محمدرضا ولیزاده؛ فرهیختگان آنلاین: دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا و نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات ۲۰۲۴ شب گذشته و در جریان یک تجمع تبلیغاتی در ایالت پنسیلوانیا، مورد سوء قصد قرار گرفت. هنگامی که او مقابل جمعی از هوادارانش سخنرانی میکرد، چندین گلوله به سمت او شلیک شد که یکی از آنها به گوشش اصابت کرد.
در جریان این اتفاق، پلیس افبیآی و سرویس مخفی ایالات متحده تحقیقات خود را آغاز کردهاند، هر چند همهی ابعاد آن هنوز شفافسازی نشده و ممکن است این پیشآمد، نمایشِ جمهوریخواهان برای تاثیرگذاری در کمپین تبلیغاتی ترامپ باشد.
بههرحال، این اولینبار نیست که در دنیا چنین واقعهای رخ میدهد و در طول تاریخ روسای جمهور دیگری هم بودند که مورد سوءقصد قرار گرفتند. برخی جان سالم به در بردند و برخی دیگر نه.
ایران: هشتم شهریور و شهادت شهید رجایی
ساعت ۳ عصر هشتم شهریورماه سال ۶۰، طی برگزاری جلسه شورای عالی امنیت ملی، محمدعلی رجایی، رئیسجمهور در فاجعه انفجار دفتر نخستوزیری به مقام شهادت نائل شد. در این واقعه محمدجواد باهنر نخست وزیر او، عبدالحسین دفتریان مدیرکل مالی اداری نخستوزیری و هوشنگ وحید دستجردی رئیس وقت شهربانی کشور نیز به شهادت رسیدند. این اقدام تروریستی با طراحی و نقشه سازمان منافقین و بازیگری مسعود کشمیری، اتفاق افتاد.
پس از این اتفاق، حضرت آیتالله خامنهای در زمان ریاستجمهوری خود، در ۲۴ اسفند سال ۶۳ در بمبگذاری نماز جمعه تهران مورد سوء قصد قرار گرفت. طی این اقدام، ۱۴ نفر کشته و ۸۸ تن زخمی شدند. این بمبگذاری بهدست منافقین با هدف جلوگیری از حضور مردم در نماز جمعه انجام شد.
امام خمینی چند روز بعد در خصوص آن حادثه در سخنانی تاریخی فرمودند: «من فراموش نمیکنم قصه روز جمعه را که آنطور باشکوه، با نورانیت و با استقامت گذشت. آنطور مردم با طمانینه با آن صداهایی که میآمد، با آن رگبارهایی که میآمد. من ملاحظه میکردم. من نگاه میکردم و مخصوصا نگاه میکردم ببینم که در بین مردم چه وضعی است، {اما} ندیدم حتی یک نفر را که یک تزلزلی در {آن}پیدا باشد و آن وقت امام جمعه آنطور با آن طنین قوی صحبت کرد و مردم آنطور گوش کردند و آن طور فریاد زدند که برای شهادت آمدیم.»
اما رئیس جمهور بعدی کشور که هدف حمله تروریستی قرار گرفت، اکبر هاشمیرفسنجانی بود. او سهبار در دوران ریاستش در قوه مجریه مورد سوء قصد قرار گرفت؛ یکبار دوم تیر ۶۹ در رشت، یکبار، ۲۱ بهمن ۷۱ در شب سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و بار آخر ۱۲ بهمن ۷۲ در حرم امام خمینی(ره).
آمریکا: ۴ کشته
روسای جمهور ایالات متحده در طول تاریخ بارها مورد سوء قصد قرار گرفتهاند و در این ترورها ۴ رئیس جمهور جان خود را از دست دادند.
نخستین رئیس جمهور، آبراهام لینکلن بود که سال ۱۸۶۵ در سالن تئاتری در واشنگتن بهدست یک بازیگر کشته شد.
دومین قربانی جیمز گارفیلد، بیستمین رئیس جمهور آمریکا شد، که در تاریخ دوم ژوئیه سال ۱۸۸۱ در ایستگاه راهآهن واشنگتن هدف گلوله وکیلی قرار گرفت که نتوانسته بود در شغل دلخواه خود استخدام شود.
سومین نفر، رئیسجمهور بیستوپنجم بود؛ ویلیام مک کینلی. او در ششم سپتامبر ۱۹۰۱، در حالی که در نمایشگاه پان-امریکن با شخصیتهایی دیدار میکرد، مورد هدف چندین گلوله یک آنارشیست آمریکایی قرار گرفت. نفر چهارم اما جان فیتزجرالد کِنِدی بود که در تاریخ ۲۲ نوامبر ۱۹۶۳ در دالاس ترور شد. آنهم بهدست یک کماندوی سابق نیروی دریایی.
اما اندرو جکسون، تئودور روزولت، فرانکلین دی، هری ترومن، جورج والاس، جرالد فورد، رونالد ریگن و باراک اوباما دیگر روسای آمریکایی بودند که از سوء قصدهای ایالات متحده جان سالم بهدر بردند.
از پادشاه سعودی تا انور السادات
در این بین، روسای جمهور دیگر کشورها هم بودند که با ترور جان خود را از دست دادند. از ملک فیصل، پادشاه نامآشنای عربستان که بهدست یکی از شاهزادههای خاندان سعودی ترور شد. تا پل دومر چهاردهمین رئیسجمهور فرانسه که در ۶ مه ۱۹۳۲ طی بازدید و افتتاح نمایشگاه کتابی در پاریس، هدف گلوله یک پزشک روسی مبتلا به بیماریهای روانی قرار گرفت و درگذشت.
۲۶ اکتبر سال ۱۹۷۹ نیز کیم جائه کیو، رییس سازمان اطلاعات و امنیت کرهجنوبی در جریان ملاقات خود با پارکچونگهی، رییس جمهوری این کشور با شلیک گلوله او وسپس محافظ وی را کشت. محمد انور السادات سومین رئیسجمهور مصر نیز دیگر رئیسجمهوری بود که پس از امضای پیمان کمپ دیوید و صلح با اسرائیل در پی اعتراضات جهان عرب به این اقدام توسط خالد اسلامبولی و سه ضارب دیگر ترور شد.