بعد از فیلترینگ «تلگرام» در روسیه و ایران و با روی کار آمدن پیامرسانهای ایرانی موجی در راستای حمایت از پیامرسانهای ایرانی و افشاگریهایی علیه پشت پرده تلگرام در رسانهها راه افتاد.
بر اساس آمارهای اعلامی حدود 70 درصد از کاربران «تلگرام» ایرانی بودند (اینکه فعل «بودند» را استفاده کردم به این دلیل است که بعد از فیلترینگ این آمار کاهش یافته است) و انتظار میرفت که بعد از فیلترینگ تلگرام در ایران «پاول دورف» مدیر این پیامرسان موضعگیری علیه رفتار مسئولان ایران داشته باشد؛ در کمال تعجب بعد از فیلترینگ تلگرام در ایران «دورف» برخلاف رفتارهای تدافعیاش در روسیه (اعلام اینکه در واکنش به این رفتار کرملین اطلاعات کاربران را در اختیار آمریکا میگذارد و همچنین دعوت مردم به اعتراض میدانی علیه دولتمران بهمنظور عدم فیلتر تلگرام) سکوت اختیار کرد و هیچ واکنشی نشان نداد! تحلیلگران فضای مجازی از سکوت مدیر تلگرام تعبیرهای مختلفی داشتند، افرادی معتقد بودند بازار ایران خیلی هم برای «دورف» اهمیت نداشته و فیلترینگ یا عدم فیلترینگ تاثیری در فعالیت تلگرام ندارد (که البته این تحلیل کمی دور از منطق و استدلالهای عرصه فضای مجازی است، چراکه رنک الکسای تلگرام بعد از فیلترینگ در ایران بهشدت کاهش یافته است)، افراد دیگری تعبیر «آرامش قبل از توفان» را از این سکوت مدیر تلگرام داشتهاند و میگویند: «دورف به دنبال تکنولوژیهای جدید برای مقابله با فیلترینگ بهویژه در ایران است.»
بر اساس تحلیلهای متفاوت و اظهارنظرهای مختلف کارشناسان تصمیم گرفتیم با مدیر تلگرام یا فردی از آن شرکت گفتوگویی در راستای فیلتر این پیامرسان در ایران داشته باشیم. درنتیجه چند سوال را آماده و به انگلیسی ترجمه کردیم و آماده گفتوگو با تلگرامیها شدیم. یک راه ارتباطی با این شرکت به دست آوردیم ولی بعد از یک ماه تلاش و سعی در ارتباطگیری با آن فرد به در بسته خوردیم و سناریوی گفتوگوی ما با مدیران تلگرام بینتیجه ماند! چراکه شرکت تلگرام برای ارتباط با رسانه شخصی با نام «Markus Ra» را معرفی کرده است که این شخص اکانت تلگرامی و توئیترش را جواب نمیدهد! و درنهایت میتوان اعلام کرد که راه ارتباطی با «پاول دورف» که مدیر اصلی و نفر اول تلگرام است وجود ندارد! سرانجام با جستوجوهای بسیار توانستیم به اطلاعاتی هرچند محدود از شرکت تلگرام در انگلیس دست پیدا کنیم؛ «شرکت تلگرام» در لندن به ثبت رسیده است اما ساختمانی که آدرسش در ثبت شرکتها اعلام شده است هیچ تابلویی ندارد و انگار سالهاست کسی در آن محل رفت و آمد نمیکند!
با یکی از همسایگان آن شرکت اعلامی ارتباط گرفتیم، آنها گفتند: «این دفتر سالهاست که خالی است و کسی در این محل رفت و آمد نمیکند، در اسم است که اینجا متعلق به شرکت تلگرام است ولی در عمل اینجا دفتر تعطیلشدهای بیش نیست و قرارداد ویژهای ندارند»، این صحبتها و این فعالیت نیمهپنهانی در یک کشور دیگر غیر از روسیه میتواند حاکی از فعالیتی نیمهپنهان تلگرام در انگلیس برای فرار از دست روسها باشد، چراکه برخلاف افکار عمومی دشمن اصلی و نفر مقابل «تلگرام» روسیه است نه ایران. عامل دیگری که بر فعالیت نیمهپنهان تلگرام مهر تایید میزند این است که «تلگرام» در مشخصات ثبت شرکتها غیر از آن آدرس هیچ راه دیگری برای ارتباط با خود اعلام نکرده و فیلد شماره تماس را خالی گذاشته است. این فرضیه در ذهن شکل میگیرد که مدیر تلگرام از ترس دولت روسیه و مخالفانش به کشور دیگری پناه برده است و در واقعیت هم این رفتار با هیچ قانونی مخالفت ندارد، اما چرا آن کشور پناهنده باید «انگلیس» باشد؟ انگلیسی که به جولیان آسانژ، بنیانگذار وبگاه ویکیلیکس پناه نداد! هر دوی این افراد به کشور انگلیس پناه بردند ولی یکی را محصور کردند و دیگری را امان دادند!
