تاریخ : Mon 22 Jul 2024 - 09:52
کد خبر : 193211
سرویس خبری : نقد روز

نقشه‌راه تعامل مجلس و دولت جدید باید چگونه باشد؟

احیای سرمایه اجتماعی با انزوای رادیکالیسم؛

نقشه‌راه تعامل مجلس و دولت جدید باید چگونه باشد؟

با توجه به شأن نظارتی مجلس، کفه سنگین همکاری متوجه بهارستانی‌ها می‌شود اما اهمیت این همکاری در روزهای ابتدایی کار دولت و رای اعتماد به وزرا بیشتر می‌شود. با این همه نمی‌شود انکار کرد که همکاری میان دولت و مجلس باید دوطرفه باشد.

فرهیختگان: اختلاف و دعوای میان دولت و مجلس در دوره‌های مختلف، با هر شدت و حدتی به‌قدر خود آسیبی به فضای سیاسی کشور و همچنین اعتماد افکارعمومی وارد کرده است. ارائه تصویر نبود وحدت و وجود اختلاف میان قوا جدای از احساس منفی افکارعمومی، تصویر تضعیف‌شده‌ای را به شکل گسترده‌تر و در فضای بین‌المللی از نهادهای حکمرانی بازنمایی می‌کند. 

وجود همراهی و همکاری میان دولت مجلس، بازوی نظارتی یعنی مجلس و بازوی اجرایی، یعنی دولت را در یک مسیر به کار گرفته و اثر مثبتی در فضای سیاسی کشور برجای می‌گذارد. به همین جهت رهبر انقلاب روز گذشته در جریان اولین دیدار با نمایندگان مجلس دوازدهم بار دیگر بر همراهی دولت و مجلس تاکید کردند. 

مجلس و دولت در شرایطی فعالیت خود را آغاز می‌کنند که به‌وضوح تفاوت سلیقه و دیدگاه سیاسی هر دو قوا اثبات شده است و طبیعتا این نگاه وجود دارد که ممکن است میان بهارستانی‌ها و دولتی‌ها خصوصا در مورد رای اعتماد به وزرا چالش‌هایی شکل بگیرد اما با توجه به تاکید رهبر انقلاب باید توجه داشت بروز دوگانگی و اختلاف میان دو قوه و حتی وجود نشانه‌های آن، برای کشورهایی که به‌دنبال ماهی گرفتن از این آب گل‌آلود هستند، فرصت خوبی را فراهم می‌کند. 

موضوعی که در ادوار گذشته مجلس بعضا از جانب دولتی‌ها دیده می‌شد، عدم حضور آنها در صحن علنی و در جلسات کمیسیون‌ها بود، بی‌توجهی وزرا یا مسئولان دولتی به اهمیت حضور در این جلسات و همکاری با نمایندگان برای پاسخ به سوالات آنها یکی از وظایف قابل‌توجهی است که برگردن دولتی‌هاست.

رادیکالیسم و تندروی در هیچ برهه‌ای در فضای سیاسی کشور، اثر مثبتی به‌جای نگذاشته است. رفتارهای رادیکال از جانب هر گروه و طیفی آسیب‌زا بوده و خسارت‌هایی به جای گذاشته که اولین آسیب آن متوجه اعتماد عمومی بوده است. خطر وجود افرادی که تمایل زیادی به رادیکال کردن مسائل و چالش‌ها دارند می‌بایست هم از جانب دولت جدید و هم مجلسی‌ها مورد توجه قرار گیرد. 

 هنوز رفتارهای رادیکالی که در روزهای ابتدایی بعد از برگزاری انتخابات مجلس از جانب برخی نمایندگان صورت گرفت، از افکارعمومی پاک نشده است. در نزدیک‌ترین نمونه دعوا و برخوردی که میان چند نفر از نمایندگان مجلس دوازدهم در روزهای ابتدایی کار مجلس ایجاد شد، حواشی زیادی به‌همراه داشت یا بروز صحنه‌هایی مثل پایین کشیدن یک نماینده مجلس در حین نطق خود، در ادوار گذشته مجلس، ازجمله اتفاقاتی بود که در میان نمایندگان مجلس خود را نشان داده است. 

در سمت مقابل تندروی‌های چهره‌های حامی دولت چهاردهم در دوران انتخابات ریاست‌جمهوری و نسبت‌های تندی که برخی اعضای ستاد به رقبا می‌دادند، احساسات ناخوشایندی را در فضای سیاسی ایجاد کرد. نکته مهمی که دو قوه باید در ابتدای کار خود به آن توجه کنند، کنترل این تندوری‌ها و اجتناب از مطرح کردن اظهاراتی است که جز ایجاد دعوا و اختلاف نتیجه دیگری به همراه ندارد. 

یکی از موضوعات مهمی که رهبر انقلاب در دیدار روز گذشته به آن اشاره کردند، کنش نمایندگان در فضای مجازی بود. واقعیت است که متشنج کردن فضای سیاسی کشور از جانب مسئولان دولتی و مجلسی در فضای مجازی می‌تواند راحت‌تر از دیگر افراد صورت بگیرد و اگر در این میان اظهارنظر غلطی هم مطرح شده باشد، در فاصله تایید یا تکذیب می‌تواند اثر خود را بر افکارعمومی بگذارد.

نمونه اظهارات تند و گاهی غلط نمایندگان مجلس در روزهای اخیر و ناظر به تحولات اخیر کشور نیز حواشی زیادی به همراه داشته، برای مثال حمله یکی از نمایندگان به محمدجواد ظریف بعد از انتشار فیلمی از شعار علیه او در نماز جمعه منجر به واکنش تند برخی چهره‌های اصلاح‌طلب شد یا توییت یکی دیگر از نمایندگان در واکنش به صحبت‌های وزیر سابق نفت که به خاطر برخی اظهارات غلط مجبور به پاک کردن توییت شد ازجمله این موارد بود.

همکاری و تعامل یک اصل مهم در مواجهه مجلس با قوه مجریه است، امری که نبود آن علاوه‌بر مختل کردن کار دو قوه اثرات سوئی در فضای کشور به دنبال خواهد داشت. در این میان مجلسی‌ها باید به این موضوع توجه داشته باشند که تلاش برای تعامل و همکاری به شکلی نباشد که تصویر ایجاد شده در افکارعمومی این باشد که مجلس حمایت بی‌چون و چرایی از دولت دارد و اساسا وظایف خود را به فراموشی سپرده است.

تجربه مواجهه دولت‌های نهم تا دوازدهم با مجلس و دوگانگی‌هایی که در نتیجه همین مواجهه بر سر مسائل مهمی همچون استیضاح وزرا، لوایح بودجه، مبارزه با پرونده‌های فساد، ادغام وزراتخانه‌ها، پرونده هسته‌ای و هدفمندی یارانه‌ها به وجود آمد نشان می‌دهد اولین قربانی در دعواهای سیاسی منافع ملی است. 

متن کامل این گزارش را در صفحۀ نقد روز روزنامه فرهیختگان بخوانید.