هم‌زمان با عبور جنگ روسیه و اوکراین از هزارمین روز، گزارش‌های مطبوعاتی و سازمان‌های بین‌المللی درباره هزینه‌های انسانی و اقتصادی این جنگ برای اوکراین و روسیه منتشر شده‌اند. این متن تلخیصی از گزارش رویترز و لوپوئن درباره خسارت‌های جنگ اوکراین و روسیه طی 1000 روز جنگ است.
سمت روسیه
مجله لوپوئن اعلام کرده که روسیه در برابر اوکراین در موقعیت قدرت قرار دارد و «عملیات نظامی ویژه» که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ آغاز کرد، دستاوردهایی داشته، اما این دستاوردها با هزینه‌های گزاف و در برابر منافع کم به دست آمده است.
این مجله در گزارشی به قلم «کلمان ماشکور» توضیح داد که نیروهای مسلح روسیه پس از ایستادگی در برابر حمله متقابل اوکراین در تابستان ۲۰۲۳، از اکتبر ۲۰۲۳ حملات خود را آغاز کرده و به‌طور سیستماتیک منطقه دونباس را تصرف می‌کنند و شهرهایی را که به تدریج به قلعه‌های مستحکم برای خود تبدیل کرده‌اند، به دست می‌آورند.
روسیه از آغاز جنگ حدود ۳۲۰ میلیارد دلار هزینه کرده است؛ یعنی روزانه ۳۲۰ میلیون دلار. نرخ تورم نیز طی یک سال بیش از ۹ درصد افزایش یافت و بانک مرکزی روسیه مجبور به افزایش نرخ بهره اصلی به ۲۱ درصد شد؛ هرچند حمله اوکراین به منطقه کورسک روسیه غافلگیرکننده بود، اما به طور بنیادین پویایی جنگ را تغییر نداد. با فرارسیدن فصول سرد، روس‌ها اکنون موجی از پهپادها و موشک‌های بالستیک را به سمت شهرها و زیرساخت‌های انرژی اوکراین شلیک می‌کنند؛ هرچند نیروی هوایی اوکراین ادعا می‌کند بسیاری از آنها را ساقط کرده است.
هزینه‌های انسانی و مادی
به گفته نویسنده، انتخاب مجدد دونالد ترامپ می‌تواند کمک‌های نظامی به کی‌یف را کاهش دهد. ترامپ در وعده‌های انتخاباتی خود از بازگرداندن صلح به اروپا سخن گفته، اما تأکید کرده است که «ما همچنان میلیاردها دلار به فردی می‌دهیم که از امضای توافق سر باز می‌زند»؛ اشاره‌ای که به ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین ارجاع دارد.
از آنجا که ایالات‌متحده بزرگ‌ترین ارائه‌دهنده کمک‌های نظامی به اوکراین است، ترامپ می‌تواند پس از رسیدن به قدرت، اوکراین را برای مذاکره تحت فشار قرار دهد. در همین حال، کرملین در موقعیت قدرت قرار دارد، اما جو بایدن، رئیس‌جمهور کنونی آمریکا، ارسال تجهیزات نظامی را افزایش داده و به اوکراین اجازه داده است که با موشک‌های آمریکایی به عمق روسیه حمله کند.
نشریه لوپوئن در این باره می‌نویسد: «روسیه از آغاز جنگ ۷۰۰ هزار سرباز را به دلایل مختلفی شامل کشته، زخمی، مفقود و اسیر شدن از دست داده است و شمار کشته‌های روزانه به بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ نفر رسیده است؛ در حالی که در سال ۲۰۲۲ این رقم بیش از ۲۰۰ نفر نبود.»
حضور ۱۰ هزار سرباز کره‌شمالی نشان‌دهنده مشکلات روسیه در جذب نیرو است. روسیه طی هزار روز توانسته است تنها 10.82 درصد از اراضی اوکراین را تصرف کند که با احتساب شبه‌جزیره کریمه و بخش‌هایی از مناطق دونتسک و لوهانسک که پیش از جنگ در اختیار روسیه و روستباران اوکراینی قرار داشت، به ۱۸ درصد می‌رسد.
