فرهیختگان: سیستم آموزشی ایران اوضاع مناسبی ندارد و اگر به سرعت تدبیری برای آن اندیشیده نشود، در سال‌های آینده، با بحرانی جدی در این زمینه مواجه خواهیم بود. به صورت استانی بدترین استان‌ها به ترتیب سیستان‌و‌بلوچستان، گلستان و خراسان رضوی است که مشخصا در سیستان‌و‌بلوچستان با نرخ 47.6 درصد نیمی از جمعیت دانش‌آموزی، اساسا مدرک متوسطه دوم را دریافت نمی‌کنند. اینها یا در دوره ابتدایی بازمانده شده و از چرخه آموزش خارج می‌شوند یا در متوسطه اول. بالاخره جمعیت دانش‌آموزی، به انتهای کار که کلاس دوازدهم است، نمی‌رسند.

می‌توان گفت بدترین استان، استان سیستان‌و‌بلوچستان است. استان بعدی گلستان است که 30 درصد از جمعیت 18 تا 24 سالش مدرک متوسط دوم را ندارند. بهترین استان‌ها هم استان‌های گیلان، مازندران و بوشهر هستند که به صورت متوسط حدود 10 درصد از جمعیت‌شان این مدرک را ندارند. 

متاسفانه در کشور ما هم در بحث میانگین نمرات آزمون نهایی که در اختیار وزارت آموزش‌و‌پرورش هست و هم نتایج آزمون کنکور سراسری که سازمان سنجش متولی آن است، داده‌های سالانه به صورت عمومی و درست در دسترس عموم قرار نمی‌گیرد. حتی در دسترس پژوهشگران این حوزه هم اصولا وجود ندارد.

بعضا مرکز پژوهش‌های مجلس یا معاونت رفاه در وزارت کار و تعاون و رفاه اجتماعی در بحث فقرهای چند‌بعدی و فقر آموزشی، به صورت جسته و گریخته به این داده‌ها دسترسی داشتند و در گزارش‌ها به آن اشاره می‌کردند. اما به صورت یک داده عمومی که در دسترس عموم مردم باشد و در درجه دوم هم دست پژوهشگران حوزه آموزش باشد، متاسفانه وجود ندارد و این یکی از نقص‌های سیستم سیاستگذاری کشور ماست. از یک طرف، ما مشکلات عدیده‌ای در بخش‌های مختلف داریم، ولی از طرف دیگر داده‌های قابل اعتنا و قابل اعتبار در دسترس نیست. همین باعث می‌شود که نتوان پژوهش درستی در این حوزه‌ها انجام داد. 

گزارش تحقیقی عطیه وحیدمنش، عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران از وضعیت عدالت آموزشی در روزنامه فرهیختگان بخوانید.