«یورو نیوز» در گزارشی به فرار جوانان اوکراینی از جنگ نوشته است: «نه پشیمانی، نه غمی. گروهی از مردان جوان اوکراینی پس از به خطر انداختن جان خود برای فرار از جنگی که کشورشان را ویران می‌کند، احساس سرخوشی می‌کنند که دیگر دست مقام‌های اوکراینی به به آنها نمی‌رسد و می‌توانند در رومانی به آینده بدون جنگ خود بیندیشند.
در بهار امسال حداقل سن نظام وظیفه در اوکراین از ۲۷ به ۲۵ سال کاهش یافت تا جوانان بیشتری بتوانند در جبهه‌های نبرد علیه دشمن بجنگند. اما کم نیستند جوانانی که توانسته‌اند از کنترل سنگین پلیس مرزی اوکراین فرار و با عبور از منطقه کوهستانی مارامائوریس و رودخانه تیسا خود را به رومانی برسانند.
اوگنی، جوان ۲۰ ساله که یکی از کسانی است که از این طریق از کشور فرار کرده درباره تجربیات خود چنین می‌گوید: «ما آگاهانه خطر مرگ ناشی از فرار را پذیرفتیم اما این خطر آنطور که مقام‌ها سعی دارند ما را بترسانند بزرگ نیست.»
او که یک بار پیش از این تلاش کرده بود از کشور فرار کند به دلیل بیماری معده مجبور شده بود سفر خود را نیمه تمام بگذارد و خود را به نگهبانان اوکراینی تسلیم کرده بود. آنها هم خوشحال از اینکه نیازی نبوده خود را برای دستگیری او به دردسر بیندازند تنها با دریافت جریمه‌ای او را رها کردند. هرچند اوگنی خوش‌شانس بود که ۵ سال جوان‌تر است وگرنه او را مستقیم به جنگ می‌فرستادند.
با این حال اوگنی ۹ روز پیاده از شهر اولکساندریا در مرکز اوکراین خود را به گذرگاه مرزی رومانی رساند. او از گذرگاهی وارد رومانی شد که یک دفتر مهاجرت در آنجا قرار دارد و به سرعت وضعیت پناهندگان اوکراینی رسیدگی می‌کند. او این سفر را با دوستان دوران کودکی خود، دانیل و دانیلو انجام داد. هرچند این دو به صورت مداوم با والدین خود تلفنی در تماس هستند اما در عین حال نمی‌توانند شور و شوق خود را از ترک کشورشان پنهان کنند.
دانیل می‌گوید: «والدین ما می‌دانند که ارزش به خطر انداختن زندگی‌مان را داشت، حتی اگر ما آنها را برای روزها در تعلیق نگه داشتیم، بدون اینکه بدانند در امان هستیم یا نه.» در روزهای آینده این سه نفر قصد دارند رومانی را ترک کنند. اوگنی که پدر و مادرش را در اوکراین را رها کرده به برادر و عموهایش در لهستان خواهد پیوست، در حالی که دانیل و دانیلو به استونی و بلژیک سفر خواهند کرد، جایی که بستگان آنها در آنجا زندگی می‌کنند.
کی‌یف نه تنها در تسلیحات با کمبود نیرو مواجه است که در نیروی انسانی هم مشکلات زیادی دارد. دولت اوکراین به همین دلیل تدابیری را برای افزایش جذب نیرو ترتیب دیده است. جوخه‌های استخدام سرباز گاهی در خیابان‌ها پرسه می‌زنند و کسانی را که برای حضور در جبهه ثبت نام نکرده‌اند را شکار می‌کنند.
بر اساس داده‌های گردهم آوری شده توسط وال استریت ژورنال بیش از ۴۴ هزار مرد اوکراینی از زمان آغاز جنگ به رومانی، مولداوی و اسلواکی گریخته‌اند. این رقم شامل کسانی که به لهستان و مجارستانه رفته‌اند و یا افرادی که با پرداخت رشوه موفق شده‌اند مجوز خروج از کشور را دریافت کنند نمی‌شود. تلاش‌ها برای رسیدن به رومانی و مولداوی از طریق کوه‌ها انجام می‌شود اما آمارها حکایت از آن دارد که تلاش‌ها برای استفاده از اسناد جعلی برای خروج از کشور از آن هم بیشتر است.
