حضور در المپیادهای ورزشی برای دانشجویان میتواند زمینه ساز حضور آنها در رقابتهای حرفهای باشد. المپیادی که برندهشدن در آن حتی میتواند آینده دانشجو را تحت تأثیر قرار دهد. در این بین، تلفیق ورزش با تکنولوژی و برنده شدن در رقابتهای ورزشی با طعم فناورانه قطعاً جذابیت چند برابری برای دانشجوی امروز دارد. در همین زمینه از اردیبهشت ماه سال گذشته برگزاری مسابقات استانی اولین دوره المپیاد ورزشهای فناورانه در کشور آغاز شد تا بالاخره دوره کشوری آن از جمعه هفته گذشته در دانشگاه امیرکبیر برگزار شود. این دانشگاه این روزها میزبان تیمهای ورزشی دانشجویی در 3 بخش رباتیک، فناوری و نوآوری و دیجیتال و فیجتیال است که به بهانه نخستین دوره این المپیاد گرد هم آمدهاند.
دانشجویانی که برای اولینبار میتوانند هم پای بازیهای PS4 بنشینند و هم فوتسال بازی کنند و هم در یک رقابت دانشجویی خودشان را محک بزنند. این البته همه قصه نیست و تیمهایی هم هستند که رقابتشان هیچ ارتباطی به انجام ورزش ندارد و تنها برای عرضه محصول و یا خدمات فناورانه و نوآورانه مرتبط با حوزه ورزش، در این دوره از المپیاد شرکت کردهاند. آنطور که مصطفی زارعی، مدیر کل تربیت بدنی سازمان امور دانشجویان در روز افتتاحیه المپیاد گفته بود، در مجموع ۷۰۰ دانشجوی دختر و پسر در رقابتها شرکت کردهاند که در جای خود قابل توجه است. در این گزارش داوران و شرکتکنندگان بخشهای مختلف المپیاد از حال و هوای این دوره از المپیاد و سهم آن در ارتقای ورزش دانشجویی گفتهاند.
رقابت فوتبالی 72 تیم بهصورت حقیقی و مجازی!
بخش دیجیتال و فیجیتال را باید بخش مهیج اولین دوره المپیاد ورزشهای فناورانه دانست که در طبقههای دوم و سوم مجموعه ورزشی دانشگاه امیرکبیر برگزار میشود. بخشهایی که دانشجویان در دو قسمت بازیهای دیجیتال و فوتسال به رقابت میپردازند و قرار است سهشنبه دوره فینال این مسابقات برگزار شود. آنطور که هادی میری، مسئول کمیته بخشدیجیتال و فیجیتال به «فرهیختگان» گفته در بخش پسران دیجیتال 34 تیم و برای بخش فیجیتال هم 20 تیم حضور دارند. تعداد تیمهای دختران برای بخش دیجیتال به 10 تیم و برای فیجیتال به 8 تیم میرسد و روز گذشته به رقابت تیمهای پسران اختصاص داشت. وی گفت: «چون این المپیاد برای اولینبار برگزار میشود، برگزارکنندگان تلاش کردند در فراخوان اعلام شده، بتوانیم دانشجویان اکثر دانشگاهها را در رقابتها شرکت دهیم.
به همین دلیل دانشگاهها همت کردند تیمها و دانشجویانی را که میخواستند بهصورت انفرادی در این المپیاد حضور پیدا کنند بر اساس معیارها و استانداردهای قابلقبول پایش و به ما معرفی کردند. در مجموع با استقبال خوبی از اولین دوره از المپیاد روبهرو بودیم.» مسئول کمیته بخش دیجیتال و فیجیتال اولین المپیاد ورزشهای فناورانه با بیان اینکه بازیهای ما از شنبه 22 شهریورماه شروع شده، گفت: «در بخش دیجیتال، بحث مسابقات PES2024 را داریم؛ اما در بخش فیجتیال، مسابقه فوتسال را برگزار میکنیم، یعنی تیمهایی که در بخش دیجیتال شرکت میکنند، برای بخش فیجیتال باید در بازی فوتسال با یکدیگر رقابت کنند.» میری به داوران این بخش اشاره و تصریح کرد: «برای بخش دیجیتال از دانشجویان دانشگاه امیرکبیر استفاده کردهایم که در این زمینه تخصص دارند، البته از بیرون دانشگاه هم کمکهایی داشتهایم؛ اما در بخش داوری فوتسال، همکارانمان از انجمن فوتسال وزارت علوم حضور دارند. در مجموع اولین دوره رقابتها فضای مهیجی را برای دانشجویان ایجاد کرده است.»
رقابت رباتها، البته بدون فوتبالیستها و انساننماها
با وجود اینکه بر اساس اعلام قبلی، قرار بود در بخش رباتیک این دوره از المپیاد، شاهد برگزاری مسابقه رباتهای انساننما، فوتبالیست و خودروهای خودران باشیم، اما سالن چندمنظوره دانشگاه امیرکبیر تنها میزبان خودروهای خودران بود؛ چراکه تیمهای مربوط به دو بخش دیگر به حد نصاب نرسیدند و عملاً امکان حضور آنها در این سالن فراهم نشد. با این حال در بخش رباتیک ۱۰ تیم و ۳۰ دانشجو برای رقابت خودروهای خودران از دانشگاههای مختلف مانند صنعتی اراک، امیرکبیر، شهید بهشتی، صنعتی اصفهان، لرستان، بیرجند و فناوریهای نوین آمل حضور داشتند.
