ما از امیر قلعهنویی در تیم ملی چه میخواهیم؟ انتظارات از کادرفنی تیم به دو سطح تقسیم میشود؛ دسته اول دستاورد است که باید نتیجه بگیریم و به دنبال کیفیت برویم. اما قسم دوم در تیمسازی تعریف میشود که فرصتها و محدودیتهای مهمی دارد. هر چند برای تحلیل درست باید تصویر درستی از ظرفیتهای فوتبال ایران داشته باشیم.
اولین مؤلفه تیمسازی، تغییر است. تغییر برای اینکه ایده جوانگرایی در فوتبال ایران، به موفقیت واقعی برسد. به زبان سادهتر، تغییر نسل زمانی در تیم ملی پروژه موفقی است که هم هدفمند طی شود و بازیکن بسازد. و هم علاوهبر ساختن آیندهای امن، منطقی باشد و فوتبال و نتایج تیم ملی را تحتتاثیر قرار ندهد. اما چرا این مسیر امروز بهسختی طی میشود؟
مهمترین ایراد، ذهنیت است. تیم ملی نتیجهگراست. باشگاهها هم؛ چرخ تولید در فوتبال ایران از ریل خارج شده و این نقص دست ما را برای تغییر خالی گذاشته تا رویکرد اخیر کادرفنی در جوانسازی تیم ملی هم موثر نباشد. یعنی بازیکنان جوان در فهرست قرار میگیرند و میانگینسنی تیم را پایین میکشند، اما تغییری در بدنه اصلی تیم ایجاد نمیشود و تنها نیمکت جوان شده است. همین حالا ۵ بازیکن زیر ۲۳ سال در اردوی تیم ملی هستند، کدامیک از آنها فرصت بازی در ترکیب ثابت تیم ملی را پیدا میکنند؟ یا ۷ بازیکن اصلی تیم بالای ۳۰ سال هستند، برای کدامشان جانشین مهمی داریم؟ نکته مهم این است که بخش مهمی از این چهرههای آشنا و قدیمی ۱ سال و ۷ ماه بعد باید در جام جهانی برای تیم ملی بازی کنند. در شرایطی که میانگینسنی فهرست امروز تیم ملی نزدیک به ۲۸ سال است و عدد متوسط سنی ما در جام جهانی باز هم حدود ۳۰ میشود و این، بیشتر نگرانکننده است.
بخشی از این ایرادها ساختاری است اما باعث نمیشود از همین حالا ناامیدانه بهدنبال بهانه برویم. تیم ملی حتی با این شرایط هم میتواند از ظرفیتهای فوتبال ایران بهتر استفاده کند. مسیر رسیدن به جام جهانی سخت نیست. حضور در مرحله گروهی هم دیگر آمال و آرزو محسوب نمیشود. همین شرایط باید قدرت ریسکپذیری کادرفنی را بالا ببرد. از این جهت که با فرصت بیشتر به همین جوانان و افزایش تجربه بیناللملی آنها در بازیهای باقیمانده بتوانیم در جام جهانی پیشرو ترکیبی از یک تیم جوان و باتجربه داشته باشیم و در جام ملتهای بعدی از یک نسل جدید رونمایی کنیم. در شرایط فعلی همه مقصرند اما امیر قلعهنویی باید هرچه زودتر این رویه را تغییر دهد. حتی به قیمت هزینه دادن در بازیهای پیشرو.