سعید آجورلو، مدیر مسئول روزنامه صبح نو، معتقد است اصل حضور در جلسه با رئیسجمهور مثبت بود، اما انتقاداتی نیز به صحبتهای رئیسجمهور وارد کرد و به این موضوع تأکید داشت که باید به جامعه احساس امید منتقل کرد. در ادامه مشروح این گفتوگو را از نظر میگذرانید.
سعۀ صدر برای شنیدن نظرات مخالف وجود دارد
آجورلو، اصل برگزاری جلسه و حضور نظرات متکثر را مثبت دانست و گفت: «معمولاً سالی یکبار چنین جلساتی در دولتهای مختلف تشکیل میشود. حداقل در این دو دولت اخیر که من دیدهام. نکتهای که وجود دارد این است که بهصورت «امپیتری» و بسیار سریع و فشرده، رئیسجمهور در چنین جلسهای کاملاً فضای کشور را درک میکند و حداقل از منظر بخش بیشتری از افکار عمومی و جامعه، یک تصویر برایش ایجاد میشود. چون با صنفهای مختلف دیدار میکند و جلسه میگذارد، اما اینجا در این جلسه -که بالاخره با رسانهها صحبت میکند- رسانهها، جدا از بحثهای صنفی و این قبیل مسائل، یک نمایی از افکار عمومی به رئیسجمهور میدهند؛ هم در حوزه فرهنگی، هم اقتصادی و هم سیاسی. از این جهت این امر مطلوب است و میتوان گفت که حداقل یک امکان مرور خیلی سریع را برای رئیسجمهور فراهم میکند. به نظرم این یک نکته مهم و بخش مثبت ماجراست که روز گذشته هم انجام شد.
در جلسه هم یک برآوردی از افکار عمومی در حوزههای مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به واسطه همین گفتوگو پیدا کرد و حتی میتوان گفت بازخوردی از وضعیت دولت گرفت؛ اینکه چقدر از دولت رضایت وجود دارد و مشکلات دولت کجاست. نکته دوم این است که مواضع مختلف مطرح شد؛ از حضور آقای قوچانی، صالحآبادی و دیگر گرایشهای اصلاحطلب مانند آقای اختنایی در سازندگی تا آقای اخوان روزنامه جوان، آقای شریعتمداری روزنامه کیهان، و آقای تیرانداز خبرگزاری فارس؛ بالاخره در این فاصله تقریباً دو ساعته مواضعشان را مشخص بیان میکنند.
طبیعتاً بخشی از مذاکرات دفاع میکنند، طرفدار مذاکرهاند و منتقد صداوسیما هستند و از آن طیف شروع میشود تا گروهی که مذاکره را تسلیم میدانند. معتقدند برخی از اصلاحطلبان نباید گرایش رادیکال را به نام وفاق دنبال کنند. بالاخره سعهصدر وجود دارد که نظرات مختلف شنیده شود و اینها کنار هم قرار بگیرند. شاید بشود گفت دغدغه مشترک این است که مسئله مرجعیت رسانه حل شود. بالاخره صداهای مختلف، مواضع مختلف، نیروهای مختلف امکان بروز و ظهور و گفتوگو دارند و بالاخره رئیسجمهور هم نقدها را شنید و حوصله کرد.»
آقای پزشکیان ویژگیهای یک رئیسجمهور یکساله را نداشت
آجورلو به این موضوع هم اشاره کرد که رئیسجمهور را در نسبت با جلسات دیگر، خستهتر دیده و گفت: «در جلسه بهواسطه اینکه وقت رئیسجمهور پر بود و اصلاً امکان نداشت وقت توسعه پیدا کند، ایشان خیلی کم صحبت کرد؛ شاید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه. برآوردم از این چند دقیقه این بود که نسبت به سال پیش که ایشان را در جلسهای قبل از تشکیل کابینه، دیدم که با همین رسانهها برگزار شده بود و یک جلسه هم همایش وفاق که فرصت شد صحبتهای ایشان را بشنوم، به نسبت دو جلسه، کمی آثار خستگی و فشار کار دیده میشد. آنطور که من حس کردم، فشار روی ایشان خیلی زیاد است، توقعات و خواستهها زیاد است، مشکلات هم بسیار زیاد است و بالاخره ساختار دولت هم نمیتواند اینها را پاسخ دهد.
فکر میکنم کاملاً مشخص بود که آقای پزشکیان درگیر موضوعات مختلف است و در یکسالگی دولت که معمولاً وقت ماه عسل است و وضعیت خوبی دارند و هنوز خیلی گرفتار مشکلات نشدهاند و محبوبیت اجتماعیشان بالاست، اما در او ویژگیهای یک رئیسجمهور سال اولی را ندیدم و کمی خسته به نظر میرسیدند. بخشهایی از این صحبتها مربوط به مسائل اقتصادی بود، همچنین سیاست خارجی و مسائل پیرامون ایران که همه اینها درگیرشان است. خیلی با فضای سال گذشته متفاوت شده است.
