از فشارهای خیابانی پیگیری میکنند.
بااینحال اعتراضات راستهای افراطی و طرفداران ترامپ دلایل دیگری دارد؛ آنها اساساً سازوکارهای سیاسی موجود را مانع حرکت دانسته و خواهان عبور از آنها هستند. اشغال کنگره این هدف را دنبال میکرد.
2- ترامپ ادعا دارد به ۸ یا ۹ جنگ پایان داده است. او ادعای مدیریت جهان را در شرایطی مطرح میکند که در داخل آمریکا بسیاری او را بیاعتبار میدانند. در روزهای اخیر ۷ میلیون نفر در ۲۶۰۰ نقطه در تمام ۵۰ ایالت آمریکا در تجمعات و تظاهراتهایی موسوم به «نه به پادشاه» شرکت کردند.
این افراد معتقدند ترامپ با استفاده بیمحابا از قدرت علیه مخالفان و نشاندادن تمایل برای تمدید دوران حضور در قدرت، در حال تبدیلشدن به یک پادشاه است. آنها استدلال میکنند ترامپ با حرکت در این مسیر درحال ازبینبردن ساختار دموکراسی آمریکاست.
مخالفان تأکید کردهاند اعتراضات در این کشور تا پیشازاین تنها برای احیای حقوق ازدسترفته بوده؛ اما در دوران ترامپ معترضان نگران ازدسترفتن اساس دموکراسی و موضوع توجه به خواست مردم هستند.
3- ترامپ در همان ابتدای ورود به کاخ سفید سرکوب دانشگاهها را کلید زد. دانشجویان و استادان ماهها بود در دانشگاهها دست به اعتراض علیه جنایتهای رژیم صهیونی در غزه میزدند. با حضور ترامپ، قوای امنیتی به تجمعات هجوم برده و اماکن و چادرهای تحصن را جمعآوری کردند.
در نهایت اعتراضات دانشگاهها با برکناری، دستگیری، اخراج از کشور، قطع بودجه دانشگاهها و باجگیری مدیریت شد؛ روش سرکوب ترکیبی او حالا با متهمکردن معترضان به دریافت پول از دولتهای خارجی یا عضویت در گروههای تروریستی در حال تکرار است.
4- ترامپ معترضان را افراد خارجی نامیده است. او حتی جورج سوروس، یهودی صهیونیست مجارستانیتبار را به تأمین مالی اعتراضات علیه خود متهم کرده است. طعنه به معترضان و سورس که بعدها تابعیت آمریکایی دریافت کرده، در حالی است که پسرخالههای ترامپ کماکان در اسکاتلند زندگی میکنند و صدراعظم آلمان چندی قبل گواهی تولد پدربزرگ آلمانیاش را به او هدیه داده بود.
5- ترامپ سوءاستفاده از قدرت و نفوذ را برای سرکوب مخالفان به اوج رسانده است. لتیشیا جیمز دادستان کل نیویورک و جیمز کومی مدیر سابق افبیآی و جان بولتون مشاور اسبق امنیت ملی سه منتقد و مخالف ترامپ هستند که با پیگرد قضایی روبهرو شدهاند.
این مسئله نشان میدهد رئیسجمهور آمریکا دستگاه قضایی را به سلاحی برای تنبیه و حذف مخالفان تبدیل کرده است. این سلاح علیه مخالفان برجسته مانند رؤسا و سیاستمداران سابق و یا رهبران اعتراضی به کار میرود.
ترامپ برای تنبیه و حذف عمومی دو سلاح دیگر دارد؛ گارد ملی و ساختار اداری. ترامپ برای مقابله با مهاجران قانونی و یا ایجاد آشوب در ایالتهایی که فرمانداران دموکرات دارند، از گارد ملی بهره میبرد.
دستگاه اداری نیز به عنوان سلاحی برای حذف مخالفان به کار میرود؛ لغو ویزای کسانی که با ترور و مرگ چارلی کرک، فعال محافظهکار نزدیک به ترامپ شوخی کرده و یا آن را ناراحتکننده ندانستهاند، سوءاستفاده از رویهها و کارکرد اداری وزارت خارجه است. همچنین تصمیم گرفته شده چنین افرادی از دولت اخراج شوند. سوءاستفاده اداری در جریان تعطیلی دولت هم رخ داد؛ پس از آنکه به دلیل عدم اجماع دو حزب در کنگره دولت به تعطیلی کشیده شد، ترامپ اعلام کرد کارمندان دموکرات را اخراج میکند.
6- مشکلات ترامپ در آمریکا بهاندازهای است که او برای حلوفصل آن در پی کشورگشایی و لشکرکشی به آمریکای لاتین برآمده است. ترامپ، طرفدارانش و حزب جمهوریخواه تبدیل به نماینده قشر سفیدپوست شدهاند درحالیکه اقلیتهای رنگینپوست، قومی و مذهبی در درون حزب دموکرات جای گرفتهاند.
این تقسیمبندی به معنی بهرهبردن حزب دموکرات از ورود مهاجران است. پیشازاین امواج مهاجرت به آمریکا بیشتر به اروپاییان اختصاص داشت؛ اما امروزه لاتینتباران یا هیسپانها در صدر قرار دارند. هیسپانها، زبان اسپانیایی داشته، اغلب کاتولیکمذهب بوده و رنگینپوست هستند.
ورود مداوم این جمعیتها به خاک آمریکا باعث تقویت حزب دموکرات شده بود بهگونهای که حزب جمهوریخواه حتی با وجود حضور ترامپ نسبت به پایگاه رأی خود در آینده نگرانی داشت. اساساً یکی از دلایل ائتلاف ترامپ و حزب جمهوریخواه تقویت پایگاه رأی این حزب با شعارها و فعالیتهای ترامپ در کوتاهمدت و سپس تغییرات جمعیتی و ساختاری در بلندمدت است.
ترامپ با پیروزی در انتخابات ۲۰۱۶ از طریق جلب نظر کارگران و طبقات پایین سفیدپوست و سپس در انتخابات ۲۰۲۴ در میان لاتینتباران پروژه اول را به انجام رساند. او حالا با دیوارکشی و تقویت نیروهای امنیتی در مرز با مکزیک و صحبت از عملیات نظامی در مکزیک، ونزوئلا و کلمبیا به بهانه مبارزه با مواد مخدر در پی عمق بخشیدن به دیواره دفاعی مرئی و نامرئی خود در برابر مهاجران است.