مساله مبهم بودن فرایند حراج تهران بار اولی نیست که محل بحث میان در رسانهها شده است و جوابیههای این حراجی خود محل ابهامات بیشتری شده؛ شاهد مثالش در سال گذشته اتفاق افتاد. پس از برگزاری هفدهمین دوره حراجی تهران که در آن رکورد گرانترین اثر حراج تهران با مبلغ بیش از ۲۱ میلیارد تومان شکسته شد، «فرهیختگان» در گزارشی به ماجراهای پیرامون حراجی تهران پرداخت که منجر به جوابیه روابطعمومی حراجی تهران شد. در یکی از بندهای این جوابیه عنوان شده که ارقام چند صد میلیاردی عنوانشده در فروش این حراجی قابل مقایسه با ارقام پولشویی نیستند.
رقمی که مسئولان حراجی تهران آن را کمتر از میزان لازم برای پولشویی میدانند، آنقدرها هم کم نیست. بودجه معاونت هنری وزارت ارشاد در سال سال ۱۴۰۲ به حدود ۱۲۰ میلیارد تومان میرسد. البته محمدمهدی اسماعیلی، وزیر سابق ارشاد گفتوگویی در بهمن ماه ۱۴۰۲ داشته و بودجه این معاونت را بیش از ۱۴۰ میلیارد تومان در این سال عنوان میکند؛ از طرف دیگر بودجه سازمان سینمایی در سال ۱۴۰۲ رقم ۴۸۲ میلیارد و ۱۵۶ میلیون تومان بوده است، اما رقم حراج تهران چه؟ حراج تهران تنها در سال ۱۴۰۲ در سه حراجی برگزارشده، رقمی حدود ۵۱۷ میلیارد تومان فروخته است؛ البته این عدد تنها میزان رقم مزایدههاست و خود حراجی تهران براساس مبلغ فروش هر اثر، حداقل ۱۰ درصد حقالزحمه میگیرد؛ یعنی در سال ۱۴۰۲ حراج تهران توانسته رقمی حدود ۱۰۰ میلیارد تومان را از سه حراجی -فارغ از مبلغ دریافتی از اسپانسر- داشته باشد.
این ابهامات البته زمانی گستردهتر میشود و ضریب پیدا میکند که حرفهای دولتیها هم در کنار حرفهای مسئولان حراجی تهران قرار میگیرد. محمود سالاری معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد میگوید بخش مهمی از خریداران آثار حراجی تهران نهادها هستند و این نکته سوال دیگری را در ذهن مخاطب به وجود میآورد؛ اگر بانکها و نهادها خریداران این آثار هستند پس به چه دلیل باید حریم خصوصی آنها حفظ شود و نام بانک و تعداد آثاری که خریده به سمع و نظر مردم نرسد؟ آیا نباید سرمایهگذاری بانک مربوطه برای سپردهگذارانش شفاف شود؟ نقطه ابهام در جایی است که نام برخی بانکهای دولتی که مستقیما به بیتالمال دسترسی دارند حوالی حراج تهران میچرخد؛ نامهایی که با حضورشان در حراجی بهاصطلاح خصوصی تهران -که مشخصات خریدارانش را حریم خصوصی آنها میداند و قرار است به صورت آنلاین برگزار شود- ابهامات این حراجی را بیش از پیش گسترش میدهند.
متن کامل گزارش محمدحسین سلطانی، خبرنگار گروه فرهنگ را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.