جشنواره ملی جهادگران که بعد از ۵ دوره برگزاری به سراغ گروههای جهادی و مردم‌نهاد کشورهای مسلمان رفته است، اتفاقی است که بعد بین‌المللی به این دوره از جشنواره می‌بخشد. جشنواره‌ای که در ۵ دوره گذشته به همت سازمان بسیج دانشجویی برگزار شده و محل ارزیابی ۲۷ هزار اثر در بخش‌های تخصصی، هنری و ادبی از جهادگران ایران بوده، از امسال بخش بین‌المللی‌اش را با نام جایزه بین‌المللی ابرار کلید خواهد زد. البته اگر بخواهیم کمی به عقب برگردیم، باید عنوان کرد که در دو دوره اخیر، گام‌های بین‌المللی شدن آن با دعوت برخی از مجموعه‌های بین‌المللی و غیرایرانی‌هایی که خدمات اجتماعی و شهری در دیگر کشورها ارائه می‌دادند و حضور آن‌ها در پنل‌های انتقال تجربه و گفت‌وگو با جهادگران داخلی، برداشته شده بود.
شاید این‌طور تصور شود که چه نیازی برای برگزاری بین‌المللی آن وجود دارد. موضوعی که محمد رسول حسینی، دبیر اولین دوره جایزه بین‌المللی ابرار درباره‌اش به «فرهیختگان» این‌طور می‌گوید: «هدفمان آن است که از هر مجموعه شیعه‌ای که کار خیریه انجام می‌دهد، بتوانیم در این دوره بهره بگیریم. به همین منظور تلاش کردیم تا دریافت آثار را از دیگر کشورها داشته و بتوانیم تجربیات آن‌ها را هم داشته باشیم. امسال می‌خواهیم در حوزه تجربه در سطح بین‌الملل انتقال آثار را در چند قالب داشته باشیم. یعنی تلاش کنیم تا خدمات اجتماعی گروه‌ها و مجموعه‌های مردمی کشورهای مسلمان و غیرمسلمان را داشته باشیم. البته شرط ما برای حضور در این رقابت آن است که خود NGO یا گروه مردمی مسلمان باشد.»
نام اولین دوره بخش بین‌الملل جشنواره جهادگران ابرار نام‌گذاری شده است. نامی که خیلی نمی‌توان ردپای جشنواره جهادگران را در آن پیدا کرد. حسینی درباره چرایی این مسئله می‌گوید: «به این دلیل اسم جشنواره را جایزه بین‌المللی ابرار گذاشته‌ایم که چون به‌خاطر شرایط اخیر منطقه، نام‌بردن از واژه جهاد شاید چندان نمی‌توانست نگاه مخاطبان را با ما همراه کند. به همین دلیل نیاز بود تا عنوان جدیدی را برای بعد بین‌المللی جشنواره ملی جهادگران در نظر بگیریم. به همین دلیل بعد از بررسی‌ها به واژه ابرار رسیدیم که ریشه‌اش از نیکی گرفته شده و این واژه می‌تواند منظورمان را برای اهالی شیعه در کشورهای دیگر به‌درستی منتقل کند.»
طبیعتاً برگزاری جایزه آن هم در شرایط فعلی و در سطح بین‌المللی، نیاز به همکاری دستگاه‌های مختلف دارد و نمی‌توان از یک ارگان انتظار داشت تا بتواند همه پیش‌نیازهای مربوط به برگزاری جایزه در سطح بین‌المللی را برآورده کند. دبیر اولین دوره جایزه بین‌المللی ابرار درباره مشارکت بخش‌های دیگر در روند برگزاری این جایزه این‌طور توضیح می‌دهد: «این کار با حمایت سازمان‌های بین‌المللی کشور مانند سازمان فرهنگ و ارتباطات، مجمع جهانی اهل‌بیت، جامعه‌المصطفی، و مجمع تقریب مذاهب دنبال می‌شود. یعنی در روند برگزاری جشنواره از مجموعه‌های داخلی که شبکه جهانی را در اختیار دارند، کمک خواهیم گرفت و این مجموعه‌ها نه‌تنها از همین ابتدای کار در کنارمان حضور خواهند داشت، بلکه به‌نوعی نقش حامی را هم‌بازی خواهند کرد.»
