تیم ملی ایران در حال حاضر با 16 امتیاز از 6 بازی صدرنشین گروه A در مرحله سوم مقدماتی جامجهانی 2026 در منطقه آسیا به شمار رفته و با توجه به شرایط موجود تقریباً صعودش به این تورنمنت قطعی است. این در شرایطی است که تیم ملی برای بهبود عملکرد و پیشرفت در برنامههای آمادهسازی و تاکتیکی خود تا خرداد 1405 که مسابقات جامجهانی آغاز خواهد شد، 5 فیفادی شهریور، مهر و آبان 1404، فروردین 1405 و همچنین خرداد 1405 منتهی به آغاز جامجهانی را برای برگزاری دیدارهای تدارکاتی فرصت دارد.
در حال حاضر و تا دو فیفادی بعدی، تیم ملی همچنان رقابتهای مقدماتی جامجهانی در منطقه آسیا را پیش رو دارد. این در صورتی است که در دو فیفادی بعد از آن یعنی شهریور و مهر سال آینده، هنوز بخش زیادی از تیمهای ملی فوتبال دنیا تکلیف صعودشان به جامجهانی مشخص نشده است. بنابراین این امر باعث خواهد شد تیم ملی ایران با محدودیتهایی در پیدا کردن رقبای مناسب برای دیدارهای دوستانه مواجه باشد. با این حال کادر فنی تیم ملی بهخصوص امیر قلعهنویی و تیم آنالیز، در حال بررسی گروهبندیها و سیدبندیهای احتمالی جامجهانی 2026 هستند تا بتوانند حریفانی با سبکهای مختلف فوتبال را برای این دیدارها انتخاب کنند.
در این گزارش، قصد داریم به بررسی برنامههای تدارکاتی تیم ملی تا آغاز جامجهانی 2026 بپردازیم. این برنامهها بهخصوص در فیفادیهای پیش رو و رقابتهای مختلفی که تیم ملی باید در آنها شرکت کند، تأثیر زیادی بر آمادهسازی تیم ملی در جامجهانی 2026 خواهد داشت.
بررسی رقبای احتمالی توسط قلعهنویی
همانطور که اشاره شد از آنجا که در مدت زمان باقیمانده تا آغاز جامجهانی (در دو فیفادی شهریورماه و مهرماه سال بعد)، تیمهای زیادی هنوز در حال رقابت برای صعود هستند، این مسأله باعث میشود که گزینههای محدودی برای برگزاری دیدارهای تدارکاتی در فیفادیهای شهریور و مهر سال آینده وجود داشته باشند. بر همین اساس کادر فنی تیم ملی ایران، با توجه به وضعیت گروه تیم ملی در جامجهانی و احتمال مواجهه با تیمهایی از آمریکای جنوبی و همچنین تیمهایی از آفریقا در جامجهانی، قصد دارد تیمهای مختلفی از این قارهها را در برنامههای تدارکاتی خود گنجانده و مدلهای مختلف بازی را برای دیدارهای دوستانه ارزیابی کند. البته بازی با تیمهای اروپایی نیز (به جز دیدار با روسیه که قطعی شده است) در اولویت بعدی برای این برنامهریزی قرار دارد.
بر همین اساس و طبق شنیدههای خبرنگار «فرهیختگان»، امیر قلعهنویی این درخواست را بهتازگی مطرح کرده تا لیستی از تیمهای مختلف برای برگزاری دیدارهای تدارکاتی تنظیم شوند و فدراسیون فوتبال بتواند وارد مذاکره با این تیمها شده و بازیهای دوستانهای با آنها ترتیب دهد. یکی از مسائل مهم که باید در نظر گرفته شود، احتمال بازی با تیمهای آمریکای جنوبی در میان برنامههای قلعهنویی بوده که با توجه به اینکه تیم ایران در گروهبندی جامجهانی احتمالاً باید با تیم ملی یکی از کشورهای این قاره روبهرو شود، برگزاری بازی با یک یا چند تیم از تیمهای آمریکای جنوبی برای آمادگی بیشتر تیم ملی براساس شنیدهها از حالا قطعی خواهد بود.
فعلا تورنمنت کافا و دیدار با روسیه قطعی هستند
در سپتامبر 2025 (شهریور 1404)، تیم ملی در تورنمنت کافا شرکت خواهد کرد. این رقابتها میتواند فرصت مناسبی برای تیم ایران باشد تا با حریفان توسعهیافته و بعضا قدرتمند از آسیای میانه روبهرو شده و آمادگی خود را برای رقابتهای جهانی افزایش دهد. تیم ایران در سال 2023 قهرمان این تورنمنت شد و حالا در تلاش است دومین قهرمانی خود را به دست آورد. این مسابقات فرصتی مناسب برای تست تاکتیکهای مختلف و آمادهسازی اولیه تیم ملی را فراهم میآورد.
