
دیدار پنجشنبه ظهر والیبال ایران مقابل جمهوری چک میتوانست تبدیل به یکی از بزرگترین و تاریخیترین مسابقات تیم ما شود؛ اما در مسابقهای که نیمی از آن را یک سر و گردن بالاتر از رقیب اروپایی خود بودیم به دلیل اشتباههای فردی و تیمی ناباورانه از بیستویکمین دوره قهرمانی جهان کنار رفتیم تا یک عنوان جدید به لیست حسرتهای ورزشی ایران اضافه شود.
والیبال ایران در بیش از یک دههای که از اعتلایش میگذرد ناکامی شوکآور و ناباورانه کم نداشته اما شکست شاگردان پیاتزا روبهروی چک بسیار قلب مخاطبان و والیبالدوستان را آزرد چون دلایل این شکست از نظر فنی چندان قابل تفسیر نیست و بلندقامتان ایرانی با وجود پتانسیل بالا در حمله، سرویس، دفاع و ابزارهای باکیفیت با دستان خودشان رقیب غیرقدرتمند خود را به مرحله نیمهنهایی فرستادند. در میان نقدهای تند و تیز نباید فراموش کنیم دلیل اندوه سنگین تلخکامی برابر تیم هجدهم جهان یک تاریخچه پر جام یا یک میراث پرزرقوبرق ارث رسیده به پیاتزا نیست بلکه ذات مخاطب و بیننده بلندپرواز است و زمانی که تیمی در لیگ ملتها فراتر از تصورات ظاهر میشود دستاوردهای بعدیش با همان درخششها مقایسه میشود و کمتر کسی به یاد میآورد قبل از پیاتزا، والیبال ایران حال و اوضاعش چگونه بوده است.
توقع میرود کارشناسان والیبال بعد از کمرنگ شدن فضای احساسی وارد میدان شوند و از ایرادات ایران در هشتمین حضورش در قهرمانی جهان صحبت کنند و از دلایل ناکامی مردی بگویند که در امتحان حساس روبهروی جمهوری چک استراتژیهایش باعث پیروزی تیم محبوبمان نشد؛ اما به عملکرد او در4 ماه اخیر به هیچ وجه نمیتوان نمره پایینی داد و با تمام فراز و فرودها به موفقیت پیاتزا روی نیمکت ایران بسیار امیدوار هستیم.
تیم تحت هدایت پیاتزا برخلاف پیشبینیها موفق نشد ششمین و هفتمین دیدارش در قهرمانی جهان 2025 را تجربه کند و این تورنمنت حساس با پیروزی مقابل تونس، فیلپین و صربستان و باخت مقابل مصر و جمهوری چک برای ایران و سرمربی خستگیناپذیرش به پایان رسید. در طول این رویداد موفقترین بازیکن ایرانی از حیث کسب امتیاز علی حاجیپور بوده است که اندوخته 94 امتیازیاش از طریق 80 حمله، 12 دفاع و 2 سرویس به دست آمده و این قطر پاسور 24 ساله را باید برترین حملهکننده و مدافع ایران نیز بدانیم. همچنین کامیابترین ایرانی از نظر سرویس مطابق پیشبینیها کسی نیست به جز پوریا حسینخانزاده که 12 سرویسش مستقیم به زمین رقبا چسبیده است. از سوی دیگر عرشیا بهنژاد با 222 پاس موفق تا این لحظه بهترین پاسور رویداد قهرمانی جهان بوده و مرتضی شریفی با 33 دریافت موفق و آمار 6.6 دریافت در هر مسابقه توانسته از خود آمار قابل قبولی به جا بگذارد.