خسارات مادی
طبق گزارش‌ها، حدود ۲۰ هزار قطعه تجهیزات نظامی شامل خودروها و هواپیماها، ۳۵۶۹ تانک و ۵۰۰۸ خودرو نابود شده‌اند. نیروی هوایی روسیه نیز ۱۳۲ هواپیما و ۱۴۷ بالگرد از دست داده است. همچنین حدود ۲۰ کشتی ناوگان روسیه در دریای سیاه غرق شده و باقی کشتی‌ها به بنادر دورتر منتقل شده‌اند، که این مسئله به اوکراین اجازه داده همچنان گندم خود را که ۴۰ درصد صادراتش را تشکیل می‌دهد، صادر کند.
هرچند جامعه روسیه فعلاً تحت‌تأثیر بسیج عمومی قرار نگرفته است، اما از هزینه‌های انسانی جنگ رنج می‌برد. پیش‌بینی می‌شود جمعیت روسیه از ۱۴۶ میلیون نفر در حال حاضر به ۱۴۲ میلیون نفر در سال ۲۰۳۰ و سپس به ۱۳۸ میلیون نفر در سال ۲۰۴۰ کاهش یابد، زیرا نرخ باروری، 1.5 کودک برای هر زن است، در حالی که این رقم در فرانسه 1.79 است. برای جایگزینی نسل‌ها نرخ 2.1 مورد نیاز است.
سمت اوکراین
سازمان ملل متحد برآورد می‌کند که بیش از ۱۱ هزار و ۷۰۰ غیرنظامی از آغاز جنگ کشته و بیش از ۲۴ هزار و ۶۰۰ نفر دیگر زخمی شده‌اند. با این حال، گزارش‌ها حاکی از آن است که آمار واقعی ممکن است بسیار بیشتر باشد؛ به‌ویژه در مناطقی که دسترسی به آنها دشوار است، مانند ماریوپل که به‌طور گسترده تخریب شده و اکنون تحت کنترل نیروهای روسی است.
مقامات اوکراینی اعلام کردند که حدود ۶۰۰ کودک جان خود را در جنگ از دست داده‌اند. با وجود چنین تلفاتی در میان غیرنظامیان، اکثر قربانیان سربازان هستند؛ به دلیل ماهیت درگیری‌های مستقیم که در آن از سلاح‌های سنگین و وسایل زرهی استفاده می‌شود. ولودیمیر زلنسکی پیش‌تر گفته بود بیش از ۳۱ هزار سرباز اوکراینی در درگیری‌ها کشته شده‌اند؛ بدون ارائه جزئیات بیشتر درباره زخمی‌ها یا مفقودها.
خسارات اقتصادی
اقتصاد اوکراین طی این جنگ دچار انقباض بزرگی شده و در سال ۲۰۲۲ به اندازه یک‌سوم کوچک‌تر شد. علی‌رغم بهبود جزئی در دو سال بعد، هنوز اندازه اقتصاد کمتر از ۸۰ درصد سطح پیش از جنگ است. برآوردهای اخیر بانک جهانی، کمیسیون اروپا، سازمان ملل و دولت اوکراین نشان می‌دهد جنگ تا دسامبر ۲۰۲۳ خسارات مستقیم به ارزش ۱۵۲ میلیارد دلار وارد کرده است. این خسارات عمدتاً شامل بخش‌های مسکن، حمل‌ونقل، تجارت، صنعت، انرژی و کشاورزی بوده است. دولت اوکراین و بانک جهانی هزینه کل بازسازی و بهبود را تا پایان سال گذشته حدود ۴۸۶ میلیارد دلار تخمین زدند، که معادل 2.8 برابر تولید ناخالص داخلی اوکراین در سال ۲۰۲۳ است.