اما چیزی که من دریافتم این بود که بالاخره ایشان کمک میخواهد. آقای پزشکیان اذعان کرد که کمک میخواهد و دولت نباید تنها بماند. همچنان بر همان ریل رفاه و تفاهم حرکت میکنند، اما این کمک لازم است. در عین حال، چیزی که من دریافت کردم این است که ایشان میخواهد راه مذاکره را دوباره باز کند و انرژی بگیرد تا تصمیمهای جدیدی بگیرد، احتمالاً در حوزههای فرهنگی و اجتماعی. بعید میدانم لایحه حجاب را بخواهد دوباره بازنویسی کند یا به عقب برگرداند؛ صرفاً بر اساس چیزهایی که از ایشان شنیدم، به این صورت است. به طور کلی، دولت گرفتاریهای زیادی دارد، مشکلات زیادی دارد و آقای پزشکیان کمی ناراحت و کلافه به نظر میرسد، فشار زیادی را تحمل میکند و دنبال راهحلی میگردد. بخشی از این راهحل، کمک گرفتن است و بخش زیادی از آن هم به نظر من به اصلاح خود دولت برمیگردد؛ اصلاح رویکردها، اصلاح افراد در دولت و اتخاذ تصمیمهایی.
با توجه به فضای یک سال گذشته، دو سال گذشته و حتی قبل از جنگ سه ماه پیش، دیگر نمیتوان این فضای فعلی را ادامه داد. از این جهت، به نظر میرسد آقای پزشکیان باید یک میز جدید برای دولت بچیند و بر اساس آن پیش برود؛ هم در حوزه ایدهها، هم در حوزههای اجرایی و هم در حوزه کارگزاران و اینها. یک نکته اینکه توقع از آقای رئیسجمهور این است که نسبتی بین واقعیت و ظرفیتها و اهداف و آرمانها ایجاد کند. اینکه صداقت دارد و صحبت میکند و واقعگراست، خوب است اما ما لازم داریم به مردم چشمانداز دهیم و به ساختار دولت امید دهیم و نباید مردم حس ناامیدی از رئیس دولت بگیرند، کمااینکه در زمان جنگ، خیلی شجاعانه و با شهامت وسط میدان آمد، اما حالا توقع میرود که آن مسیر را امتداد دهد. به این معنی نیست که مشکلات را نگوید، اما بهنظر میرسد باید داخل بستهبندیهایی قرار بگیرد که از دل آن راهکار به وجود بیاید و احساس بنبست ایجاد نشود.»
لحن رئیسجمهور در مورد مذاکره خوب نبود
آجورلو به این موضوع هم اشاره کرد که اصل جلسه احساس ناامیدی زیادی منتقل میکرد و گفت: «واقعیت این است که همه شرایط کشور را در حوزههای اقتصادی و مدیریتی میدانیم. این جلسه مقداری نگرانم کرد درباره اینکه دولت چقدر میتواند با قدرت بایستد، از موانع عبور کند، شرایط را جمع کند، این وظیفه ما را برای کمک به دولت بیشتر میکند. میتوان گفت اگر بعد از جلسه از من میپرسیدند که مهمترین احساست چه بود، واقعاً نگرانی بود. بخشی از این نگرانی بد نیست. اما بالاخره فشار روی آقای پزشکیان و انتقال آن به جامعه نگرانی درست میکند. نگرانی بدون راهحل، خطرناک است و نگرانی بدون امید ممکن است مشکل و چالش درست کند. وظیفه ما این است که در مقابل این نگرانی به دولت کمک کنیم و دولت فضا را باز کند برای کمک کردن و نگرانیها کمتر شود.»
آجورلو انتقادی هم به صحبتهای رئیسجمهور در مورد مذاکره وارد کرد و گفت: «در مورد مذاکره بهنظر من ادبیاتی که آقای پزشکیان به کار برد، خیلی دیپلماتیک نبود. بهنظر میرسد میشود با ادبیات بهتری حرف زد و موضع بهتری را اعلام کرد. چون وقتی با طرف خارجی صحبت میکنیم نباید اینگونه باشد. حتماً خود آقای پزشکیان نیز اعتقاد دارد که ما در این جنگ شکست نخوردیم، توفیقاتی هم داشتیم و قدرت ما باعث شد که این اتفاق بیفتد. بهنظرم لحن ایشان در مورد مذاکره، خوب و درست نبود و حتماً این موضوع باید اصلاح شود.»