زمانی که پاتریک ایندرا سرویسش را در لحظات حساس ست دوم به بیرون زد و برتری 22 بر 20 ایران بر روی نمایشگر درج شد کمتر والیبالدوستی حدس میزد یک ساعت بعد ایرانیها به جای اشک ریختن بابت تاریخسازی و نخستین صعودشان به مرحله نیمهنهایی قهرمانی جهان، گونههایشان به دلیل شکست خوردن مقابل جمهوری چک خیس شود. چند ثانیه بعد از خطای سرویس پشتخطزن رقیب، سرویس قدرتمند و سهمگین 123 کیلومتری خانزاده توسط لوکاس واشینا ناقص دریافت شد تا توپ به جای قرار گرفتن زیر دستان پاسور چک به زمین خودمان بازگردد و بینندگان ایرانی رؤیای برد بدون دردسر و 3 بر صفر را در ذهنشان ببافند اما خیلی زود تمام این رؤیاها پایان یافت. مرتضی شریفی به عنوان یک مهاجم باتجربه و سرد و گرم چشیده با وجود آرایش نامنظم دفاعی رقیب و فقدان مدافع روی تور، حملهاش را به بیرون از فضای زمین چک زد تا شوک بدی به تیم وارد شود. شاگردان پیاتزا بعد از این فرصتسوزی کاپیتان خود میتوانستند به جریان بازی بازگردند؛ اما الگوبرداری بهنژاد از سعید معروف باعث شد در نخستین فرصت توپ دوباره برای مهاجم مغموم ثانیههای گذشته فرستاده شود تا او بهخاطر کنار نیامدن با ناکامی اولش، این مرتبه طعم دفاع توسط مارک شوتالا را بچشد.
پاراگراف بالا گزارش بازی یا یک قصه پرغصه نیست بلکه روایتی تلخ از تیمی است که ظرفیت روحی و روانیاش به اندازه تواناییهای فنیاش رشد نکرده و اگر عنان کار در ست دوم از دستانش خارج میشود بعد از سالها حضور در تورنمنتهای بزرگ نمیتواند تا پایان بازی شرایط را مدیریت کند و به مرور زمان در دست سوم و چهارم درون باتلاق خودساخته بیشتر فرو میرود. در تقابل با جمهوری چک نخستین باری نبود که عملکرد ایران در قهرمانی جهان تحتالشعاع مسائل روحی و روانی قرار میگیرد و بهطور کلی این معضل ریشه تاریخی دارد و در دوران مربیان قبلی نیز بارها شاهدش بودیم و همین چند روز پیش نیز در مسابقه روبهروی فیلیپین نیز همین شرایط را از سرگذراندیم اما خوشبختانه در مقابل میزبان تعویضهایمان گرهگشا بود ولی شوربختانه در مرحله یکچهارم نهایی تغییرات حین بازی بر بازگشت ایران به جریان مسابقه تاثیرگذار نبود.
بعد از شکست تلخ ایران برابر جمهوری چک طبیعتاً نخستین فردی که در مظان اتهام و خشم قرار گرفته مرتضی شریفی است که نقدهای بینندگان به عملکردش مقابل چک صحیح به نظر میرسد ولی نباید فراموش کرد فارغ از تقابل با شاگردان یری نواک در 3 دیدار مرحله گروهی و مسابقه یکهشتم نهایی نیز عملکرد او نسبت به لیگ ملتها دچار افت شده بود و شاید یکی از دلایلش وظیفه جدید شریفی یعنی کاپیتانی است. در سالهای اخیر والیبال و بهطور کلی ورزش ایران از حیث قدرت رهبری و شخصیت بزرگ بازیکنان دچار تنزل شده و شانهها و روان خیلی از بازیکنان تحمل فشار سنگین کاپیتانی را ندارد و قطعاً برای حضور شایسته در تورنمنتهای سال آینده دستکم باید به اندازه مسائل فنی برای مشکلات روحی و روانی زمان گذاشت.
البته در بین واکنشهای تلخی که والیبالدوستان به شکست مقابل چک نشان دادند نکات امیدوارکننده نیز دیده شد. خوشبختانه بینندگان بازیهای تیم تحت هدایت پیاتزا توانستهاند زشت و زیبا و ضعف و قوت سرمربی 57 ساله را از یکدیگر تفکیک کنند و به جای بر تخت پادشاهی نشاندن پیاتزا یا انتقاد صرف، از او حل مشکلات فنی را بخواهند.