حضور گروههای مردمی از ۸۰ کشور جهان در اولین دوره جایزه بین‌المللی ابرار
جامعه مخاطبان این جایزه هم موضوع دیگری است که حسینی درباره‌اش می‌گوید: «گروههای مردمی و خیریه‌ها و گروه‌هایی که در حوزه عدالت، فقرزدایی، محرومیت‌زدایی فعالیت می‌کنند، جزء مخاطب ما محسوب می‌شوند و می‌توانند تجربیاتشان را با ما به اشتراک بگذارند.»
طبیعتاً میزبانی از کشورها را می‌توان به معنی پررنگ بودن وجهه بین‌المللی جشنواره‌ها دانست. حسینی درباره تعداد کشورهایی که قرار است در این دوره از جشنواره شرکت کنند، می‌گوید: «به‌صورت مشخص یک تعداد کشور داریم که حاکمیت مسلمان دارد که ازجمله آن می‌توان به عراق، پاکستان و افغانستان اشاره کرد که از این کشورها حدود ۵۰ کشور را خواهیم داشت. در مقابل هم برخی کشورها هستند که حاکمیت آن‌ها مسلمان نیست، اما جمعیت مسلمانان زیادی را دارند که ازجمله آن می‌توان به هند اشاره کرد. به‌طوری‌که طبق آمار رسمی حدود ۸۰ میلیون جمعیت شیعه دارد که قطعاً ظرفیت بالایی خواهد داشت. واقعیت این است که در اولین دوره جشنواره بین‌المللی ابرار، این دسته از کشورها هم مخاطب ما خواهند بود.»
وی در توضیح بیشتر این مسئله می‌گوید: «درمجموع بیش از ۷۰ تا ۸۰ کشور را خواهیم داشت. درحقیقت طی بررسی‌های اولیه‌ای که داشتیم توانستیم بیش از ۱۰۰ مجموعه را که در عرصه جهانی در حوزه فعالیت‌های خیریه و جهادی مشغول به فعالیت هستند شناسایی کنیم که در حال دعوت از آن‌ها هستیم. همچنین نهادهای بین‌المللی داخل ایران نیز شبکه‌هایی را در خارج از مرزها دارند که تلاش می‌کنیم تا به‌وسیله آن‌ها هم بتوانیم فراخوانمان در این زمینه را به شکل گسترده‌تری منتشر کنیم. شاید بتوانیم درمجموع به ۵۰۰ مجموعه جهانی فراخوانمان را برسانیم.»
سایت جایزه بین‌المللی ابرار به نشانی https://abraraward.com هم برای دریافت آثار از کشورهای مختلف راه‌اندازی شده است. سایتی که برای مدتی با مشکل روبه‌رو شده بود و عملاً امکان دریافت آثار وجود نداشت، بااین‌حال با رفع مشکلات، حالا این سایت برای میزبانی دوباره از گروههای خیریه و جهادی در دیگر کشورها آماده شده است. دبیر اولین دوره جایزه بین‌المللی ابرار در این باره می‌گوید: «این سایت دوباره آغاز به کار کرده و در حال پذیرش اثر است و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد.»
انتخاب چهره‌های بین‌المللی برای داوری آثار
قطعاً برگزاری جایزه‌ای در سطح بین‌المللی، نیازمند تعریف فرایندهای دقیق برای داوری و همچنین استفاده از افرادی در کسوت داوری است که در عرصه بین‌المللی شناخته شده باشند. موضوعی که حسینی نیز آن را تأیید کرده و می‌گوید: «داوری توسط ستاد خود جایزه بین‌المللی دنبال می‌شود. یعنی تلاش می‌کنیم از چهره‌های بین‌المللی که موجه بوده و تا حد زیادی هم در عرصه خدمات اجتماعی شناخته شده هستند، استفاده کنیم. تلاشمان آن است که بین ۳ تا ۵ داور را داشته باشیم که یکی از آن‌ها از کشور خودمان و مابقی از دیگر کشورها خواهد بود.»
او درباره فرایند داوری‌ها هم توضیح می‌دهد: «ما یک فرایند استاندارد و حرفه‌ای را خواهیم داشت تا بتوانیم وجه بین‌المللی را حفظ کرده و از این طریق بتوانیم اعتماد مجموعه‌های خارج از کشور را جلب کنیم. باید به این مسئله هم اشاره کنم که از تاریخ ۱۷ اردیبهشت‌ماه بحث ارزیابی آثار ما شروع خواهد شد.»
