اکتبر 2023 بود که حملات رژیم صهیونیستی به نوار غزه به نهایت خود رسید تا جایی که اعتراض‌های سراسری را در دنیا به همراه داشت و حتی دانشجویان معترض در کشور‌های مختلف به ویژه در دانشگاه‌های آمریکا به پا خاستند و خواستار توقف این وحشیگری شدند. به رغم آتش‌بس‌های موقتی که در این بازه زمانی صورت گرفت، اما هنوز هم این تهاجم ادامه دارد و به نوعی، نسل کشی آشکار در این باریکه از کره زمین در حال رخ دادن است و عجیب‌تر این که هیچ سازمان و نهاد بین‌المللی اقدامی برای مردم بی‌دفاع غزه و فلسطین انجام نمی‌دهند و همگی تقریباً فقط تماشاچی هستند. در این میان، به رغم تمام سختی‌ها و مشقت‌ها، هنوز آموزش و یادگیری در این خطه ادامه دارد. 
به رغم تداوم حملات وحشیانه صهیونیست‌ها در نوار غزه، راه‌های ابتکاری به بهانه حمایت از دانشجویان، دانشگاهیان و محققان دانشگاهی در نوار غزه همچنان ادامه دارد و به نظر می‌رسد به رغم تلاشی که صهیونیست‌ها برای نسل‌کشی آن‌ها انجام می‌دهند، اما طبق آمار، شمار دانشجویان ثبت نامی در دانشگاه‌های این کشور رو به افزایش بوده و این بیانگر شعله امیدی است که در این منطقه هنوز شعله‌ور است. در این راستا، دانشگاه ملی «نجاح» در نابلس، به منظور مشارکت با اتحادیه دانشگاه‌های مدیترانه که متشکل از 184 دانشگاه از 25 کشور است، اقداماتی را تحت عنوان «راهکار‌های حمایتی آموزش فنی»  (TESI) در پیش گرفتند تا به این واسطه، با پلتفرم‌های یادگیری مجازی و منابع آزاد یا اشتراکی، از دانشجویان غزه حمایت کنند. 

بیش از هزار دانشجو شهید شدند
جنگ در نوار غزه، آسیب‌های جبران ناپذیری را به آموزش عالی این منطقه وارد کرد به طوری که قریب 20 مؤسسه آموزشی به شدت آسیب دیدند و ساختمان 60 دانشگاه نیز ویران شد. در این بین، طبق آخرین آماری که از سوی وزارت آموزش و پرورش و آموزش عالی تشکیلات خودگردان فلسطین منتشر شده، حدود 1111 دانشجو شهید و 2317 دانشجو مجروح شده‌اند. به دنبال این خرابی‌ها، بسیاری از مراکز آموزشی نوار غزه به صورت مجازی به فعالیت خود ادامه می‌دهند. بسیاری از ساختمان‌ها و تجهیزات نابود شده و آسیب‌های جدی متحمل شده‌اند از این رو، بسیاری از دانشجویان در نوار غزه به تحصیل در دوره‌های آنلاین مشغول هستند. از سوی دیگر، کمبود آب و موادغذایی و قطع مداوم اینترنت هم از جدی‌ترین چالش‌های پیش روست. 

نوشداروی اروپایی در سوگ غزه
کمیته اضطراری دانشگاه‌ها در نوار غزه، صندوق بورسیه تحصیلی را با عنوان ISNAD از سوی انجمن رفاه تعاون راه‌اندازی کرده تا 15000 دانشجوی فلسطینی در سه دانشگاه برتر غزه، شامل الازهر، الاقصی و دانشگاه اسلامی غزه بتوانند با کمک این صندوق، شهریه‌های خود را بپردازند. این سه دانشگاه، درمجموع به 72 درصد از کل 90 هزار دانشجوی دانشگاهی در نوار غزه ارائه خدمت کرده‌اند. این طرح جدید، از 4600 دانشجو برای ادامه تحصیلات خود و 1300 دانشجو برای تکمیل دوره‌های تحصیلی خود حمایت می‌کنند. از هدف 16 میلیون دلاری برای این طرح، قریب یک میلیون و 500 هزار دلار تا ژانویه 2025 و حدود 6 میلیون دلار هم تا آگوست امسال جمع‌آوری شد. بودجه سالانه دانشگاه الازهر پیش از سال 2024 به رقمی بالغ بر 20 میلیون دلار می‌رسید و طبق آمار، همین میزان هم تا پیش از وقوع جنگ، برای دانشگاه کافی نبود و غزه با وضعیت دشواری دست و پنجه نرم می‌کند. 
در طرح UNIMED نیز که با هدف افزایش شمار دانشجویان دانشگاهی در نوار غزه کلید خورد، قرار شد براساس طرح افق اروپا، از محققان غزه حمایت گسترده‌ای صورت گیرد. در این پروژه 18 ماهه، قرار است در فاز نخست، بودجه‌ای یک میلیون و 170 هزار دلاری در حمایت از 50 محقق در نوار غزه ارائه شود. این طرح پیشنهادی در دست بررسی است و با مداخلاتی که قرار است انجام شود، پیش‌بینی شده که بودجه تعیین شده برای سال 2027 اختصاص یابد. 

تخریب 57 ساختمان دانشگاهی و شهادت 190 استاد دانشگاه
در 10 ژوئن، گزارش منتشر شده از سوی کمیسیون مستقل بین‌المللی پژوهش سازمان ملل متحد در مورد سرزمین‌های اشغالی فلسطین، شامل اورشلیم شرقی و اسرائیل، نشان داد که رژیم صهیونیستی، «سیستم آموزشی غزه را تخریب کرده و بیش از نیمی از تمام اماکن مذهبی و فرهنگی در نوار غزه را نابود کرده است، که بخشی از یک حمله گسترده و بی رحمانه علیه مردم فلسطین است که طی آن، نیرو‌های صهیونیستی مرتکب جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در قالب نابودی شده‌اند». طبق این گزارش 19 صفحه‌ای، نیرو‌های صهیونیستی با استفاده از حملات هوایی، گلوله باران، آتش سوزی و تخریب‌های کنترل شده، بیش از 90 درصد از ساختمان مدارس غزه را مورد حمله قرار داده یا نابود کرده‌اند. در این گزارش آمده است که مراکز آموزش عالی نیز هدف قرار گرفته و تخریب یا آسیب دیده‌اند و حدود 87 هزار دانشجوی دانشگاه نیز به تبع آن، آسیب دیده‌اند. تا 25 ماه مارس امسال، بیش از 57 ساختمان دانشگاه به طور کامل تخریب شده و بیش از 190 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه نیز به شهادت رسیده‌اند. 
رئیس کمیسیون مستقل بین‌المللی پژوهش سازمان ملل متحد معتقد است: «ما نشانه‌های زیادی مشاهده می‌کنیم که رژیم صهیونیستی در حال انجام یک کمپین هماهنگ برای نابودی زندگی فلسطینیان در غزه است. هدف قرار دادن زندگی آموزشی، فرهنگی و مذهبی مردم فلسطین توسط این رژیم به نسل‌های فعلی و آینده آسیب می‌رساند و مانع حق تعیین سرنوشت در آن‌ها می‌شود.» هنگامی که رژیم صهیونیستی در 11 اکتبر 2023 تأیید کرد که دانشگاه اسلامی غزه را بمباران کرده، نیرو‌های نظامی اسرائیل (IDF) اعلام کردند که «به یک مرکز مهم عملیاتی، سیاسی و نظامی حماس در غزه یعنی دانشگاه اسلامی، حمله کرده‌اند». 

گزارش کامل را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.