علی اکبر فراهانی؛ فرهیختگان آنلاین: آزمایشگاه‌های دانشگاه‌ها را باید بازوی اصلی انجام فعالیت‌های پژوهشی دانست. بستری که امکان انجام تحقیقات بر لبه دانش را فراهم می‌کند؛ به همین دلیل است که وجود تجهیزات به روز و‌هایتک در چنین ازمایشگاه‌هایی می‌تواند نقش جدی در پیشبرد برنامه‌های علمی داشته باشد. اما واقعیت آن است که دسترسی به این تجهیزات برای دانشگاه‌ها نه تنها ساده نیست، بلکه خود به یک چالش اصلی برای متولیان این حوزه تبدیل شده است؛ چرا که کمبود منابع مالی در این زمینه باعث شده تا از یک سو نگهداری تجهیزات‌هایتک برای دانشگاه‌ها به موضوع پرهزینه تبدیل شده و از سوی دیگر خرید تجهیزات جدید را هم غیرممکن کند.
مسأله البته تنها به اینجا ختم نمی‌شود و با اوج گرفتن تحریم‌ها طی سال‌های اخیر، فرسودگی بخش عمده‌ای از تجهیزات موجود هم بار مضاعفی را به دانشگاه‌ها تحمیل کرده است. هر چند که نمی‌توان نقش تولیدکنندگان داخلی در کم اثر کردن نقش تحریم‌ها را نادیده گرفت؛ اما ذکر این نکته هم حائز اهمیت است که تولید برخی از تجهیزات به دلیل‌هایتک بودن آن‌ها از لحاظ اقتصادی به صرفه نبوده و دسترسی به تولیدکنندگان خارج از کشور هم کار آسانی نیست.
اهمیت تزریق منابع مالی جدید برای به روز نگه داشتن این حوزه، به حدی است که مهر ماه سال گذشته پیمان صالحی، معاون پژوهشی وزیر علوم از تزریق بودجه ۱۰۰ میلیون یورویی از صندوق توسعه ملی با مجوز مقام معظم رهبری خبر داده بود؛ بودجه‌ای که می‌توانست جان جدیدی به این حوزه تزریق کند؛ هر چند که در نحوه توزیع این بودجه از سوی مسئولین دانشگاهی و تخصیص این منابع به فعالیت‌های دیگر اما و اگر‌های زیادی در طول یک سال اخیر ایجاد شده، اما با توجه به اهمیت بالای این حوزه این بار پای معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان به میدان باز شده تا با ارائه گرنت‌های آزمایشگاهی، شرایط را در حد محدودتر برای نوسازی تجهیزات این حوزه آماده کند.
انطور که حسین افشین در نهمین دوره رویداد سرآمدان علمی کشور عنوان کرده؛ قرار است از سه دانشگاه برتر حمایت شده و به آن‌ها گرنت خاص ارائه شود؛ یعنی در قالب گرنت‌های ۵ میلیارد تومانی به این ۳ دانشگاه، امکان خرید تجهیزات آزمایشگاهی از سوی آن‌ها در نمایشگاه ایران ساخت، فراهم شود. با وجود اینکه چنین حمایتی را نمی‌توان به مثابه تزریق بودجه برای تجهیز آزمایشگاه‌ها به حساب آورد و حتی تا الان مشخص نیست این حمایت قرار است به کدام یک از دانشگاه‌ها برسد؛ اما قطعاً چنین گام‌های در صورت تداوم می‌تواند نقش مؤثری در تغییر شرایط فعلی داشته باشد.