2- بنیانگذار ویکیلیکس در زندان ملکه
«فرهیختگان» حدود یک ماه پیش گزارشی از وضعیت جولیان آسانژ با عنوان «بنیانگذار ویکیلیکس در زندان ملکه» منتشر کرد که در اینجا متناسب با موضوع به بازخوانی بخشی از آن گزارش میپردازیم. 2720 روز است که محصور شده به دیوارهای سفارت اکوادور و 53 روز است که با جهان بیرون هیچ راه ارتباطی ندارد، نه اینترنت، نه تلفن و نه حتی امکان ملاقات. این جزای کسی است که خلاف مصلحت واشنگتن قدم بردارد و اسنادی را از جنایات آمریکا در عراق و افغانستان منتشر کند. حدود ۶ سال از پناهندگی جولیان آسانژ، بنیانگذار سایت افشاگر ویکیلیکس و اقامت وی در ساختمان سفارت اکوادور در انگلیس میگذرد؛ مدتهاست اجازه ندارد پایش را از سفارت بیرون بگذارد، زیرا پلیسهای انگلیسی در کمین هستند تا او را دستگیر کنند. در سال 2006 جولیان آسانژ، فرآیند راهاندازی وبگاه ویکیلیکس را آغاز کرد تا اطلاعات مهم و محرمانه بینالمللی را مستقیما در اختیار همه قرار دهد، اما این سایت زمانی توانست در صدر خبر رسانههای بینالمللی قرار گیرد که با دریافت 750 هزار سند محرمانه از یک سرباز آمریکایی به نام «چلسی منینگ» به افشاگری درباره جنایات ارتش آمریکا پرداخت و خشم واشنگتن آغاز شد. اسناد مذکور شامل کشتار غیرنظامیان، اطلاعات محرمانه جنگی افغانستان و عراق شامل رفتارهای غیرانسانی نظامیان آمریکایی با اسرا و درنهایت اطلاعات مربوط به زندان گوانتانامو بود. پس از انتشار این اطلاعات، مقامات آمریکایی جولیان آسانژ را تحت تعقیب قرار دادند که در همین زمان، پلیس سوئد در حال بررسی اتهام تجاوز آسانژ بود و حکم دستگیری وی در اروپا را در اختیار داشت.
وی سرانجام خود را تسلیم پلیس لندن کرد و پس از چند ماه بازداشت خانگی، به سفارت اکوادور در انگلستان گریخت و پناهنده سیاسی شد. کریستین هرافنسون، سخنگوی سابق ویکیلیکس که امروز یکی از معاونان ارشد این سازمان است، به «فرهیختگان» گفت مدتی است تمام راههای ارتباطی آسانژ قطع شده و حتی به او اجازه دسترسی به تلفن و اینترنت نیز داده نمیشود چه برسد به امکان ملاقات حضوری.
3- ناگفتههایی از مدیر تلگرام
پاول دورف که سعی دارد خود را یک اپوزیسیون بین کاربران اینترنتی معرفی کند ویژگیهای منحصربهفردی دارد. این مدیر پیامرسان که بهشدت اعتقاد به آزادیبیان و امنیت کاربران خود دارد در برخی موارد از اظهارات خود تخطی کرده و هیچراهی هم برای ارتباط با خود عنوان نکرده است تا مبادا بخواهد در چالشهای خبرنگاران قرار بگیرد؛ برخی ویژگیهای دورف را در ادامه بخوانید.
اغلب از او با نام مارک زوکربرگ روسیه یاد میکنند.
اکنون از روسیه تبعید شده است.
یک بار به ادوارد اسنودن پیشنهاد کار داد.
معتقد است دیگر سرویسهای پیامرسانی در سراسر جهان آشغال هستند.
بیش از آنکه نگران تهدیدات تروریستی باشد، نگران تهدیدات امنیتی است.
معتقد است فراهم کردن شبکه ارتباطی خصوصی به هزینههایی که تاکنون کرده است، میارزد.
معتقد است که دولت فرانسه به اندازه داعش در حمله پاریس مقصر و مسئول است.
دورف هیچجا را خانه نمیداند و همیشه در حال سفر است.
همیشه سیاه میپوشد.
برخی کاربران به او لقب «Neo» در ماتریکس را دادهاند.
برای اطلاعرسانی تمایلی ندارد از تلگرام استفاده کند و بیشتر از توئیتر و اینستاگرام استفاده میکند.
4- انگلیس به انصاف با پناهندهها رفتار میکند؟
پاول دورف از روسیه فرار کرد و به انگلیس پناه آورد، انگلیس به او پناه داد و حتی با ثبت شرکتش هرچند صوری در لندن موافقت کرد. جولیان آسانژ از آمریکا فرار کرد و به سفارت اکوادور در انگلیس پناه آورد ولی این سفارتخانه هر روز برای او از قفس هم کوچکتر شد و میشود و هیچ آزادیای بهعنوان یک پناهنده سیاسی ندارد. شاید دلیل رفتار انگلیس با این دو فرد این باشد که جولیان آسانژ دشمن انگلیس است و پاول دورف دشمنِ دشمن انگلیس است! ترزا می، نخستوزیر بریتانیا در نشست داووس در برابر رهبران و خبرگان جهانی اعلام کرد: «شرکتهای فناورانه همچنان نیاز دارند گامهایی را در جهت تقویت مسئولیتپذیری در قبال فعالیتهای برخطِ خرابکارانه و غیرمجاز بردارند، شرکتها نمیتوانند صرفا تماشاگر باشند وقتی میبینند عدهای از پلتفرم آنها سوءاستفاده میکنند، بهویژه تلگرام که «خانه تبهکاران و تروریستها» شده است اما در عمل انگلیس به پاول دورف روسی پناه میدهد و نتیجه این رفتارها چیزی جز عدم اعلامهای مسئولان انگلیس با مواضعشان نیست.» آزادیبیان در غرب تنها زمانی برای غرب معنا دارد که تهدیدی برای منافعش دربر نداشته باشد و مانند پاول دورف هدف خود را آسیا و خاورمیانه قراردهی و حتی تعطیلات خود را در دبی بگذرانی، ولی از مصونیت اروپایی و امنیت انگلیسی برخوردار باشی!