فرهیختگان: نشریات علمی محل انتشار نتایج تحقیقات پژوهشگران هستند تا دیگر محققان از آخرین دستاوردهای علمی آنها آگاه شوند. این نشریات با هدایت نوآوری، اطلاع‌رسانی در سیاست، تقویت آموزش و کمک به رشد کلی دانش، نقش مهمی در توسعه یک کشور ایفا می‌کنند. اگر بخواهیم تعریف دقیقی از نشریات علمی داشته باشیم باید بگوییم انتشارات علمی رسانه اولیه‌ای هستند که از طریق آن اکتشافات و نوآوری‌های جدید با جامعه جهانی به اشتراک گذاشته می‌شود.

این انتشار دانش به تحقیقات بیشتر دامن می‌زند و منجر به پیشرفت‌های تکنولوژیکی و صنایع جدیدی می‌شود که می‌توانند باعث رشد اقتصادی شوند. در این میان اداره کل کتابخانه‌ها، مجلات، انتشارات علمی و علم‌سنجی دانشگاه آزاد با بیش از سه‌دهه فعالیت در حوزه انتشار نشریات علمی، امروز یکی از ناشران مطرح و موفق در زمینه نشر مقالات و دستاوردهای پژوهشگران محسوب می‌شود. 

   سهم 43 درصدی دانشگاه آزاد از نشریات کشور
 دانشگاه آزاد در حال حاضر 522 عنوان مجله علمی دارد؛ عددی که نشان می‌دهد 43 درصد کل نشریاتی که در کشور وجود دارند در دانشگاه آزاد منتشر می‌شود. این درحالی است که دانشگاه تهران 20 درصد مجلات کل کشور را به خود اختصاص داده است و دانشگاه‌های فردوسی مشهد، تربیت مدرس، شهید بهشتی و... در رده‌های بعدی قرار دارند. در نمودار زیر جایگاه دانشگاه آزاد در نشریات کشور را به تفکیک دانشگاه‌ها مشاهده می‌کنید. 

   انتشار 50 درصد مجلات دانشگاه در حوزه علوم انسانی
در این میان بد نیست نگاهی به تعداد نشریات دانشگاه آزاد به تفکیک گروه‌های علمی بیندازیم. در این دانشگاه تلاش بر این بوده که این نشریات به فراخور نیاز گروه‌های آموزشی راه‌اندازی شوند و تمام گروه‌های علمی را پوشش دهند. در این دانشگاه 6 گروه علمی پزشکی، علوم انسانی، علوم پایه، کشاورزی، فنی و مهندسی و هنر و معماری وجود دارد؛ در گروه پزشکی 18 مجله، علوم انسانی 266 مجله، علوم پایه 72 مجله، کشاورزی 69 مجله، فنی و مهندسی 80 مجله و در گروه هنر و معماری 17 مجله منتشر شده است. 

  رشد نمایه‌سازی نشریات دانشگاه به روایت اعداد
دانشگاه آزاد ضمن هدف‌گذاری برای نمایه‌سازی نشریات در پایگاه‌های بین‌المللی، از مراجع داخلی نیز رتبه علمی کسب کرده است. اگر نگاهی به آمارهای این سال‌ها داشته باشیم به‌راحتی متوجه می‌شویم روند رشد نشریات دانشگاه آزاد دارای رتبه علمی از وزارتین رشد صعودی بوده است، به‌طور مثال تعداد نشریات دانشگاه آزاد دارای رتبه علمی وزارتین در سال 1389 برابر با 15 نشریه بوده است که این عدد در سال 1402 به 141 مجله رسیده است.

در این نمودار تعداد مجلات دانشگاه دارای رتبه علمی وزارتین را از سال 1389 تا سال 1402 مشاهده می‌کنید. روند رشد نشریات دانشگاه آزاد در پایگاه Scopus نیز صعودی بوده است. در سال 1393 تنها چهارمجله دانشگاه آزاد در اسکوپوس نمایه شده بود که این عدد در سال‌های 1398 و 1399 به 19 مجله رسیده است. البته تعداد نشریات نمایه شده دانشگاه آزاد در اسکوپوس سال گذشته به 18 نشریه رسیده است. نشریات دانشگاه آزاد در پایگاه Clarivate Analytics نیز رشد چشمگیری داشته تا جایی که در سال 1389 تنها یک مجله در این پایگاه نمایه شده بود. این عدد در سال 1395 به 10 مجله و در سال گذشته به 17 مجله رسید که نشان‌دهنده رشد 17 برابری است. 

متن کامل گزارش سارا طاهری، خبرنگار گروه دانشگاه را در روزنامه فرهیختگان بخوانید.