فرهیختگان: فوتبال ایران تا مدتها درگیر ورود VAR یا همان کمکداور ویدئویی بود و بسیاری از هواداران این رشته و همچنین کارشناسان معتقد بودند با خرید این تکنولوژی بسیاری از مشکلات حل خواهد شد و داوری ما شرایط بهمراتب بهتری پیدا خواهد کرد. ماهها بود وعده استفاده از VAR داده میشد اما هربار بدعهدی و تاخیر به وجود آمده باعث میشد امیدواریها برای ورود این تکنولوژی به کشور کم شود.
نهایتا وعده مهدی تاج، رئیس فدراسیون فوتبال در این باره که قطعا از ابتدای فصل بیستوچهارم شاهد استفاده از این تکنولوژی در فوتبال ایران خواهیم بود،البته بهصورت ناقص عملی شد و درنهایت در دو هفته ابتدایی لیگ جدید شاهد استفاده از VAR بودیم. بااینحال نهتنها مانند بیشتر کشورهایی که از این سیستم استفاده میکنند مشکلات حل نشده، بلکه ایرادهای جدیدی را در پخش تلویزیونی مسابقات میبینیم که باعث شده علاقهمندان به فوتبال در ایران چندان از تصاویری که میبینند راضی نباشند.
از همان ابتدای ماجرای خرید این سیستمها و همچنین ورود آن به کشور اختلافات بین صداوسیما و فدراسیون فوتبال در راهاندازی آن کاملا مشخص و بارز بود. مدیران تلویزیون تاکید داشتند این سیستم باید با تایید فنی آنها راهاندازی و زیرنظر این نهاد از آن استفاده شود. به همین دلیل هم مشکلاتی در دو هفته ابتدایی وجود داشت که این ناهماهنگی را بهخوبی نشان میداد.
در چنین شرایطی وقتی در دیدارهایی دو هفته نخست که از VAR استفاده میشد داوران حاضر در اتاق مخصوص به داور مسابقه در زمینه برخی صحنهها مشاوره میدادند، برخلاف تصور و روال مرسوم در سراسر دنیا هیچ تصویر متفاوتی از این صحنهها از تلویزیون به نمایش درنمیآمد که نشان دهد داور از زوایای مختلف مشغول بررسی اتفاقات است یا اینکه در اتاق VAR با خطکشیهای مرسوم مشغول بررسی صحنه آفساید هستند.
همین روند باعث بروز شایعاتی درباره استفاده از VAR در ایران شده و این ادعا هم مطرح شده که کمکداوران ویدئویی همان صحنههای پخششده از تلویزیون را بررسی میکنند و تصاویر منحصربهفرد و متفاوتی از دوربینهای خود ندارند. این اتفاقات احتمالاتی را در این زمینه به ذهن متبادر میکند؛ اول اینکه شاید VAR خریداریشده به دوربینهای مجزا مجهز نیست و فقط همان تصاویری را که از تلویزیون پخش میشود دوباره مورد بررسی قرار میدهد.
احتمال دوم- که براساس شنیدهها به واقعیت نزدیکتر است- این است که داوران ویدئویی در اتاق VAR تصاویر مخصوص دوربینهای این تکنولوژی را بررسی میکنند اما صداوسیما آن تصاویر را روی خروجی خود پخش نمیکند و دلیلش ظاهرا این است که این سازمان میخواهد همچنان انحصار تمامی تصاویر پخششده را در اختیار داشته باشد و به همین دلیل میخواهد این تکنولوژی با بررسی و تایید آنها مورد استفاده قرار گیرد و همین موضوع محل اصلی چالش بین آنها و فدراسیون فوتبال است که باعثشده ورود VAR هم با حاشیه همراه باشد.
این درحالی است که اکنون حتی در برخی کشورها استفاده از سیستم آفساید نیمهخودکار آغاز شده و بهنظر میرسد بهزودی این روش در سراسر دنیا فراگیر خواهد شد. از سوی دیگر از آغاز این فصل در برخی کشورهای اروپایی قرار است داوران دلایل تصمیماتی را که از طریق VAR میگیرند برای هواداران و حاضران در ورزشگاه توضیح دهند اما در فوتبال ما هنوز تصاویر آهسته و اسلوموشن باکیفیت از این صحنهها وجود ندارد و این موضوع میتواند روی تصمیماتی که داوران میگیرند تاثیر منفی داشته باشد.