حمیدرضا همتی، داور و عضو کمیته فنی بخش رباتیک اولین المپیاد ورزشی فناورانه با بیان اینکه خوشبختانه تیمهای قوی را در این المپیاد میبینیم، گفت: «برخی از تیمهای حاضر جزو برگزیدگان دیگر مسابقات بودهاند؛ اما در مجموع همه تیمها از حیث فنی در سطح قابل قبولی برخوردار هستند.»
وی با تأکید بر اینکه متأسفانه در این لیگ تنها رباتی که امکان برپایی مسابقات آن وجود داشت، خودروهای خودران بودند، اظهار داشت: «البته همین که در اولین دوره این المپیاد توانستیم این بخش را داشته باشیم، اتفاق خوبی است؛ چراکه اگر روند برگزاری این المپیاد ادامه داشته باشد، در آینده میتوانیم شاهد حضور پرشورتر تیمها و همچنین ارتقای فنی رباتها باشیم.»
داور و عضو کمیته فنی بخش رباتیک اولین المپیاد ورزشی فناورانه تصریح کرد: «مسئله مهم آن است که علم رباتیک ترکیب سه حوزه کامپیوتر، برق و مکانیک است و به همین دلیل کسانی که در این المپیاد شرکت کردهاند، جزو برترینها در رشتههای خودشان هستند. از سوی دیگر هدف اصلی این المپیاد، جدا از اعلام برترینها، همافزایی است که بین دانشجویان و دانشگاههای مختلف شکل میدهد.»
همتی گفت: «نکته مهم درباره تیمهای حاضر در این المپیاد آن است که میبینیم برخی از تیمها توانستهاند قطعات خوبی را برای خودروهای خودران تهیه کنند که نشاندهنده حمایت دانشگاههایشان است.»
وی به عملکرد جهانی ایران در عرصه رباتیک اشاره و تصریح کرد: «کشور ما سالهاست در رشتههای مختلفی مانند خودروهای خودران توانسته در عرصه جهانی هم حضور پیدا کند و حتی مقام به دست آورد؛ اما به دلیل مسائل اقتصادی، طی سالهای اخیر شاهد گران شدن تجهیزات مورد نیاز رباتها هستیم و این باعث شده تا برخی از تیمها با چالش مواجه شوند. از سوی دیگر به دلیل عدم توانایی دانشگاهها، میبینیم که از سال ۱۴۰۰ به بعد نسبتاً بودجه کمی به این حوزه اختصاص پیدا کرده و تعداد تیمهای حاضر ما در عرصه جهانی از حیث کمی کاهش پیدا کرده است.»
رقابت 57 ایده دانشجویی از 50 دانشگاه کشور
مهدی رسولی، عضو هیئتعلمی پژوهشگاه تربیتبدنی، مسئول کمیته برنامهریزی المپیاد و مسئول کمیته فنی بخش نوآوری و فناوری المپیاد ورزشهای فناورانه هم درباره کمیت تیمهای حاضر در این بخش از المپیاد گفت: «در این بخش ما پنلهای مختلفی داریم و در آنها افراد ایدهها و محصولاتشان را ارسال کردهاند که یک مرحله پایش اولیه انجام شده و طرحهایی که کامل نبودهاند، حذف شدهاند. در مرحله اول حدود هزار و 256 ایده آمد اما بعد از پایش اولیه، طرحهای تکمیل شده به 300 طرح رسید که توسط سه داور، قضاوت و بهصورت آنلاین امتیازدهی شدهاند. در مرحله بعد تعداد طرحهای برگزیده به 57 طرح رسید که بهصورت حضوری به فینال آمدهاند تا برنامههای خود را ارائه دهند.» وی ادامه داد: «ارائه این تیمها در 4 پنل مختلف انجام میشود، یکی از پنلها مربوط به پلتفرمهای دیجیتال میشود و 11 طرحی که در حوزه اپلیکیشن، سایت یا بازهای کامپیوتری بودند، در آن ارائه میشوند.