اولین دوره جایزه بین‌المللی ابرار که در ۳ حوزه مکتوب، هنری و ادبی برگزار می‌شود، قرار است در هر بخش یک برگزیده داشته باشد. برگزیدگانی که به گفته حسینی از بین ۲۰ تا ۲۵ اثری که به مرحله پایانی راه پیدا می‌کنند، انتخاب خواهند شد. حسینی در توضیح بیشتر این مسئله می‌گوید: «آثار که به دبیرخانه ارسال می‌شود اگر نیاز به ترجمه داشته باشد، اقدامات لازم را در این زمینه خواهیم داشت تا درنهایت اثر نهایی شود و بعد از آن غربالگر اولیه از سوی یک هیئت انتخاب خواهیم داشت و مرحله بعدی نیز آن است که ۲۰ تا ۲۵ اثر به مرحله نهایی داوری می‌روند تا داوران بتوانند ارزیابی نهایی را داشته باشند. اگر مشکلی پیش نیاید به ۳ نفر برگزیده اهدای جایزه مادی و معنوی خواهیم داشت. درحقیقت داوری‌مان چندمرحله‌ای خواهد بود و بعد از غربالگری اولیه از سوی دبیرخانه، آثار برای مراحل داوری ارسال می‌شود.»
۲۷ خرداد ۰۴؛ اختتامیه اولین دوره ابرار
باوجوداینکه اختتامیه ششمین دوره جشنواره ملی جهادگران در ۱۱ بهمن‌ماه برگزار می‌شود، اما اختتامیه بخش بین‌المللی به سال آینده موکول شده است. حسینی بیان داشت: «اختتامیه هم طبق پیش‌بینی‌ها در ۲۷ خرداد که مصادف با تشکیل جهاد سازندگی در کشورمان است، قرار داده‌ایم. تا آن زمان بحث دریافت آثار و داوری‌ها را دنبال می‌کنیم. همچنین در نظر داریم تا نفرات برگزیده به کشورمان دعوت شوند. این کار نیز در قالب یک رویدادی خواهد بود تا با ارائه غرفه به گروه‌ها، بتوانیم دستاوردهای آن‌ها را نیز طی ۳ تا ۴ روز برای گروههای داخلی به نمایش بگذاریم.»
حسینی با تأکید بر اینکه برگزیدگان به‌صورت حضوری در اختتامیه شرکت خواهند کرد، می‌گوید: «همچنین برنامه‌ریزی‌هایی را خواهیم داشت تا با مسئولان کشور و گروههای جهادی و سمن‌های داخلی دیدارهایی داشته باشند. همچنین چون گروه‌ها از کشورهای مسلمان بوده و یا از کشور غیرمسلمان اما خودشان مسلمان هستند، قطعاً برنامه‌های زیارتی هم برای آن‌ها تدارک دیده‌ایم. شاید طبیعی است که برگزیده‌ای به دلیل بعد مسافت امکان حضور فیزیکی نخواهد داشت؛ در این شرایط قطعاً به‌صورت مجازی هم امکان برقراری ارتباط با آن‌ها را خواهیم داشت. همچنین می‌توانیم پنل‌های مجازی را در موضوعات تخصصی داشته باشیم.»
شبکه‌سازی و ایجاد ارتباط بین گروههای داخلی با خارج از کشور را باید یکی از اهداف مهم اولین دوره جایزه بین‌المللی ابرار دانست؛ موضوعی که حسینی آن را به‌عنوان کار مهم این دوره می‌داند و می‌گوید: «در حال برنامه‌ریزی هستیم تا در وهله اول در کشورهای منطقه بحث شبکه‌سازی را داشته باشیم. یعنی در کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان، عراق و لبنان چنین اتفاقاتی رقم بخورد و مجموعه‌های مردمی و خدمت‌رسانی که در خارج از کشور هستند بتوانند ارتباط بیشتری را با گروههای داخل داشته و عملیات مشترک تعریف کنند. همچنین درصدد هستیم تا الگوهای موفقی را که داریم به خارج از کشور معرفی کرده و با تعریف سرفصل‌های آموزشی، بستر را برای تعریف و انجام دوره‌های مشترک فراهم کنیم.»