نوید اسودی؛ تحلیلگر بازار سرمایه: در سالهای اخیر، بیتکوین همواره با عنوان «طلای دیجیتال» و پناهگاهی امن در برابر تورم معرفی شده است؛ تصوری که بهخصوص در میان طرفداران رمزارزها و برخی تحلیلگران اقتصادی رواج پیدا کرده بود. اما آنچه در عمل رخ داد، واقعیتی متفاوت را به نمایش گذاشت: وابستگی مستقیم و قابلتوجه بیتکوین به سیاستهای پولی آمریکا و در رأس آن فدرال رزرو.
در دوران پاندمی کرونا، سیاستهای انبساطی فدرال رزرو — شامل کاهش نرخ بهره باعث شد بازارهای مالی و بهویژه داراییهای پرریسک مثل بیتکوین بهطرز قابلتوجهی رشد کنند. بیتکوین در این دوران توانست از مرزهای تاریخی عبور کند و حتی در سال ۲۰۲۱ به سقف قیمتی نزدیک به ۶۹ هزار دلار برسد.
اما این رشد دوام نیاورد. از اواخر ۲۰۲۱ و بهویژه در سال ۲۰۲۲، با شروع سیاستهای انقباضی فدرال رزرو برای مهار تورم (افزایش نرخ بهره و کاهش ترازنامه بانک مرکزی)، بازار بیتکوین دچار ریزش شدیدی شد. قیمت این رمزارز در عرض چند ماه بیش از ۷۰ درصد سقوط کرد. این رفتار نشان داد که بیتکوین نهتنها در برابر تورم مقاوم نبود، بلکه از جمله اولین داراییهایی بود که در برابر سیاستهای ضدتورمی آسیب دید.
نکته تأملبرانگیز آن است که اگر بیتکوین واقعاً «پناهگاه ضدتورم» بود، باید در اوج تورم آمریکا تقاضای بیشتری برای آن شکل میگرفت؛ اما دقیقاً عکس این روند رخ داد. کاهش نقدینگی، افزایش بازده اوراق خزانهداری، و افت تمایل به ریسک، همه دست به دست هم دادند تا بیتکوین، نهتنها نتواند از خود در برابر تورم محافظت کند، بلکه تبدیل به یکی از قربانیان اصلی سیاستهای ضدتورمی شود.
اکنون و در سال ۲۰۲۴، با کنترل نسبی تورم در آمریکا و گمانهزنیها درباره کاهش نرخ بهره، بازار رمزارزها دوباره جانی تازه گرفته است. بیتکوین بار دیگر موفق به ثبت قیمت تاریخی شده است . این بار نیز، دلیل رشد بیتکوین نه افزایش تورم، بلکه چشمانداز کاهش نرخ بهره و افزایش دوباره نقدینگی است.
در این میان، نباید از نقش سایر عوامل محرک مانند تصویب ETFهای بیتکوین در آمریکا، هاوینگ اخیر، و تقویت پذیرش نهادی نیز غافل شد؛ اما در مجموع، روند بلندمدت بیتکوین نشان میدهد که رفتار آن بیشتر با سیاستهای پولی و سطح نقدینگی جهانی همبستگی دارد تا با نرخ تورم.
از این رو، تحلیلگران و سرمایهگذاران باید در بازتعریف نقش بیتکوین واقعگراتر عمل کنند. بیتکوین هنوز راه درازی تا تثبیت جایگاه خود بهعنوان دارایی ضدتورم دارد. در حال حاضر، آنچه از بیتکوین دیده میشود، بیشتر شبیه آینهای از جریان نقدینگی و انتظارات تورمی است تا پناهگاهی امن در برابر آن.