این پنل روز اول المپیاد برگزار شد و سه نفر برتر آنها انتخاب شدند. پنل دیگر مربوط به تجهیزات و محصولات ورزشی بود و شامل محصولاتی میشد که بهصورت فیزیکی طراحی میشوند. 24 ایده در این بخش قرار گرفتند که در سه پنل، دو پنل صبح و یک پنل بعدازظهر، شرکتکنندگان به ارائه محصولات و خدماتشان پرداختند.» رسولی ادامه داد: «پنل امروز در بخش فناوریهای نوین است که شامل ایدهها و محصولاتی میشود که در بحثهای فناوریهایی مانند هوش مصنوعی، بلاکچین، اینترنت اشیا و فناوریهای جدید کاربرد دارند. برای پنل فردا هم ما اعلام کردهایم کسانی که ایدههایی برای توسعه ورزش در محیط دانشگاهی دارند، ایدههایشان را ارسال کنند. همچنین حدود 6 یا 7 داور در هر پنل حضور دارند که ترکیب متنوعی از داوران علوم ورزشی، داوران فنی، داوران کسب و کار و داوران سرمایهگذارند تا بتوانیم از زوایای مختلف ایدهها را بررسی کنیم که هم عدالت برقرار شود و هم امکان اتصال ایدهها به سرمایهگذاران را فراهم کنیم.» مسئول کمیته فنی بخش نوآوری و فناوری المپیاد ورزشهای فناورانه با تأکید بر اینکه حدود 57 ایده در حال حاضر از حدود 50 دانشگاه به این بخش راه یافته است، گفت: «هر سال در حال برگزاری رویدادهای ورزشی مختلفیم و المپیادهای ورزشهای همگانی و قهرمانی برگزار میشوند. این المپیاد رویکرد بسیار متفاوتی نسبت به بقیه دارد، چون دنیا به سمت فناوری میرود، ما نیز باید به سمت فناوری برویم تا بتوانیم از ایدههای افراد- حتی اگر خودشان جزء ورزشکاران نباشند- حمایت کنیم.» وی گفت: «شاید بیشتر کسانی که در حال حاضر در اینجا حضور دارند، از رشتههای فنی- مهندسی و حتی هنر، شیمی و... باشند اما میتوانند به توسعه ورزش کمک کنند. در بحثهای دیجیتال نیز به همین صورت است. رویکرد دنیا به این سمت میرود که ورزشهای الکترونیک و فناورانه کمکم در حال جاافتادن است و با توجه به اینکه نسل جدید، نسل زد و نسل آلفا با تکنولوژی ارتباط بهتری برقرار میکنند، ما باید از حالا شرایط را فراهم کنیم تا بدانیم این نسلها در آینده به چه چیزهایی علاقه دارند و علاوه بر اینها بتوانیم زمینهساز این باشیم که با استفاده از تکنولوژیهای گوناگون ورزش را توسعه دهیم؛ چراکه در برههای قرار گرفتهایم که تحرک بچهها با وجود موبایل کم شده است.»
با اپلیکیشن دوندگی بومی در المپیاد شرکت کردیم
«اپلیکیشن اندازهگیری ضربان قلب» و «اپلیکیشن گامشمار هوشمند» و «لباس ورزشی نانو» برخی طرحها و ایدههایی بودند که روز گذشته در این سالن از سوی دانشجویان ارائه شدند؛ دانشجویانی که عمده آنها رشتههای غیرمرتبط با حوزه ورزش دارند اما هدفشان، توسعه تجهیزات موردنیاز برای ورزشکاران حرفهای و عادی است. فاطمه همایونفر، دانشجوی رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه جهرم یکی از افرادی است که با «اپلیکیشن گامشمار هوشمند» به این دوره از المپیاد آمده است. او درباره این اپلیکیشن گفت: «تیم ما در بخش فناوریهای نوین شرکت کرده است. ایده ما نرمافزار اِستِپ(STEP) گامشمار و ردیاب دوندگی هوشمند است. تیم ما سهنفره است و کار روی این ایده را از دوسال قبل شروع کردهایم.»
دانشجوی دانشگاه شیراز درباره نحوه کارکرد این اپلیکیشن عنوان کرد: «روش کار این اپلیکیشن مانند دیگر اپلیکیشنهای دوندگی است؛ اما کاملاً بومی است. این اپلیکیشن قابلیت ردیابی روی نقشه و پیشنهاددهنده هوشمند در بخش هوش مصنوعی دارد. به این صورت که از کاربر اطلاعات فردی و میزان فعالیت را دریافت و به او پیشنهاد میکند هر روز چند قدم، چند کیلومتر و با چه سرعتی بدود.» همایونفر با اشاره به اینکه هزینهها بیشتر مربوط به سرور، هاست و نقشه بود، عنوان کرد: «یکی از چالشهای ما گوگلمپ بود که در ایران تحریم بودیم و مجبور شدیم هزینهای صرف پیداکردن افرادی از خارج از کشور کنیم تا برای ما توکنهای گوگلمپ پیدا کنند. علاوهبر آن قصد داشتیم از دیتا ست برای قد و وزن افراد استفاده کنیم که برای آن از دانشگاه شیراز کمک گرفتیم. این کار حدود 6 میلیون تومان هزینه داشت و دراینبین تنها حمایت دانشگاه این بود که هزینه بلیت حضورمان در این المپیاد را بپردازد!» وی در آخر با اشاره به اینکه اولین دوره این المپیاد خوب است و اگر ادامه پیدا کند میتواند بهتر شود، در خصوص برنامههای آینده گفت: «ما این اپلیکیشن را در بازار قرار میدهیم. همچنین قصد داریم آن را به مدارس و دانشگاههایی بفروشیم که تربیتبدنی و علوم ورزشی برایشان در اولویتند.»