به گفته پلیس مرزی رومانی، تعداد ورود غیرقانونی به رومانی از ژانویه ۲۰۲۴ نسبت به سال های گذشته دو برابر شده است. از ژانویه، بیش از ۷ هزار اوکراینی غیرقانونی وارد این کشور شده‌اند که در مقایسه با ۳ هزار و ۸۰۰ نفری در سال ۲۰۲۳ و ۴ هزار و ۵۰۰ نفر در سال ۲۰۲۲ افزایش چشمگیری داشته است.
در این مسیر تعداد افرادی که توسط پلیس اوکراین دستگیر شده‌اند ناشناخته است اما تخمین زده می‌شود که دست‌کم ۱۰۰ نفر باشند. در این مدت در مجموع بیش از ۱۵ هزار مرد اوکراینی تنها به رومانی گریخته‌اند و از این تعداد ۲۵ نفر جان باخته‌اند؛ ۱۵ نفر در رودخانه تیسا غرق شدند و ۱۰ نفر هم از ارتفاعات کوهستانی سقوط کردند.
این افرد علاوه بر آنکه جان خود را به خطر می‌اندازند با خطر دستگیری توسط نیروهای اوکراینی نیز رو به رو هستند و در آن صورت راهی زندان خواهند شد. خروج غیرقانونی از کشور توسط مردان ۱۸ تا ۶۰ ساله طبق حکومت نظامی می‌تواند تا ۱۲ سال حبس به همراه داشته باشد.
این سه دوست شبانه با تلفن همراه خاموش در میان جنگل‌های انبوه قدم زدند تا مرزبانان هیچ سیگنالی را تشخیص ندهند. اوگنی در این خصوص می‌گوید: «ما از دید نگهبانان پنهان شدیم، از ارتفاعات و رودخانه های شیب دار عبور کردیم و در مناطق صخره‌ای در کیسه خواب خوابیدیم. ما اکثر وسایلی را که حمل می‌کردیم دور انداختیم چون حمل آن برایمان سخت و یا خیلی سنگین بود.»
آنها نیم ساعت با دمپایی و در حالی که آب به کمرشان رسیده بود از رودخانه عبور کردند تا بتوانند خود را به مرز برسانند. سپس مستقیما به پلیس مرزی مراجعه و نحوه رسیدنشان را بازگو کرده‌اند. روز بعد بازرسی کل مهاجرت که دفتری در همان نقطه مرزی افتتاح کرده به آنها وضعیت حفاظت موقت اعطا کرد.
اوگنی می‌گوید شرایط زندگی در اوکراین از این هم بدتر خواهد شد و ارزشش را داشته که چنین سختی‌هایی را به جان بخرد.
پلیس مرزی رومانی با پشتیبانی ده‌ها نگهبان آژانس مرزی اروپایی ، حدود ۴۳۰ کیلومتر مرز با اوکراین را زیر نظر دارد. آنها تاکنون ۱۵۰ بار مداخله کرده و جان ۱۰۰ اوکراینی را نجات داده‌اند. یولیا استن، رئیس پلیس مرزی رومانی که مرز با اوکراین را کنترل می‌کند در این خصوص می‌گوید:«ما دوربین‌هایی را در میان درختان و وسایل نقلیه مجهز به فن‌آوری‌های حرارتی که گرمای انسان را تشخیص می‌دهند و همچنین پهپادها پنهان کرده‌ایم.»
او در ادامه در خصوص درمان این اوکراینی‌ها می‌گوید: «آنها با سطوح بالای آدرنالین وارد می‌شوند که باعث می‌شود ادعا کنند نیازی به درمان ندارند. کاری که آنها از ترس شناسایی نشدن انجام می‌دهند اما واقعیت این است که اغلب بریدگی‌های عمیق و حتی شکستگی دارند و در نتیجه ما آنها را با آمبولانس راهی مراکز درمانی می‌کنیم.»
بر اساس اظهارات این افراد آنها ترجیح می‌دهند در کوهستان بمیرند تا در جنگ. با این حال برخی از آنها خطراتی که در این مسیر ممکن است برایشان پیش بیاید را دست‌کم می‌گیرند. در مسیر ۱۲۰ کیلومتری منطقه کوهستانی مشترک اوکراین و رومانی کوه‌هایی با ارتفاع ۲۰۰۰ متر و دره‌هایی با عمق ۲۰۰ متر وجود دارد. برخی از این افراد فکر می‌کنند اگر از مسیرهای خطرناک‌تر عبور کنند احتمال دستگیر شدنشان کمتر می‌شود.»