علاوه بر این، در مهر 1404 (اکتبر 2025) تیم ملی ایران قرار است در یک دیدار دوستانه به مصاف تیم ملی روسیه برود. این دیدار نیز میتواند به عنوان یکی از مهمترین بازیهای تدارکاتی پیش از جامجهانی 2026 مورد توجه قرار گیرد؛ چرا که تیم ملی روسیه از ظرفیتهای مناسبی برای محک زدن تیم ما برخوردار بوده ضمن اینکه تیم ملی این کشور با سبک بازی متفاوت خود میتواند به تیم ایران کمک کند تا خود را برای رقابت با رقبای احتمالی اروپایی و دیگر تیمهای قدرتمند در جامجهانی آماده کند.
احتمال برگزاری دیدار با ترکیه و عربستان؟
در اواخر فروردینماه امسال در گزارشی در «فرهیختگان» به مذاکرات امیر قلعه نویی، سرمربی تیم ملی با وینچنزو مونتلا، سرمربی تیم ملی ترکیه اشاره کرده و در آن درباره پیشنهاد برگزاری دیدار دوستانه میان تیمهای ملی دو کشور نوشتیم. (پیشنهاد برگزاری این دیدار در آن مقطع زمانی با استقبال مونتلا مواجه شد. ) براساس این گزارش اشاره کردیم که با توجه به برنامهریزی فشرده تیم ملی برای رقابتهای مقدماتی جامجهانی 2026، فرصت مناسبی برای برگزاری این دیدار تدارکاتی در سال 1403 وجود ندارد. بنابراین، به نظر میرسید که این دیدار دوستانه در سال 1404 برگزار خواهد شد. همچنین، در آن زمان توافقی مشابه با تیم ملی عربستان نیز صورت گرفته بود، جایی که قلعهنویی در سفر به عربستان با روبرتو مانچینی، سرمربی وقت این تیم برای برگزاری دیدار دوستانه در سال 1404 به توافق رسید.
اما در حال حاضر تغییرات در وضعیت تیمهای ملی ترکیه و عربستان، موجب شده احتمال برگزاری این دو دیدار تدارکاتی تا قبل از آغاز جامجهانی 2026 بسیار کمرنگ شود. درمورد تیم ملی ترکیه، برخی تحولات جدید و تغییرات در برنامههای فدراسیون فوتبال این کشور تأثیرات منفی بر احتمال برگزاری دیدار با ایران گذاشته است. درخصوص تیم ملی عربستان نیز، برکناری مانچینی از سرمربیگری این تیم باعث شده است که برنامهریزی برای دیدارهای دوستانه بهخصوص دیدار با تیم ایران که مورد توجه سرمربی سابق و ایتالیایی سعودیها بود تحت تأثیر قرار بگیرد و این دیدار نیز به احتمال زیاد تا قبل از جامجهانی برگزار نشود. این تحولات جدید نشان میدهد که تیم ملی برای برنامهریزی دیدارهای تدارکاتی پیش از جامجهانی با چالشهای بیشتری مواجه شده و نیاز دارد که حریفان جدیدی پیدا کند تا بتواند آمادگی خود را برای بزرگترین رقابت فوتبال جهان به بهترین نحو ممکن افزایش دهد.
چالشهای پیش روی امیر
با این اوصاف به نظر میرسد یکی از چالشهای بزرگ در مسیر آمادهسازی تیم ملی برای جام جهانی 2026، پیدا کردن حریفان مناسب برای دیدارهای تدارکاتی محسوب میشود. علاوه بر محدودیتهای موجود در انتخاب حریف، باید به تقویم رقابتهای مقدماتی جامجهانی و برنامههای دیگر تیمها نیز توجه شود. فدراسیون فوتبال باید بادقت این موضوعات را بررسی کند و برای برگزاری دیدارهای دوستانه مؤثر و کارآمد تمام تلاش خود را کرده تا تیم ملی بتواند در فرصت پیش رو به بهترین شکل ممکن برای حضور در جامجهانی آماده شود.
در هر صورت شاگردان قلعهنویی با توجه به صدرنشینی مقدماتی جامجهانی 2026، از وضعیت خوبی برای صعود به این رقابتها برخوردار هستند. با این حال، برای رسیدن به بهترین آمادگی ممکن، نیاز است که برنامههای تدارکاتی دقیقی برای دیدارهای دوستانه در ماههای پیش از جامجهانی تنظیم شود. این برنامهها باید شامل رقابتهایی با تیمهایی از قارههای مختلف، به خصوص آمریکای جنوبی، آفریقا و اروپا باشد. در عین حال، محدودیتهای موجود در پیدا کردن رقبای مناسب و تغییرات در برنامههای سایر تیمها ممکن است چالشهای بیشتری را پیش روی فدراسیون فوتبال قرار دهد که باید بادقت و تدبیر برطرف شوند.