مهدی خانعلی‌زاده، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفتگو با «فرهیختگان» و در تحلیل نتایج انتخابات اروپا گفت: ایده اولیه اتحادیه اروپا، تشکیل ایالات متحده اروپا بود؛ یعنی انتقال 90 درصدی قدرت از واحدهای ملی به واحد فراملی. این اتفاق تا حد خوبی هم پیش رفت. اما بعد با مشکلاتی که پیش آمد و فرآیندهایی که به اقتصاد و فرهنگ و جوامع کشورهای مختلف اروپایی آسیب زد، این ایده متوقف شد.

وی افزود: اکنون نیز این ایده کاملا در جهت برعکس در حال پیش رفتن است. یعنی کشورهای اروپایی خواهان یک چتر حمایتی اروپایی هستند، اما خواهان انتقال قدرت‌های ملی و اختیارات ملی به واحد فراملی نیستند. اروپا به ذات ملی‌گرایانه و نژادپرستانه خودش برمی‌گردد.

خانعلی‌زاده گفت: کمرنگ شدن خاطرات جنگ جهانی دوم و آسیب‌هایی که اروپا از تقابل واحدهای سیاسی و ملی در خاک قاره سبز دید، زمینه را برای این ایده فراهم کرده است. شکاف‌هایی که بین کشورها بوده، یعنی شکاف‌هایی که بین فرانسه و آلمان، بلژیک و فرانسه، لهستان و فرانسه و سایر کشورها بوده و مجبور بودند به دلیل ترس از جنگ روی آن سرپوش بگذارند و اتحادیه را تشکیل دهند، الان مجددا سرباز کرده و به نظر می‌رسد که این روند، همچنان هم مورد استقبال مردم، افکار عمومی و شهروندان اروپایی است. احتمالا با سرعت بیشتری هم پیش می‌رود تا جایی که نتیجه پارلمان انتخابات اروپا در فرانسه «مارین لوپن» رهبر جبهه ملی فرانسه را نه‌فقط به‌عنوان یک سیاستمدار پیروز در پاریس، بلکه به یکی از قدرتمندترین سیاستمداران کل قاره تبدیل کرده است. 

کازشناس مسائل بین‌الملل اضافه کرد: مشکل اصلی اروپا در سال‌های بعد از جنگ جهانی دوم، هویتی است. یعنی تعریف اینکه «من کیستم؟» سوال محوری این است که قاره اروپا که تا پیش از جنگ _تا پیش از 1945_ بازیگر اصلی نظام بین‌الملل بوده، قرار است بعد از جنگ چه نقشی داشته باشد؟ هرقدر که پیش رفته، این مشکل هویتی نیز بیشتر شده و الان اروپا به یک بازیگر غیرفعال تبدیل شده است. قدرت دفاع از خودش را ندارد. وقتی که تهاجم روسیه به اوکراین اتفاق می‌افتد، می‌بینیم اروپا بدون حمایت آمریکا نمی‌تواند کاری انجام دهد. حتی نمی‌تواند موضعی علیه کشورهای دیگر بگیرد. به‌طور مثال اخیرا شاهد بودیم که سه کشور قطعنامه‌ای را علیه ایران در شورای حکام آژانس مطرح کردند و این حتی با استقبال سایر کشورهای اروپایی هم روبه‌رو نشد.

متن کامل گفتگوی فاطمه بریمانی با مهدی خانعلی‌زاده را در روزنامه فرهیختگان بخوانید